«Σε μία νέα Πατρίδα» | Τι θα δούμε στο δεύτερο επεισόδιο |
«Σε μία νέα Πατρίδα» | Η νέα ιστορική σειρά ντοκιμαντέρ που προβάλλεται από την ΕΡΤ3. Μια μοναδική παραγωγή που καταγράφει για πρώτη φορά τη ζωή των προσφύγων στους τόπους εγκατάστασής τους, μετά το βίαιο εκπατρισμό τους από τις περιοχές της Μικράς Ασίας. Σε κάθε ένα από τα 12 ωριαία επεισόδια επιχειρείται να αναδειχθούν όλα εκείνα τα στοιχεία και γεγονότα, μικρά και μεγάλα, γνωστά και άγνωστα, που αποτυπώθηκαν στη συλλογική μνήμη και συνέθεσαν τη νέα πατρίδα των προσφύγων.
Στο 2ο επεισόδιο που θα προβληθεί την Παρασκευή 2 Δεκεμβρίου 2022 στις 19:00, στο πρώτο μέρος του επεισοδίου παρουσιάζεται η προσφυγική εγκατάσταση και δημιουργία της Ορεστιάδας, η οποία ιδρύθηκε από τους Έλληνες πρόσφυγες που αναγκάστηκαν μετά την υπογραφή της Συνθήκης των Μουδανίων να εγκαταλείψουν την Αδριανούπολη και αργότερα και το Καραγάτς που αποτελούσε προάστιο της.
Στην απέραντη πεδιάδα στο Κουμ Τσιφλίκι, 18 χιλιόμετρα νότια της Αδριανούπολης, αποφάσισαν να ριζώσουν και να ξεκινήσουν μια νέα ζωή ιδρύοντας τη νέα αυτή πόλη. Στο παρόν επεισόδιο περιγράφεται αυτή η περιπέτεια της προσφυγιάς, η οργάνωση της φυγής καθώς και η οργάνωση της εγκατάστασης. Σκιαγραφείται ο ρόλος των θεσμικών και κρατικών φορέων, αλλά και παραγόντων που ξεχώρισαν κατά τη διάρκεια της αποκατάστασης, όπως ο Σπύρος Δάσιος και ο Σεραφείμ Σεραφειμίδης. Περιγράφονται τα πολιτικοοικονομικά, πολιτιστικά, πληθυσμιακά χαρακτηριστικά των προσφύγων που εγκαταστάθηκαν αλλά και η διαβίωση τους μετά την εγκατάσταση, καθώς και οι αρχικές τους ενασχολήσεις σε οικονομικό, επαγγελματικό, κοινωνικό επίπεδο. Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στα εκκλησιαστικά και κοινοτικά κειμήλια που έφεραν οι πρόσφυγες από την Αδριανούπολη με ξεχωριστή τη συλλογή βιβλίων του Φιλεκπαιδευτικού Συλλόγου Αδριανουπόλεως. Αναφορά γίνεται και στη παγκόσμια μαθηματική διάνοια με καταγωγή από τη Βύσσα του Κωνσταντίνου Καραθεοδωρή. Προσωπικές ιστορίες και επιχειρήσεις που συνέχισαν να λειτουργούν από γενιά σε γενιά φωτίζουν αυτή τη διαδρομή.
Στο δεύτερο μέρος του επεισοδίου περιγράφεται η εγκατάσταση στην Αλεξανδρούπολη (πρώην Δεδέ Αγάτς) που με την έλευση των προσφύγων μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή και την Ανταλλαγή των Πληθυσμών εξελίχθηκε στη μεγαλύτερη πληθυσμιακή πόλη του Νομού Έβρου. Πραγματοποιείται αναφορά στους τόπους προέλευσης των προσφύγων και μια αναφορά στην ιστορία του τόπου πριν την εγκατάσταση των προσφύγων, δηλαδή στα πολιτικοοικονομικά, πολιτιστικά και πληθυσμιακά χαρακτηριστικά της περιοχής. Παρουσιάζεται η αρχική εγκατάσταση, η υποδοχή, η συμβίωση και οι αρχικές ενασχολήσεις τους σε οικονομικό, επαγγελματικό, κοινωνικό επίπεδο και πως αυτές επηρέασαν το αντίστοιχο πεδίο της πόλης. Αναφορά γίνεται σε προσωπικότητες όπως ο υπουργός Απόστολος Δοξιάδης, ο νομάρχης Σ. Γρηγορίου και ο αξιωματούχος της Κοινωνίας των Εθνών George Treloar. Αναφέρονται οι συνοικισμοί της εγκατάστασης, τα εκκλησιαστικά κειμήλια από την Αίνο, καθώς και προσωπικές ανθρώπινες ιστορίες οι οποίες διανθίζουν την γενικότερη ιστορία της προσφυγιάς.