 |
| Σε Καβάλα και Δράμα θα «ταξιδέψουν» οι Μωμόγεροι του Θρυλορίου |
Στην Καβάλα αλλά και στην Δράμα αναμένεται να αναβιώσουν το λαϊκό δρώμενο των Μωμόγερων τις φετινές εορταστικές ημέρες τα μέλη του Συλλόγου Ποντίων Θρυλορίου «Η Κερασούντα και το Γαρς» σύμφωνα με την πρόεδρο του Συλλόγου κ. Χρύσα Μαυρίδου.
Η κ. Μαυρίδου μίλησε το πρωί της Τετάρτης 28 Δεκεμβρίου στο «Ράδιο Παρατηρητής 94fm» για το κυρίαρχο έθιμο του δωδεκαημέρου από πλευράς των Ποντίων και του Συλλόγου ειδικότερα αλλά και ευρύτερα για τις παραδόσεις και τα έθιμα που αναμένεται να τηρήσουν και φέτος. Στην περίπτωση της Καβάλας όπως έκανε γνωστό η ίδια οι Μωμόγεροι του Συλλόγου αναμένεται να «συναντηθούν» με τους Μωμόγερους της Χρυσούπολης που αποτελούν διαφορές εκδοχές του εθίμου, που στην περίπτωση του Θρυλορίου και των νεότερων γενεών διεσώθη χάρη στην «προσφορά» των Γιάννη Λαζαρίδη και Γιάννη Σαββίδη υπό την καθοδήγηση των οποίων το έθιμο αναβίωσε το 1999 μετά από χρόνια διακοπής. Επεξηγώντας το έθιμο η κ. Μαυρίδου εξήγησε πως ουσιαστικά πρόκειται για ένα θεατρικό δρώμενο που έχει τις ρίζες του στο αρχαίο θέατρο του δρόμου στην Ελλάδα, που διατηρήθηκε καθώς οι Πόντιοι ήθελαν να κρατήσουν ζωντανά τα στοιχεία που τους συνέδεαν με την πατρίδα τους.
Στο πέρασμα των ετών ο σκοπός άλλαξε και παρέμεινε περισσότερο ψυχαγωγικός, αν και σύμφωνα με καταγραφές παλαιότερων αλλά και μαρτυρίες οι Μωμόγεροι έφεραν καλοτυχία. Επομένως έως και σήμερα η παρουσία τους συνδέεται με το διώξιμο των κακών πνευμάτων και την υποδοχή της νέας χρονιάς με ευχές για ό,τι καλύτερο με τις ευλογίες των μωμόγερων. Η παρουσία των Μωμογέρων του Θρυλορίου στην Χρυσούπολη της Καβάλας είναι προγραμματισμένη για τις 2 Ιανουαρίου και για στην Δράμα μένει να προσδιοριστεί ακριβώς, ωστόσο δεν θα μείνουν μόνο εκεί καθώς όπως τόνισε η ίδια «όπου και αν ταξίδεψαν και σε όποια εποχή οι μωμόγεροι προσελκύουν το ενδιαφέρον του κόσμου». «Ο κόσμος τους ακολουθεί, τους χαίρεται, βγάζουν γέλιο, διακωμωδούν τα κακώς κείμενα της εποχής μας, πειράζουν τον κόσμο και μάλιστα με φορεσιές που είναι εντυπωσιακές» ανέφερε για να εξηγήσει πως φοράνε προβιές, μάσκες, ψηλά καπέλα και κουδούνια, ενώ κρατούν ραβδιά και όλα αυτά σε διάφορες παραλλαγές οι οποίες διασώζονται ανά την Ελλάδα.
Τα κεντρικά πρόσωπα των Μωμογέρων του Θρυλορίου
Στην παραλλαγή του Θρυλορίου κεντρικά πρόσωπα είναι ο Κιτί Γοτσάς, ένας γέρος με καμπούρα, μάσκα, ένα μεγάλο κουδούνι και ένα μεγάλο ραβδί, ο οποίος ουσιαστικά συμβολίζει τον παλιό χρόνο. Ακολουθεί ο Αράπης, ο οποίος εμφανίζεται ως ρωμαλέος νέος, ντυμένος με την ζίπκα σε μαύρη απόχρωση, βαμμένο πρόσωπό και λεπτά κουδουνάκια, λόγω του πιο έντονου ήχου, κρατάει δύο σπαθιά με τα οποία κυνηγάει τον Κίτι Γοτσά και ουσιαστικά συμβολίζει το νέο χρόνο που τελικά και θα επικρατήσει στη «μάχη» που γίνεται για τη νύφη που συμβολίζει τη φύση που επιθυμεί να αναγεννηθεί και να γονιμοποιηθεί. Ο Κιτί Γοτσάς συνοδεύεται από τα παλικάρια του, 12 στον αριθμό που συμβολίζουν και τους δώδεκα μήνες του χρόνου και όλοι μαζί μπαίνουν από σπίτι σε σπίτι, κάνουν σαματά, έως και την τελική μάχη με τον Αράπη που τους ακολουθεί κατά πόδας και τελικά θα νικήσει.
Το πρωτοχρονιάτικο τραπέζι
Ερωτηθείσα σχετικά με άλλα έτοιμα που τηρούνται στο Θρυλόριο η πρόεδρος του Συλλόγου «Η Κερασούντα και το Γαρς» αναφέρθηκε στο γιορτινό τραπέζι τονίζοντας πως το χοιρινό και η κότα δεν λείπει από κανένα τραπέζι όπως και η βασιλόπιτα που γίνεται σε δύο εκδοχές. Η πρώτη αφορά σε βασιλόπιτα με μυζήθρα χωρίς ζάχαρη και η δεύτερη σε βασιλόπιτα που γίνεται με σταφίδες και παλαιότερα εμπεριείχε απαραιτήτως φρέσκο βούτυρο από τις αγελάδες του κάθε νοικοκυριού. Ξηροί καρποί και αποξηραμένα φρούτα που παλαιότερα τα έκαναν «κομποστά» επίσης βρίσκονται στο τραπέζι όπως και γαλακτοκομικά προϊόντα που βέβαια βρίσκονται στο τραπέζι όλον τον χρόνο. Η ίδια μοιράστηκε μάλιστα την καταγραφή του αειμνήστου Χαράλαμπου Παπαδόπουλου με καταγωγή από τη Σάντα του Πόντου, σύμφωνα με την οποία την παραμονή της Πρωτοχρονιάς στο τραπέζι έπρεπε να υπάρχουν για τους μωμόγερους 7 λογής εδέσματα, όπως και τα 7 χωριά της Σάντας.
Η κ. Μαυρίδου ευχήθηκε σε όλον τον κόσμο «Υίαν και Ευλοϊαν και Καλοχρονίαν!»
Πηγή: Παρατηρητής της Θράκης