 |
| «Αν οι Πόντιοι δεν γνωρίζουμε την ιστορία μας, δεν πείθουμε τους άλλους» |
Μία ευσύνοπτη ιστορική αποτίμηση του Ποντιακού ζητήματος, μια καταγραφή των ιστορικών γεγονότων στον Πόντο από τα μέσα του 19ου αιώνα μέχρι τον ξεριζωμό και την προσφυγιά στην Ελλάδα, με επίκεντρο τις πολιτικές εξελίξεις εκείνη την εποχή στη χώρα μας, τη Ρωσία και την Οθωμανική Αυτοκρατορία, αποτελεί το βιβλίο του ιστορικού Βλάση Αγτζίδη «Πόντος – Μια Ιστορία από το Μικρασιατικό Βορρά».
Όπως αναφέρει ο συγγραφέας στο ethnos.gr, το βιβλίο πραγματεύεται τη μετανάστευση των Ποντίων στη Ρωσία, τα τραγικά γεγονότα της Γενοκτονίας που ξεκίνησαν το χειμώνα του 2016, την αποτυχημένη προσπάθεια δημιουργίας δεύτερου ελληνικού κράτους στον Πόντο και τις ελπίδες που έσβησαν οριστικά τον Σεπτέμβριο του 1922 με την καταστροφή της Σμύρνης.
«Με ενδιαφέρουν πολύ τα ιστορικά γεγονότα, διότι ο Πόντος αποτελεί ένα σταυροδρόμι αυτών που συνέβησαν εκείνη την εποχή σε Οθωμανική Αυτοκρατορία, Ρωσική Αυτοκρατορία και Ελλάδα. Η Οθωμανική Αυτοκρατορία βρισκόταν υπό κατάρρευση, στη Ρωσία είχαμε την Οκτωβριανή Επανάσταση και στην Ελλάδα τον Εθνικό Διχασμό. Οι Ρώσοι κατείχαν το μισό Πόντο και η απόσυρση του στρατού τους από το τέλος του 1917 έπαιξε σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη των γεγονότων. Επίσης, στην Ελλάδα η νίκη των βασιλικών επηρέασε σημαντικά το ποντιακό ζήτημα. Οι Πόντιοι πρέπει να γνωρίζουμε την ιστορία μας. Αν δεν τη γνωρίζουμε, δε θα μπορούμε να πείσουμε τους άλλους για τα αιτήματά μας», τονίζει ο κ. Αγτζίδης.
Κατά τον ίδιο, από τα μέσα της δεκαετίας του ‘80 έχει δημιουργηθεί μία νέα γενιά Ποντίων ιστορικών, οι οποίοι από μόνοι τους, ως σύγχρονοι Δον Κιχώτες, προσπαθούν να ανασυγκροτήσουν εκείνη την ιστορική εποχή.
«Όλοι μας έχουμε βασιστεί στα αρχικά κείμενα, τα οποία με εντυπωσιακό τρόπο έγραψε η πρώτη γενιά προσφύγων. Εμείς πήραμε σκυτάλη και συνεχίζουμε. Δυστυχώς, για πολλές δεκαετίες όλες οι πολιτικές δυνάμεις στην Ελλάδα είχαν παραμελήσει συνειδητά το προσφυγικό ζήτημα. Το τελευταίο αποτελούσε ένα άχθος για την ελληνική διπλωματία. Τη δεκαετία του ‘80 ξεκίνησε μία ριζοσπαστική κριτική, η οποία θέλησε να δώσει απαντήσεις στο προσφυγικό ζήτημα. Από τους κόλπους της δημιουργήθηκε μια νέα ιστοριογραφική σχολή, η οποία βλέπει την ιστορική έρευνα για τον Πόντο έξω από τα άλλα ζητήματα», σημειώνει ο κ. Αγτζίδης.
«Ευσύνοπτο εγχειρίδιο»
Ως ένα ευσύνοπτο εγχειρίδιο, μία μορφή δημόσιας ιστορίας, χαρακτηρίζει το βιβλίο του Βλάση Αγτζίδη ο καθηγητής Νεότερης και Σύγχρονης Ιστορίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Ιάκωβος Μιχαηλίδης.
«Πρόκειται για μία αξιόλογη βιβλιογραφική παραγωγή, μία από τις μελέτες που αξίζουν την προσοχή του αναγνωστικού κοινού. Το βιβλίο συμπυκνώνει την επιστημονική γνώση και προσπαθεί να την επικοινωνήσει στο μέσο αναγνώστη. Η επιστημονική έρευνα πρέπει να γίνεται κτήμα του κοινού», αναφέρει ο κ. Μιχαηλίδης.
Ο ίδιος χαρακτηρίζει τον Βλάση Αγτζίδη ως έναν «ώριμο και καταξιωμένο ιστορικό μελετητή στο χώρο του ποντιακού ελληνισμού», ο οποίος ανήκει «σε μια γενιά επιστημόνων που ενέταξαν το ζήτημα του Πόντου στις ιστοριογραφικές συζητήσεις, με αιχμή του δόρατος τα τραγικά γεγονότα της Γενοκτονίας.
«Εκτός από τον Βλάση Αγτζίδη σε αυτήν τη γενιά ανήκουν ο Κωνσταντίνος Φωτιάδης, ο Κυριάκος Χατζηκυριακίδης, ο Θεοδόσης Κυριακίδης και πολλοί άλλοι. Η ιδιαιτερότητα του Βλάση είναι ότι έθεσε τα ζητήματα του Πόντου στο χώρο της Αριστεράς, η οποία για μια σειρά από λόγους τις τελευταίες δεκαετίες τα είχε αποβάλλει από την ατζέντα της. Ο Βλάσης το έθεσε με πολύ μεγάλη επιτυχία χωρίς εκπτώσεις», τονίζει ο κ. Μιχαηλίδης.
Πηγή: Έθνος