Παρασκευή 25 Αυγούστου 2023

Το σχολείο που αγκάλιασε τα ελληνόπουλα του Πόντου, μετράει πληγές από την πυρκαγιά

Το σχολείο που αγκάλιασε τα ελληνόπουλα του Πόντου, μετράει πληγές από την πυρκαγιά
Το σχολείο που αγκάλιασε τα ελληνόπουλα του Πόντου, μετράει πληγές από την πυρκαγιά

Όταν το βράδυ της περασμένης Δευτέρας οι κάτοικοι της Παλαγίας, έξω από την Αλεξανδρούπολη, έλαβαν μήνυμα να εγκαταλείψουν το χωριό τους, ήξεραν πως άφηναν στο έλεος της φωτιάς όχι μόνο τα σπίτια τους, αλλά και το δημοτικό σχολείο, που με κόπο είχαν δημιουργήσει μέσα στα χρόνια, γονείς και εκπαιδευτικοί. Στα βόρεια της πλατείας, στον οικισμό των Παλιννοστούντων, το μικρό αλλά εξαιρετικά περιποιημένο εξατάξιο σχολείο, με τους λίγο λιγότερους από εκατό μαθητές, υπέστη σημαντικές φθορές από την πυρκαγιά, σκορπίζοντας θλίψη σε όλους τους κατοίκους, αλλά και αναστάτωση στην εκπαιδευτική κοινότητα, εν όψει της νέας σχολικής περιόδου.

Το εξωτερικό του κτιρίου μετά τη φωτιά. (Αρχείο: Φίλιππος Κετίκογλου)
Το εξωτερικό του κτιρίου μετά τη φωτιά. (Αρχείο: Φίλιππος Κετίκογλου)

«Την επόμενη μέρα αφού έλεγξα το σπίτι μου, πήγα κατευθείαν στο σχολείο για να δω τι είχε συμβεί. Όταν αντίκρισα την εικόνα, ήρθαν στο μυαλό μου στιγμές από τα πέντε χρόνια που έζησα εκεί», αφηγείται στην «Κ», ο τέως διευθυντής του σχολείου Χρήστος Αρίκας. «Το σχολείο της Παλαγίας είναι οικογενειακό. Όσοι φέρνουν τα παιδιά τους εδώ, είναι σαν να τα αφήνουν στην οικογένειά τους. Άνθρωποι που πέρασαν πριν από χρόνια από το σχολείο, βρίσκουν ακόμη και σήμερα αφορμές για να βοηθήσουν όπου χρειαστεί».

Η ιστορία του σχολείου

Η κατασκευή είναι προκάτ και είχε στηθεί τη δεκαετία του ‘90 σε μια προσπάθεια να καλυφθούν πρόχειρα οι ανάγκες διδασκαλίας των δεκάδων παιδιών που είχαν φτάσει στο χωριό με τις οικογένειές τους από τον Εύξεινο Πόντο. Μετά την επιχείρηση «Χρυσόμαλλο Δέρας» του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού, τον Αύγουστο του 1993, που είχε μεταφέρει με ασφάλεια περισσότερους από χίλιους Έλληνες αμάχους του Πόντου από το Σοχούμι του εμφυλίου πολέμου στο λιμάνι της Αλεξανδρούπολης, η Παλαγία -μόλις 3 χλμ. βορειότερα- έγινε ένα από τα βασικά κέντρα υποδοχής των παλλινοστούντων. Σε αυτό το χωριό του νομού Έβρου, που από τη μία πλευρά «κοιτάζει» το βουνό και από την άλλη τη θάλασσα, οι Έλληνες ομογενείς ξεκινούσαν τη ζωή τους από την αρχή. 

Το δημοτικό σχολείο της Παλαγίας στη συνοικία των Παλιννοστούντων, πριν από την πυρκαγιά. (Αρχείο: Φίλιππος Κετίκογλου)
Το δημοτικό σχολείο της Παλαγίας στη συνοικία των Παλιννοστούντων, πριν από την πυρκαγιά. (Αρχείο: Φίλιππος Κετίκογλου)

«Για να καλυφθούν εκείνη την περίοδο οι εκπαιδευτικές ανάγκες, τα μαθήματα γίνονταν σε διαφορετικά κτίρια του χωριού, στο παλιό νηπιαγωγείο, ακόμη και μέσα στο καφενείο», λέει ο κ. Αρίκας. «Δεν υπήρχε σχολείο. Για αυτό και όταν προς τα τέλη της δεκαετίας του ’90 βρέθηκε το οικόπεδο ενός στρατοπέδου και δημιουργήθηκε έστω αυτό το προκάτ, η λύση φάνηκε ικανοποιητική για όλους», προσθέτει. 

Στην αρχή υπήρχαν τρεις λυόμενες αίθουσες και στη συνέχεια προστέθηκαν δύο ακόμη, οι οποίες ενισχύθηκαν περιμετρικά με μπετόν. «Οι αίθουσες αυτές δημιουργήθηκαν με οικονομική συνεισφορά από γονείς και δασκάλους. Χτίσαμε και κάποια κιόσκια τα οποία είχαν ανάγκη τα παιδιά όταν έβγαιναν για διάλειμμα στο προαύλιο. Κλείσαμε κάποιους χώρους που ήταν ακάλυπτοι και φτιάξαμε ένα μικρό γυμναστήριο και αίθουσα υπολογιστών», λέει στην «Κ» ο Φίλιππος Κετίκογλου, πρόεδρος του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων του σχολείου της Παλαγίας και πατέρας τεσσάρων παιδιών. «Είναι ένα σχολείο στο οποίο όλοι έχουμε επενδύσει με πολλή όρεξη και μεράκι, κάνοντάς το πιο ανθρώπινο και πιο λειτουργικό. Ήταν πολύς κόπος που, δυστυχώς, χάθηκε με τη φωτιά», προσθέτει. 

Εως ότου αποκατασταθεί το κτίριο, οι 100 περίπου μαθητές θα πρέπει να φιλοξενηθούν σε δύο άλλα σχολεία της Αλεξανδρούπολης και να πηγαινοέρχονται κάθε μέρα εκεί. (Αρχείο: Φίλιππος Κετίκογλου)

Την προσπάθεια που έχει καταβληθεί όλα αυτά τα χρόνια, ώστε το σχολείο να γίνει πρότυπο όσον αφορά τις συνθήκες λειτουργίας του, τονίζει και ο Χρήστος Αρίκας, ο οποίος ολοκλήρωσε τη θητεία του ως διευθυντής πέρυσι τον Ιούνιο, έχοντας συμπληρώσει πέντε χρόνια στη θέση αυτή. «Προμηθευτήκαμε υπολογιστές, προτζέκτορες, νέους πίνακες, αλλάξαμε τα καλοριφέρ. Παράλληλα με αυτά, το σχολείο άρχισε να συμμετέχει σε ευρωπαϊκά προγράμματα. Με τα χρόνια εξελίχθηκε σε ένα σχολείο έτσι όπως έπρεπε να είναι», τονίζει. 

Οι φθορές από τη φωτιά

Η μεγάλη πυρκαγιά στην πλαγιά του χωριού, που έφτασε μέχρι το σχολείο, προκάλεσε σημαντικές φθορές στη στέγη του καθώς και κάποια λειτουργικά προβλήματα σε τουλάχιστον τρεις αίθουσες, και στο γυμναστήριο. 

Οι εικόνες τόσο από το εσωτερικό όσο και από το εξωτερικό του καμμένου κτιρίου είναι αποκαρδιωτικές. (Αρχείο: Φίλιππος Κετίκογλου)

«Δεν υπάρχει πλέον στέγη. Βλέπουμε μία λιωμένη επιφάνεια η οποία έχει χυθεί εξωτερικά στους τοίχους, όπως επίσης και εξωτερικά καλώδια που είναι και αυτά καμμένα, να πέφτουν ξεχειλωμένα στο έδαφος», περιγράφει ο πρόεδρος του Συλλόγου Γονέων που μετά τη φωτιά επισκέφθηκε το δημοτικό μαζί με τον μικρότερο γιο του ο οποίος ετοιμάζεται φέτος να φοιτήσει στην έκτη. «Το παιδί έβαλε τα κλάματα όταν είδε την θλιβερή εικόνα και με ρωτούσε τι θα απογίνει με το σχολείο του. Είναι μεγάλη η αναστάτωση που έχει δημιουργηθεί για όλους μας».

Καθώς έχουν μείνει μόλις 2,5 εβδομάδες έως την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς, ο μηχανισμός κινητοποιήθηκε άμεσα και ήδη μηχανικοί του δήμου Αλεξανδρούπολης επισκέφθηκαν το σχολείο για αυτοψία.

«Είναι ένα σχολείο στο οποίο όλοι έχουμε επενδύσει με πολλή όρεξη και μεράκι, κάνοντάς το πιο ανθρώπινο και πιο λειτουργικό. Ήταν πολύς κόπος που, δυστυχώς, χάθηκε με τη φωτιά». (Αρχείο: Φίλιππος Κετίκογλου)
«Είναι ένα σχολείο στο οποίο όλοι έχουμε επενδύσει με πολλή όρεξη και μεράκι, κάνοντάς το πιο ανθρώπινο και πιο λειτουργικό. Ήταν πολύς κόπος που, δυστυχώς, χάθηκε με τη φωτιά». (Αρχείο: Φίλιππος Κετίκογλου)

«Μάς είπαν ότι μόνο οι τοίχοι μπορούν να μείνουν από την κατασκευή, καθώς το θερμικό φορτίο έχει προκαλέσει καταστροφές ακόμη κι αν δεν είναι εμφανείς. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις τους, το σχολείο θα έχει αποκατασταθεί μέσα σε τρεις μήνες με τη διαδικασία του κατεπείγοντος. Μέχρι τότε τα παιδιά θα πρέπει να φιλοξενηθούν σε δύο άλλα σχολεία της Αλεξανδρούπολης και να πηγαινοέρχονται κάθε μέρα εκεί», εξηγεί ο κ. Αρίκας.

Το σχολείο που πλέον φιλοξενεί παιδιά δεύτερης και τρίτης γενιάς Ελλήνων του Πόντου, σχεδόν τρεις δεκαετίες μετά, θα στηθεί ξανά από την αρχή. Αυτή τη φορά, ωστόσο, οι γονείς ζητούν να μην υπάρξουν πρόχειρες λύσεις. Το κακό που προκάλεσε η καταστροφική φωτιά, να γίνει τουλάχιστον αφορμή ώστε το σχολείο της Παλαγίας να «αναγεννηθεί».

Το σχολείο που αγκάλιασε τα ελληνόπουλα του Πόντου, μετράει πληγές από την πυρκαγιά

«Εφόσον δημιουργηθεί ένα σχολείο εξ αρχής, δε θα υπάρχουν οι μικροεπεμβάσεις που προκύπτουν όταν κάτι δε φτιάχνεται από το ξεκίνημα όπως πρέπει. Φτιάχνοντας και προσθέτοντας πράγματα το κόστος αυξάνεται», λέει ο κ. Κετίκογλου και καταλήγει: «Ας είναι η ευκαιρία να αποκτήσουμε μια και καλή ένα σχολείο, έτσι όπως πρέπει να είναι».