Η Ένωση Ποντίων Ν. Σμύρνης - Αγ. Δημητρίου - Π. Φαλήρου «Η Μαύρη Θάλασσα» και ο δήμος Ν. Σμύρνης, πραγματοποίησαν με μεγάλη επιτυχία την ιστορικό - πολιτιστική εκδήλωση «Ένας αιώνας προσφυγιάς από την εφαρμογή της Συνθήκης της Λωζάννης», στα πλαίσια των Ιωνικών γιορτών του δήμου, την Κυριακή 22 Σεπτεμβρίου, στο άλσος της πόλης.
Η εκδήλωση ξεκίνησε με το χαιρετισμό της Αντιδημάρχου Μαριαλένας Αγγελίδου και το θερμό καλωσόρισμα της Προέδρου Ράνιας Χρυσοχοΐδου, η οποία παρουσίασε την εκδήλωση. Στη συνέχεια ο συγγραφέας, διδάκτορας Σύγχρονης Ιστορίας Βλάσης Αγτζίδης καθήλωσε τους θεατές αναφερόμενος στην πορεία των Ποντίων προσφύγων στην Ελλάδα μετά την υπογραφή της Συνθήκης της Λωζάννης.
Επικεντρώθηκε στα χαρακτηριστικά των τριών προσφυγικών γενεών: Η πρώτη γενιά, χαρακτηρίστηκε από την έντονη νοσταλγία, συσπειρώθηκε σε κοινότητες ώστε να αντιμετωπιστούν με αλληλεγγύη τα προβλήματα επιβίωσης και εμφάνισε το φαινόμενο της ανάκλησης εκείνων των πολιτιστικών στοιχείων που θύμιζαν τον χαμένο Πόντο. Προσπάθησε να επανασυστήσει τους μνημονικούς τόπους, τα μεγάλα μοναστήρια του Πόντου και ίδρυσε το 1927 την Επιτροπή Ποντιακών Μελετών, που εδράζει σήμερα στη Ν. Σμύρνη. Ίδρυσε τους πρώτους Ποντιακούς συλλόγους και εξέδωσε περιοδικά από την εποχή του Μεσοπολέμου, βάζοντας έτσι τις βάσεις για την επιβίωση της ποντιακής ιστορικής Μνήμης. Η δεύτερη γενιά ήταν η ενσωματωμένη γενιά στον ελλαδικό χώρο. Συνέχισε την παράδοση που δημιούργησε η πρώτη γενιά, παρότι ανδρώθηκε στο δυστοπικό περιβάλλον της Κατοχής, του Εμφυλίου καθώς και της δύσκολης μετεμφυλιακής περιόδου. Είναι η γενιά που βίωσε έντονα το φαινόμενο της μετανάστευσης στις βιομηχανικές χώρες της Δύσης. Η τρίτη γενιά ήταν η γενιά της διεκδίκησης. Αυτή που ανάδειξε το δικαίωμα των προσφυγικών πληθυσμών της Μικρασιατικής Καταστροφής να απαιτήσουν την ένταξη και της δικιάς του ιστορικής εμπειρίας στο συλλογικό αφήγημα του σύγχρονου ελληνισμού.
Στο καλλιτεχνικό αφιέρωμα που ακολούθησε οι μουσικοί Γ. Φωτιάδης στη λύρα, Φ. Κοζυράκης στο τραγούδι και στη λύρα, Π. Φωτιάδης στο λαούτο και Γ. Μουρατίδης στο νταούλι, συνόδευσαν τη χορωδία της Ένωσης υπό την διεύθυνση της μουσικολόγου Δ. Κανάκη - Χρυσοχοΐδου και τις τρεις χορευτικές ομάδες της και γοήτευσαν τους θεατές ταξιδεύοντάς τους σε κάθε περιοχή του Πόντου. Οι μικροί χορευτές συγκίνησαν, όπως και η αφιέρωση του χορού Σέρρα στη μαρτυρική Κύπρο που εδώ και 50 χρόνια παραμένει διχασμένη από την παράνομη εισβολή και κατοχή από τον κοινό μας θύτη, τους Τούρκους.
Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους ο Δήμαρχος Ν. Σμύρνης Γιώργος Κουτελάκης, η τ. Δήμαρχος και νυν επικεφαλής της αντιπολίτευσης του δήμου Αγ. Δημητρίου Μαρία Ανδρούτσου, οι αντιδήμαρχοι Ν. Σμύρνης Μ.Αγγελίδου, Γ. Γουρναρόπουλος, Θ. Καστόρης, Κ. Αναγνωστόπουλος, Δ. Φερεντίνος, Κ. Κουτετέ, η Γραμματέας του δημοτικού συμβουλίου Ρ. Οικονόμου, ο αντιδήμαρχος Καλλιθέας Ν. Ψυχίδης και ο δημοτικός Σύμβουλος Β. Τσενκελίδης, υπεύθυνος του Κέντρου Στήριξης Ποντιακού Ελληνισμού, οι δημοτικοί σύμβουλοι Ν. Σμύρνης Η. Σώζος, Ε. Ηλιάδου, Ν. Μπούρας, η δημοτική σύμβουλος και πρόεδρος των Ηπειρωτών Κ. Δεληγιάννη, ο πρόεδρος της Ένωσης Κρητών Ν. Σμύρνης Τ. Πρασάκης, των Αιτωλοακαρνάνων Κ. Ταπραντζή, η τ. Βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ Ε. Σταματάκη-Ανθίδου, η τ.Περιφερειακή σύμβουλος Ν. Κατρανίδου, η Β. Γιακουπίδου, μέλος της Ομοσπονδίας Ελληνικών Κοινοτήτων του Καζακστάν, καθώς και οι καλλιτέχνες, ερμηνευτές, Μήδεια Χουρσουλίδου και ο Παύλος Καρποδίνης.