Κυριακή 2 Μαρτίου 2025

Κουκαράς: Στην Κατερίνη παραμένει ζωντανή η πολιτιστική κληρονομιά του Πόντου

Κουκαράς: Στην Κατερίνη παραμένει ζωντανή η πολιτιστική κληρονομιά του Πόντου
Κουκαράς: Στην Κατερίνη παραμένει ζωντανή η πολιτιστική κληρονομιά του Πόντου

Η Ένωση Ποντίων Πιερίας καταβάλλει συστηματικές προσπάθειες για να μεταλαμπαδεύσει τα ήθη και τα έθιμα της ποντιακής παράδοσης στις νεότερες γενιές, με ιδιαίτερη έμφαση σε εμβληματικά έθιμα όπως ο «Κουκάρας». Μέσα από ένα ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων, επιδιώκει να διατηρήσει ζωντανή την πολιτιστική κληρονομιά του Πόντου και να την ενσωματώσει στην καθημερινότητα των παιδιών.

Μέσα από αυτές τις δράσεις, η Ένωση Ποντίων Πιερίας επιδιώκει να καλλιεργήσει στα παιδιά την αγάπη για την ποντιακή παράδοση, να τους μεταδώσει τη γνώση για σημαντικά έθιμα όπως ο «Κουκάρας» και να τα ενθαρρύνει να γίνουν οι συνεχιστές της. 

Κουκαράς: Στην Κατερίνη παραμένει ζωντανή η πολιτιστική κληρονομιά του Πόντου

Στην προσπάθεια αυτή σημαντική είναι η συμβολή της Χοροδιδασκάλου της Ένωσης, κας. Έφης Τουμπουλίδου συνεπικουρούμενη από την έφορο των χορευτικών τμημάτων κα. Κική Ευμορφίδου αλλά και γονείς των παιδιών.

Κουκαράς

Το ποντιακό έθιμο «Κουκάρα» ή «Κουκαράς» αναβίωνε κάθε Σαρακοστή, από τους Πόντιους. Ο «κουκαράς» αποτελούνταν από ένα μεγάλο κρεμμύδι (ή πατάτα), πάνω στο οποίο κάρφωναν εφτά φτερά κότας ή κόκορα.

Κουκαράς: Στην Κατερίνη παραμένει ζωντανή η πολιτιστική κληρονομιά του Πόντου

Σύμφωνα, με την παράδοση ήταν μια επινόηση των ευρηματικών Πόντιων μανάδων, για να μπορούν να «φοβίζουν» τα παιδιά τους ώστε να κρατούν τη νηστεία μέχρι το Πάσχα.

Εφτά φτερά, όσες και οι εβδομάδες της νηστείας. Ο «κουκαράς» κρεμόταν στο ταβάνι τα ξημερώματα της Καθαράς Δευτέρας και το πρωί, όταν τα παιδιά ξυπνούσαν, το αντίκριζαν με δέος και φόβο να κρέμεται και να κουνιέται στο ταβάνι!

Κουκαράς: Στην Κατερίνη παραμένει ζωντανή η πολιτιστική κληρονομιά του Πόντου

Για το έθιμο αυτό υπήρχε το ρητό: «Ρίζα μ’, ωρία παίρετεν τυρίν για βούτερον και τρώτεν, αμάν θα χολιάσκεται και θα σείεται ο κουκαράς!».

Μετά το τέλος κάθε εβδομάδας αφαιρούσαν από τον κουκαρά ένα φτερό, κι έτσι ήξεραν πόσες εβδομάδες απομένουν μέχρι το Πάσχα. Το Μεγάλο Σάββατο, «ξεπουπουλιασμένος» πια, ο κουκαράς αποχωρούσε για να επιστρέψει ένα χρόνο αργότερα.