Κυριακή 9 Νοεμβρίου 2025

Σαν σήμερα, 9 Νοεμβρίου 1931: Η εικόνα της Παναγίας Σουμελά, η ανεκτίμητη περιουσία των Ποντίων, επιστρέφει στην Αθήνα

Σαν σήμερα, 9 Νοεμβρίου 1931: Η εικόνα της Παναγίας Σουμελά, η ανεκτίμητη περιουσία των Ποντίων, επιστρέφει στην Αθήνα
Σαν σήμερα, 9 Νοεμβρίου 1931: Η εικόνα της Παναγίας Σουμελά, η ανεκτίμητη περιουσία των Ποντίων, επιστρέφει στην Αθήνα

Σαν σήμερα, 9 Νοεμβρίου του 1931, η εικόνα της Παναγίας Σουμελά, έργο του ευαγγελιστή Λουκά, επέστρεψε από την Τραπεζούντα στην Αθήνα, μαζί με τα άλλα ιερά κειμήλια της μονής, έπειτα από τη συμφωνία μεταξύ Ελευθέριου Βενιζέλου και Ισμέτ Ινονού, που είχε επιτευχθεί λίγους μήνες νωρίτερα, μετά από παρέμβαση του Λεωνίδα Ιασονίδη. Την αποστολή είχε αναλάβει ο ιερομόναχος Αμβρόσιος Σουμελιώτης.

Η άφιξη της εικόνας στην Ελλάδα χαροποίησε τους Πόντιους, οι οποίοι πριν από χρόνια μέσα από κακουχίες είχαν κατορθώσει να φτάσουν και να ξεκινήσουν μία καινούργια ζωή στην Ελλάδα. Αρχικά, η εικόνα τοποθετήθηκε στο Βυζαντινό Μουσείο για περίπου δύο δεκαετίες. Το 1951, έγινε αυτό που το σύνολο των Ελλήνων επιθυμούσε. Η εικόνα της Παναγιάς Σουμελά μεταφέρεται στο ομώνυμο μοναστήρι, στο όρος Βέρμιο, στην Ημαθία, λίγες ημέρες μετά την ολοκλήρωση της κατασκευής της μονής. Ένα μοναστήρι το οποίο θεμελιώθηκε από τον Φίλωνα Κτενίδη.

Σαν σήμερα, 9 Νοεμβρίου 1931: Η εικόνα της Παναγίας Σουμελά, η ανεκτίμητη περιουσία των Ποντίων, επιστρέφει στην Αθήνα

Πώς επετεύχθη η επιστροφή της εικόνας στην Ελλάδα

Ο ιερομόναχος Αμβρόσιος Σουμελιώτης, έχοντας στη διάθεσή του όλες τις απαραίτητες άδειες, έφυγε από την Αθήνα στις 14 Οκτωβρίου και αφού έμεινε λίγες μέρες στην Κωνσταντινούπολη, την 28η Οκτωβρίου έφθασε στην Τραπεζούντα.

Στο εγκαταλελειμμένο μοναστήρι έφτασε μαζί με τη συνοδεία του το μεσημέρι. «Εδώ, ό,τι είχατε κρύψει», του είπαν οι αγωγιάτες, «τα έχουν ανακαλύψει. Δεν βλέπεις τοίχους σκαμμένους και υπόγεια;». Και έτσι ήταν. Συνέχισαν προς το μετόχι της Αγίας Βαρβάρας που ήταν περίπου 10 λεπτά από εκεί και όπου σύμφωνα με τον αρχιμανδρίτη Ιερεμία, ήταν θαμμένη η εικόνα της Παναγίας.

Μετά από πολύ ψάξιμο, μέσα στα ερείπια, σε ξύλα και χώματα, γύρω στις 9 το βράδυ κατάφεραν να εντοπίσουν τον μπόγο με τα κειμήλια. Λίγες ημέρες αργότερα, ο ιερομόναχος έφερε την ανυπολόγιστης αξίας περιουσία των Ποντίων στην Ελλάδα.

Πηγή: Athens Magazine