Πέμπτη 4 Ιανουαρίου 2024

Οι “Μωμό'εροι” στα Γρεβενά

Οι “Μωμό'εροι” στα Γρεβενά
Οι “Μωμό'εροι” στα Γρεβενά

Ο Σύλλογος Ποντίων Γρεβενών, με τη συμμετοχή του Μορφωτικού Συλλόγου Αλωνακίων Κοζάνης «Πόντος», του Μορφωτικού Πολιτιστικού Συλλόγου Βατολάκκου, του Εκπολιτιστικού Συλλόγου Κιβωτού και υπό την αιγίδα του Δήμου Γρεβενών, θα αναβιώσει φέτος, την Παρασκευή 5 Ιανουαρίου 2024, τους «Μωμόερους», το έθιμο του Δωδεκαημέρου των Ελλήνων του Πόντου.

Το εντυπωσιακό δρώμενο θα ξεκινήσει στις 12.00 το μεσημέρι στην Κεντρική Πλατεία της πόλης μας (Πλατεία Αιμιλιανού) και κατά τη διάρκειά του θα προσφέρονται ποντιακά εδέσματα.

Oι “Μωμόεροι” είναι έθιμο του Δωδεκαημέρου (Χριστούγεννα έως Θεοφάνια), που πραγματοποιείται σε πλατείες, δρόμους και αυλές σπιτιών, για την ευετηρία (καλή χρονιά),

Ο Μώμος ήταν ο θεός του γέλιου και της σάτιρας, η προσωποποίηση της μομφής και της κατηγορίας. Οι ιερείς του Μώμου, οι ακόλουθοί του είναι οι Μωμόεροι.

Οι ομάδες των Μωμόερων βγαίνουν στους δρόμους και όλοι μαζί, με φωνές, κραυγές, θορύβους από κουδούνια, βήματα χορού, μουσική, τραγούδια και παράλληλη δράση όλων των θεατρικών προσώπων, όχι μόνο προκαλούν το ενδιαφέρον του κοινού που τους ακολουθεί από σπίτι σε σπίτι, αλλά και τη συμμετοχή του.

Η ολοκληρωμένη μορφή του αποτελείται από τον Κορυφαίο (Μωμόγερο), τη νύφη, τη χορευτική ομάδα (ορχείται και άδει), τη θεατρική ομάδα (αυτοσχέδιοι διάλογοι) και τους μουσικούς (λύρα, αγγείον). Όλοι είναι μεταμφιεσμένοι.

Σήμερα το δρώμενο συνεχίζεται διατηρώντας όχι μόνο τον ψυχαγωγικό αλλά και τον ευετηριακό, γονιμικό, μαγικοθρησκευτικό του χαρακτήρα.

Από το Μάρτιο του 2015 οι Μωμόεροι έχουν εγγραφεί στο Εθνικό Ευρετήριο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας και στις 30 Νοεμβρίου 2016, εντάχθηκαν στον Αντιπροσωπευτικό Κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας της UNESCO.

Χοροί, τραγούδια, ήθη και έθιμα του Πόντου στην Ονειρούπολη

Χοροί, τραγούδια, ήθη και έθιμα του Πόντου στην Ονειρούπολη
Χοροί, τραγούδια, ήθη και έθιμα του Πόντου στην Ονειρούπολη

Μια πολύ ωραία εκδήλωση πραγματοποιήθηκε το Σάββατο 30 Δεκεμβρίου στην κεντρική σκηνή της Ονειρούπολης. Στην εκδήλωση παρουσιάστηκαν η ταυτότητα και η μνήμη του τόπου μας, χοροί και τραγούδια του Πόντου, ήθη, έθιμα και συμβολισμοί.

Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε με την σύμπραξη της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ποντιακών Σωματείων και την παρουσίαση έκανε η πρόεδρος της ΠΟΠΣ κα. Χριστίνα Σαχινίδου, ενώ συμμετείχαν ο Ποντιακός Πολιτιστικός σύλλογος Τεμένους – Παρανεστίου, ο Λαογραφικός Σύλλογος Μαυροβάτου “Εξ Αργυρουπόλεως και Καρς” και οι Μωμόγεροι Καλλιφύτου.

Στην εκδήλωση, οι επισκέπτες παρακολούθησαν την προβολή του ντοκιμαντέρ “Ανατόλια- Φωτεινή Μνήμη του Πόντου” από την Πανελλήνια ομοσπονδία Ποντιακών Σωματείων, ενώ στη συνέχεια απόλαυσαν χορούς, τραγούδια του Δυτικού Πόντου και τον χορό των χορών Πυρρίχιο, από τον Ποντιακό πολιτιστικό σύλλογο Τεμένους – Παρανεστίου ”Ο προφήτης Ηλίας”. Μουσικά συνόδευσαν στη λύρα ο Αμπεσλίδης και στο νταούλι ο Παπαδόπουλος.

Χοροί, τραγούδια, ήθη και έθιμα του Πόντου στην Ονειρούπολη

Ακόμα, έγινε παρουσίαση εθίμων της Πρωτοχρονιάς από τον Λαογραφικό Σύλλογο Μαυροβάτου “Εξ Αργυρουπόλεως και Καρς” από την ερευνήτρια Λαογραφίας κ. Δημητριάδου Φανής, μέσα από έρευνα καταγραφών της και την έρευνα βιβλιογραφίας του Λαογράφου κ. Βαρβούνη, με συμπαρουσιάστρια την κ. Σοφία Θεοδωρίδου.

Επίσης, έγινε παρουσίαση του δρώμενου του Δωδεκαημέρου «Μωμόγεροι» από τον κ. Μιχάλη Παπαδόπουλο μέσα από καταγραφές του. Στη συνέχεια οι Μωμόγεροι της Καλλιφύτου πραγματοποίησαν την αναπαράσταση επί σκηνής, αφού προηγουμένως έκαναν Πατινάδα μέσα στην πόλη της Δράμας.

Ακολούθησε χορός από όλους τους επισκέπτες με τον Μιχάλη Παπαδόπουλο στο τραγούδι, τον Στυλιανό Συνώλα στη λύρα και τους Γιώργο Μιχαηλίδη και Τάσο Χατζηπαναγιώτου στο νταούλι.

«Καρδίας Αναστέναγμαν»: Πόνημα κατάθεσης της Ποντιακής ψυχής!

«Καρδίας Αναστέναγμαν»: Πόνημα κατάθεσης της Ποντιακής ψυχής!
«Καρδίας Αναστέναγμαν»: Πόνημα κατάθεσης της Ποντιακής ψυχής!

Με επιτυχία πραγματοποιήθηκε το απόγευμα της Παρασκευής 29 Δεκεμβρίου 2023 στην Σουίτα art cafe η παρουσίαση του βιβλίου-cd με τίτλο «Καρδίας Αναστέναγμαν» από την Εύξεινο Λέσχη Ποντίων και Μικρασιατών Ν. Τρικάλων.

Συγκεκριμένα, πρόκειται για ένα πόνημα πολλών ετών όπου ο αναγνώστης έχει την δυνατότητα να ακούσει και να διαβάσει 15 πρωτότυπα Ποντιακά τραγούδια του Θεόδωρου Μίμη Τσελεπίδη, ενώ συμμετέχει παίζοντας λύρα ο δημιουργός του βιβλίου, μουσικός Αλέξης Στεφανίδης.

«Καρδίας Αναστέναγμαν»: Πόνημα κατάθεσης της Ποντιακής ψυχής!

Στο βιβλίο εκτός των βιωματικών τραγουδιών του «θείου Μίμη» όπως τον αποκαλεί ο συγγραφέας, υπάρχουν και πληροφορίες σχετικά με την ιστορία των Ποντίων.

Την εκδήλωση συντόνισε η Νόπη Παπαδοπούλου, γραμματέας της Ευξείνου Λέσχης Ποντίων και Μικρασιατών Ν. Τρικάλων, ενώ για το βιβλίο και τον συγγραφέα μίλησαν οι Μαρία Ηλιάδου συνταξιούχος εκπαιδευτικός και μέλος της λέσχης και η σύζυγος του συγγραφέα Ξένια Τσέλιγκα εκπαιδευτικός και ΜΑ στην ψυχολογία της μουσικής. Η όμορφη γιορτή έκλεισε με ποντιακό γλέντι.

Πηγή: Trikala Culture

Έφυγε από τη ζωή σε νεαρή ηλικία ο Πόντιος λυράρης Θόδωρος Τοπαλίδης


Έφυγε από τη ζωή σε νεαρή ηλικία ο Πόντιος λυράρης Θόδωρος Τοπαλίδης
Έφυγε από τη ζωή σε νεαρή ηλικία ο Πόντιος λυράρης Θόδωρος Τοπαλίδης

Σε νεαρή ηλικία και με ανακοπή καρδιάς έφυγε από τη ζωή την Τετάρτη 3 Ιανουαρίου ο λυράρης Θόδωρος Τοπαλίδης.

Δίδυμο για πολλά χρόνια με τον αδερφό του Βασίλη στο τραγούδι, κράτησαν ζωντανή την Ποντιακή παράδοση. Βρέθηκε για αρκετά χρόνια στη Γερμανία όπου και "ανδρώθηκε" στην Ποντιακή λύρα στους Συλλόγους της ΟΣΕΠΕ, και έγινε ιδιαίτερα αγαπητός.

Φίλοι και συνάδελφοι λυράρηδες και τραγουδιστές με μηνύματα τους στις προσωπικές τους σελίδες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης υπέβαλλαν τα συλλυπητήρια τους και τη θλίψη τους για το άδικο χαμό ενός νέου ανθρώπου.

Η σορός του αγαπητού σε όλους Θεόδωρου, θα βρίσκεται στην εκκλησία του Αγίου Δημητρίου στο χωριό Περιχώρα Δράμας, την Παρασκευή 5 Ιανουαρίου στις 12 το μεσημέρι και η εξόδιος ακολουθία θα πραγματοποιηθεί στις 2 και μισή το μεσημέρι.

Ο Θεόδωρος Τοπαλίδης γεννήθηκε στις 9 Οκτωβρίου το 1981 στην Πτολεμαΐδα, και μεγάλωσε στο χωριό Μανιάκι Φλώρινας. Οι πρώτες μουσικές του ανησυχίες έρχονται στην εφηβική ηλικία των 16 ετών. Έτσι εγγράφεται στα τμήματα εκμάθησης ποντιακής λύρας που οργανώνει εκείνο το διάστημα ο Ποντιακός Σύλλογος Μανιακίου “Η Αμάσεια” με δάσκαλο τον γνωστό πόντιο λυράρη Κώστα Παναγιωτίδη για αρκετό χρονικό διάστημα. Στην πορεία και αλλάζοντας δάσκαλο παρακολουθεί για τρία χρόνια στη σχολή του Μιχάλη Καλιοντζίδη στο Δρέπανο Κοζάνης. Αφού εκπλήρωσε τις στρατιωτικές του υποχρεώσεις μεταναστεύει κι αυτός στην Γερμανία. Η ενασχόληση του με Πποντιακούς συλλόγους ήταν σχεδόν καθημερινή καθώς ήταν λυράρης στους συλλόγους Φρανκφούρτης, Ρούσελσχαϊμ, Βισμπάντεν, Κρίσχαϊμ και Μαϊνταλ. Επιστρέφει κι αυτός στην Ελλάδα το 2007 και εμφανίζεται με τον αδελφό του σε χορούς και εκδηλώσεις συλλόγων.

Τετάρτη 3 Ιανουαρίου 2024

Θεσσαλονίκη: Οι Μωμόγεροι ξεσήκωσαν τον Εύοσμο

Θεσσαλονίκη: Οι Μωμόγεροι ξεσήκωσαν τον Εύοσμο
Θεσσαλονίκη: Οι Μωμόγεροι ξεσήκωσαν τον Εύοσμο

Ο Σύλλογος Ποντίων Ευόσμου “Παναγία Κρεμαστή” σε συνεργασία με τον Μορφωτικό Ποντιακό Σύλλογο Αγίου Δημητρίου – Ρυακίου Κοζάνης και την αντιδημαρχία πολιτισμού του δήμου Κορδελιού Ευόσμου πραγματοποίησε για άλλη μια χρονιά με μεγάλη επιτυχία το εθιμικό δρώμενο των Μωμόγερων.

Οι Μωμόγεροι χόρεψαν στους δρόμους του Ευόσμου, συνοδευόμενοι από πλήθος κόσμου, μπροστά από καταστήματα και τους κερνούσαν κρασί, τσίπουρο και εδέσματα. Κατέληξαν στην πλατεία όπου είχε ήδη στηθεί ποντιακό γλέντι από τους μουσικούς Μπαιραχτάρη Θωμά, Θεοδοσιάδη Δημήτρη, Ρηγινό Παναγιώτη και Βαρυτιμιάδη Ναταλία, που διασκέδαζαν τον ήδη συγκεντρωμένο κόσμο.