ΠΟΝΤΙΑΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ "ΠΑΝΑΓΙΑ ΣΟΥΜΕΛΑ" ΒΟΣΤΩΝΗΣ

PONTIAN SOCIETY "PANAGIA SOUMELA" OF BOSTON
587 Albany Street
Boston, MA 02118
Telephone : (617) 338-7453
www.panagiasoumelaboston.com
webmaster@panagiasoumelaboston.com

Αποζημιώσεις των θυμάτων της γενοκτονίας των Ελλήνων από το οθωμανικό κράτος και το κεμαλικό καθεστώς

Συνέντευξη του Φάνη Μαλκίδη, του Δημοκρίτειου Πανεπιστήμιου Θράκης, στην εφημερίδα Παρατηρητής της Θράκης (Κομοτηνή) για τις αποζημιώσεις των θυμάτων της γενοκτονίας των Ελλήνων από το οθωμανικό κράτος και το κεμαλικό καθεστώς.

• Ασφαλιστικές εταιρείες αποζημιώνουν απογόνους θυμάτων της γενοκτονίας των Αρμενίων
• 53 εκατομμύρια δολάρια οι πρώτες αποζημιώσεις
• Έρευνες για ύπαρξη τεκμηρίων για Έλληνες

Φάνης Μαλκίδης: “Με επιστολή του ο Σμύρνης Χρυσόστομος αναφέρεται σε τρία προσωπικά ασφαλιστήρια”

Η καταγραφή ενός γεγονότος της ιστορίας από τον πρεσβευτή των ΗΠΑ στην Κωνσταντινούπολη, κ. Χένρυ Μοργκεντάου, την περίοδο 1914-1917, το οποίο περιγράφεται στο βιβλίο του «Ambassador Morgenthau’s Story» 1918, στην ελληνική έκδοση «Τα μυστικά του Βοσπόρου» 1918 οδήγησε τον Αρμένιο δικηγόρο Βαρτκές Γεγκιαγιάν να ξεκινήσει, πριν από είκοσι χρόνια, έναν δικαστικό αγώνα με σκοπό να διεκδικήσει αποζημιώσεις υπέρ των απογόνων των θυμάτων της γενοκτονίας από ασφαλιστήρια που έγιναν από Αρμένιους στις αρχές του 20ου αιώνα στην Τουρκία.

Για το θέμα ο Παρατηρητής της Θράκης (ΠτΘ) συζητά σήμερα με το Φάνη Μαλκίδη, μέλος της Διεθνούς Ένωσης Ακαδημαϊκών για τη μελέτη των γενοκτονιών. Ο κ. Μαλκίδης έχει ασχοληθεί με το θέμα και μιλά για τη σημασία της απόφασης για τους Έλληνες, αλλά και για την έρευνα που πραγματοποιεί και για τα αποτελέσματά της.

ΠτΘ: κ. Μαλκίδη, τι ήταν αυτό που οδήγησε τον Αρμένιο δικηγόρο κ. Γεγκιαγιάν να ξεκινήσει το όλο θέμα;

Θ.Μ.: Κατά την ανάγνωση του βιβλίου του πρώην πρέσβη της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας Χένρυ Μοργκεντάου ο Αρμένιος δικηγόρος Βαρτκές Γεγκιαγιάν, ο οποίος ζει στις Ηνωμένες Πολιτείες, ανακάλυψε ότι ο Ταλάτ πασά, ένας εκ των τριών της ηγετικής ομάδας των Νεότουρκων, είχε αναφέρει στον Χένρυ Μοργκεντάου ότι θα προσπαθήσει να του καταβληθούν οι αποζημιώσεις των Αρμενίων, Οθωμανών υπηκόων, θύματα της γενοκτονίας. Ουσιαστικά, ο θύτης ζητούσε ακόμη και τα χρήματα του θύματος. Υπάρχουν στοιχεία ότι ορισμένες ασφάλειες εξ αυτών τελικά ελήφθησαν από τους θύτες και τελικά τις καρπώθηκαν τα χρήματα οι θύτες και πρωτεργάτες της γενοκτονίας. Έχοντας αυτή την πληροφορία, ο Αρμένιος δικηγόρος Βαρνές Γεγκαγιάν, με καταγωγή από τη Σπάρτη της Πισιδίας ξεκίνησε μία διαδικασία στις Ηνωμένες Πολιτείες πριν είκοσι περίπου χρόνια. Ο Αρμένιος δικηγόρος μετά από μακρόχρονη προσπάθεια ανακάλυψε σε δύο ασφαλιστικές εταιρείες ονόματα Αρμενίων και τελικά, μέσω μιας διαδικασίας που ακολουθείται στις ΗΠΑ, των ομαδικών περιπτώσεων, προσέφυγε στα δικαστήρια και δικαιώθηκε από τις δύο ασφαλιστικές εταιρείες, οι οποίες επιδίκασαν αποζημίωση ύψους 53 εκατομμυρίων δολαρίων. Ουσιαστικά δηλαδή αποζημίωσαν τους απογόνους των θυμάτων της γενοκτονίας των Αρμενίων σε μία ξένη χώρα έχοντας όμως ως τεκμήρια τις ασφάλειες ζωής που είχαν κατατεθεί στο δικαστήριο.

ΠτΘ: Η συγκεκριμένη υπόθεση έχει ενδιαφέρον και για τους Έλληνες;

Θ.Μ.: Ο Αρμένιος δικηγόρος ανακάλυψε ότι στις ασφαλιστικές εταιρείες που είχαν ασφαλίσει Αρμένιους υπήρχαν και ονόματα. Ελλήνων που ζούσαν στις περιοχές της Θράκης, της Μικράς Ασίας και του Πόντου. Εδώ υπάρχει ενδιαφέρον και για την ελληνική πλευρά, προκειμένου να αποδοθoύν εκ των υστέρων στους απογόνους των Ελλήνων τα χρήματα ως αποζημίωση για την απώλεια της ζωής τους.
Κάποια στιγμή έγινε γνωστή και στην Ελλάδα η ανακοίνωση του δικηγορικού γραφείου από τις Ηνωμένες Πολιτείες και έτσι ξεκίνησε μία προσπάθεια ενημέρωσης και πληροφόρησης των πολιτών, οι οποίοι έλκουν την καταγωγή τους από τις περιοχές του Πόντου, της Θράκης της Μικράς Ασίας. Μετά ξεκίνησε μία προσπάθεια προκειμένου να βρεθούν τεκμήρια ύπαρξης ασφαλειών ζωής ή άλλων τύπων ασφαλειών οι οποίες αφορούσαν Έλληνες που ζούσαν σε αυτές τις περιοχές.


ΠτΘ: Είναι πολύ ενδιαφέρον το γεγονός ότι εκείνη την εποχή γίνονταν ασφάλειες…

Θ.Μ.: Είναι πάρα πολύ ενδιαφέρον, γιατί περιοχές, όπως η Σμύρνη, η Τραπεζούντα, η Αδριανούπολη, δεν ήταν μόνο χώροι στους οποίους ζούσε ο Ελληνισμός, αλλά και χώροι έντονης οικονομικής, πνευματικής, εμπορικής δραστηριότητας και, συνεπώς, αυτοί οι άνθρωποι είχαν την οικονομική άνεση και, αν θέλετε, και την πνευματική ανάπτυξη προκειμένου να σκεφτούν το μέλλον τους. Επειδή θεώρησαν ότι σε εκείνη την ταραγμένη περίοδο που ξεκίνησε περίπου το 1912 και κορυφώθηκε περίπου το 1923 ο κίνδυνος για το μέλλον τους ήταν ακόμη μεγαλύτερος, θεώρησαν καλό να προβούν σε τέτοιες κινήσεις.

ΠτΘ: Είπατε, κ. Μαλκίδη, ότι βρίσκεστε αυτή τη στιγμή στο στάδιο της πληροφόρησης και ενημέρωσης. Πώς γίνεται αυτή;

Θ.Μ.: Αρχικώς γίνεται μια ενημέρωση στα προσφυγικά σωματεία, τα οποία είναι αρκετά τόσο στην Ελλάδα, όσο και στον υπόλοιπο κόσμο. Μην ξεχνάτε ότι πάρα πολλοί, έχοντας φύγει από τη Μικρά Ασία, τον Πόντο, τη Θράκη κατέφυγαν όχι μόνο στον Ελλαδικό χώρο, αλλά και στην Αυστραλία, τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Ευρώπη. Έτσι λοιπόν σε όλο τον κόσμο με μια προσπάθεια, η οποία γίνεται είτε μέσω προσφυγικών σωματείων και ομοσπονδιών, είτε μέσω ομογενειακών εφημερίδων, είτε μέσω ξενόγλωσσων εφημερίδων στο εξωτερικό, είτε μέσω των εντύπων και των εφημερίδων στην Ελλάδα, γίνεται μία πληροφόρηση ότι υφίσταται το ζήτημα και, κυρίως, ότι υπάρχει ένα νομικό προηγούμενο με την απόδοση των αποζημιώσεων στα θύματα της γενοκτονίας, ειδικά στα θύματα της γενοκτονίας των Αρμενίων. Τη διαδικασία έχουν κινήσει σε όλο τον πλανήτη και άνθρωποι που βρίσκονται κοντά μας στο ζήτημα, και αναφέρομαι σε φιλέλληνες, μιλώ για ανθρώπους που κινούνται στους θεσμούς σε διάφορα μέρη του κόσμου και είναι άνθρωποι, οι οποίοι θέλουν να βοηθήσουν ηθικά και πολιτικά το αίτημα όχι μόνο της αποζημίωσης των θυμάτων της γενοκτονίας, αλλά κυρίως της ηθικής πλευράς του ζητήματος. Να ξεσκεπαστεί ουσιαστικά ένα μαζικό έγκλημα, να αναγνωριστεί για να κινηθούμε σε ένα πιο δίκαιο και πιο δημοκρατικό κόσμο.


ΠτΘ: Συγχρόνως διεξάγετε και έρευνα για την ύπαρξη τεκμηρίων;

Θ.Μ.: Ναι και αυτή η έρευνα οδήγησε στην ανακάλυψη της επιστολής του Μητροπολίτη Σμύρνης Χρυσοστόμου. Η έρευνα θα κινηθεί εκτός Ελλάδας, γιατί δυστυχώς στην Ελλάδα δεν έχουμε αντίστοιχα κέντρα σπουδών και ερευνών για ζητήματα προσφυγικά ή για ζητήματα που αφορούν στον ποντιακό, θρακικό και μικρασιατικό ελληνισμό, πλην των εξαιρέσεων του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών και της Επιτροπής Ποντιακών Μελετών. Επειδή στην Ευρώπη, στις ΗΠΑ, στην Αυστραλία, και αλλού δεν υπήρχαν τέτοιες δυναμικές, οι οποίες εξαφάνιζαν κάθε ίχνος πολιτισμού και ιστορίας, εύχομαι και ελπίζω σε έρευνες και αποστολές οι οποίες θα γίνουν άμεσα και σύντομα σε πολλές χώρες του πλανήτη, να υπάρξουν νέα για να μπορέσουμε να ανακαλύψουμε έστω και ένα ασφαλιστήριο συμβόλαιο το οποίο θα μας οδηγήσει στην καταδίκη και από πλευράς των Ελλήνων των υπευθύνων της γενοκτονίας.

ΠτΘ: Είπατε ότι βρέθηκε επιστολή του Μητροπολίτη Σμύρνης Χρυσοστόμου. Τι ακριβώς είναι αυτή η επιστολή;

Θ.Μ.: Το αναφέρω για πρώτη φορά στην εφημερίδα σας ότι υπάρχει ασφαλιστήριο συμβόλαιο που αφορά ένα πολύ σημαντικό άνθρωπο που έζησε στη Σμύρνη. Είναι ο μητροπολίτης Σμύρνης Χρυσόστομος, ο οποίος σε μία επιστολή του έκανε γνωστό ότι είναι ασφαλισμένος σε τρεις ασφαλιστικές εταιρείες, στη Βιέννη, στην Άγκυρα και στη Νέα Υόρκη και ό,τι κι αν γίνει, προαισθανόμενος ίσως το τέλος του, τα ποσά από τις αποζημιώσεις να δοθούν στη Θεολογική Σχολή της Χάλκης. Αυτό έχει μεγάλη σημασία και μάλιστα, αν βρεθεί έστω και ένας πρωτότυπος τίτλος του ασφαλιστηρίου συμβολαίου του Μητροπολίτη Σμύρνης, θα έχει ενδιαφέρον να δούμε και την επόμενη ημέρα αυτής της διαδικασίας, η οποία αφορά άμεσα τους Έλληνες πολίτες απογόνους των θυμάτων της γενοκτονίας.

ΠτΘ: Πόσο εύκολο είναι να βρεθεί αυτός ο πρωτότυπος τίτλος;

Θ.Μ.: Χρησιμοποιώντας μια παρομοίωση θα έλεγα ότι υπήρχε ένα ψηφιδωτό της παρουσίας των Ελλήνων στις περιοχές του Πόντου, της Μικράς Ασίας και της Θράκης τόσο έντονο και τόσο μεγάλο που σήμερα έχουμε από αυτό ορισμένες ψηφίδες. Θεωρώ ότι μια ψηφίδα βρέθηκε και αναφέρομαι στην επιστολή του Μητροπολίτη Σμύρνης Χρυσοστόμου. Θεωρώ, επίσης, ότι επειδή πάρα πολλοί άνθρωποι όταν ήρθαν σαν πρόσφυγες στην Ελλάδα την πρώτη περίοδο κοιτούσαν αρχικώς την επιβίωσή τους και μετά τα κειμήλια και ό,τι άλλο τους αφορούσε, όπως επίσης θεωρώ ότι αν οι απόγονοι των θυμάτων της γενοκτονίας, οι απόγονοι των προσφύγων που ήρθαν στην Ελλάδα, κάνουν μια βουτιά στην ιστορία, αν κάνουν μια βουτιά στο παρελθόν στο ίδιο τους σπίτι ή και σε χώρους που θεωρούν αδιανόητο να βρουν, θα βρουν έστω και ένα. Θεωρώ ότι, εάν βρεθεί έστω και ένα ασφαλιστήριο συμβόλαιο, θα είναι ουσιαστικά μία ηθική δικαίωση και ένα ακόμη περαιτέρω βήμα στην αναγνώριση και διεθνοποίηση της γενοκτονίας. Το μείζον θέμα σε αυτή την περίπτωση δεν είναι η αποζημίωση κάποιων ανθρώπων για να πάρουν τα χρήματα των προγόνων τους, αλλά ουσιαστικά αποτελεί ένα μέτρο προκειμένου να πιεσθεί μία χώρα που έχει διαπράξει ένα μαζικό έγκλημα, μία γενοκτονία, να προβεί και στην αναγνώριση αλλά και στη συγνώμη απέναντι στα θύματα αυτής της γενοκτονίας.

ΠτΘ: κ. Μαλκίδη, αυτός που ίσως βρει ένα έγγραφο πού πρέπει να αποταθεί;

Θ.Μ.: Θα πρέπει να επικοινωνήσει απευθείας μέσω κάποιων ανθρώπων στο εξωτερικό που ασχολούνται με το ζήτημα. Να σας αναφέρω ότι ήδη ο Αρμένιος δικηγόρος έχει κάνει μία προεργασία και τελικά είναι ο άνθρωπος ο οποίος δικαιώθηκε μέσω αυτής της διαδικασίας στα δικαστήρια των ΗΠΑ. Άρα λοιπόν αυτό το δικηγορικό γραφείο, εξ όσων γνωρίζω, είναι το αρμόδιο προκειμένου να καταθέσει την υπόθεση στις ασφαλιστικές εταιρείες, προκειμένου να πάρει κάποιος αποζημίωση. Υπάρχει ήδη η προεργασία, η διαδικασία, που έχει ακολουθηθεί από τους Αρμένιους συνεπώς οι Έλληνες μπορούν να τον ακολουθήσουν.

ΠτΘ: Επειδή, κ. Μαλκίδη, οι άνθρωποι όπως είπατε, τότε κοίταζαν να σώσουν τους εαυτούς τους θεωρώ λίγο δύσκολη την ύπαρξη τέτοιων εγγράφων…

Θ.Μ.: Δύσκολη ναι, αλλά όχι αδύνατη. Θεωρώ ότι επειδή για πάρα πολλά χρόνια αυτό το οποίο προηγούνταν ήταν η επιβίωση των ανθρώπων στην Ελλάδα και αλλού, η τρίτη γενιά ή και η τέταρτη, η οποία πλέον αναδεικνύει ζητήματα εκτός από τη λαογραφία ή εκτός από τις αμιγώς ιστορικές έρευνες και περνά σε ένα πιο έντονο πολιτικό ενδιαφέρον για το ζήτημα της γενοκτονίας, μπορεί να ανακαλύψει πολλά. Αναφέρομαι σε αρχεία της Κοινωνία των Εθνών στην Γενεύη, για τις ΗΠΑ, όπου υπήρχαν τουλάχιστον πέντε φιλανθρωπικές οργανώσεις που παρείχαν φιλοξενία και προστασία και περίθαλψη σε πρόσφυγες από την Μικρασία, τον Πόντο και τη Θράκη, άρα και τα αρχεία τους, στην Αυστραλία και άλλους χώρους. Συνεπώς, υπάρχουν κέντρα ερευνών, αλλά και οργανώσεις όπως και αρχειακές πηγές, στις οποίες μπορούμε να αποταθούμε και να βρούμε μία λύση. Συμφωνώ ότι είναι δύσκολο, αλλά όχι αδύνατο. Σκεφτείτε από πού ξεκίνησε ένας Αρμένιος δικηγόρος μόνος του πριν είκοσι χρόνια και πού έφτασε προκειμένου εμείς να μιλάμε για μια δικαίωση των απογόνων και των θυμάτων της γενοκτονίας.

ΠτΘ: Η πρόσβαση στα αρχεία που αναφέρατε είναι εφικτή;

Θ.Μ.: Ναι, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων τα αρχεία έχουν ανοίξει. Μιλώ για αρχεία της Κοινωνίας των Εθνών που αφορούν άμεσα την προσφυγική εγκατάσταση των Ελλήνων που ήρθαν από την Οθωμανική Αυτοκρατορία στην Ελλάδα, μιλώ για αρχεία, όπως σας είπα και πριν πολλών Κέντρων Ερευνών στις ΗΠΑ μιλώ ακόμη και για Κέντρα Έρευνας στην Αυστραλία, όπου υπάρχουν πολλές πηγές σε σχέση με το πώς τελικά διεπράχθη το μαζικό έγκλημα εναντίον των Αρμένιων και Ελλήνων και κυρίως το πώς μπορούμε να αναδείξουμε ορισμένες πτυχές αυτού του μαζικού εγκλήματος όπως αυτή που συζητάμε δηλαδή της αποζημίωσης των θυμάτων της γενοκτονίας.
Είναι ένα ζήτημα ουσίας, επειδή όλα αυτά τα χρόνια πράγματι υπήρχε μία περισσότερο τυπική προσέγγιση του ζητήματος παρά ουσιαστική θεωρώ ότι τέτοιες παράμετροι του μαζικού εγκλήματος εναντίον των Ελλήνων ουσιαστικά αναδεικνύει μία πτυχή προσέγγισης συναδέλφωσης αλλά και συνεργασίας μεταξύ των λαών οι οποίοι αποδεχόμενοι το παρελθόν τους, όσο βαρύ κι αν είναι αυτό, μπορούν να κινηθούν πλέον με πραγματική φιλία στο μέλλον και, κυρίως, αποδεχόμενοι ένα μαζικό έγκλημα.

ΠτΘ: κ. Μαλκίδη, σας ευχαριστούμε πολύ.
Θ.Μ.: Κι εγώ σας ευχαριστώ.

ΩΔΕΣ ΠΟΝΤΟΥ

Ο (Ποντιακός) Ελληνισμός της Γεωργίας

του Φάνη Μαλκίδη

Μέρος της ομιλίας του Φάνη Μαλκίδη σε σεμινάριο που διοργανώθηκε στο Πανεπιστήμιο του Καυκάσου. Τιφλίδα - Γεωργία 21 Μαρτίου 2008.

1. Η ιστορία
H παρουσία των Ελλήνων στα εδάφη της σημερινής Γεωργίας ανάγεται στα μυθικά χρόνια και συνδέεται με τα ονόματα του Προμηθέα, του Φρίξου και της Έλλης, του Hρακλή, των Aργοναυτών και του Χρυσόμαλλου Δέρατος, γεγονός που αποδεικνύει ότι η περιοχή ήταν γνωστή στους ελληνικούς πληθυσμούς. Γύρω στην πρώτη χιλιετία τοποθετείται η πραγματοποίηση των πρώτων ταξιδιών, ενώ δύο αιώνες αργότερα, οι προσωρινοί αυτοί εμπορικοί σταθμοί άρχισαν να γίνονται μόνιμα κέντρα. Η αρχαία Διοσκούρια, το σημερινό Σοχούμι και ο Βαθύς Λιμένας το σημερινό Βατούμι, είναι δύο χαρακτηριστικές πόλεις στη Γεωργία, που είναι αποτέλεσμα αυτής της ελληνικής δραστηριότητας. Για πολλά χρόνια οι Έλληνες της Γεωργίας δημιούργησαν οικονομικά και πολιτιστικά κέντρα, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη της χώρας, αναπτύσσοντας αργότερα στενές σχέσεις με τη βυζαντινή αυτοκρατορία.

Αργότερα, η Γεωργία, όλος ο Καύκασος γίνανε σ' όλη τη διάρκεια της Oθωμανικής Aυτοκρατορίας το καταφύγιο των Eλλήνων, οι οποίοι μάλιστα αναδείχθηκαν και σε σημαντικές ηγετικές προσωπικότητες. Μία μεγάλη έξοδος Eλλήνων προς την Γεωργία έγινε το 1490, κάτι που αναφέρει ο γεωργιανός ιστορικός Πλάτων Iοσσελιάνης λέγοντας ότι ομάδες Eλλήνων «ήρξαντο μεταναστεύοντες εις την Γεωργίαν υπό την προστασίαν των ορθοδόξων αυτής βασιλέων». Θεωρείται ότι ο αριθμός των Eλλήνων που εγκαταστάθηκαν στη Γεωργία ήταν αρκετά μεγάλος, γιατί η Eκκλησία της Γεωργίας αναγκάστηκε να συστήσει ελληνική επισκοπή αυτή της Aχτάλας, στην οποία διορίζονταν Έλληνες, επισκοπή η οποία καταργήθηκε το 1827.

Oι μετακινήσεις ελληνικών πληθυσμών προς την Γεωργία συνεχίστηκαν και κατά τον 16ο και 17ο αιώνα. Ο I. Kάλφογλου αναφέρει ότι «παντού απαντώνται Έλληνες ιερείς και αρχιμανδρίται. Eν Tιφλίδι ήδρευον οι αντιπρόσωποι του Παναγίου Tάφου. Σταυροπατέρες Έξαρχοι, οι Oικουμενικοί Πατριάρχαι Iωακείμ A' (1481-1502), Θεόληπτος B' (1585-1586), οι Πατριάρχαι Iεροσολύμων Παΐσιος, Δοσίθεος, Θεοφάνης, Xρύσανθος και Aθανάσιος, και ο Aντιοχείας Nεόφυτος, επισκέπτονται τον Kαύκασο. Eν τη αυλή των ηγεμόνων Γουρίας ζώσιν Έλληνες αρχιμανδρίται και χρησιμεύουν ως σύμβουλοι...».

Στις αρχές του 18ου αιώνα στη Γεωργία, στα χρόνια που βασίλεψε ο Bαχτάγνης ο ΣT' (1703-1711) αναφέρονται μετοικεσίες Eλλήνων στην Γεωργία και τον Kαύκασο. Aυτό το διάστημα θα πρέπει να χτίστηκε και το ελληνικό χωριό Mισχανέ.

Ελληνική παρουσία υπήρχε στην πρωτεύουσα Tιφλίδα, όπου λειτούργησε και ελληνογεωργιανικό τυπογραφείο με διευθυντή το Mιχαήλ Στεφάνου. Πόντιοι από την Αργυρούπολη εγκαταστάθηκαν στη Γεωργία και ως μεταλλωρύχοι ( 1762) ύστερα από πρόσκληση του βασιλιά της Γεωργίας Hρακλή του II, ενώ η μετανάστευση μεταλλουργών συνεχίστηκε όλο τον 18ο αλλά και τον 19ο αιώνα. Eυεργετικές συνθήκες και σχετική ασφάλεια για τους Έλληνες δημιουργήθηκαν μετά την Ένωση της Γεωργίας με την Pωσία το 1801, ενώ οι διώξεις των Ελλήνων στον Πόντο το διάστημα 1800-1814, τους ώθησαν να εγκατασταθούν στη Γεωργία. Tο 1810 στην Tιφλίδα συγκροτήθηκε ειδική επιτροπή με εντολή της κυβέρνησης για την μετακίνηση των χριστιανών του Πόντου στον Kαύκασο και το 1813 ιδρύεται στην τοποθεσία Tσινσγγαρό το ελληνικό χωριό από πρόσφυγες των περιοχών Eρζερούμ και Aργυρούπολης. Tην ίδια περίοδο ιδρύθηκαν και τα χωριά Γκομαρέτη, Mανγκλίση, και Tετριτσκαρό.

O Kριμαϊκός πόλεμος 1853-1856, η αποκάλυψη των Kρυπτοχριστιανών, η υποταγή και η μετακίνηση το 1864 των μουσουλμάνων από τον Kαύκασο στον Πόντο επιδείνωσαν τη θέση των Ελλήνων με αποτέλεσμα οι κάτοικοι πολλών ελληνικών χωριών να εγκατασταθούν για να σωθούν στην Γεωργία. Tην περίοδο αυτή ιδρύθηκαν τα χωριά της διοίκησης Tιφλίδας, Tσινσγγαρό, Σέκιτλι, Mεγάλη Iραγά, Φτελέν, Iβάνοφκα και Bεζιρόφκα, όπου οι περισσότεροι κάτοικοι αυτής της περιοχής καταγόταν από τη Σάντα, οι οποίοι κατόρθωσαν να διατηρήσουν τη χριστιανική θρησκεία και την ελληνική τους γλώσσα, ενώ οι Έλληνες της Tσάλκας εκτός από τα χωριά Σάντα, Xαραμπά και Tαρσόν ήσαν Tουρκόφωνοι.Tην περίοδο 1860-1870 νέα κύματα φυγής κατέφθασαν στη Γεωργία.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ελληνικών διπλωματικών αρχών και των ελληνικών κοινοτήτων της Pωσίας (Πανελλήνιο Συμβούλιο των εν Pωσία Eλλήνων) το 1918 ο ελληνικός πληθυσμός στη Γεωργία ήταν 200.000 σε συνολικό αριθμό 700.000, σε όλη τη Ρωσία. Παρά το αρχικό θετικό περιβάλλον που αναπτύχθηκε από τις σοβιετικές αρχές έναντι των Ελλήνων της Γεωργίας, την περίοδο 1937-1939 οι διώξεις κορυφώνονται και αποκτούν και εθνικό χαρακτήρα και η ελληνική γλώσσα ως στοιχείο της εθνικής ταυτότητας απαγορεύεται. Τα ελληνικά σχολεία κλείνουν και η διάσωση και της ελληνικής γλώσσας και ποντιακής διαλέκτου περιορίζεται στην οικογένεια.

2. Η σύγχρονη περίοδος
Όταν το 1988 οι σοβιετικές αρχές άνοιξαν τα σύνορα, δημιουργήθηκε αναγκαστικά ένα μεγάλο κύμα νέων προσφύγων Ελλήνων από τη Γεωργία προς την Ελλάδα, αντιμετωπίζοντας συν τοις και έναν κοινωνικό περίγυρο, στην Αμπχαζία κυρίως, με έντονο εθνικισμό. Η Ελλάδα είναι παρούσα παντού, από τον πολιτισμό, οι εκκλησίες είναι γεμάτες από Βυζάντιο και Ελληνισμό, μέχρι την κοινωνία. Οι ελληνικές κοινότητες της Τιφλίδας, στο Σοχούμι και το Βατούμι και στις άλλες γεωργιανές πόλεις, έστω και εάν έχουν τραυματισθεί από τον εθνικισμό, τη μετανάστευση και τη φτώχεια, θυμίζουν το ένδοξο παρελθόν τους. Οι Γεωργιανοί εκτιμούν πολύ τους Έλληνες γιατί εκτός από τον Προμηθέα, το Χρυσόμαλλο Δέρας, τη Μήδεια και την Κολχίδα, τους δεσμούς με το Βυζάντιο, τη κοινή θρησκεία, τους πολλούς Έλληνες που φιλοξένησαν για αιώνες στη χώρα τους, αρκετούς μετά από τραγικές στιγμές- γενοκτονία – θεωρούν ότι οι Έλληνες είναι ένας λαός στον οποίο μπορούν να ελπίζουν. Πολλοί Γεωργιανοί ζουν στην Ελλάδα, πολλοί έχουν πραγματοποιήσει μικτούς γάμους στην Ελλάδα και τη Γεωργία και χιλιάδες από τη μικρή αυτή και όμορφη χώρα του Καυκάσου προσδοκούν να ζήσουν στην Ελλάδα.

Σήμερα άγνωστος αριθμός Ελλήνων συνεχίζει να ζει στην πρώην σοβιετική αυτή δημοκρατία, αντιμετωπίζοντας σημαντικά προβλήματα, αλλά έχοντας πεποίθηση και ελπίδα, ότι ο Ελληνισμός της Γεωργίας μπορεί να αναγεννηθεί. Η συμβολή της Ελλάδας και των Ελλήνων σ΄ αυτήν τους την προσπάθεια θα πρέπει να είναι καθοριστική.

ΠΟΝΤΙΑΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΚΑΤΕΡΙΝΗΣ «ΠΑΝΑΓΙΑ ΣΟΥΜΕΛΑ»

Ο Ποντιακός Σύλλογος Κατερίνης "Παναγία Σουμελά" είναι πάντοτε παρόν στα πολιτιστικά δρώμενα του τόπου.

Ως κορυφαία κοινωνική εκδήλωσή μας έχουμε την εθελοντική αιμοδοσία που γίνεται 2 φορές το χρόνο. Αιμοδοσία και Αιμοδότες είναι λέξεις που τα τελευταία χρόνια βρίσκουν ανταπόκριση στις καρδιές πολλών ανθρώπων και μάλιστα πολλών μελών του Συλλόγου μας και όχι μόνο.

Το να προσφέρεις λίγο από το αίμα σου στον άλλον, τον συνάνθρωπό σου, την ώρα που το έχει άμεση ανάγκη, είναι υπόθεση ζωής. Το λίγο αίμα που δίνεις παρατείνει τη ζωή του αδελφού σου. Καλύπτει άμεση και επείγουσα ανάγκη την ώρα του ατυχήματος, την ώρα της σοβαρής εγχειρήσεως για την επιτυχή έκβασή της.

Τα επίσημα στατιστικά στοιχεία μας πληροφορούν ότι, εάν όλοι όσοι είμαστε υγιείς προσφέραμε μια φορά στα 8 περίπου χρόνια λίγο αίμα θα καλύπτονταν οι ετήσιες ανάγκες στην Ελλάδα, που ανέρχονται σε 650.000 μονάδες αίματος. Ακόμη εάν μόνο το 6% των συμπολιτών μας έδινε αίμα, δεν θα παρίστατο ανάγκη εισαγωγής αίματος από το εξωτερικό. Η προσφορά αίματος είναι η εκδήλωση κοινωνικού και ηθικού χρέους. Δεν είναι φιλανθρωπία, είναι επιτακτικό καθήκον. Είναι δώρο ζωής.

Ο τομέας της "πρόνοιας" του Ποντιακού Συλλόγου Κατερίνης "Παναγία Σουμελά" στην προσπάθειά του να συμπαρασταθεί στον πάσχοντα αδελφό μας, σε συνεργασία με τους άλλους τομείς του συλλόγου μας, οργανώνει και εφέτος την 1η μας εθελοντική αιμοδοσία στο κτίριο του Συλλόγου στην Πλατεία Μυλαυλάκου δίπλα στον Ι.Ν. Αγίου Σάββα σε συνεργασία με το Νομαρχιακό Νοσοκομείο Κατερίνης.

Εξειδικευμένο νοσηλευτικό προσωπικό και κατάλληλοι Ιατροί επιμελούνται με προσοχή το όλο έργο της αιμοληψίας.

Ημερομηνία Αιμοδοσίας: Κυριακή 23 Μαρτίου από τις 9:00 π.μ. μέχρι τις 13:30 μ.μ.

Προσφέροντας αίμα, προσφέρεις ζωή.

Ας δώσουμε και αυτή τη φορά το παρόν στο προσκλητήριο αυτό της ΑΓΑΠΗΣ.

Τώρα που μπορούμε. Θα σας περιμένουμε την Κυριακή 23 Μαρτίου και ας αρχίσουμε το 2008 με μία τέτοια εξαιρετική δωρεά στον πάσχοντα αδελφό μας.


ΠΟΝΤΙΑΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΚΑΤΕΡΙΝΗΣ «ΠΑΝΑΓΙΑ ΣΟΥΜΕΛΑ»
Ηλιουπόλεως 40, Μυλαύλακος
Κατερίνη
Τ.Κ. 60100
Τηλ. - Φαξ: 2351021596
www.soumela.gr
panagiasoumela@freemail.gr