Η άρνηση της Τουρκίας για την Γενοκτονία των Ποντίων και για άλλες Γενοκτονίες

Η άρνηση της Τουρκίας για την Γενοκτονία των Ποντίων και για άλλες Γενοκτονίες

Το Ινστιτούτο Εξωτερικών Υποθέσεων οργάνωσε μια διαδικτυακή συζήτηση σχετικά με την άρνηση της Τουρκίας για την Γενοκτονία των Ποντίων και για άλλες γενοκτονίες, δίνοντας έμφαση στις εγχώριες και τις διεθνείς επιπτώσεις.

Η συζήτηση διεξήχθη στην αγγλική γλώσσα μεταξύ της κας Uzay Bulut, δημοσιογράφου και πολιτικής αναλυτού, και του καθηγητή Νίκου Μιχαηλίδη, University of Missouri-Saint Louis.

Ορισμένα σημεία από την συζήτηση είναι τα κάτωθι:

- Η αναγνώριση της γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου δεν είναι ζήτημα που αφορά το παρελθόν, αλλά κυρίως το παρόν και το μέλλον των ελληνοτουρκικών σχέσεων, της δημοκρατικής πορείας της Τουρκίας, και του χαρακτήρα της εξωτερικής πολιτικής της και του διεθνούς προσανατολισμού της.

- Το έγκλημα της γενοκτονίας του ποντιακού ελληνισμού από τους Nεότουρκους και τους Kεμαλικούς έχει πλέον τεκμηριωθεί επαρκώς από μια σειρά από διεθνούς φήμης ιστορικούς, κοινωνιολόγους, νομικούς, και ειδικούς στο έγκλημα της γενοκτονίας.

- Η ατιμωρησία για το έγκλημα της γενοκτονίας που διέπραξαν οι Nεότουρκοι και οι Kεμαλιστές έναντι των Ελλήνων Πόντου και Μικράς Ασίας αλλά και γενικά έναντι όλων των Xριστιανών της Ανατολίας στις αρχές του 20ου αιώνα, καλλιέργησε και αναπαρήγαγε για δεκαετίες στην Τουρκία μια πολιτική κουλτούρα ασυδοσίας, έλλειψης δικαίου, βίας, και επεκτατισμού.

- Η άρνηση της Τουρκίας να αναγνωρίσει το έγκλημα της γενοκτονίας συνιστά το τελευταίο στάδιο της γενοκτονίας, σύμφωνα με τους ειδικούς μελετητές.

- Η Τουρκία όχι μόνο αρνείται το έγκλημα της γενοκτονίας αλλά προσπαθεί εδώ και δεκαετίες να καταστρέψει την πολιτιστική κληρονομιά των Ελλήνων του Πόντου και όλης της Μικράς Ασίας ώστε να σβήσει τα ίχνη της ιστορικής τους παρουσίας στην περιοχή. Αντί να αναδεικνύει αυτή την ελληνική κληρονομιά, την παραποιεί και την καταστρέφει. Παράδειγμα, εκκλησίες που καταστράφηκαν ή έγιναν τζαμιά, παλιά ελληνικά ιδιωτικά κτήρια που χρησιμοποιούνται ως γραφεία σήμερα και δεν αναφέρεται καθόλου η ιστορία τους ή παραποιείται εντελώς.

- Η Τουρκία είναι η μοναδική πρώην αποικιακή αυτοκρατορία που όχι μόνο αρνείται να αναγνωρίσει το έγκλημα που διέπραξαν οι ιδεολογικοί της πρόγονοι και ιδρυτές κατά την κατάρρευση της αυτοκρατορίας, αλλά διαστρέφει πλήρως τα ιστορικά γεγονότα, φτάνοντας στο σημείο να κατηγορεί τα θύματα της γενοκτονίας για την τραγική μοίρα που τα βρήκε. Κατηγορεί τα θύματα γενοκτονίας ως θύτες.

Κάτι ανάλογο θα ήταν η σημερινή γερμανική κυβέρνηση να αρνείται το Ολοκαύτωμα και να κατηγορεί τους Εβραίους για την τραγωδία τους στον 2ο παγκόσμιο πόλεμο, κατηγορώντας τους παράλληλα πως υπονόμευσαν την Γερμανία στο εσωτερικό και συνέβαλαν στην ήττα της.

- Επειδή δεν αναγνωρίστηκε εγκαίρως και διεθνώς η γενοκτονία έναντι Ελλήνων Πόντου/Μικράς Ασίας και γενικά έναντι Χριστιανών, το τουρκικό κράτος συνέχισε να διαπράττει εγκλήματα έναντι των Εβραίων και εναπομεινάντων Ελλήνων στην Κωνσταντινούπολη το 1955, έναντι Κούρδων, Αλεβιτών, και άλλων μειονοτικών εθνοτικών και θρησκευτικών ομάδων.

- Η ιδεολογία του κεμαλισμού είναι ένα βασικό εμπόδιο στον ουσιαστικό εκδημοκρατισμό και στον Δυτικό προσανατολισμό της Τουρκίας. Το πρόβλημα δεν είναι μόνο ο Ταγίπ Ερντογάν.

- Η Τουρκία στα σχολεία της εδώ και δεκαετίες (πριν τον Ερντογάν) διδάσκει στα νέα παιδιά πως η Δύση είναι εχθρός της Τουρκίας.

- Η άρνηση της γενοκτονίας του ποντιακού ελληνισμού εκδηλώνεται σε διάφορα επίπεδα: στη μέση, ανώτερη, και ανώτατη εκπαίδευση, στον δημόσιο λόγο και ιδεολογία, και στη νομοθεσία.

- Η Τουρκία παραποιεί τα ιστορικά δεδομένα, απορρίπτει τις κατηγορίες για γενοκτονία και χαρακτηρίζει τα γεγονότα και την περίοδο εκείνη ως «τουρκικό απελευθερωτικό αγώνα».

- Το άρθρο 301 του τουρκικού ποινικού κώδικα που ισχύει από το 2005 καθιστά παράνομη την άσκηση κριτικής προς τους θεσμούς του τουρκικού κράτους και προς το τουρκικό έθνος. Η κριτική χαρακτηρίζεται ως «προσβολή στο τουρκικό έθνος» και τιμωρείται με φυλάκιση. Έτσι, όλοι οι ακτιβιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που μιλούν δημόσια για αναγνώριση της γενοκτονίας κινδυνεύουν με διάφορες ποινές.

- Διαδοχικές τουρκικές κυβερνήσεις έδωσαν σε δημόσια σχολεία και ιδρύματα τα ονόματα Τούρκων αξιωματούχων οι οποίοι συμμετείχαν στο έγκλημα της γενοκτονίας, ηρωοποιώντας έτσι τους εγκληματίες.

- Η εκδίωξη και η γενοκτονία των γηγενών Ελλήνων του Πόντου εορτάζεται κάθε χρόνο στην Τουρκία ως «εθνική γιορτή». Έτσι οι εγκληματίες κατά της ανθρωπότητας που συμμετείχαν στη γενοκτονία, ηρωοποιούνται στο τουρκικό συλλογικό φαντασιακό.

- Η Τουρκία έχει αναπτύξει μια σειρά από προπαγανδιστικά σλόγκαν κατά της γενοκτονίας τα οποία επαναλαμβάνει με κάθε ευκαιρία και σε κάθε πλατφόρμα, στο εσωτερικό και στο εξωτερικό.

- Αφού το τουρκικό κράτος διέφυγε της τιμωρίας (αντίθετα με την Γερμανία μετά τον 2ο παγκόσμιο πόλεμο) για το έγκλημα της γενοκτονίας, σήμερα έφτασε να έχει ξεδιπλώσει μια επεκτατική πολιτική στην περιφέρειά του στον Καύκασο, στη Μέση Ανατολή, και στη Μεσόγειο˙ χρηματοδοτεί ισλαμικές τρομοκρατικές οργανώσεις που επιτίθενται διαρκώς στους Κούρδους συμμάχους των ΗΠΑ που πολέμησαν έναντι του Ισλαμικού Κράτους στην Συρία˙ βρίσκονται πίσω από την επιθετικότητα του Αζερμπαϊτζάν έναντι της Αρμενίας˙ συνεχίζουν να κατέχουν την Κύπρο από το 1974, και να απειλούν με πόλεμο την Ελλάδα, έναν σημαντικό σύμμαχο των ΗΠΑ στην ανατολική Μεσόγειο και στο ΝΑΤΟ. Όλη αυτή η επιθετική και αλαζονική συμπεριφορά των τουρκικών Αρχών, οφείλεται και στην επιθετική ιδεολογία που καλλιέργησαν για δεκαετίες αφού έμειναν ατιμώρητοι για το μεγαλύτερο έγκλημα κατά της ανθρωπότητας, το έγκλημα της γενοκτονίας.

- Οι χώρες μέλη της Ε.Ε., αν επιθυμούν να συμβάλουν στον εκδημοκρατισμό και στον Δυτικό προσανατολισμό της Τουρκίας, πρέπει να βοηθήσουν να αλλάξει η πολιτική κουλτούρα αυτής της χώρας. Η αντίληψη των πολιτών και των ηγετών της για την ιστορία διαμορφώνει καθοριστικά αυτή την αντιδυτική, βίαιη, επεκτατική πολιτική κουλτούρα. Ο Δυτικός δημοκρατικός κόσμος μπορεί να αναλάβει πρωτοβουλίες για την διεθνή αναγνώριση της γενοκτονίας του ποντιακού ελληνισμού και γενικότερα των Χριστιανών της Ανατολίας˙ να αναπτύξει εκπαιδευτικά και άλλα προγράμματα που θα βοηθήσουν τις νεότερες γενιές των Τούρκων πολιτών να δουν το παρελθόν τους μέσα από μια κριτική ματιά και να κατανοήσουν το έγκλημα της γενοκτονίας που έλαβε χώρα στα εδάφη που σήμερα ζουν˙ τα κοινοβούλια και οι κυβερνήσεις να βγάλουν ψηφίσματα αναγνώρισης˙ να παραχθούν ντοκιμαντέρ και άλλο υλικό˙ να ασκηθεί κριτική στην ρατσιστική κεμαλική ιδεολογία._

«Η εποχή της Καταστροφής και το τέλος της συνύπαρξης: Απελάσεις, εκτοπίσεις και γενοκτονίες, 1912-1924»

«Η εποχή της Καταστροφής και το τέλος της συνύπαρξης: Απελάσεις, εκτοπίσεις και γενοκτονίες, 1912-1924»

Η Ιερά Μητρόπολη Μεσσηνίας και η Γενική Γραμματεία Θρησκευμάτων του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων της Ελλάδος, με τη συνεργασία του Ερευνητικού Προγράμματος για την Αρμενική Γενοκτονία (The Promise  Armenian Institute) του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια Η.Π.Α. (UCLA) και της Έδρας Ποντιακών Σπουδών του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, διοργανώνει, στην πόλη της Καλαμάτας και συγκεκριμένα στο Ξενοδοχείο ELITE CITY RESORT, Διεθνές Συνέδριο, με τίτλον «Η εποχή της Καταστροφής και το τέλος της συνύπαρξης: Απελάσεις, εκτοπίσεις και γενοκτονίες, 1912-1924», από τη 1 έως τις 4 Δεκεμβρίου 2022.

Στόχος του συνεδρίου είναι να εξετάσει και να προβάλει την περίοδο 1912-1924, με αφορμή την εκατονταετηρίδα από την καταστροφή της Σμύρνης και τον σχεδόν ολοκληρωτικό  ξεριζωμό των Ελλήνων από την Μικρά Ασία.

Ε.Λ.Θ.: «Πόντιοι λογοτέχνες από την πρώτη προσφυγική γενιά μέχρι σήμερα»

Ε.Λ.Θ.: «Πόντιοι λογοτέχνες από την πρώτη προσφυγική γενιά μέχρι σήμερα»

Η Εύξεινος Λέσχη Θεσσαλονίκης και το Τμήμα Γλώσσας, Φιλολογίας και Πολιτισμού Παρευξείνιων Χωρών του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης προσκαλούν τα μέλη και τους φίλους τους να παρακολουθήσουν τη διαδικτυακή διάλεξη που συνδιοργανώνουν, την Δευτέρα 5 Δεκεμβρίου 2022, στις 8 μ.μ. με ομιλήτρια την Κυρία  Γιώτα Ιωακειμίδου, φιλόλογο, συγγραφέα και με θέμα: «Πόντιοι λογοτέχνες από την πρώτη προσφυγική γενιά μέχρι σήμερα».

Τη διάλεξη μπορείτε να παρακολουθήσετε κάνοντας «κλικ» εδώ.

Με μουσικές και χορούς του Πόντου γέμισε το πάλκο της έκθεσης «Σήκω Ψυχή μου»!... Εικόνες και μουσικές των προσφύγων του ’22

Με μουσικές και χορούς του Πόντου γέμισε το πάλκο της έκθεσης «Σήκω Ψυχή μου»!... Εικόνες και μουσικές των προσφύγων του ’22

Με μουσικές εξαίσιες και χορούς μαγευτικούς από τον Πόντο γέμισε ο εκθεσιακός χώρος του Ιδρύματος της Βουλής, το Σάββατο το βράδυ 26 Νοεμβρίου 2022, στην εκδήλωση που οργάνωσαν το Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία και η Εταιρεία Ποντιακών Μελετών, με τίτλο « Η μουσική του Πόντου. Λυράρηδες του Πόντου». Ήταν η δεύτερη μουσική συνάντηση στο πάλκο της έκθεσης «ΣΗΚΩ ΨΥΧΗ ΜΟΥ»!... Εικόνες και μουσικές των προσφύγων του ’22 (είχε προηγηθεί, στις 24 Σεπτεμβρίου, η αντίστοιχη για τη μουσική της Καππαδοκίας).

Η Άννα Ενεπεκίδου, διευθύντρια υπηρεσιών του Ιδρύματος της Βουλής και συνεπιμελήτρια της έκθεσης, μίλησε για τη συσσώρευση της συγκίνησης, τις πολλές ιστορίες, σκέψεις και μελωδίες που μας φέρνει η βραδιά.

Ο γενικός γραμματέας του Ιδρύματος της Βουλής, καθηγητής Ευάνθης Χατζηβασιλείου, αναφέρθηκε στον συνδιοργανωτή της εκδήλωσης, την Επιτροπή Ποντιακών Μελετών, έναν από τους παλαιότερους επιστημονικούς συλλόγους της χώρας. Και σημείωσε ότι η εκδήλωση είναι ευκαιρία όχι μόνο θυμηθούμε τις δυσκολίες και τις τραγικές στιγμές που έζησαν οι πρόγονοι, αλλά και να γιορτάσουμε την επιβίωση και τη δημιουργία, με το βλέμμα στο σήμερα και το αύριο.

Ο πρόεδρος της Εταιρείας Ποντιακών Μελετών, Χρήστος Γαλανίδης μίλησε για την ιστορία του σωματείου και τις δυο εξέχουσες μορφές, που υπήρξαν και οι πρώτοι πρόεδροί του: τον Χρύσανθο, τελευταίο μητροπολίτη Τραπεζούντας και μετέπειτα αρχιεπίσκοπο Αθηνών και πάσης Ελλάδος, και τον αρχιμανδρίτη Άνθιμο Παπαδόπουλο, διευθυντή του Ιστορικού Λεξικού της Ακαδημίας Αθηνών. Αναφέρθηκε στην πλούσια πνευματική και εκδοτική δραστηριότητα, με επίκεντρο το περιοδικό Αρχείον Πόντου και τα Παραρτήματά του, που αναπτύσσει μέχρι σήμερα η Εταιρεία και έκλεισε χαρακτηρίζοντας τη μουσική το τραγούδι και τον χορό συνεκτικό και ζωτικό ιστό του ποντιακού ελληνισμού.

Στη συνέχεια, ο Ιωάννης Τσανασίδης, καθηγητής μουσικής και υποψήφιος διδάκτορας στο Τμήμα Μουσικής Επιστήμης και Τέχνης του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, μίλησε για τη μουσική και τους λυράρηδες του Πόντου. Μας παρουσίασε την πρωτότυπη ερευνητική εργασία του, δουλειά υποδομής στο πεδίο, η οποία βασίστηκε σε πολύχρονη αναζήτηση πηγών και σε πολλές προφορικές μαρτυρίες.

Για να μελετήσουμε τη μουσική ενός λαού ή μιας πληθυσμιακής ομάδας, επισήμανε, πρέπει να μελετήσουμε τους ανθρώπους· και, ταυτόχρονα, μελετώντας τη μουσική μας αποκαλύπτονται νοοτροπίες, αξίες, ήθη, έθιμα, πτυχές του πολιτισμού και της καθημερινότητας. Ο ομιλητής χώρισε σε τρία μέρη την εισήγησή του (Α. Η μουσική του Πόντου, Β. Λυράρηδες που είχαν γεννηθεί στον Πόντο, Γ. Λυράρηδες «δεύτερης γενιάς»). Ανάμεσα στα μέρη της ομιλίας, ο Χρήστος Ναβροζίδης (λύρα-τραγούδι) και ο Νίκος Κουλαξουζίδης (αγγείο- νταούλι) απέδωσαν παραδοσιακά τραγούδια του Πόντου, όπως το ακριτικό «Ακρίτας όντες έλαμνεν», την παραλογή «Του Ήλ’ το κάστρον», το ιστορικό «Πάρθεν η Ρωμανία» κ.ά.

Η βραδιά έκλεισε, σε κλίμα συγκίνησης, χαράς και έξαρσης, με χορούς από τους άνδρες και τις γυναίκες του συγκροτήματος του Συλλόγου Ποντίων Αργοναύται-Κομνηνοί», με τη συνοδεία των μουσικών Ηλία Αβραμίδη (λύρα) και Παύλου Ταχματζίδη (νταούλι).

Φάρος Ποντίων: Αναδεικνύει μνημονικούς τόπους που σχετίζονται με τους Πόντιους

Φάρος Ποντίων: Αναδεικνύει μνημονικούς τόπους που σχετίζονται με τους Πόντιους

Με επιτυχία ολοκληρώθηκε η εβδομάδα «Λογοτεχνικές διαδρομές και μνημονικοί τόποι Ποντίων στη Θεσσαλονίκη» σε διοργάνωση του Φάρου Ποντίων, υπό την αιγίδα και με την υποστήριξη της Διεύθυνσης Γραμμάτων του ΥΠΠΟΑ. Ο Φάρος Ποντίων, μετά από δύο διαδικτυακές εβδομάδες αφιερωμένες στη λογοτεχνία (το 2020 με τίτλο «Δημιουργική γραφή και δημιουργική ανάγνωση ποντιακού βιβλίου» και το 2021 «Εκπατρισμός στην πατρίδα, μια ιδιότυπη φυγή Ελλήνων») επιχείρησε να επικεντρωθεί στην πόλη της Θεσσαλονίκης, όπου εδρεύει και ο σύλλογος, αναδεικνύοντας μνημονικούς τόπους που σχετίζονται με τους Ποντίους,  στο ιστορικό αλλά και στο Καραμπουρνάκι, όπου υπήρχαν τα γνωστά απολυμαντήρια και θα μπορούσε ο τόπος να ενταχθεί στο σκοτεινό τουρισμό, σ΄αυτό που αναφέρεται στη διεθνή βιβλιογραφία ως dark tourism (σε τόπους δηλαδή μαρτυρικούς που προσελκύουν ταξιδιώτες).

Η εβδομάδα ξεκίνησε την Τετάρτη 23 Νοεμβρίου στον Πολυχώρο Πολιτισμού Ισλαχανέ - πρώην Σχολή Τεχνών & Επαγγελμάτων Χαμιδιέ, μέσα στην Έκθεση «Ανοιγάρ' Μνήμης» της συλλογής του Κώστα Αλεξανδρίδη, που συνδιοργανώνει ο Φάρος Ποντίων σε συνεργασία με την Υπηρεσία Νεότερων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Κεντρικής Μακεδονίας.

Η Επίκουρη Καθηγήτρια Λαογραφίας και συγγραφέας Δέσποινα Δαμιανού μίλησε με θέμα: «Τα σπίτια που είχα μου τα πήραν». Η μικρασιατική καταστροφή και η πρόσληψή της στην ελληνική λογοτεχνία. Αναφέρθηκε στις λογοτεχνικές δημιουργίες προσφύγων πρώτης προσφυγικής γενιάς και στην αξία τους ως μαρτυρίες του ξεριζωμού, επικεντρωνόμενη στο συναίσθημα, το οποίο και μετέφερε στους παρευρισκόμενους.

Η Αρετή Κονδυλίδου, Κοινωνική Ανθρωπολόγος και λαογράφος ΥΝΜΤΕΜΚ ΥΠΠΟΑ μίλησε με θέμα «Ο προσφυγικός Ισλαχανές», επικεντρωνόμενη στους πρόσφυγες (ανάμεσά τους και ορισμένοι ποντιακής καταγωγής) που εγκαταστάθηκαν γύρω από το Ισλαχανέ, μέσα από προφορικές μαρτυρίες. Η Μυροφόρα Ευσταθιάδου, Δρ. Λαογραφίας μίλησε με θέμα «Μνημονικοί τόποι & διαδρομές Ποντίων στο ιστορικό κέντρο τη Θεσσαλονίκης», αναφερόμενη σε τοπόσημα μνήμης μέσα στο ιστορικό κέντρο, όπως το Καραβάν Σαράι, η Αχειροποίητος κ.ά., σχετιζόμενα με το πέρασμα Ποντίων από αυτά.

Τον συντονισμό είχε ο Επαμεινώνδας Φαχαντίδης, Καθηγητής ιατρικής ΑΠΘ και Πρόεδρος Αδελφότητος Φίλων ΑΧΕΠΑ. Η εκδήλωση έκλεισε με ένα αφιέρωμα στον Γιώργο Ιωάννου και τη σχέση του με του Ποντίους, μέσα από αποσπάσματα του ιδίου, ως τηλεοπτικού παραγωγού στις αρχές της δεκαετίας του ΄80.

Το Σάββατο 26 Νοεμβρίου, με μεγάλη συμμετοχή και ιδιαίτερη συγκίνηση, πραγματοποιήθηκε οργανωμένη ξενάγηση στην Έκθεση «Ανοιγάρ΄Μνήμης», ταξιδεύοντας νοερά στην Τραπεζούντα και με αναφορές στην εγκατάσταση των Ποντίων στη Θεσσαλονίκη.

Την Κυριακή 27 Νοεμβρίου, στον Πολυχώρο του ΙΑΠΕ «Προποντίδα» στην Καλαμαριά, η τελευταία εκδήλωση είχε ως στόχο να αναδείξει τα «Απολυμαντήρια» ως τοπόσημο μνήμης και να ενημερωθεί το κοινό για τις τρέχουσες εξελίξεις.

Με συντονισμό της Μυροφόρας Ευσταθιάδου, ο Μανόλης Λαμτζίδης, Αντιπρόεδρος Περιφερειακού Συμβουλίου Κεντρικής Μακεδονίας και δικηγόρος μίλησε με θέμα «Τα Απολυμαντήρια Καλαμαριάς ως ιστορικό τοπόσημο», αναφερόμενος στην ιστορική πορεία του χώρου, αλλά και στην οικογενειακές του απώλειες στα Απολυμαντήρια. Ο Φόρης Πεταλίδης, δημοσιογράφος και εκδότης εφημερίδας «Εύξεινος Πόντος» μίλησε με θέμα «Τόπος μνήμης τα Απολυμαντήρια Αρετσούς (Καλαμαριάς)» αναλύοντας τις ενέργειες που έγιναν μέχρι σήμερα για την ανάδειξη του τόπου.

Την εκδήλωση χαιρέτισε ο Δήμαρχος Καλαμαριάς κ. Γιάννης Δαρδαμανέλης, ο οποίος ενημέρωσε το κοινό και για τις τρέχουσες εξελίξεις περί του θέματος, και ο πρόεδρος του ΙΑΠΕ κ. Ανανίας Τσιραμπίδης. Την εκδήλωση έκλεισε με το τραγούδι «Γαράπουρουν» ο Πολιτιστικός Ποντιακός Σύλλογος Καλαμαριάς Οι Μίθριοι».