Άγιοι του Πόντου: Άγιος Ιερομάρτυρας Φωκάς ο Θαυματουργός εκ Σινώπης |
του Ελευθέριου Σαββουλίδη, Θεολόγου.
Ο Άγιος Φωκάς έζησε στις αρχές του 2ου αιώνα, κατά τα χρόνια του αυτοκράτορα Τραϊανού (98 - 117). Κατάγονταν από την Σινώπη του Πόντου. Ο πατέρας του Πάμφυλος (ναυπηγός στο επάγγελμα) και η μητέρα του Μαρία, μετέδωσαν από την παιδική του ηλικία τη φλόγα της θερμής και αγνής πίστης τους και την μεγάλη ευσέβειά τους. Ο Άγιος Φωκάς, από μικρό παιδί εντρυφούσε στην ανάγνωση των Ιερών Γραφών και εκείνο που ιδιαίτερα τον διέκρινε ήταν η θερμή και ειλικρινή αγάπη που είχε προς το Θεό, αλλά και προς τους συνανθρώπους του. Γιατί οδηγό στην αγάπη του αυτή είχε πάντα τα θεόπνευστα λόγια της Αγίας Γραφής, που λέει: «Εκείνος που αγαπά τον αδελφό του, μένει μέσα στο πνευματικό και ηθικό φως. Ενώ εκείνος που μισεί τον αδελφό του, μένει μέσα στο πνευματικό και ηθικό σκοτάδι».
Ο Άγιος Φωκάς, με την αγάπη που τον διέκρινε, διέδιδε τον λόγο του Θεού και της χριστιανικής πίστης στο πλήρωμα της εκκλησίας της Σινώπης και παρηγορούσε με τα λόγια του, όλους τους χριστιανούς που είχαν ανάγκη στήριξης. Οι ευσεβείς χριστιανοί του πρότειναν να γίνει ιερέας, πράγμα που ο Άγιος Φωκάς δέχθηκε.
Μετά από λίγο καιρό, αναδείχθηκε Επίσκοπος της Σινώπης και ευτύχησε να έχει το χάρισμα της επιτέλεσης θαυμάτων στο όνομα του Τριαδικού Θεού. Κήρυττε άφοβα το Ευαγγέλιο και με τα θαύματα που έκανε, κατόρθωσε να φέρει πολλούς ειδωλολάτρες στην αληθινή πίστη. Ανέπτυξε έντονη ιεραποστολική δραστηριότητα, όχι μόνο στην περιοχή της Επισκοπής του, αλλά και πέρα από αυτή, γεγονός που δεν πέρασε απαρατήρητο σε κάποιους φανατικούς ειδωλολάτρες.
Καταγγέλθηκε στον έπαρχο της περιοχής Αφρικανό, ο οποίος διέταξε την σύλληψή του, όπως και έγινε. Αφού παρουσιάστηκε μπροστά του, σε ερώτηση που του έγινε, ομολόγησε ότι πιστεύει στον Έναν και μόνο αληθινό Θεό, τον Ιησού Χριστό. Ύστερα από αυτήν του την ομολογία, ο έπαρχος άρχισε να βρίζει τον Χριστό και προσπάθησε να χτυπήσει τον Άγιο Φωκά. Τότε έγινε ένας τρομερός σεισμός και ο έπαρχος έπεσε αμέσως κάτω νεκρός, όπως επίσης και οι στρατιώτες του. Τότε ο Άγιος Φωκάς, μετά από τις παράκληση της γυναίκας του έπαρχου, ανάστησε τον Αφρικανό και τους άντρες του.
Μετά από αυτό το γεγονός οι φανατικοί ειδωλολάτρες γεμάτοι μίσος για αυτή του την πράξη, τον οδήγησαν στον αυτοκράτορα, που περιόδευε εκείνη την εποχή στην επαρχία του Πόντου. Αλλά και μπροστά στον αυτοκράτορα, ο Άγιος Φωκάς ομολόγησε και πάλι την πίστη του στον Θεό. Αμέσως τότε, ο αυτοκράτορας διέταξε να τον βασανίσουν. Πρώτα τον κρέμασαν από ένα ξύλο και του έσκισαν το σώμα με σιδερένια νύχια και μετά τον έριξαν μέσα σε ένα λάκκο με ασβέστη. Ο Άγιος Φωκάς υπέμενε καρτερικά όλα αυτά τα βασανιστήρια και ευλογούσε τους βασανιστές του. Με την δύναμη που του έδινε ο Θεός άντεξε τις δοκιμασίες αυτές και έμεινε σταθερός μέχρι τέλους. Ύστερα, τον έβαλαν σε μια δεξαμενή γεμάτη με βραστό νερό, όπου μετά από θερμή προσευχή στον Θεό, ο Άγιος Φωκάς παρέδωσε το πνεύμα του στον Κύριο. Η Εκκλησία μας εορτάζει και τιμά την ιερά μνήμη του στις 22 Σεπτεμβρίου.
«Εκ βρέφους του Πνεύματος, οφθείς δοχείον λαμπρόν, θαυμάτων επλούτησας, την παρ’ αυτού δωρεάν, Φωκά ιερώτατε· όθεν ιερουργήσας, τω Σωτήρι οσίως, έπιες εν αθλήσει, το ποτήριον τούτου· ω πρέσβευε δεόμεθα, υπέρ των ψυχών ημών».
«Του Αγίου Πνεύματος, την πλουσιόδωρον χάριν, ως πηγήν θεόβρυτον, εν τη ψυχή κεκτημένος, έσβεσας, πόνων ιδρώσι πλάνης την φλόγα, βρύεις δε, θαυμάτων ρείθρα τοις εκβοώσι· χαίροις κλέος Ιερέων, και των Μαρτύρων Φωκά μακάριε».
«Του Ευαγγελίου μυσταγωγός, ιερών θαυμάτων, θεοδόξαστος αυτουργός, Εκκλησίας στύλος, Φωκά Ιερομάρτυς, εδείχθης διασώζων, τους προσιόντας σοι».