Πρόγραμμα εκδηλώσεων για την 46η εορτή του Αγίου Γεωργίου Περιστερεώτα στο Ροδοχώρι Νάουσας

Πρόγραμμα εκδηλώσεων για την 46η εορτή του Αγίου Γεωργίου Περιστερεώτα στο Ροδοχώρι Νάουσας

 

To Δ.Σ. του Σωματείου «Άγιος Γεώργιος Περιστερεώτα» με ιδιαίτερη χαρά σας καλεί να τιμήσετε με την παρουσία σας την 1216η Πανηγυρική εορτή του Αγίου Γεωργίου από την ίδρυση της Ιεράς Μονής στο όρος Πυργί της Γαλίαινας του Πόντου και την 46η από την ανιστόρηση της στο Ροδοχώρι Νάουσας στους πρόποδες του Βερμίου στις 23 Απριλίου 2014.

Οι εκδηλώσεις με την παρουσία Εκκλησιαστικών, Πολιτικών και Στρατιωτικών Αρχών και πλήθος ευλαβών προσκυνητών, αποτελούν συνέχεια της εθνικοθρησκευτικής παράδοσης του αλησμόνητου Πόντου.

Με εξαιρετική τιμή

Για το Διοικητικό Συμβούλιο

Ο Πρόεδρος

Αριστείδης Ι. Κυριακίδης

Η Γεν. Γραμματέας
 Ευδοξία Καλπατσινίδου 

 

 

Πρόγραμμα εκδηλώσεων

Παραμονή της γιορτής του Αγίου Γεωργίου, Τρίτη 22 Απριλίου 2014

7.00 μ.μ. Μεταφορά της θαυματουργής εικόνας του Αγίου Γεωργίου στον Ιερό Ναό. - Μέγας πανηγυρικός Εσπερινός και Αρτοκλασία
- Προσκύνημα θαυματουργή εικόνας

9.00 μ.μ. Καλλιτεχνικό Πρόγραμμα με Παραδοσιακά ποντιακά τραγούδια από την Χορωδία του Καλλιτεχνικού Χορευτικού Ομίλου «Πύρριχος» υπό την διεύθυνση του Χοράρχη-Ερευνητή- Μουσικού-Χοροδιδάσκαλου Βασίλειου Β. Πολατίδη. Θα ακολουθήσει Παραδοσιακό Παρακάθ με τον Γιώργο Σοφιανίδη, με επιτραπέζια τραγούδια και ποντιακά εδέσματα.

Ανήμερα Γιορτής του Αγίου Γεωργίου, Τετάρτη 23 Απριλίου 2014

7:00 - 10.30 π.μ. Όρθρος και αρχιερατική Θεία Λειτουργία, χοροστατούντος του Θεοφιλεστάτου Επισκόπου Θεουπόλεως κ.κ. Παντελεήμων

10.15 μ.μ. Βράβευση Πανοσ. Αρχιμ. Γερβάσιου Ραπτόπουλου (Προϊσταμένου Αδελφότητας Οσίας Ξένης και Διακονίας Αποφυλακίσεως Κρατουμένων)

10.30 π.μ. Λιτάνευση της θαυματουργής εικόνας του Αγίου Γεωργίου.

11.30 π.μ. Δεξίωση επισήμων, χαιρετισμός των παρισταμένων από μέλος του Δ.Σ.

12.00 μ.μ. Καλλιτεχνικές εκδηλώσεις με χορευτικά τα συγκροτήματα από τους Συλλόγους: Μορφωτικός Σύλλογος Αλωνακίων «Πόντος», Εύξεινος Λέσχη Αλμωπίας, Εύξεινος Λέσχη Βέροιας, Εύξεινος Λέσχη Κοζάνης, Εύξεινος Λέσχη Θεσσαλονίκης, Πολιτιστικός Ροδοχωρίου «Οι Κομνηνοί».

1.30 μ.μ. Γεύμα προσκυνητών.

 

 

Σωματείο "Άγιος Γεώργιος Περιστερεώτα"
Ολύμπου 78
Τ.Κ. 54631
Θεσσαλονίκη
Τηλ. - Fax: 2310271522

Ιερά Μονή: Ροδοχώρι Νάουσας
Τ.Κ. 59200
Τηλ. 2332051167

www.peristereota.com
admin@peristereota.com

Η Λαμπρή και τα Λαμπροήμερα στον Πόντο

Η Λαμπρή και τα Λαμπροήμερα στον Πόντο

γράφει η Μυροφόρα Ε. Ευσταθιάδου
Υποψήφια Διδάκτωρ Λαογραφίας Ε.Κ.Π.Α.

Στις περιπτώσεις που ο Ελληνισμός βρίσκεται εκτός των συνόρων της σημερινής Ελλάδας, κάθε εορτή επιτείνει το νόημά της. Οι θρησκευτικές εορτές βιώνονται και ως εθνικές, ενδυναμώνοντας έτσι το συνεκτικό δεσμό της κοινότητας. Ταυτόχρονα, όμως, πραγματοποιούνται και κάποιες κοινωνικές «αποκαταστάσεις», που κατευνάζουν τα ανθρώπινα πάθη και εξισορροπούν την κοινή διαβίωση. Οι μαλωμένοι μονιάζουν και το θρησκευτικό μήνυμα του θείου δράματος βρίσκει εμπράγματη εφαρμογή.

Η Λαμπρή, όπως ονόμαζαν το Πάσχα στον Πόντο (ή τα Λαμπροήμερα, οι τρεις πρώτες μέρες του Πάσχα), είχε ιδιαίτερη σημασία και για τους Έλληνες του Πόντου, καθώς συνδέεται άμεσα με ένα ζήτημα που απασχολεί προαιώνια τον άνθρωπο, το θάνατο και την προσδοκία της Ανάστασης. Συγκλονίζει τον Πόντιο λαϊκό ποιητή το θείο δράμα, το οποίο ταυτίζεται με την ίδια την ύπαρξη του ανθρώπου. Εξίσου συγκλονιστική είναι και η θέση της Παναγίας ως μάνα που βλέπει το παιδί της να υποφέρει. «Το μοιρολόι της Παναγίας», ένας χαρακτηριστικός δημοτικός θρήνος, που συναντάται στις παραδόσεις ολόκληρου του Ελληνισμού, διασώζεται σε τρεις παραλλαγές και στην ποντιακή παράδοση. Η σύνδεση της κοσμικής με τη θρησκευτική παράδοση δημιουργεί μια ποιητική διήγηση που βρίσκεται πολύ κοντά στις πεποιθήσεις του λαού. Ο λαϊκός άνθρωπος απεχθάνεται τους προδότες του Ιησού:

Σήμερον μαύρος ουρανός, σήμερον μαύρη μέρα
σήμερον έβαλαν βουλήν οι άνομοι Εβραίοι
οι άνομοι και τα σκυλιά κι οι τρισκαταραμένοι

σήμερον επαρέδωκαν τον πάντων Βασιλέαν.
Ένας Υιός Μονογενής, κι Ατός έν΄καρφωμένος!
Ένας Υιός Μονογενής, κι Ατός έν΄σταυρωμένος!

Στις Ποντιακές παραλλαγές του μοιρολογιού της Παναγίας, ακούγοντας τα πάθη του Χριστού, η Μάνα Παναγία λυγίζει, «λιγοθυμά και ρούζει». Λιποθυμά τρεις φορές και τη συνεφέρουν  με ροδόνερο, το «ροδόσταγμαν». Σε άλλες παραλλαγές παρακαλεί αυτόν που κατασκευάζει τα καρφιά που θα καρφώσουν  τον Υιό της να τα φτιάξει λεπτά, ενώ σε άλλες παρακαλεί το Σταυρό να χαμηλώσει:

Σταυρέ μ΄  για κλίστ΄ και χαμελά, Σταυρέ μου, κλίσου κάτω!
Σαν έστεσεν τα χέρια Της, εκλίστεν ο Σταυρός Της!

Οι εικόνες των παραλλαγών του μοιρολογιού της Παναγίας αποδίδονται στο κείμενο με τρόπο συγκλονιστικό. Έχει ιδιαίτερη σημασία η ποιητική αξία του κειμένου και όχι η ιστορική αξιοπιστία. Ο Πόντιος λαϊκός ποιητής εντάσσει την εκκλησιαστική παράδοση στην ποίησή του.  Με την Ανάσταση του Κυρίου στο τέλος των παραλλαγών, ζωή και θάνατος συμβαδίζουν, χωρίς να γίνεται διαχωρισμός τί είναι «ζωντανότερο».

Το μοιρολόι της Παναγίας αφορά, ίσως, τη λογία ποντιακή παράδοση, η οποία δεν είναι η μοναδική φορά που ασχολείται με το θείο δράμα. Στα Χριστουγεννιάτικα ποντιακά κάλαντα, εξιστορείται ολόκληρη η ζωή του Χριστού και γίνεται ιδιαίτερος λόγος στα πάθη Του:

...ασ΄ ακρεντικά κι ασ΄σήν καρδίαν, αίμαν έσταξεν, χολήν ΄κ εφάνθεν,
ούμπαν έσταξεν και μύρος έτον, μύρος έτον και μυρωδία...

Ας έρθουμε, όμως, στον πραγματικό φορέα των εθίμων της Λαμπρής, δηλαδή στο λαό. Δε θα αναφερθώ στο νόημα της νηστείας, που είναι το ίδιο σ΄ολόκληρο το χριστιανικό κόσμο, αλλά σε κάποια ιδιαίτερα έθιμα που γίνονταν από παράδοση στον Πόντο, τα οποία μπορεί σήμερα να φαίνονται σε κάποιους γραφικά, διατηρούσαν όμως τότε το κύρος που τους έδινε η πίστη του λαού.

Ένα έθιμο που συνδέεται, λοιπόν, με τη Σαρακοστή στον Πόντο, είναι ο «κουκαράς». Σε μια πατάτα ή σ΄ένα κρεμμύδι, κάρφωναν επτά φτερά, όσες και οι εβδομάδες της νηστείας και κρεμούσαν την κατασκευή αυτή από το ταβάνι. Κάθε Κυριακή, έβγαζαν και ένα φτερό, κατασκευάζοντας έτσι ένα αυτοσχέδιο ημερολόγιο. Η επιρροή του κουκαρά στα παιδιά είναι ιδιαίτερη, καθώς το φτερωτό αυτό σκιάχτρο έπαιρνε φανταστικές διαστάσεις στα μάτια τους. Λειτουργούσε αποτρεπτικά, όχι μόνο για να μη «μαντζιρίζ’νε», να μην χαλάσουν τη νηστεία δηλαδή, αλλά και για να είναι φρόνιμα τα παιδιά καθ΄όλη τη διάρκεια της Σαρακοστής. Με την παρουσία ενός τρομακτικού κατασκευάσματος πάνω από το κεφάλι τους, που πολλές φορές κουνιόταν κι από τον αέρα, είχε εξασφαλιστεί η ποθητή ησυχία στο σπίτι για σαράντα ημέρες, από τις παιδικές αταξίες και έριδες. «Θα τρώει σε ο κουκαράς», υπενθύμιζαν στο παιδί σε περίπτωση παρεκτροπής. Το Μεγάλο Σάββατο, κρυφά από τα παιδιά, γινόταν η «αποκαθήλωση» του κουκαρά, ο οποίος θα ερχόταν και πάλι την επόμενη χρονιά.

Η Σαρακοστή, κατά τα άλλα, κυλούσε όπως και στις υπόλοιπες περιοχές του Ελληνισμού. Οι πιστοί εξομολογούνταν, ακόμη και στα πιο απόμακρα μέρη του Πόντου, για να μεταλάβουν τη Λαμπρή. Οι Σανταίοι, για παράδειγμα, εξομολογούνταν στον πνευματικό που όριζε η Παναγία Σουμελά. Οι Φιλόπτωχες Αδελφότητες και οι Μητροπόλεις του Πόντου βοηθούσαν, με απόλυτη εχεμύθεια, τις φτωχές οικογένειες, και οι νοικοκυρές μοίραζαν «λαβάσια» (φουρνόπιτες), για τις ψυχές των πεθαμένων. Εξασφαλιζόταν, έτσι, η ισότιμη συμμετοχή όλων στο πνεύμα των εορτών, επιβεβαιώνοντας για άλλη μια φορά τη δημοκρατικότητα της παραδοσιακής κοινωνίας.

Το Σάββατο του Λαζάρου (ή σε κάποιες περιοχές του Πόντου τη Μεγάλη Πέμπτη), οι νοικοκυρές κατασκεύαζαν τα λεγόμενα «κερκέλια», ένα είδος κουλουριού. Οι ερμηνείες που δίδονται από το λαό είναι ποικίλες, με την επικρατέστερη να θέλει το Λάζαρο να ζητά «κερκέλ΄», μετά την Ανάστασή του. Των Βαΐων, τα παιδιά έψαλλαν «Βάγια, βάγια το βαΐ, τρώ΄με οψάρια και χαψίν (γαύρο) και τ΄απάν την Κερεκήν, τρώ΄με κόκκινον ωβόν/τρώμε βούτορον, τυρίν», αναλόγως την επιθυμία, αλλά και τη διαθεσιμότητα.

Η Μεγάλη Εβδομάδα έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον φτάνοντας στη Μεγάλη Πέμπτη. Γιατί έβαφαν τα αυγά; Τί λένε οι παραδόσεις των Ποντίων; Υπήρχε σε κάποιες περιοχές μια προφορική παράδοση που θυμίζει τα μισοτηγανισμένα ψάρια στο Μπαλουκλί που ξανάπεσαν στο νερό. Λέει, λοιπόν, η παράδοση (περιοχή Σουρμένων) πως κάποτε μια Εβραιοπούλα πήγαινε να πουλήσει αυγά. Άκουσε πως αναστήθηκε ο Χριστός και δεν το πίστεψε. Ζήτησε να κοκκινίσουν τα αυγά που είχε στο καλάθι της, αν η είδηση αληθεύει και όντως κοκκίνισαν. Μια άλλη παράδοση λέει πως ο Χριστός στο Μυστικό Δείπνο προσέφερε κόκκινα αυγά. Τα αυγά, τα λεγόμενα και «τορνίκια», τα έβαφαν με κρεμμυδότσουφλα, οπότε και έπαιρναν καφετί χρώμα, με λάπατα και έπαιρναν κίτρινο χρώμα ή με μελάνη και γίνονταν μωβ. Παράλληλα, έφτιαχναν και τσουρέκια. Αυγά δεν έβαφαν και τσουρέκια δε ζύμωναν οι πενθούντες. Φρόντιζαν, όμως, να τους προμηθεύσουν οι γείτονές τους. Τσουρέκια και αυγά έδιναν και στους μουσουλμάνους, οι οποίοι ανταπέδιδαν την προσφορά στο μπαϊράμι τους, δίνοντας στους χριστιανούς μπακλαβάδες και άλλα γλυκίσματα.

Τη Μεγάλη Πέμπτη κάθε οικογένεια πήγαινε στην εκκλησία ένα καλάθι με τόσα αυγά, όσα και τα μέλη της, συν δύο ακόμη, ένα για το εικονοστάσι και ένα που ήταν «τ΄εφτωχού τ΄ωβόν». Στο καλάθι έβαζαν και αλάτι, που το χρησιμοποιούσαν αργότερα για «τ΄απολύμ΄», (είδος χορτόσουπας για τα ζώα) και  βαμβάκι, που έφτιαχναν μ΄αυτό το «αποκάπνισμαν» (το κάπνιζαν με το θυμιατό και το ακουμπούσαν στο μέτωπο του παιδιού που αρρώσταινε). «Τ΄ωβόν τη Πανα΄ΐας» το τοποθετούσαν στο εικονοστάσι. Το καλάθι το άφηναν στο ιερό και το έπαιρναν μετά την Ανάσταση. Το βράδυ της Μεγάλης Πέμπτης επέστρεφαν στο σπίτι κρατώντας αναμμένα κεριά.

Αξίζει να σημειωθεί πως τη Μεγάλη Πέμπτη έρχονταν στην εκκλησία να ακούσουν τα Δώδεκα Ευαγγέλια και μουσουλμάνες, κρυφά από τους άντρες τους. Χωρίς να είναι κρυπτοχριστιανές, πίστευαν στις θεραπευτικές ιδιότητες του ακούσματος των Δώδεκα Ευαγγελίων. Για να αποκλείσουν το ενδεχόμενο να τις δουν καχύποπτα οι Χριστιανές γειτόνισσές τους, έλεγαν πρώτα σ΄αυτές «Gurban olayim dininize, dilim kesilsin», δηλαδή θυσία να γίνω στην πίστη σου, να μου κοπεί η γλώσσα (αν λέω ψέματα).

Η Μεγάλη Παρασκευή, η ημέρα του Επιταφίου, είχε τον ίδιο πένθιμο χαρακτήρα, όπως και στις υπόλοιπες περιοχές του Ελληνισμού. Τον Επιτάφιο στόλιζαν με πυξούς και μυρτιές, που βρίσκονται σε αφθονία στον Πόντο. Κάτω από τον Επιτάφιο περνούσαν τα κορίτσια τους και μουσουλμάνες. Η Μεγάλη Παρασκευή συνδέεται και με το έθιμο της επίσκεψης στα μνήματα προσφιλών προσώπων (σε κάποιες περιοχές του Πόντου αυτό γίνεται τη δεύτερη μέρα της Λαμπρής και παίρνει πανηγυρικό χαρακτήρα). Τοποθετούν στο μνήμα κόκκινα αυγά και κερνούν τους διαβάτες. Άλλωστε η ποντιακή παράδοση το επιτάσσει. Ο νεκρός φέρεται να μιλά και να ζητά το χρέος από τους ζωντανούς:

Τα Φώτα θέλω το κερί σ΄
και τη Ψυχού (Ψυχοσάββατο) κοκκία (σιτάρι, κόλλυβα)
και τη Μεγάλ΄Παρασκευήν, ένα μαντήλι δάκρυα...

Αξίζει να σημειωθεί πως το έθιμο αυτό συνεχίζεται από τους Πόντιους ακόμη και σήμερα στην Ελλάδα (στο Κιλκίς τη Μεγάλη Παρασκευή και αλλού). Σε χωριά της Κοζάνης πραγματοποιείται τη δεύτερη μέρα, με εντελώς, όμως, διαφορετικό χαρακτήρα : η Ανάσταση του Χριστού υπενθυμίζει την Ανάσταση όλων των νεκρών. Στρώνεται εορταστικό τραπέζι στα μνήματα και με τη συνοδεία λύρας εορτάζεται, συμβολικά, η Ανάσταση όλων των παρευρισκόμενων νεκρών. Το ίδιο συμβαίνει και σε πολλές άλλες περιοχές, αλλά και στα Σούρμενα Αττικής την Κυριακή του Θωμά (η ημερομηνία μεταφέρθηκε εν Ελλάδι).

Το Μεγάλο Σάββατο ήταν μια μέρα που έπρεπε να γίνει «το άλλαγμαν», όλοι έκαναν μπάνιο, έβαζαν καθαρά και πολλές φορές καινούργια ρούχα, άλλαζαν σεντόνια και έπεφταν νωρίς για ύπνο. Η Ανάσταση δε γινόταν τα μεσάνυχτα, όπως σήμερα, αλλά στις 3 τα ξημερώματα (συνήθεια που απαντάται και στους Βυζαντινούς). Όπου δεν επιτρεπόταν να χτυπούν καμπάνες (γιατί υπήρχε και αυτή η απαγόρευση), ο «ζαγκότζ΄», κάτι σαν νυχτοφύλακας ή ο καντηλανάφτης ή ο «πασβάντης», χτυπούσαν πόρτα-πόρτα σ΄όλα τα σπίτια του χωριού για να τους ειδοποιήσουν ότι πλησιάζει η ώρα της Ανάστασης.

Η Αναστάσιμη Λειτουργία γινόταν συνήθως στο προαύλιο της εκκλησίας ή στο προαύλιο κάποιου παρεκκλησιού, έξω από το χωριό. Με το «Χριστός Ανέστη!» «Αληθώς Ανέστη!», αναστατωνόταν το Σύμπαν!  Άρχιζε μια σειρά πυροβολισμών που αντιλαλούσαν στα γύρω φαράγγια. Μια μάχη κανονική με «τζερτζιφελέκια», στεφάνια δηλαδή από φυσέκια που έριχναν διαδοχικά, αλλά και ρουκέτες, που τις ονόμαζαν «τηλέγραφον». Συνηθιζόταν μάλιστα και στον Πόντο το φαινόμενο του ρουκετοπόλεμου, όταν δύο ενορίες ήταν σε μικρή απόσταση μεταξύ τους. Έπαιρναν οι δύο ομάδες την κατάλληλη θέση στα «κάστρα» ή αλλιώς στα «ταπία» και ξεκινούσε η μονομαχία. Κατασκεύαζαν και ξύλινα καράβια, γεμάτα από φυσέκια και τα άναβαν. Έριχναν ακόμη και πυροτεχνήματα στον ουρανό, τα λεγόμενα «χαβά φουσέκια» ή «χαβανλία φυσέκια» και γινόταν, όπως χαρακτηριστικά έλεγαν, «Ανάστα ο Θεός ». Έτσι, με το σοβαρό επιχείρημα της θρησκευτικής εορτής, η Λαμπρή μετατρεπόταν σε παλλαϊκή συγκέντρωση και εθνική γιορτή.

Κανείς δεν έφευγε πριν την απόλυση της Εκκλησίας, δηλαδή πριν από την αυγή. Στο τραπέζι, πριν το φαγητό, συνήθιζαν τη ρήση: «Ση Χριστού τ΄όνομαν και ση διαβόλ΄την σπάσ΄». Δεν έτρωγαν μαγειρίτσα, ούτε αρνί, άλλωστε δε συνήθιζαν να σφάζουν μικρά ζώα. Το τραπέζι της Λαμπρής έμοιαζε με το χριστουγεννιάτικο: βραστή κότα, φούστορον (ομελέτα), κασέρι, παστουρμά (συνηθιζόταν στην Τραπεζούντα, μόνο τη Λαμπρή) και κρασί (τα Λαμπροήμερα δεν έπιναν συνήθως το τσίπουρο).

Ένα πολύ ενδιαφέρον έθιμο που διατηρείται ακόμη και σήμερα σε κάποιες περιοχές (κυρίως από Ατάπαζαρληδες Πόντιους), είναι οι αυγομαχίες. Ιδιαίτερος ήταν ο τρόπος που προετοίμαζε ο καθένας τα αυγά με τα οποία θα διαγωνιστεί. Κάποιες φορές ζέσταινε τη μύτη του αυγού στη στάχτη, για να δυναμώσει ή τρυπούσαν το αυγό, το άδειαζαν και το γέμιζαν με πίσσα . Άλλες φορές χρησιμοποιούσε και αυγό «ταϊγάνας», δηλαδή φραγκόκοτας. Η αναμέτρηση κρατούσε τρεις μέρες και συνήθως ανακηρυσσόταν και επισήμως πρωταθλητής. Σε κάποιες περιοχές του Πόντου, συνέχιζαν τις αυγομαχίες και του Αγίου Γεωργίου, αν η Λαμπρή προηγείτο.

Μετά τη Διπλανάσταση, ξεκινούσαν οι επισκέψεις (παρέες-παρέες) στα σπίτια. Το τραπέζι ήταν στρωμένο για τον κάθε ενδεχόμενο επισκέπτη. Οι παρέες ξεκινούσαν από τα συγγενικά σπίτια, κατόπιν τα φιλικά και δεν παρέλειπαν και τους πονεμένους, τους πενθούντες. Τα παιδιά, καλωσορίζοντας την Άνοιξη και καρτερώντας τη μετάβασή τους στα παρχάρια (βοσκότοπους), ξεκινούσαν τα παιχνίδια στη φύση με τα σπασμένα αυγά, το «κύλισμαν», τη «νίμε». Όλοι, είχαν έναν ξεχωριστό λόγο χαράς:

Σα τρία Λαμπροήμερα τα τέρτια όλια ανασπάλκουν...
Αποθαμέν΄πα χαίρουνταν, θ΄άφτ΄ν ατ΄ς πολλά κερία...
αμαρτωλοί πα χαίρουνταν, θα πά΄νε εσχωρίουν...
οι γεροντάδες χαίρουνταν, θα πά΄νε κοινωνίζ΄νε...

Αξίζει να σημειωθεί πως ένα όνειρο πολλών Ποντίων ήταν να γίνουν «χατζήδες», να περπατήσουν δηλαδή από τον Πόντο μέχρι τα Ιεροσόλυμα και να προσκυνήσουν τον Άγιο Τάφο. Πολλοί επέλεγαν να πραγματοποιήσουν αυτό το προσκύνημα τη Λαμπρή, ύστερα από πολύμηνη προετοιμασία, ευχέλαια, εξομολόγηση και ποικίλα έξοδα. Πολλοί Πόντιοι γίνονταν «χατζήδες» και για το λόγο αυτό διατηρούν ακόμη πολλά ονόματα από την Αγία Γραφή (Αβραάμ, Ισαάκ, Ιακώβ, Γεσθημανή, Μυροφόρα κ.ά.).

Έτσι, τα τρία Λαμπροήμερα τα μαγαζιά των Ποντίων ήταν κλειστά. Αν αναλογιστεί κανείς ότι, ιδίως στην Τραπεζούντα, μεγάλο μέρος των εμπορικών καταστημάτων ήταν σε χέρια ελληνικά, όλη η πόλη βίωνε την αργία και την εορταστική ατμόσφαιρα της Λαμπρής. Ήταν άλλωστε πολύ συνηθισμένη και η ευχή «Χριστός Ανέστη-Αληθώς Ανέστη» και στα τουρκικά «Kristos dirildi-Gerçekten dirildi».

Το «Χριστός Ανέστη» ακούστηκε για πρώτη φορά στον Πόντο εννέα περίπου δεκαετίες μετά την ανταλλαγή, Δεκαπενταύγουστο, όταν δόθηκε ειδική άδεια και επαναλειτούργησε η Παναγία Σουμελά. Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, φανερά συγκινημένος, πήρε την πρωτοβουλία και έψαλλε: Χριστός Ανέστη εκ νεκρών, θανάτῳ θάνατον πατήσας...

Πασχαλινές ευχές από τον Ποντιακό Σύλλογο Φιλύρου

Πασχαλινές ευχές από τον Ποντιακό Σύλλογο Φιλύρου

Αίτηση συμμετοχής για το 33ο Φεστιβάλ Ποντιακών Χορών Νεολαίας

Αίτηση συμμετοχής για το 33ο Φεστιβάλ Ποντιακών Χορών Νεολαίας

Μαζεύει τρόφιμα η Ένωση Ποντίων Μαγνησίας

Μαζεύει τρόφιμα η Ένωση Ποντίων Μαγνησίας

 

Το Δ.Σ. της Ενώσεως Ποντίων Νομού Μαγνησίας λέει σας «ότι τα ημέρας, Τετάρτ΄ 16 Απριλίου 2014, Πεφτ΄ 17 Απριλίου 2014, Παρασκευή 18 Απριλίου 2014 από 18:00 – 20:00, σα Γραφεία τη Ένωσης, (Θράκης με Αδραμυτίου ση Νέαν Ιωνίαν), όποιος θελ΄ κ΄ επορεί να φερ΄ σον Σύλλογον τρόφιμα όπως μακαρόνε, κουρθαράκ΄, ζάχαρην, γάλαν, φασούλε, φακή, ολίγον λαδ΄ και ήντεν άλλο θελ΄, να δίγομ΄ ατα σε φαμέλιας ντο κ΄ έχνε να πορεύκουνταν.

(Όποιος θέλει και μπορεί να φέρει στον Σύλλογο τρόφιμα όπως μακαρόνια, κριθαράκι, ζάχαρη, γάλα, φασόλια, φακή, λίγο λάδι και ότι άλλο θέλει, να τα δώσουμε σε οικογένειες που δεν έχουν να πορευθούν).

Τηλ. επικοινωνίας: 6986132186, 6979757670, 2421061042.


ΕΝΩΣΗ ΠΟΝΤΙΩΝ ΝΟΜΟΥ ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ
ΘΡΑΚΗΣ 126
ΝΕΑ ΙΩΝΙΑ, ΒΟΛΟΣ
Τ.Κ. 38445
Τηλ. & Φαξ: 2421061042

Τα ελληνοχριστιανικά μνημεία του Πόντου

Τα ελληνοχριστιανικά μνημεία του Πόντου

του Φόρη Πεταλίδη

Οι διήμερες εκδηλώσεις, στις οποίες συμμετείχαν Έλληνες και ξένοι ευρωβουλευτές και εκπρόσωποι ποντιακών οργανώσεων, άρχισαν το πρωί της Κυριακής, στον ιερό ναό των Ταξιαρχών στις Βρυξέλλες, με την τέλεση από τον επίσκοπο Ευμενείας Μάξιμο μνημοσύνου για τα θύματα της Γενοκτονίας, στο οποίο μίλησε ο συντονιστής της εκδήλωσης και επίτιμος πρόεδρος της ΠΟΠΣ, Στέφανος Τανιμανίδης. Όπως είπε ο κ. Τανιμανίδης, «ο όπου γης Ποντιακός ελληνισμός, 95 χρόνια μετά τον ξεριζωμό και τη Γενοκτονία που υπέστησαν οι πρόγονοί τους την περίοδο 1914 - 1923 από τους Νεότουρκους και τους κεμαλιστές, δεν επιδιώκει τίποτε περισσότερο από το να πείσει την Τουρκία να συμφιλιωθεί με το ιστορικό της παρελθόν, όπως αυτό επισημάνθηκε και το 2006, σε σχετική έκθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου».

Τη Δευτέρα το πρωί, αντιπροσωπεία των εκπροσώπων των ποντιακών οργανώσεων, της Ευξείνου Λέσχης Ευρωπαίων Πολιτών, του ΠΑΣΠΕ και της ΠΟΠΣ είχε συναντήσεις με τον επικεφαλής της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Elmar Brok, τον επικεφαλής στα θέματα της Τουρκίας στη Γενική Διεύθυνση Διεύρυνσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Jean - Christophe Filori, το Γερμανό ευρωβουλευτή τουρκικής καταγωγής στη μικτή κοινοβουλευτική ομάδα για σχέσεις με την Τουρκία Ismail Ertug, καθώς και με επικεφαλής ευρωβουλευτές των ελληνικών κομμάτων.

Το απόγευμα της Δευτέρας, σε ημερίδα που διεξήχθη σε αίθουσα του Ευρωκοινοβουλίου, ο ευρωβουλευτής Γιώργος Χατζημαρκάκης, ο οποίος κατέθεσε τροπολογία για την επαναλειτουργία της Αγία Σοφίας Τραπεζούντας από τζαμί σε μουσείο και ψηφίστηκε από την Ευρωβουλή, τόνισε πως «σύμφωνα με την ψηφισμένη πλέον απόφαση, ζητείται από το Ανώτατο Δικαστήριο Yargitay της Τουρκίας να ανακαλέσει την απόφασή του με την οποία μετέτρεψε τον ιστορικό ναό της Αγίας Σοφίας στην Τραπεζούντα σε τζαμί. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο παράλληλα αποφάσισε να ασκήσει πιέσεις για την άμεση επαναλειτουργία της Αγίας Σοφίας ως μουσείου».

Ο ποντιακής καταγωγής υπουργός Τουρισμού του Βελγίου, Χρήστος Δουλγερίδης, τόνισε πως «η Τουρκία δεν μπορεί να ελπίζει ότι μπορεί ποτέ πλήρως να ενταχθεί στην ΕΕ, αν δε σεβαστεί τα ανθρώπινα και θρησκευτικά δικαιώματα λαών που ζουν στην επικράτειά της και αν δε συμβιβαστεί με το ιστορικό της παρελθόν».

Ο Alexander Graff Lambsdorf, αντιπρόεδρος της Μικτής Επιτροπής Πολιτισμού και Παιδείας ΕΕ και Τουρκίας, τόνισε πως «η Τουρκία πρέπει να γνωρίζει ότι η συνέχιση του διαλόγου ένταξης στην ΕΕ έχει να κάνει και με το σεβασμό της ιστορίας και του πολιτισμού λαών που έζησαν ή ζουν στην επικράτειά της, καθώς και το σεβασμό των ανθρωπίνων και θρησκευτικών δικαιωμάτων τους».

Ο εισηγητής της εκδήλωσης, εκπαιδευτικός και συγγραφέας Στάθης Ταξίδης, τόνισε πως «μια τέτοια ξεχωριστή περίπτωση είναι και αυτή της πρόσφατης αλλαγής χρήσης του ναού της Αγίας Σοφίας Τραπεζούντας από μουσείο σε τζαμί» και θύμισε στους συνέδρους ότι το «σύγχρονο τουρκικό κράτος οικοδομήθηκε πάνω στον πόνο, το δάκρυ και το ανθρώπινο αίμα χιλιάδων αθώων θυμάτων και οφείλει να αλλάξει επιτέλους αυτήν την αδιέξοδη πολιτική. Η τρέχουσα πολιτική, προφανώς, τάσσεται υπέρ της επιτάχυνσης της διαδικασίας της αποταυτοποίησης των μνημείων στην πορεία για την ενίσχυση του ισλαμικού προσώπου του κράτους».

Ο γενικός γραμματέας του Ιδρύματος «Παναγία Σουμελά», δικηγόρος και εισηγητής της εκδήλωσης, Χαράλαμπος Αποστολίδης, κατέθεσε πρόταση προς τις αρμόδιες αρχές της Τουρκίας, «τα φυλασσόμενα σε διάφορους χώρους στην Τουρκία κειμήλια της μονής της Παναγίας Σουμελά να μεταφερθούν και να τοποθετηθούν στους ανακαινισμένους χώρους της, για να είναι προσβάσιμα στους χιλιάδες που κάθε χρόνο την επισκέπτονται. Η Πατριαρχική Μονή της Παναγίας Σουμελά στον Πόντο, που βρίσκεται στην Τραπεζούντα, επιβάλλεται να στεγάσει αυτά τα κειμήλια, ώστε κάθε επισκέπτης να είναι σε θέση να ταξιδέψει στο χρόνο, σ' έναν ατόφιο ελληνικό, βυζαντινό πολιτισμό, αδιάσπαστο μέρος του ελληνικού πολιτισμού, ως μέρος του συνόλου του ευρωπαϊκού πολιτισμού».

Ο αρμενικής καταγωγής επικεφαλής του Γραφείου Πολιτικών Υποθέσεων της ΑRF, Γκίρο Μανογιάν, τόνισε πως η πολιτική του παντουρκισμού, που επιχειρήθηκε στην Τουρκία την περίοδο 1914-1923, είχε ως αποτέλεσμα τη σφαγή 2.000.000 αθώων ψυχών, Αρμενίων και Ελλήνων του Πόντου, καθώς και την καταστροφή και τη σύληση ιστορικών χριστιανικών μνημείων.

Στην ημερίδα παρέστη και ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Αρμενικής Εθνικής Επιτροπής, Κασπάρ Καραμπετιάν, που μετέφερε την απόφαση του φορέα του οποίου προεδρεύει για αναγνώριση της Γενοκτονίας του Ελληνισμού του Πόντου.

Στο χαιρετισμό του, ο υπουργός Μακεδονίας - Θράκης, Θεόδωρος Καράογλου, είπε ότι «ενενήντα πέντε χρόνια μετά τον ξεριζωμό και τη γενοκτονία, τα εδάφη του Πόντου μπορεί να μην ανήκουν στην Ελλάδα, όμως αυτό δε σημαίνει ότι διεγράφησαν από τη μνήμη του ελληνισμού».

Στη διάρκεια των ομιλιών παρουσιάστηκαν τρία DVD με φωτογραφικό υλικό με αντίστοιχα με τις εισηγήσεις θέματα, ενώ λειτούργησε και έκθεση σχετικής θεματικής φωτογραφίας για τον αλησμόνητο Πόντο, σε επιμέλεια της Ελένης Σαββίδου.

Στις εκδηλώσεις συμμετείχαν και απηύθυναν χαιρετισμό οι ευρωβουλευτές Μαριέτα Γιαννάκου, Μαριλένα Κοππά, Κρίτων Αρσένης και οι βουλευτές Παναγιώτης Κουρουπλής και Γαβριήλ Αβραμίδης. Χαιρετισμό απηύθυναν, επίσης, ο πρόεδρος του ΠΑΣΠΕ, Γιάννης Μωυσίδης, και η αντιπρόεδρος της ΠΟΠΣ, Βούλα Τεκτονίδου.

Την ημερίδα έκλεισαν χορευτές του Συλλόγου Ποντίων Καλαμαριάς, που χόρεψαν τον πυρρίχιο Ποντιακό χορό υπό τους ήχους της λύρας του Αθανάσιου Στυλίδη και του νταουλιού του Κώστα Ζώη.
  

Πηγή: Αγγελιοφόρος

Τη Θωμά 'ς σα Σούρμενα - Παμποντιακό Πανοΰρ 2014 | Όλο το πρόγραμμα των εκδηλώσεων

Τη Θωμά 'ς σα Σούρμενα - Παμποντιακό Πανοΰρ 2014

Η Ένωση Σουρμενιτών Αθηνών, Πειραιώς και Περιχώρων ιδρύθηκε το 1924 από πρόσφυγες των Σουρμένων του ιστορικού Πόντου, όταν βίαια εκδιωγμένοι από τις πατρογονικές τους εστίες ήρθαν και εγκαταστάθηκαν στους πρόποδες του άνυδρου Υμηττού.

Στη συνέχεια φτάνουν στην περιοχή πρόσφυγες και από άλλα μέρη του Πόντου, όπως η Τραπεζούντα, η Τρίπολη, η Κερασούντα, η Αργυρούπολη, τα Κοτύωρα, η Ριζούντα.

Με τα λιγοστά υπάρχοντα που κατάφεραν να φέρουν μαζί τους διέσωσαν άσβεστο και αναλλοίωτο τον πολιτισμό της πατρίδας τους. Η σκυτάλη περνά από γενιά σε γενιά και ένω όλα αλλάζουν, ένα πράγμα παραμένει σταθερό στο πέρασμα του χρόνου˙ το Ταφικό Έθιμο την Κυριακή του Θωμά στο Κοιμητήριο των Σουρμένων.

Οι άνθρωποι της περιοχής μας και φέτος έχουν ανοίξει τις αγκαλιές τους για να υποδεχτούν τους χιλιάδες επισκέπτες, από την Ελλάδα και το εξωτερικό, προκειμένου να ζήσουμε όλοι μαζί τις ιδιαίτερες αυτές στιγμές του πολιτισμού μας.

Η καρδιά του Οικουμενικού Ποντιακού Ελληνισμού την εβδομάδα της Διακαινησίμου χτυπά στα Σούρμενα.

Η Ένωση Ποντίων Σουρμένων η οποία γιορτάζει 90 χρόνια ιστορίας, ως γνήσιος εκφραστής και θεματοφύλακας της ποντιακής παράδοσης και με αίσθημα ευθύνης για την βαριά κληρονομιά που φέρει σας προσκαλεί και φέτος και σας καλωσορίζει στο Παμποντιακόν Πανοΰρ 2014 τη Θωμά ’ς σα Σούρμενα.

Πασχαλινές ευχές από την Ομοσπονδία Συλλόγων Ελλήνων Ποντίων Ευρώπης

Πασχαλινές ευχές από την Ομοσπονδία Συλλόγων Ελλήνων Ποντίων Ευρώπης

To Δ.Σ. και η Σ.Ε. Νεολαίας της Ομοσπονδίας Συλλόγων Ελλήνων Ποντίων Ευρώπης εύχονται ολόψυχα Καλό Πάσχα και Καλή Ανάσταση.

Είθε η θυσία του Θεανθρώπου να αποτελέσει φάρο αγάπης, ελπίδας και ειρήνης σε όλο τον κόσμο.

Να δώσει σε όλους μας ελπίδα και δύναμη να ξεπεράσουμε τους δύσκολους καιρούς με υγεία, αισιοδοξία και αλληλεγγύη.

Το Άγιο Φως της Ανάστασης ας φωτίσει τις ψυχές και τις ζωές όλων μας.

Με εκτίμηση για το Δ.Σ.

Πρόεδρος

Ηλίας Τ. Μαυρίδης

Γεν. Γραμματέας

Αναστάσιος Γ. Σιδηρόπουλος

Γαβριήλ Αβραμίδης: το Ελληνικό κοινοβούλιο έχει καθυστερήσει να αναγνωρίσει τη Γενοκτονία των Ασσυρίων!

Γαβριήλ Αβραμίδης: το Ελληνικό κοινοβούλιο έχει καθυστερήσει να αναγνωρίσει τη Γενοκτονία των Ασσυρίων!

 

Την αμέριστη συμπαράστασή του, εξέφρασε ο Βουλευτής Α΄ Θεσσαλονίκης Γαβριήλ Αβραμίδης στον Πρόεδρο της Πανελλήνιας Ένωσης Ασσυρίων κ. Κυριάκο Μπατσάρα, στο  πλαίσιο της χθεσινής τους συνάντησης για τα θέματα που απασχολούν τις 300 και πλέον οικογένειες Ελληνοασσυρίων που ζουν στη χώρα μας.

Η δύσκολη οικονομική συγκυρία, που βιώνει ο ελληνικός λαός βρίσκει του Ασσύριους της Ελλάδας στην ίδια δυσάρεστη θέση, εξήγησε ο κ. Μπατσάρας γεγονός που υποχρεώνει όπως είπε στην ενίσχυση των προγραμμάτων κοινωνικής αλληλεγγύης και μέριμνας σε τροφή, στέγη, ρουχισμό και φάρμακα των ασθενέστερων αλλά και των πολιτικών προσφύγων ασσυριακής καταγωγής από τη Συρία και το Ιράκ.

 
Στα κοινά χαρακτηριστικά των δύο λαών αφιερώθηκε μεγάλο μέρος της συζήτησης, με δεδομένη τη χριστιανική ορθόδοξη ταυτότητα των Ασσυρίων, τους διωγμούς, τις πυρπολήσεις και τις εκτελέσεις που υπέστησαν προκειμένου να αλλαξοπιστήσουν, από τους Οθωμανούς τον 20ο αιώνα (1913-14), ιστορικά γεγονότα που έζησαν από κοινού με τους Έλληνες του Πόντου και της Μικράς Ασίας, αλλά και τους Αρμένιους της περιοχής, καθώς και την παράλληλη προσφυγική πορεία προς τη Ρωσία και την Ελλάδα.

Σήμερα και με υπόβαθρο τόσο την αναγνώριση της Διεθνούς Ένωσης Ακαδημαϊκών για τη Μελέτη Γενοκτονιών (International Association of Genocide Scholars) από το 2007, του ενιαίου εγκλήματος κατά των Χριστιανικών λαών της Ανατολής (Ελλήνων, Αρμενίων και Ασσυρίων), όσο και την επίσημη αναγνώριση από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (2006), αλλά και το Σουηδικό (2010), το Ελληνικό κοινοβούλιο έχει καθυστερήσει δραματικά στην υποχρέωσή του να αναγνωρίσει τη Γενοκτονία των Ασσυρίων, επεσήμανε ο κ. Αβραμίδης, ενώ δεσμεύτηκε για την αξιοποίηση όλων των κοινοβουλευτικών μέσων προκειμένου να επιτευχθεί η επικαιροποίηση του θέματος στη Βουλή των Ελλήνων.

Θεόδωρος Παπαθεοδώρου: Θέλουμε μια Ευρώπη ανθρώπινη, που θα γοητεύει, θα σέβεται και θα περιφρουρεί το "Δικαίωμα στη Μνήμη"

Ο κ. Παπαθεοδώρου σε σύνοδο των Υπουργών Παιδείας στη Φινλανδία

- Η Ευρώπη πλέον δεν γοητεύει... Έχασε τη συλλογικότητά της.

- Το μέλλον της Ελλάδας είναι στην Ευρώπη και στη συμμετοχή στην πορεία προς την ενοποίηση και όχι σε ένα απομονωτισμό επιζήμιο τελικά για τα εθνικά συμφέροντα.

- Επίσης απαιτείται περισσότερη Δημοκρατία στη λειτουργία των θεσμών της Ένωσης ώστε να ανατραπεί το φαινόμενο σύμφωνα με το οποίο όσοι έχουν δημοκρατική νομιμοποίηση από τους λαούς της Ευρώπης να μην έχουν Εξουσία για τη λήψη αποφάσεων και όσοι έχουν εξουσία να μην διαθέτουν δημοκρατική νομιμοποίηση.

- Είναι μέγα λάθος η εξαίρεση από το νομοσχέδιο της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου και της Μικράς Ασίας.

- Γι' αυτό στο νέο νομοσχέδιο θα πρέπει να υπάρχει ξεκάθαρη διατύπωση που θα προβλέπει την ποινικοποίηση της άρνησης της γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου και της Μικράς Ασίας, των Αρμενίων και των Εβραίων, δηλαδή όλων των γενοκτονιών που έχουν αναγνωριστεί με νόμο από τη Βουλή των Ελλήνων


- Κύριε υπουργέ, διαβάζουμε στο βιογραφικό σας ότι πέραν του πτυχίου Νομικής από το ΕΚΠΑ, έχετε μεταπτυχιακές σπουδές στη Γαλλία, διατελέσατε Καθηγητής στη Γαλλία και μετά την επιστροφή σας στην Ελλάδα υπήρξατε επισκέπτης και προσκεκλημένος καθηγητής σε ξένα πανεπιστήμια. Ποιος ακριβώς ήταν ο τομέας της επιστημονικής και διδακτικής σας δραστηριότητας εκεί;

Το κύριο επιστημονικό μου αντικείμενο είναι η αντεγκληματική πολιτική και εφαρμογές της στις ευρωπαϊκές χώρες. Παράλληλα έχω ασχοληθεί με τη μεταναστευτική πολιτική και το δίκαιο αλλοδαπών, καθώς και δικαιωμάτων του παιδιού. Έχω συμμετάσχει σε πολλές ευρωπαϊκές επιστημονικές έρευνες και διετέλεσα Διευθυντής της Ευρωπαικής Ομάδας Έρευνας για την Ποινική Δικαιοσύνη. Στην ίδια επιστημονική περιοχή δραστηριοποιούμαι και σήμερα ως επισκέπτης καθηγητής στη Γαλλία και στην Κύπρο.

- Είστε από τους λίγους Έλληνες επιστήμονες που ασχοληθήκατε με ζητήματα Γενοκτονίας και μάλιστα με το πολύ επίκαιρο αυτό το διάστημα θέμα της ποινικοποίησης της άρνησης της Γενοκτονίας. Επειδή αυτή σας η δράση είναι εντελώς άγνωστη στην Ελλάδα, μπορείτε να μας πείτε μερικά πράγματα;

Με το Γάλλο ομόλογό του, υπουργό παιδείας

Πράγματι στη Γαλλία συμμετείχα στην Ομάδα Νομικών που στήριξαν την νομοθετική κατοχύρωση της ποινικοποίησης της άρνησης του Ολοκαυτώματος και της Γενοκτονίας. Πρέπει να τονίσω ότι με την μεταρρύθμιση του  Γαλλικού Ποινικού Κώδικα το 1994 αναγνωρίστηκε σε εθνικό επίπεδο  η γενοκτονία με συγκεκριμένο ποινικό περιεχόμενο ως έγκλημα κατά της Ανθρωπότητας  και προσδιορίστηκαν τα ειδικότερα εγκλήματα που την συγκροτούν. Υποστήριξα τότε μαζί με άλλους συναδέλφους Καθηγητές ότι η αναγνώριση του περιεχομένου των απαράγραπτων εγκλημάτων κατά της Ανθρωπότητας δεν είναι ολοκληρωμένη αν δεν συμπληρωθεί με την ποινικοποίηση της άρνησής τους. Πολλοί τότε αντέτειναν ότι με την ποινικοποίηση αυτή περιορίζεται το δικαίωμα της ελευθερίας της έκφρασης. Εμείς ισχυριζόμασταν ότι αυτό δεν είναι σωστό, στο βαθμό που ο νομοθέτης αναγνώρισε την απόλυτη ποινική απαξία στα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, θεωρώντας ότι αυτά στρέφονται εναντίον ό,τι πιο «ανθρώπινου» έχει ο κάθε άνθρωπος, δηλαδή την ίδια την υπόστασή του. Η συστηματική εξόντωση μίας πληθυσμιακής ομάδας λόγω της φυλετικής καταγωγής, της γλώσσας, της θρησκείας της κλπ έχει καταδικαστεί κατά τρόπο απόλυτο μετά τις Δίκες της Νυρεμβέργης και τη συγκρότηση του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου, οπότε η άρνηση των γεγονότων αυτών πρέπει να αποτελεί αδίκημα, για να προστατευθεί το «δικαίωμα στη μνήμη».

Το Δίκαιο έχει μία πολιτική και παιδαγωγική αποστολή στην εξέλιξη της κοινωνίας. Η άρνηση της γενοκτονίας των Εβραίων, όπως και των Αρμενίων μετά την αναγνώρισή της από τη Γαλλική Εθνοσυνέλευση, δεν εμπίπτει στο δικαίωμα της ελευθερίας της έκφρασης, αλλά στην προσβολή του Δικαιώματος στη Μνήμη όταν αναφερόμαστε σε Εγκλήματα κατά της Ανθρωπότητας. Η αναγνώριση μίας γενοκτονίας είναι ζήτημα πραγματικό, πολιτικό και νομικό, είναι πρωτίστως ζήτημα αναγνώρισης και προστασίας θεμελιωδών ανθρώπινων δικαιωμάτων! Την ίδια στάση είχα κρατήσει και σε ανάλογες συζητήσεις στο πλαίσιο της συζήτησης για το αντιρατσιστικό νομοσχέδιο στην Ελλάδα, συζητήσεις οι οποίες δυστυχώς δεν κατέληξαν σε ένα ουσιαστικό αποτέλεσμα. Θεωρώ ότι πρέπει να επανέλθουμε τόσο στο ζήτημα αυτό όσο και σε αυτό της διεθνούς αναγνώρισης της γενοκτονίας των Χριστιανών της Ανατολής στη δεκαετία του 1910-1920, γεγονός που στην Ευρώπη έχει προχωρήσει αρκετά μετά τη στάση την εξέλιξη στο θέμα των Αρμενίων

- Ζήσατε αρκετά χρόνια στην Ευρώπη και γνωρίζετε θεσμούς, πρόσωπα και πράγματα. Τι είναι για σας η Ευρώπη και η Ε.Ε. και πώς θα θέλατε να επηρεάσετε την πορεία της, σε περίπτωση που εκλεγείτε ευρωβουλευτής;

Η Ευρώπη πλέον δεν γοητεύει. Έχει δημιουργήσει ένα σοβαρό «θεσμικό κενό» και κυριαρχείται από πολιτικές οι οποίες έχουν απογοητεύσει τους πολίτες. Δεν έφταιξαν μόνο η οικονομική κρίση, η νεοφιλελεύθερη στροφή και οι συνεχιζόμενες πολιτικές λιτότητας και ύφεσης, η συνεπακόλουθη εκτίναξη της ανεργίας-ιδιαίτερα των νέων- στις χώρες του ευρωπαϊκού νότου, η κοινωνική ανασφάλεια, η εμμονή σε λάθος πολιτικές για τη μετανάστευση, η άνευρη ευρωπαϊκή πολιτική στον τομέα της κοινωνικής συνοχής, το έλλειμμα Δημοκρατίας στη λειτουργία των ευρωπαϊκών θεσμών.

Μπορεί η Ευρώπη να προστάτευσε τη σταθερότητα της Ζώνης Ευρώ και να επέβαλε κανόνες δημοσιονομικής πειθαρχίας εν μέσω μίας παγκοσμιοποιημένης οικονομικής κρίσης, αλλά πιστεύω ότι ταυτόχρονα απώλεσε το μείζον: τη συλλογικότητά της! Πέρασε από το όραμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης Κρατών και Λαών, από την υπόσχεση της κοινής ανάπτυξης, της σύγκλισης και της αλληλεγγύης στην τεχνοκρατική διαχείριση των ελλειμμάτων και στην προστασία της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας ορισμένων χωρών. Αφέθηκε στη σκληρή και άτεγκτη διαίρεση της Ευρώπης των πλουσίων και της Ευρώπης των φτωχών, εγκλωβίσθηκε σε κοντόφθαλμες πολιτικές  βραχυπρόθεσμης αντιμετώπισης της κερδοσκοπίας των αγορών και παρήγαγε ύφεση αντί για ανάπτυξη και ανεργία αντί για απασχόληση. Μαζί με τη συλλογικότητά της έχασε και την εμπιστοσύνη των ευρωπαίων πολιτών, όχι μόνο  ως προς την αποτελεσματικότητα της ακολουθούμενης ευρωπαϊκής πολιτικής, αλλά κυρίως για την ισχύ της ευρωπαϊκής  πολιτικής βούλησης για κοινή αντιμετώπιση των μεγάλων προβλημάτων της Ένωσης. Χρειάζεται επομένως μία αλλαγή της πολιτικής στην Ευρώπη μέσα από τη δημιουργία μίας νέας πλειοψηφίας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Σε αυτό θέλω να συμβάλω, δραστηριοποιούμενος στην αλλαγή των πολιτικών κοινωνικής συνοχής, της δημοκρατικής ολοκλήρωσης και των Δικαιωμάτων.

- Είναι σε όλους γνωστό ότι η Ε.Ε. υστερεί στον τομέα της πολιτικής ενοποίησης, κενό που ενδεχομένως να επιχειρηθεί να καλυφθεί το επόμενο διάστημα. Η πολιτική ενοποίηση αν γίνει ερήμην της Ελλάδας και της Κύπρου, θα καταστήσει τον Ελληνισμό κομπάρσο στην Ε.Ε. Εσείς, τι σκέφτεστε να πράξετε γι' αυτό;

Δεν μπορεί να γίνει κάτι τέτοιο σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές διαδικασίες. Η παρέμβαση της Ελλάδας εξαρτάται από τη βούληση της να καταστεί ένας ισχυρός σύμμαχος στις διαδικασίες της πολιτικής ενοποίησης της Ευρώπης, χωρίς δισταγμούς, αλλά και χωρίς εμμονές. Το μέλλον της Ελλάδας είναι στην Ευρώπη και στη συμμετοχή στην πορεία προς την ενοποίηση και όχι σε ένα απομονωτισμό επιζήμιο τελικά για τα εθνικά συμφέροντα. Όμως αυτό προϋποθέτει πολιτική βούληση, πολιτική συμφωνία, ισχυρές συμμαχίες. Δεν είμαι ιδιαίτερα ευτυχής για τον τρόπο που λειτουργεί η Ελληνική Προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης αυτή την περίοδο. Μοιάζει να περιορίζεται σε ένα διεκπεραιωτικό ρόλο και να απουσιάζει από τα μείζονα γεωπολιτικά και διπλωματικά γεγονότα (βλ. Ουκρανία). Αυτό πρέπει να αλλάξει.

- Υπάρχει η εντύπωση ότι η γραφειοκρατεία των Βρυξελλών είναι αυτή που αποφασίζει ερήμην της βούλησης των πολιτών της Ευρώπης και ερήμην του Ευρωκοινοβουλίου. Τι πιστεύετε ότι πρέπει να γίνει για να αναβαθμιστεί ο ρόλος του;

Ο ρόλος του Κοινοβουλίου είναι ήδη ενισχυμένος από την νέα κοινοβουλευτική περίοδο. Οι ευρωβουλευτές θα αναδείξουν τον Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο οποίος για πρώτη φορά θα έχει δημοκρατική νομιμοποίηση. Γι αυτό είναι σημαντικό το ποιους ευρωβουλευτές θα στείλει η Ελλάδα Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και ποιους συσχετισμούς θα διαμορφώσουν στις ευρωπαϊκές πολιτικές Ομάδες. Παράλληλα χρειάζεται μεγαλύτερη παρέμβαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στα θέματα στα οποία συν-αποφασίζει από κοινού με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Συγκεκριμένα χρειάζεται αλλαγή των πολιτικών λιτότητας και ύφεσης, καθώς και ενίσχυση στους τομείς της κοινωνικής πολιτικής, της καταπολέμησης της ανεργίας και της αλληλεγγύης. Επίσης απαιτείται περισσότερη Δημοκρατία στη λειτουργία των θεσμών της Ένωσης ώστε να ανατραπεί το φαινόμενο σύμφωνα με το οποίο όσοι έχουν δημοκρατική νομιμοποίηση από τους λαούς της Ευρώπης να μην έχουν Εξουσία για τη λήψη αποφάσεων και όσοι έχουν εξουσία να μην διαθέτουν δημοκρατική νομιμοποίηση. Σε αυτό το ζήτημα, ο ρόλος των Ευρωβουλευτών   είναι πλέον κομβικός.

- Τι μήνυμα να δώσετε στους Πόντιους και τους Μικρασιάτες, που βλέπουν το Ελληνικό Κοινοβούλιο να ετοιμάζεται να εξαιρέσει τη γενοκτονία των προγόνων τους από το λεγόμενο αντιρατσιστικό νομοσχέδιο;

Είχα τοποθετηθεί και όταν το θέμα είχε ανακύψει τον περασμένο χρόνο. Είναι μέγα λάθος! Και τούτο γιατί πρέπει να προστατευθεί από τους αρνητές του το «Δικαίωμα στη Μνήμη» ως πανανθρώπινο δικαίωμα. Το ζήτημα είναι κατεξοχήν πολιτικό. Αν οποιοσδήποτε έχει τη δυνατότητα να αρνείται τη γενοκτονία των Ελλήνων, γενικά των χριστιανών της Ανατολής και το ολοκαύτωμα των Εβραίων ή τη γενοκτονία ως αναγνωρισμένη νομικά κατάσταση πραγμάτων, στρώνουμε το χαλί για να επικρατήσουν ναζιστικά, ακροδεξιά και μισαλλόδοξα μηνύματα που «εξυπηρετούν» τον εκφασισμό και την νάρκωση της κοινωνίας. Δεν είναι μόνο ζήτημα αμφισβήτησης αλλά και απομείωσης ενός νομικού και πολιτισμικού κεκτημένου σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Γι αυτό στο νέο νομοσχέδιο θα πρέπει να υπάρχει ξεκάθαρη διατύπωση που θα προβλέπει την ποινικοποίηση της άρνησης της γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου και της Μικράς Ασίας, των Αρμενίων και των Εβραίων, δηλαδή όλων των γενοκτονιών που έχουν αναγνωριστεί με νόμο από τη Βουλή των Ελλήνων. Ένα νομοσχέδιο που θα συντάσσεται απολύτως με τα ισχύοντα σήμερα στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

-Τέλος, τι σκοπεύετε να πράξετε ως ευρωβουλευτής, αν εκλεγείτε, για το ζήτημα της διεθνοποίησης της γενοκτονίας των Χριστιανών της Ανατολής;

Θα το κάνω στην ίδια κατεύθυνση και με τις θέσεις που υποστήριξα, όπως είπα παραπάνω,  τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια και στην περίπτωση της ποινικοποίησης  στη Γαλλία της άρνησης της γενοκτονίας  των Αρμενίων. Η διεθνοποίηση έχει νόημα ως αναγνώριση στη βάση των αρχών και των κανόνων του Διεθνούς Ποινικού Δικαίου, δηλαδή στη βάση της αναγνώρισης ενός θεμελιώδους ανθρώπινου δικαιώματος.


Θεόδωρος Π. Παπαθεοδώρου
Καθηγητής Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, πρ. Πρύτανης, πρ. Υφυπουργός

Γεννήθηκα στην Πάτρα το 1965 και εκεί τελείωσα το Πειραματικό Σχολείο και στο Πρότυπο Κλασσικό Λύκειο. Πήρα το πτυχίο της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών το 1986 και κατόπιν το Μεταπτυχιακό Δίπλωμα (DEA) των Ποινικών και Εγκληματολογικών Επιστημών του Πανεπιστημίου του Poitiers στη Γαλλία. Στο ίδιο Πανεπιστήμιο, ανακηρύχθηκα, το 1992, Διδάκτορας Ποινικών και Εγκληματολογικών Επιστημών. Από το 1990 είμαι Δικηγόρος.

Το 1994 ξεκίνησα την καριέρα μου στο Πανεπιστήμιο ως Επίκουρος Καθηγητής,  στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου της La Rochelle στη Γαλλία. Παράλληλα, από το 1995 μέχρι το 1998, διετέλεσα Διευθυντής του Κέντρου Γαλλόφωνων Διεθνών Νομικών Σπουδών του ίδιου Πανεπιστημίου. Παράλληλα, ήμουν Διευθυντής της Ευρωπαϊκής Ομάδας για την Ποινική Δικαιοσύνη (1997-2008).
 
Στη συνέχεια, επέστρεψα στην Ελλάδα και εξελέγην Καθηγητής Αντεγκληματικής Πολιτικής στο Τμήμα Κοινωνικής και Εκπαιδευτικής Πολιτικής του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου. Παράλληλα, δίδαξα ως επισκέπτης και προσκεκλημένος Καθηγητής σε Πανεπιστήμια του εξωτερικού.

Έχω δημοσιεύσει άρθρα, μονογραφίες και επιστημονικές μελέτες και  έχω ασχοληθεί ιδιαίτερα στην Ελλάδα, στη Γαλλία και το Βέλγιο με ζητήματα εγκληματικότητας, διεθνούς συνεργασίας και αντεγκληματικής πολιτικής, καθώς και εφαρμογών της μεταναστευτικής πολιτικής. Επίσης, είμαι μέλος πολλών διεθνών και εθνικών επιστημονικών ενώσεων και οργανισμών, εμπειρογνώμονας στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και στο Συμβούλιο της Ευρώπης και διετέλεσα εκπρόσωπος της Ελλάδας στην Ε.Ε. για θέματα ευρωπαϊκής διαπανεπιστημιακής συνεργασίας.

Διετέλεσα εκλεγμένος Πρύτανης του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου κατά την περίοδο 2009-2012 και στη συνέχεια ορίσθηκα Υφυπουργός Παιδείας στην τρικομματική Κυβέρνηση συνεργασίας, μετά από πρόταση του Φώτη Κουβέλη, Προέδρου της Δημοκρατικής Αριστεράς.

Το 2003, η Γαλλική Δημοκρατία με τίμησε με το παράσημο της Τάξης του Ακαδημαϊκού Φοίνικα.

Στη Δημοκρατική Αριστερά συμμετέχω ενεργά στον Τομέα Εξωτερικών και Ευρωπαϊκής Πολιτικής.

Πηγή: Infognomon Politics

Χωρίς δικαίωση οι Αρμένιοι, δήλωσε στην Κυπριακή Βουλή ο εκπρόσωπός της Αρμενικής Κοινότητας

 Χωρίς δικαίωση οι Αρμένιοι, δήλωσε στη Βουλή ο Εκπρόσωπός τους

 

Το έγκλημα της πρώτης μεγάλης γενοκτονίας του 20ου αιώνα παραμένει χωρίς δικαίωση μέχρι σήμερα και οι ένοχοι ατιμώρητοι, δήλωσε ο Εκπρόσωπος της Αρμενικής Κοινότητας στη Βουλή των Αντιπροσώπων Βαρτκές Μαχτεσιάν.

Σε ομιλία του στην Ολομέλεια της Βουλής για την Επέτειο της Γενοκτονίας των Αρμενίων, ο κ. Μαχτεσιάν είπε ότι συμπληρώνονται φέτος 99 χρόνια από τις 24 Απριλίου του 1915, ημερομηνία κατά την οποία ξεκίνησε επίσημα η Γενοκτονία των Αρμενίων από τους Οθωμανούς και τους Νεότουρκους.

“Μέχρι το 1923 είχαν χάσει τη ζωή τους περισσότεροι από 1.500.000 αθώοι Αρμένιοι, οι οποίοι βασανίστηκαν, θανατώθηκαν, σφαγιάστηκαν ή οδηγήθηκαν σε πορείες θανάτου. Το σχέδιο όμως για την εξόντωση των Αρμενίων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας δεν καταστρώθηκε το 1915, αλλά αρκετά χρόνια νωρίτερα. Πιο συγκεκριμένα, ο Σουλτάνος Abdul Hamid πιστεύοντας ότι τα δεινά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας πηγάζουν από τους Χριστιανούς διέταξε, μεταξύ 1894 και 1896, τη σφαγή περίπου 300.000 Αρμενίων και μόνο στα Άδανα το 1909, οι Νεότουρκοι εξόντωσαν περίπου 30.000 Αρμένιους”, πρόσθεσε.

Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις, είπε ο κ. Μαχτεσιάν, το μόνο «έγκλημα» των αθώων αυτών Αρμενίων ήταν η διαφορετική καταγωγή και η χριστιανική τους πίστη.

“Οι φιλόδοξοι Νεότουρκοι οραματίζονταν μια παντουρανική υπεραυτοκρατορία από τα Βαλκάνια μέχρι τη Σιβηρία, στην οποία απλά δεν υπήρχε χώρος για μη μουσουλμανικές κοινότητες. Έτσι η ύπαρξη Ελλήνων, Αρμενίων, Ασσυρίων και άλλων Χριστιανών στους κόλπους της καταρρέουσας Οθωμανικής Αυτοκρατορίας θεωρείτο πλέον εμπόδιο στα εθνικιστικά τους σχέδια. Για να εντείνουν το μίσος και το φανατισμό των Τούρκων αλλά και των Κούρδων, η ηγεσία των Νεότουρκων επέρριπτε στους Αρμένιους την ευθύνη για την αποσύνθεση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, κατηγορώντας τους ότι συνεργάζονταν με τις Μεγάλες Δυνάμεις, με σκοπό τη διάλυση της”, συμπλήρωσε.

Ο κ. Μαχτεσιάν ανέφερε ότι άμεσο αποτέλεσμα του εκτοπισμού όσων επέζησαν ή ξέφυγαν από τις θηριωδίες των Τούρκων ήταν ο διασκορπισμός εκατοντάδων χιλιάδων Αρμενίων σε δεκάδες χώρες της Μέσης Ανατολής, της Ευρώπης, της Ασίας και της Αμερικής και η δημιουργία της Αρμενικής Διασποράς.

“Ανάμεσα στις χώρες όπου βρήκαν καταφύγιο ήταν και η μικρή μας Κύπρος, που άνοιξε διάπλατα τις αγκάλες της για να δεχθεί σχεδόν 10.000 κατατρεγμένους Αρμένιους πρόσφυγες, μερικοί εκ των οποίων παρέμειναν για πάντα εδώ. Ωστόσο, το έγκλημα της πρώτης μεγάλης γενοκτονίας του 20ου αιώνα παραμένει χωρίς δικαίωση μέχρι σήμερα και οι ένοχοι ατιμώρητοι. Δεν ζητούμε εκδίκηση, αλλά δικαίωση. Προσβλέπουμε στην καθολική αναγνώριση των αδιαμφισβήτητων ιστορικών γεγονότων της Γενοκτονίας, όπως τα κατέγραψαν εκατοντάδες ανεξάρτητοι αυτόπτες μάρτυρες και φυλάσσονται σε αρχεία σε ολόκληρο τον κόσμο”, πρόσθεσε.

Ο κ. Μαχτεσιάν ανέφερε ότι η πεισματική άρνηση της Τουρκίας να αποδεχθεί το αιματοβαμμένο της παρελθόν υπήρξε επιτυχής.

“Με εκβιασμούς και απειλές, με καλά οργανωμένη δικτύωση στα πολιτικά και τα ακαδημαϊκά λόμπυ, αλλά και εκμεταλλευόμενη τη στρατηγική της θέση και την αγοραστική της δύναμη, έχει καταφέρει να αποτρέψει αρκετές χώρες από το να αναγνωρίσουν επιτέλους την Αρμενική Γενοκτονία. Σε ορισμένες δε περιπτώσεις, οι χώρες αυτές προφασίζονται ότι τέτοια ζητήματα δεν αφορούν τους νομοθέτες των χωρών τους αλλά τους ιστορικούς του μέλλοντος”, συμπλήρωσε.

Είπε, επίσης, ότι την Αρμενική Γενοκτονία έχουν ήδη αναγνωρίσει 21 χώρες, 43 από τις 50 Πολιτείες της Αμερικής, ορισμένες τοπικές Κυβερνήσεις, καθώς και διεθνείς οργανισμοί.

“Καθώς προσεγγίζουμε τα 100 χρόνια του φρικτού αυτού εγκλήματος, άρχισε να δημιουργείται μια καινούργια δυναμική για ανακίνηση του θέματος στα διεθνή φόρουμ, δίνοντας ελπίδα στον αρμενικό λαό ότι η Γενοκτονία των προγόνων τους θα τύχει αναγνώρισης από περισσότερες χώρες”, πρόσθεσε.

Ο κ. Μαχτεσιάν ανέφερε ότι ανάμεσα στις χώρες που αναγνώρισαν την Αρμενική Γενοκτονία είναι και η Κύπρος, η οποία υπήρξε η πρώτη ευρωπαϊκή χώρα και η δεύτερη στον κόσμο, που έκανε την τολμηρή για την εποχή κίνηση, να αναγνωρίσει την Αρμενική Γενοκτονία με το Ψήφισμα 36/1975, το οποίο ενέκρινε ομόφωνα η Βουλή των Αντιπροσώπων.

“Το γεγονός αυτό είναι μόνο ένα από τα πολλά που δείχνουν την ηθική, αλλά και την έμπρακτη συμπαράσταση των Κυπρίων στον άνισο, αλλά δίκαιο αγώνα των Αρμενίων. Αναγνωρίζοντας αυτό οι απανταχού Αρμένιοι είναι πάντοτε συμπαραστάτες στον επίσης άνισο και δίκαιο αγώνα των Κυπρίων. Οι δύο λαοί πλάι-πλάι απαιτούν δικαίωση για τις βαρβαρότητες που διέπραξε σε βάρος τους η Τουρκία. Η μνήμη για μας παραμένει ζωντανή. Έχουμε χρέος να την κρατάμε ζωντανή. Έχουμε χρέος να μην ξεχνάμε. Έχουμε επίσης καθήκον να είμαστε σε εγρήγορση γιατί ούτε μπορούμε, ούτε δικαιούμαστε να αφήσουμε ανεξόφλητο το χρέος προς τους προγόνους μας”, κατέληξε.

Πηγή: Η Φωνή της Λεμεσού

Ευχές από τη Μέριμνα Ποντίων Κυριών Δράμας

Ευχές από τη Μέριμνα Ποντίων Κυριών Δράμας

Η Μέριμνα Ποντίων Κυριών Δράμας εύχεται σε όλους Καλή Ανάσταση-Καλό και Ευλογημένο το Άγιο Πάσχα.

Η Ανάσταση του Κυρίου, ας φέρει Ανάσταση σε ό,τι μας σταυρώνει καθημερινά.

Ο Θεός της Αγάπης και της Ευσπλαχνίας να φωτίζει τον δρόμο μας στην προσφορά και την αλληλεγγύη, γιατί «στο καταφύγιο ο ένας του άλλου είναι που ζούν οι άνθρωποι».

Για το Δ.Σ. της Μέριμνας

Η Πρόεδρος
Χρύσα Παπαδοπούλου

  

ΜΕΡΙΜΝΑ ΠΟΝΤΙΩΝ ΚΥΡΙΩΝ ΔΡΑΜΑΣ
Αθηνάς 35
Δράμα
Τ.Κ. 66100
Τηλ. 2521039157
merimnadr@in.gr

Ένα βήμα πριν το βάραθρο, Κυβέρνηση και Ελληνικό Κοινοβούλιο με αφορμή το νέο αντιρατσιστικό νομοσχέδιο

Ένα βήμα πριν το βάραθρο, Κυβέρνηση και Ελληνικό Κοινοβούλιο με αφορμή το νέο αντιρατσιστικό νομοσχέδιο

του Σάββα Καλεντερίδη
Τα τέλη του 1913, με τους αναγκαστικούς εκτοπισμούς των Ελλήνων της Θράκης από το οθωμανικό κράτος, το οποίο ήδη ήλεγχαν οι Νεότουρκοι, άρχισε η Γενοκτονία του Ελληνισμού της Ανατολής. Συνεχίστηκε με τον Μεγάλο Διωγμό, όπως ονόμασαν οι πρόγονοί μας τους εκτοπισμούς και τους διωγμούς των Ελλήνων από τα παράλια του Αιγαίου και της θάλασσας του Μαρμαρά, που άρχισαν το 1914 και συνεχίστηκαν μέχρι την ανακωχή του Μούδρου, τον Οκτώβριο του 1918.

Την ίδια περίοδο άρχισαν και οι διωγμοί στον Πόντο, που επιτάθηκαν με την παρουσία των ρωσικών στρατευμάτων στις περιοχές της Τραπεζούντας και της Χαλδίας. Το 1919, με την αποβίβαση του Κεμάλ στην Αμισό, οι διωγμοί πήραν το χαρακτήρα ανοικτής γενοκτονίας, που ολοκληρώθηκε το 1924, τότε που ο Κεμάλ ξεστόμισε το «Επιτέλους τους ξεριζώσαμε», όταν του ανακοίνωσαν ότι εγκατέλειψε τα χώματα της Ανατολής και ο τελευταίος Έλληνας, με βάση τη συμφωνία περί Ανταλλαγής των πληθυσμών.

Για όσους έχουν οποιαδήποτε αμφιβολία για το αν ήταν γενοκτονία ή όχι, γιατί υπάρχουν και τέτοιοι πολιτικοί και επιστήμονες, τους καλούμε να ανατρέξουν στον ελληνικό και ξένο τύπο, στα έγγραφα των διπλωματικών αποστολών αλλά και στους ιστορικούς της εποχής, που χαρακτηρίζουν τα γεγονότα ξεκάθαρα ως γενοκτονία, ασχέτως αν ο όρος με τη νομική του έννοια ως όρος του διεθνούς δικαίου καθιερώθηκε τριάντα χρόνια αργότερα.

Όλα εκείνα τα χρόνια, μια ολόκληρη δεκαετία δηλαδή, που οι Τούρκοι ξεκλήριζαν 1,5 εκατομμύριο Έλληνες, στην τότε επικράτεια του ελληνικού κράτους κατοικούσαν περίπου τετρακόσιες χιλιάδες μουσουλμάνοι. Εκείνα τα χρόνια, λοιπόν, που οι εφημερίδες έγραφαν πρωτοσέλιδα για τις σφαγές και οι ίδιοι οι Πόντιοι και οι Μικρασιάτες αλλά και οι διανοούμενοι της Ελλάδας απηύθηναν αγωνιώδεις εκκλήσεις προς την ελληνική κυβέρνηση και τη διεθνή κοινή γνώμη για να σταματήσουν οι σφαγές των Ελλήνων της Ανατολής, δεν πειράχτηκε ούτε μια τρίχα της κεφαλής των μουσουλμάνων που κατοικούσαν στη χώρα μας. Ούτε το ελληνικό κράτος, ούτε η κοινωνία έκανε αντίποινα και αντεκδικήσεις εναντίον των μουσουλμάνων, γιατί οι πραγματικοί Έλληνες πρέπει να διδάσκουν ότι δεν υπάρχει αμοιβαιότητα στην βαρβαρότητα. Όμως, παρ’ όλα αυτά, δεν μπορεί κανείς να μην καταλογίσει ευθύνες στην αδυναμία ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ αντιμετώπισης της τουρκικής βαρβαρότητας. Δεν μπορεί να μην καταλογίσει ευθύνες στις κυβερνήσεις της Αθήνας για τον άγριο θάνατο 1,5 εκατομμυρίου Ελλήνων της Ανατολής.

Και ακριβώς επειδή το ελληνικό κράτος δεν κατόρθωσε να διαχειριστεί και να αντιμετωπίσει με επιτυχία πολιτικά την τουρκική βαρβαρότητα, αυτή συνεχίστηκε μεθοδικά και χωρίς εκπτώσεις και τις επόμενες δεκαετίες, με την εθνοκάθαρση των Ελλήνων της Πόλης, της Ίμβρου, της Τενέδου και των κατεχομένων της Κύπρου, και συνεχίζεται μέχρι σήμερα με τις γνωστές ρατσιστικές πολιτικές της Άγκυρας στη Θράκη και τις επεκτατικές βλέψεις στο Αιγαίο και τη Μεσόγειο.

Η οικονομική και ηθική καταστροφή της Ελλάδας, αυτής της πανέμορφης χώρας το κάλλος και την αξία της οποίας δεν μπορούν να διαχειριστούν οι πολιτικοί μας, οφείλεται κατά κύριον λόγο στις προσπάθειες που γίνονται -με λανθασμένο τρόπο- τις τελευταίες πέντε δεκαετίες για να αντιμετωπιστεί η τουρκική επιθετικότητα. Τα εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια που έχουν σπαταληθεί για εξοπλισμούς που -υποτίθεται ότι- γίνονται για να αντιμετωπιστεί η τουρκική απειλή, θα μπορούσαν να έχουν επενδυθεί στην ανάπτυξη της βιομηχανίας, για να είναι σήμερα η Ελλάδα μια από τις πιο αναπτυγμένες χώρες της Ευρώπης. Επί πλέον, θα είχε αποφευχθεί η διαφθορά των πολιτικών, αφού είναι γνωστόν ότι οι πολιτικοί διαφθείρονται κυρίως από τα κονδύλια της Άμυνας και της Υγείας. Αυτό το ξέρουν και οι πέτρες!

Μέρος των βαριών ευθυνών που έχουν οι πολιτικοί και το κράτος για την κατάσταση αυτή, ξεπλύθηκε με την ομόφωνη αναγνώριση από όλα τα κόμματα της Βουλής των Ελλήνων της γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου και της Μικράς Ασίας τη δεκαετία του '90. Επίσης, η πράξη αυτή ήταν δείγμα ότι η χώρα αυτή θέλει να αλλάξει και να αποκτήσει ένα πιο ηθικό πρόσωπο.

Τώρα, ο πολιτικός κόσμος, αφού κατέστρεψε οικονομικά την Ελλάδα, είναι έτοιμος να εισέλθει και πάλι σε ένα σκοτεινό τούνελ βαρύτατης ανηθικότητας, ακυρώνοντας στην πράξη τους νόμους με τους οποίους αναγνωρίστηκε η γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου και της Ανατολής. Κι αυτό θα γίνει με την ψήφιση το λεγόμενου αντιρατσιστικού νομοσχεδίου, το οποίο στην ουσία είναι ρατσιστικό, αφού ξεχωρίζει ως εκλεκτό λαό τους Εβραίους, που υπέστησαν γενοκτονία από τους Ναζί και αγνοεί ως υποδεέστερο λαό τους ίδιους τους Έλληνες.

Δεν ξέρει κανείς τι να γράψει και τι να πει, απευθυνόμενος στους βουλευτές, που είναι έτοιμοι να διαπράξουν ένα εθνικό, ρατσιστικό και ανθρωπιστικό έγκλημα.

Να τους υπενθυμίσει ότι υπάρχουν ξένα κοινοβούλια και ξένοι βουλευτές που με προσωπικό κόστος αναγνώρισαν τη γενοκτονία των Ελλήνων, τη στιγμή που οι ίδιοι έρχονται να την ακυρώσουν;

Να τους υπενθυμίσει ότι η πιο «φθηνή», χωρίς τον κίνδυνο της μίζας και της διαφθοράς πολιτικών και χωρίς τον κίνδυνο θερμού πολέμου άμυνα της Κύπρου, του Αιγαίου και της Θράκης είναι αυτή που περνά μέσα από τη διεθνοποίηση του ζητήματος των γενοκτονιών των χριστιανικών πληθυσμών της Ανατολής;

Πόσο μυαλό θέλει για να αντιληφθεί κανείς ότι ο Ελληνισμός θα είναι πιο ασφαλής, όταν ο κλοιός των αναγνωρίσεων από τις χώρες του πολιτισμένου κόσμου θα σφίγγει γύρω από την Τουρκία;

Πόσο μυαλό θέλει για να αντιληφθεί κανείς ότι μια Τουρκία που θα αναγκαστεί εκ των πραγμάτων να αναγνωρίσει τη γενοκτονία, δεν είναι δυνατόν να συνεχίσει τις απαράδεκτες επιθετικές και επεκτατικές της πολιτικές εις βάρος του Ελληνισμού;

Είστε ένα βήμα πριν το βάραθρο κύριοι βουλευτές. Αντιληφθείτε το πριν είναι αργά!

Δημοσιεύθηκε στην "Κυριακάτικη Δημοκρατία"

Πηγή: Infognomon Politics

Πρόγραμμα παρουσίασης χορών στο 33ο Φεστιβάλ Ποντιακών Χορών Νεολαίας

Πρόγραμμα παρουσίασης χορών στο 33ο Φεστιβάλ Ποντιακών Χορών Νεολαίας

Ο Φάρος Ποντίων κάνει Πάσχα στην Κωνσταντινούπολη!

Ο Φάρος Ποντίων κάνει Πάσχα στην Κωνσταντινούπολη!

 

Ο Φάρος Ποντίων επισκέπτεται για τις Άγιες μέρες του Πάσχα την Κωνσταντινούπολη.

Αναλυτικά το πρόγραμμα της εκδρομής:

1η μέρα: Μ. Παρασκευή, 18 Απριλίου 2014
Αναχώρηση αργά το βράδυ από τη Θεσσαλονίκη. Νυχτερινό ταξίδι.

2η μέρα: Μ. Σάββατο, 19 Απριλίου 2014
Άφιξη το πρωί στην Κωνσταντινούπολη. Τακτοποίηση στο ξενοδοχείο και ελεύθερος χρόνος για επίσκεψη στα αξιοθέατα της Πόλης. Το βράδυ, αναχώρηση στις 10.00 μμ για το Φανάρι, όπου θα παρακολουθήσουμε τη Θεία Λειτουργία της Αναστάσεως. Δείπνο και διανυκτέρευση.

3η μέρα: Κυριακή του ΠΑΣΧΑ, 20 Απριλίου 2014
Μετά το πρωινό, θα μεταβούμε παραλιακά κατά μήκος του Βοσπόρου, όπου θα επισκεφθούμε μια από τις εκκλησίες που λειτουργούν ακόμη στην Πόλη. Πασχαλινό γεύμα και κρουαζιέρα στο Βόσπορο. Το απόγευμα, θα διασχίσουμε την κρεμαστή γέφυρα και θα περάσουμε στην ασιατική πλευρά της Πόλης. Γλέντι με ποντιόφωνους καλλιτέχνες και δείπνο με παραδοσιακά φαγητά. Διανυκτέρευση.

4η μέρα: Δευτέρα του Πάσχα, 21 Απριλίου 2014
Ελεύθερος χρόνος μετά το πρωινό για επίσκεψη στην αγορά (Κλειστή Αγορά, Αγορά Μπαχαρικών). Αναχώρηση πριν το μεσημέρι για την Ελλάδα. Με ενδιάμεσες στάσεις και μετά τη διέλευση των ελληνο-τουρκικών συνόρων, φτάνουμε το βράδυ στη Θεσσαλονίκη.

Περιλαμβάνονται:
- Μετακινήσεις με πούλμαν
- Ξενοδοχείο 4 αστέρων με πρωινό
- Το δείπνο μετά την Ανάσταση
- Το πασχαλινό γεύμα
- Η κρουαζιέρα στο Βόσπορο      
- Το ποντιακό γλέντι

Δεν περιλαμβάνονται: τα ποτά

Τηλ. επικοινωνίας: 6949987768

 

 

ΦΑΡΟΣ ΠΟΝΤΙΩΝ
Πνευματικός & Καλλιτεχνικός Σύλλογος
Αντιγονιδών 1
Τ.Κ. 54630
Θεσσαλονίκη
Τηλ. - Fax: 2310530531
www.farospontion.gr
farospontion@yahoo.gr

Επιζήσασα της Γενοκτονίας των Αρμενίων από τους Τούρκους περιγράφει την φρίκη που έζησε

Επιζήσασα της Γενοκτονίας των Αρμενίων από τους Τούρκους περιγράφει την φρίκη που έζησε

 

Μια τεράστια ουλή στον μηρό του δεξιού της ποδιού και ίχνη από βουρδουλιές στην πλάτη της, είναι τα σημάδια που της άφησε ο τουρκικός στρατός.

Ήταν παιδί του Πρώτου Μεγάλου Πολέμου, γεννήθηκε σε ένα μακρινό μέρος στα βάθη της Τουρκίας και είναι μια από τις τελευταίες εν ζωή μάρτυρες της γενοκτονίας που υπέστησαν οι Αρμένιοι από τους Τούρκους στις δύο πρώτες δεκαετίες του προηγούμενου αιώνα.

Ο λόγος για την Γιεβνιγκέ Σαλιμπιάν η οποία στα 105 της χρόνια απολαμβάνει πλέον το ζεστό αεράκι και την υπέροχη θέα του Μίσιον Χιλς της Καλιφόρνια, σε αντίθεση με την φρίκη που έζησε στα παιδικά της χρόνια, στην πόλη Αιντάμπ, στην οποία γεννήθηκε.

Μια τεράστια ουλή στον μηρό του δεξιού της ποδιού και σημάδια από βουρδουλιές στην πλάτη της, είναι τα σημάδια που της άφησε ο τουρκικός στρατός και η αστυνομία της Τουρκίας στα παιδικά της χρόνια.

Γεννήθηκε στις 14 Ιανουαρίου 1909 και ήταν κόρη του Απος Σαλιμπιάν, Αρμένιου έμπορου χαλκού. Ήταν - όπως τόσοι πολλοί Αρμένιοι - μια οικογένεια της μεσαίας τάξης και ο πατέρας της είχε αρκετούς Τούρκους φίλους. Όταν άρχισαν οι πρώτες απελάσεις, οι Σαλιμπιάνς έμειναν στο σπίτι τους, αλλά η γενοκτονία διήρκεσε μέχρι τις τελευταίους μήνες του Α' Παγκοσμίου Πολέμου - είχε αρχίσει μέσα σε λίγες εβδομάδες από την Καλλίπολη - και το 1917 έφτασαν στο αποκορύφωμά τους. Η οκτάχρονη τότε Γιεβνιγκέ βρέθηκε με την οικογένειά της, έξω από το σπίτι της.

«Υπήρχαν πολλά παιδιά έξω χωρίς παπούτσια και οι Τούρκοι χωροφύλακες χρησιμοποιώντας μαστίγια, τα οδηγούσαν στο δρόμο. Λίγα είχαν γονείς. Ήταν απαγορευμένο επίσης να λάβουν τροφή. Οι ήχοι των παιδιών ουρλιάζοντας για να αποφύγουν την απέλαση, με τρυπάνε ακόμα και σήμερα. Ακούω αυτές τις φωνές ακόμα και τώρα», τόνισε η 105χρονη.

Για αυτήν, τα αποτελέσματα του αρμενικού ολοκαυτώματος είναι παραπλήσια με αυτό του εβραϊκού. «Θυμάμαι παιδιά να τρέχουν να σωθούν, να τα αρπάζουν οι Τούρκοι από τα χέρια των μανάδων, να αποκεφαλίζουν μάνες και να πετάνε τους άντρες στη θάλασσα.Οι σφαίρες περνάγανε δίπλα από το κεφάλι μας. Όσοι είχαν την τύχη με το μέρος τους, οδηγήθηκαν στο λιμάνι περιμένοντας τα καράβια που θα μας έπαιρνε μακριά από το σπίτι μας. Οι πιο άτυχοι πιάνονταν αιχμάλωτοι και οδηγούνταν στα βάθη της Τουρκίας, όσοι κατάφερναν να επιβιώσουν δηλαδή, γιατί κάποιοι από αυτούς μεταφέρονταν με τρένα τα οποία είχαν ειδικά βαγόνια τα οποία είχαν διαμορφωθεί σε θαλάμους αερίων», δηλώνει στον «The Indepedent» η Σαλιμπιάν.

Έτσι, πολλοί γονείς σκοτώθηκαν κατά το πρώτο έτος της γενοκτονίας των Αρμενίων το 1917 και τα ορφανά (δεκάδες χιλιάδες «άγριων παιδιών»), αργότερα εκδιώχθηκαν από τους Τούρκους.

Τα περισσότερα από αυτά κατέληξαν σε χώρες της Μέσης Ανατολής και η Γιεβνιγκέ, έφτασε μετά από Οδύσσεια 2 ετών στον Λίβανο.

«Θυμάμαι το 1920 όταν μπήκα στον Λίβανο, ήταν λες και βρέθηκα στον παράδεισο. Έμεινα για οκτώ χρόνια σε ένα ειδικό άσυλο για παιδιά. Είχα την ευλογία και την ευτυχία να παντρευτώ μικρή, όμως πάντα ένα κομμάτι μου ήταν κενό. Μου έλειπαν οι γονείς μου και τα αδέρφια μου. Αυτοί (οι Τούρκοι), μου τα πήραν χωρίς λόγο.1.500.000 άνθρωποι χάθηκαν χωρίς λόγο», συμπλήρωσε η υπέργηρη γυναίκα.

Πηγή: Πρώτο Θέμα

Ποντιακά Κερκέλια, Νηστίσιμα Πασχαλινά Κουλουράκια

Ποντιακά Κερκέλια, Νηστίσιμα Πασχαλινά Κουλουράκια

Τα Κερκέλια είναι Ποντιακά παραδοσιακά Πασχαλινά νηστίσιμα κουλουράκια, σαν μικρά ψωμάκια! Μικρά, αφράτα και πραγματικά πεντανόστιμα!

Ο μύθος γύρω από τα κερκέλια έχει να κάνει με το έθιμο της Ανάστασης του Λαζάρου.

Λέγεται πως ο Λάζαρος τάιζε τα φτωχά παιδιά με τα κερκέλια ή ότι ήταν η πρώτη τροφή που έφαγε μετά την Αναστασή του!

Τα κερκέλια πλέον τα φτιάχνουν οι Πόντιες νοικοκυρές το βράδυ του Σαββάτου και τα μοιράζουν στα παιδιά την Κυριακή των Βαΐων!

Υλικά
- 300 γρ. αλεύρι για όλες τις χρήσεις
- 200 ml. νερό
- 50 ml. ελαιόλαδο
- 25 γρ. μαγιά νωπή
- 50 γρ. ζάχαρη
- 1/4 κουταλάκι του γλυκού αλάτι

Οδηγίες
Διαλύουμε στο νερό, το οποίο είναι σε θερμοκρασία δωματίου, την μαγιά. Προσθέτουμε την ζάχαρη και το ελαιόλαδο, ανακατεύουμε καλά.

Προσθέτουμε το αλεύρι και το αλάτι.

Ζυμώνουμε με λαδωμένα χέρια, μέχρι να πάρουμε μια μαλακή εύπλαστη ζύμη.

Αν χρειαστεί προσθέτουμε αλεύρι ή νερό αντίστοιχα.

Σκεπάζουμε την ζύμη με μια πετσέτα και αφήνουμε για 45 λεπτά να διπλασιαστεί να φουσκώσει το ζυμάρι.

Πλάθουμε ελαφρά την ζύμη, με λαδωμένα χέρια.

Κόβουμε κομμάτια ζύμης περίπου 25 gr. και πλάθουμε ένα κορδόνι που ενώνουμε τις άκρες του, δημιουργώντας στρογγυλά κουλουράκια.

Ακουμπάμε τα κουλουράκια σε δίσκο, όπου έχουμε στρώσει λαδόκολλα.

Αφήνουμε τα κουλουράκια σε ζεστό σημείο για 15 λεπτά.

Ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο στους 200°C Κελσίου για 15 λεπτά.

Αποδόση σε γραμμαρια: 20 κουλουράκια
Προετοιμασία: 1 ώρα 20 λεπτά
Μαγείρεμα: 15-20 λεπτά
Έτοιμο σε: 1 ώρα 35 λεπτά

Tips συνταγής:
Αν θέλετε προσθέστε σπόρους γλυκάνισου, μαχλέπι, βανίλια, μαστίχα ή ξύσματα εσπεριδοειδών!

Πηγή: Funky Cook

Ημερίδα Ποντιακής Χορευτικής Παράδοσης - Ενδυμασίας πραγματοποιείται στα Γιαννιτσά

Ημερίδα Ποντιακής Χορευτικής Παράδοσης - Ενδυμασίας πραγματοποιείται στα Γιαννιτσά

Ο Σύλλογος Ποντίων Γιαννιτσών και η Πέλλα Τηλεόραση σας προσκαλούν στην Ημερίδα Ποντιακής Χορευτικής Παράδοσης - Ενδυμασίας που θα πραγματοποιηθεί την Κυριακή 13 Απριλίου 2014 στο Πνευματικό Κέντρο Γιαννιτσών και ώρα 5.00 μ.μ.

Οι ομιλητές της ημερίδας είναι:
1. Μυροφόρα Ευσταθιάδου, υπ. Διδάκτωρ Λαογραφίας Πανεπιστημίου Αθηνών
Θέμα: «Η Ποντιακή Ταυτότητα σε Ελλάδα και Τουρκία μετά τη συνθήκη Λωζάνης»

2. Κώστας Αλεξανδρίδης, Σκηνοθέτης - Συντονιστής Θεάτρου Εθίμων της Π.Ο.Ε.
Θέμα: «Η Ενδυμασία μέσα από τα παραδοσιακά Ποντιακά τραγούδια»

3. Νίκος Ζουρνατζίδης Ερευνητής - Χοροδιδάσκαλος
Θέμα: «Επιδράσεις αλλογενών φύλλων στην Ποντιακή παράδοση»

4. Γιώργος Κασαμπαλίδης, Ερευνητής - Χοροδιδάσκαλος - Ραδιοφωνικός παραγωγός του Ράδιο Ακρίτες
Θέμα: «Κατηγοριοποίηση Ποντιακών Χορών & Μιμητικός χορός»

5. Κυριάκος Μωυσίδης, Ερευνητής Χοροδιδάσκαλος - Διδάσκων Πανεπιστημίου Μ.Ε.Τ.
Θέμα: «Χορευτική Παράδοση των Ποντίων του ΚΑΡΣ»

Τιμή εισόδου 2€. Τα έσοδα θα διατεθούν στο ορφανοτροφείο της Μητρόπολης Γιαννιτσών «Παναγία η Οδηγήτρια»

Η Ημερίδα θα πραγματοποιηθεί υπο την αιγίδα της Δ.Η.Κ.Ε.ΠΑ Πέλλας και της Αντιπεριφέρειας Πέλλας.

«Βάι βάι το βαί…» - Τα Ποντιακά Κάλαντα των Βαΐων και πως αναβιώνει σήμερα

«Βάι βάι το βαί…» - Τα Ποντιακά Κάλαντα των Βαΐων και πως αναβιώνει σήμερα

Στον Πόντο αλλά και στα μέρη που εγκαταστάθηκαν οι Πόντιοι, μέχρι και την δεκαετία του ’60, την Κυριακή των Βαΐων τα παιδιά περιφέρονταν στα σπίτια και έψελναν τα παρακάτω:

Βάϊ βάϊ το βαγιό τρώγω ψάρι και κολιό

και την άλλεν Κερεκήν τρώγω κόκκινον ωβόν.

Βάϊ βάϊ το βαΐ τρώγω ψάρι και χαψί

και την άλλεν Κερεκήν τρώγω το Παχύν τ’ αρνί.

Το φιλοδώρημα ήταν συνήθως καραμέλες ή στην καλύτερη των περιπτώσεων αυγά. Πολλές φορές όμως λόγω της φτώχειας έδιναν στα παιδιά βρασμένο καρπό καλαμποκιού το οποίο ονομαζόταν «τσιγκούλια».

Στο τέλος λοιπόν του ψαλμού προέτρεπαν τα παιδιά τους οικοδεσπότες να μην τους δώσουν «τσιγκούλια» αλλά αυγά λέγοντας:

Τα ωβά τ’ εμέτερα τα τσιγκούλια τ’ εσέτερα.

Το έθιμο, αναβιώνει κάθε χρόνο ο Πολιτιστικός Σύλλογος Ποντίων Θρυλορίου "Η Κερασούντα και το Γαρς".

Τα παιδιά του συλλόγου, είπαν τα κάλαντα και μάζεψαν τα κερκέλια τους, τα χαρακτηριστικά κουλούρια που ετοιμάζουν στο χωριό από το Σάββατο του Λαζάρου...

Τα «κερκέλια» είναι ένα είδος κουλουριού, που το φτιάχνουν οι πόντιες νοικοκυρές το Σάββατο του Λαζάρου για να το δώσουν στα παιδιά που θα ψάλλουν την άλλη μέρα.

Λέγεται ότι ο φτωχός Λάζαρος ζητιάνεψε αλεύρι και με αυτό έκανε τα κερκέλια και τα μοίρασε στα φτωχά παιδιά που πεινούσαν. Μια άλλη εκδοχή θέλει τα κερκέλια να είναι το πρώτο φαγητό που έφαγε ο Λάζαρος μετά την Ανάστασή του από τον Κύριο.

Οι πόντιες νοικοκυρές θα μας δείξουν από την αρχή μέχρι το τέλος τη διαδικασία παρασκευής του κουλουριού αυτού, που γίνεται μόνο με αλεύρι και νερό.

Την επόμενη μέρα ψάλλουν τα παιδιά τα κάλαντα των Βαϊων. Με τα φύλλα δάφνης που παίρνουν από την εκκλησία, τα παιδιά στολίζουν καλάθια στα οποία βάζουν τα αυγά που θα τους δώσουν. Τα κερκέλια τα περνούν σε ένα ξύλο το οποίο στη βάση του έχει άλλο ένα ξύλο σταυρωτά, ώστε να συγκρατούνται.

Τα κάλαντα των Βαϊων:

Βάι βάι το βαί

τρώγω ψάρι και χαψί

και την άλλη Κερεκή

τρώγω το παχύ τ’ αρνί.

Θεία θεία να το κερκέλ’

και δώσ’ με το κόκκινο τ’ ωβό.

Οι νοικοκυρές τους δίνουν αυγά, κερκέλια, καραμέλες, τσούγκουρα και σήμερα πλέον χρήματα.

Μαρία η… Γκιουλμπαχάρ! Η 14χρονη Ελληνοπόντια που γοήτευσε τον Μωάμεθ τον Πορθητή κι έγινε σύζυγος, νύφη και μάνα, σουλτάνων.

Το Ιμαρέτ, το ιεροσπουδαστήριο που έχτισε η Γκιουλμπαχάρ στην Τραπεζούντα.

του Τάσου Κ. Κοντογιαννίδη

Η πανέμορφη 14χρονη Μαρία, που καταγόταν από φτωχή ελληνοποντιακή χριστιανική οικογένεια, βοηθούσε τους γονείς της  στις αγροτοκτηνοτροφικές εργασίες, στο χωριό Λιβερά του Πόντου και από μια ενέργειά της, έμελλε να γίνει νύφη σουλτάνου, σύζυγος σουλτάνου, δηλαδή Σουλτάνα και μητέρα Σουλτάνου! Και ιδού πώς.

Όταν ο Σουλτάνος Μωάμεθ Β΄ ο πορθητής εξεστράτευσε από την Σινώπη για την Τραπεζούντα, αντί της παραλιακής οδού, ακολούθησε σε λοξή πορεία την εσωτερική, μέσω Αμάσειας και Σεβάστειας που οδηγούσε στο Ερζερούμ, για να πάει στο φρούριο του Λευκού Κριού (Κογιουνλού χισάρ). Όταν πέρασε το Ερζινγκιάν, προχώρησε δια μέσω των ορέων, πέρασε την Αργυρούπολη (Γκιουμουσχανέ) και σταμάτησε  στο χωριό Λιβερά, για να ξεκουραστεί και να ξεδιψάσει. Εκεί συνάντησε στην Κρήνη του Αγίου Κωνσταντίνου, μια νεαρή πανέμορφη βοσκοπούλα, την Μαρία, κόρη του ιερέα Χριστοφόρου, «ωρεάζουσα τα πρόβατα της και άδουσα», (φύλαγε τα πρόβατά της και τραγουδούσε).

Η σωρός της με την αραβική επιγραφή «μπαρούχ ρουμ» (Ρωμαία Δέσποινα)

Ο σουλτάνος, θαμπώθηκε από τα κάλλη της ωραίας παρθένου, την κάλεσε κοντά του και της ζήτησε να του προσφέρει νερό με το χρυσό ποτήρι (μαστραπά) που της έδωσε. Η Μαρία πήρε το ποτήρι, το γέμισε νερό και ευπρεπώς, με επιδέξια χάρη, του το πρόσφερε, βάζοντας όμως μέσα στο νερό, το μεγάλο δάκτυλο του χεριού της, τον αντίχειρα. Ο Σουλτάνος, εκδήλωσε  την απαρέσκεια του γι αυτό, και άδειασε το νερό, ζητώντας της να του φέρει άλλο, καθαρό. Εκείνη έσπευσε, αλλά τη φορά αυτή μέσα στο κύπελλο έβαλε να πλέει, κομμάτι από ξερό φύλλο πλατάνου. Ο Σουλτάνος  γεμάτος θυμό επέπληξε την κόρη  και  διέταξε να την τιμωρήσουν! Πριν όμως γίνει αυτό, της ζήτησε να εξηγήσει γιατί το έκανε! Με σεβασμό είπε στον σουλτάνο, ότι «το νερό είναι πολύ κρύο και ο κραταιός αυθέντης που είναι ιδρωμένος αν το πιεί, θα κινδυνεύσει η υγεία του!»  Και πρόσθεσε, ότι το έκανε  αυτό, για να τον προφυλάξει.

Ο σουλτάνος την άκουσε με προσοχή, ενώ εκείνη, ξαναγέμισε το ποτήρι, το κράτησε σφιχτά στις παλάμες των χεριών της να το ζεστάνει και αφού παρήλθε  λίγος χρόνος, του το πρόσφερε λέγοντας, «τώρα μπορείς να το πιείς, δεν κινδυνεύεις»!

Το Μαυσωλείο της Γκιουλμπαχάρ 

Ο Σουλτάνος ξεδίψασε από το νερό, αλλά γοητευμένος και συγκινημένος από τη συμπεριφορά και τα κάλλη της νέας, τη ζήτησε από τον πατέρα της. Θα τολμούσε άραγε ο παπα-Χριστόφορος να πεί όχι; Έτσι η Μαρία ακολούθησε τον Σουλτάνο, που της έδωσε το προσωνύμιο «Γκιουλμπαχάρ» δηλαδή «εαρινόν άνθος» (ρόδο της ανοίξεως) και την έστειλε  μαζί με διάφορα λάφυρα και δώρα στο γιο του Βαγιαζήτ, που ήταν έπαρχος- τοπάρχης στην Αμάσεια, για να την νυμφευθεί… Έτσι η Μαρία έγινε σύζυγος του σουλτάνου Βαγιαζήτ Β΄ υιού του σουλτάνου  Μωάμεθ του Πορθητού και μητέρα του σουλτάνου Σελίμ Α΄ που γεννήθηκε το 1467 και ανέβηκε στο θρόνο των χαλιφών το 1512...

Η Μαρία Γκιουλμπαχάρ  

Από τη θέση της σουλτάνας, η Μαρία ωφέλησε το χωριό της Λιβερά δίδοντας προνόμια στους Έλληνες. Όταν περιέπεσε (συνηθισμένο φαινόμενο) σε δυσμένεια στο παλάτι, απεστάλη στην Τραπεζούντα, διατηρώντας όμως τις τιμές της βασιλομήτορος και οικοδόμησε εκεί τέμενος, το Ιμαρέτ, που υπάρχει και σήμερα. Και όταν πέθανε το 1495, ετάφη στο τέμενος ενώ η φράση «μπαρούχ Ρούμ» δηλαδή ανήκε στο γένος των Ελλήνων, ήτο Ρωμαία δέσποινα, αναγράφεται στην επιτάφιο πλάκα του μαυσωλείου της περικαλλούς ελληνίδας Ποντίας.

Το επίγραμμα στο Μαυσωλείο

Ιδού τι γράφει το επίγραμμα στο Μαυσωλείο της Γκιούλ Μπαχάρ, στο Ιμαρέτ της Τραπεζούντος, στα αραβικά: «΄Οταν η ρωμαία αύτη Δέσποινα έστρεψε το πρόσωπον εκ του παρόντος κόσμου εις τον μέλλοντα, εδόθη αυτή ο θρόνος του Παραδείσου και μία αιώνιος βασιλεία. Όταν δε ευαρεστήθηκε να αποστραφεί την δόξα του μάταιου τούτου κόσμου, δόθηκε σ’ αυτήν από τον Θεό η αιώνιος δόξα,  επειδή κατήλθε επ’ αυτήν παρά του Θεού η αιώνιος μακαριότης. Η αιώνιος μακαριότης έστω επ’ αυτής». Είναι η χρονιά του θανάτου της ωραίας σουλτάνας Βαλιδέ Γκιουλμπαχάρ, το οθωμανικό  έτος 911, δηλαδή το 1495.