ΤΡΑΠΕΖΟΥΝΤΑ. Η πομπή ανέβαινε αργά αργά στο βουνό. Στην κεφαλή της, η εικόνα της Παναγίας Σουμελά, που επέστρεφε έπειτα από έναν αιώνα απουσίας στο ομώνυμο μοναστήρι-θρύλο για τον ελληνισμό του Πόντου.
Ένας κοντός μυστακοφόρος με ποντιακή φάτσα, γραβάτα με τις θαλασσιές ρίγες της ελληνικής σημαίας και στο πέτο κονκάρδα με το εθνικό σύμβολο της Ρωσίας, την κρατούσε σαν άγιο δισκοπότηρο.Το φορτίο ήταν βαρύ για τον Ιβάν Ιγκνατίγεβιτς Σαβίντι, ελληνιστί Ιβάν Σαββίδη, βουλευτή του κόμματος του Πούτιν στη ρωσική Δούμα - παρασημοφορημένο δύο φορές από τον πανίσχυρο τέως πρόεδρο και νυν πρωθυπουργό της Ρωσίας.
Ρώσοι ιερείς που τον πλαισίωναν έψαλλαν, ασθμαίνοντες λόγω ανηφοριάς, στη ρωσική και ελληνική γλώσσα εκκλησιαστικούς ύμνους. Οι βυζαντινές μελωδίες τους έσμιγαν στην υγρή ατμόσφαιρα της κατάφυτης χαράδρας με τους θεόρατους βράχους, με τα μοιρολόγια του ντόπιου λυράρη που θρηνούσε με τον «κεμεντζέ» του για τα δεινά του Πόντου, σκορπίζοντας ρίγη συγκίνησης στους εκατοντάδες πιστούς που συνόδευαν την εικόνα στο ιστορικό της σκαρφάλωμα.
Είχαν καταφθάσει στην Τραπεζούντα για προσκύνημα στο ιερό βουνό με λεωφορεία από την Κοζάνη, το Κιλκίς, τη Θεσσαλονίκη, διανύοντας σε δύο μερόνυχτα 1.300 χλμ! Πολλοί κοιμήθηκαν ένα τουλάχιστον βράδυ στις πλαγιές του όρους Μελά, αφού η μονή λειτουργεί ως αρχαιολογικός χώρος, άλλοι ήσαν άυπνοι από το κοπιαστικό ταξίδι. Ομως για τους ανά τον πλανήτη Πόντιους το προσκύνημα στον Πόντο είναι όνειρο ζωής, είναι τάμα που πρέπει να εκπληρώσουν, κι αν δεν το καταφέρουν εν ζωή, δεσμεύουν «στο όνομα της φυλής» τους νεότερους να το κάνουν.
Τον τόνο, ωστόσο, του προσκυνήματος, έδωσαν οι ομογενείς πιστοί από τη Ρωσία που έφτασαν με δύο μεγάλα Αντόνωφ της «Αεροφλότ», μισθωμένα από τον Ιβάν Σαββίδη, τον πάμπλουτο αυτό Πόντιο από το Ροστόβ, που όπως μας έλεγαν στελέχη των Ποντίων από την Ελλάδα, διαθέτει άφθονο χρήμα και πολύ χρόνο για τα δίκαια του ελληνισμού της Μαύρης Θάλασσας. Είχαν έρθει αντιπροσωπείες από τη νότια Ρωσία, Ουκρανία, Αρμενία, Καζακστάν, την Κιργιζία, αλλά απουσίαζαν οι Ελληνες της Γεωργίας, λόγω του πολέμου. Η ρωσογεωργιανή σύγκρουση έριχνε βαριά τη σκιά της στον ιερό τόπο των Ποντίων, ενώ κατά την τελετή για την άφιξη της εικόνας, τηρήθηκε και ενός λεπτού σιγή στη μνήμη των θυμάτων του πολέμου.Οταν η πομπή με την εικόνα έφτασε στο μοναστήρι, η συγκίνηση κορυφώθηκε. Εψαλαν όλοι μαζί το Χριστός Ανέστη και άναψαν κεριά στον βράχο όπου είναι χτισμένο το μοναστήρι-αετοφωλιά. Τριακόσιες πενήντα τρεις δεσμίδες, με 353 κεριά η κάθε μία, στη μνήμη των 353.000 Ελλήνων που εξοντώθηκαν στον Πόντο φώτισαν τον αυλόγυρο της μονής στέλνοντας απανταχού το μήνυμα ότι «η Ρομανία και αν πέρασεν ανθεί και φέρει κι άλλον».
Η εικόνα της Παναγίας στο μοναστήρι της Σουμελά! Ελάχιστη σημασία έχει αν επρόκειτο για πιστό αντίγραφό του πρωτότυπου που φυλάσσεται στην ομώνυμη μονή στο Βέρμιο, στην Ελλάδα. Πριν από μερικά χρόνια, μια τέτοια πρωτοβουλία θα εθεωρείτο αδιανόητη. Επί Ερντογάν χαλάρωσαν κάπως τα πράγματα, εξάλλου οι Τούρκοι το σκέπτονται και επιχειρηματικά: η Παναγία Σουμελά μπορεί να λειτουργήσει ως μια προσοδοφόρα για την οικονομία της περιοχής τουριστική ατραξιόν.
Πηγή: Εφημερίδα "Καθημερινή"
Φωτογραφικό αρχείο: Κώστας Αλεξανδρίδης