Βλάσης Αγτζίδης
ιστορικός
7 Απριλίου 2010
Προς τον κ. Γ. Γεωργιάδη,
Δημοσιογράφο ΕΡΤ3
Κοινοποίηση:
-κ.κ. Γ. Παρχαρίδη, Κ. Γαβρίδη
Κύριε Γεωργιάδη,
Έλαβα την επιστολή σας δια της Π.Ο.Ε. και αντέδρασα αμέσως θετικά στις επισημάνσεις σας που ήταν εύλογες. Ήδη έχει σταλεί στην εφημερίδα για δημοσίευση το παρακάτω κείμενό μου:
«Mια αναγκαία διευκρίνηση
Θα έπρεπε να συμπληρωθεί στο άρθρο μου με τίτλο «Αρμένιοι, Σουηδοί και τουρκόσποροί’» (1-4-2010) ότι από τα κρατικά Μέσα ξεχωρίζει η ΕΡΤ3 και τα στελέχη της, τα οποία έχουν επιδείξει έως τώρα εξαιρετική αντικειμενικότητα. Η ανάδειξη απ’ την πλευρά τους του θέματος της αναγνώρισης της γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου από το σουηδικό κοινοβούλιο έσωσε, με μια έννοια, την τιμή μιας προκατειλημμένης πολιτείας.»
Όσον αφορά τα υπόλοιπα, η πρόθεση του άρθρου ήταν να αναδειχθεί η επιβίωση αντιπροσφυγικών αντανακλαστικών στην Ελλάδα και ειδικά στο χώρο της νοελληνικής ιστοριογραφίας. Το άρθρο ήταν γραμμένο από την πλευρά της προσφυγικής ιστοριογραφίας.
Η ουσία του κειμένου βρίσκεται στα εξής:
«Γιατί, μόλις αναλύσεις καλύτερα τη νεοελληνική ιδεολογική συγκρότηση, θα σου αποκαλυφθεί μια κυρίαρχη ιδεολογική κατασκευή, που αμφισβητεί τις γενοκτονίες των χριστιανικών κοινοτήτων από τους Τούρκους εθνικιστές κατά την εποχή της διάλυσης της πολυεθνικής Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Η αντιπροσφυγική κληρονομιά της ελληνικής πολιτικής ζωής από το 1922 δεν εξαλείφθηκε, όπως νομίζουν πολλοί ρομαντικοί. Απλώς μεταλλάχθηκε και πήρε άλλες μορφές εξίσου επώδυνες. Μπορεί να έχει ξεχαστεί ότι ένα μεγάλο μέρος της ελλαδικής πολιτικής ηγεσίας εκφραζόταν κατά το Μεσοπόλεμο με την απαίτηση του φιλομοναρχικού εκδότη του «Πρωινού Τύπου» Νίκου Κρανιωτάκη το 1933, να επιβληθεί στους πρόσφυγες να φορέσουν κίτρινα περιβραχιόνια για να τους διακρίνουν και να τους αποφεύγουν οι «καθαρόαιμοι Ελληνες».Μπορεί σήμερα η αντιπάθεια προς τους πρόσφυγες να μην εκφράζεται όπως συνέβη το 1935 με την πυρπόληση του προσφυγικού οικισμού στο Βόλο από τις παρακρατικές συμμορίες, όταν, όπως γράφει ο Σπύρος Λιναρδάτος: «Αντιβενιζελικοί μπράβοι βάζουν φωτιά στα προσφυγικά παραπήγματα και γίνεται στάχτη μαζί με την περιουσία των προσφύγων κι ένας νεαρός πρόσφυγας που δεν πρόλαβε να φύγει…».
Σήμερα το αντιπροσφυγικό συναίσθημα εκφράζεται με άλλο τρόπο. Με την υποτίμηση και περιφρόνηση της απόπειρας των προσφυγικών οργανώσεων να ενσωματώσουν στο εθνικό ιστορικό αφήγημα και τη δική τους ιδιαίτερη εμπειρία. Η βιαιότητα της απόρριψης των προσφυγικών απόψεων ανέδειξε τη διαιώνιση της αντίθεσης των «αυτοχθόνων» με τους «πρόσφυγες» και την ανθεκτικότητα των ερμηνειών που διαμορφώθηκαν μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, τόσο από τους φορείς του κράτους όσο και της Αριστεράς. Η τάση αυτή θα είναι ιδιαιτέρως έντονη στο χώρο της νεοελληνικής ιστοριογραφίας. Ζητήματα όπως η πολιτική του τουρκικού εθνικισμού στην Ανατολή και οι γενοκτονίες των χριστιανικών λαών, καθώς και οι σταλινικές διώξεις, που έγιναν λίγο αργότερα στη Σοβιετική Ενωση, δεν θα απασχολήσουν ούτε κατ’ ελάχιστον τους κυρίαρχους ελλαδικούς ιστοριογραφικούς προσανατολισμούς.»
Επίσης υπάρχουν πολλά κείμενά μου στην «Καθημερινή» με τα οποία προσπαθώ συστηματικά να τονίσω την αξία της ιστορίας του ελληνισμού της Ανατολής και να σημειώσω τη σπουδαιότητα των προσφυγικών προβληματισμών. Να σημειώσω επίσης ότι είναι τα μοναδικά κείμενα για θέματα προσφυγικού ενδιαφέροντος που δημοσιεύονται συστηματικά σε μια μεγάλη εφημερίδα.
Τα κείμενα αυτά –εφόσον φυσικά σας ενδιαφέρει το πώς παρουσιάζει μια μεγάλη εφημερίδα τους προβληματισμούς της προσφυγικής ιστοριογραφικής σχολής- μπορείτε να τα αναζητήσετε στην εξής ηλεκτρονική διεύθυνση:
http://search.kathimerini.gr/?keyword=%C1%E3%F4%E6%DF%E4%E7
ιστορικός
7 Απριλίου 2010
Προς τον κ. Γ. Γεωργιάδη,
Δημοσιογράφο ΕΡΤ3
Κοινοποίηση:
-κ.κ. Γ. Παρχαρίδη, Κ. Γαβρίδη
Κύριε Γεωργιάδη,
Έλαβα την επιστολή σας δια της Π.Ο.Ε. και αντέδρασα αμέσως θετικά στις επισημάνσεις σας που ήταν εύλογες. Ήδη έχει σταλεί στην εφημερίδα για δημοσίευση το παρακάτω κείμενό μου:
«Mια αναγκαία διευκρίνηση
Θα έπρεπε να συμπληρωθεί στο άρθρο μου με τίτλο «Αρμένιοι, Σουηδοί και τουρκόσποροί’» (1-4-2010) ότι από τα κρατικά Μέσα ξεχωρίζει η ΕΡΤ3 και τα στελέχη της, τα οποία έχουν επιδείξει έως τώρα εξαιρετική αντικειμενικότητα. Η ανάδειξη απ’ την πλευρά τους του θέματος της αναγνώρισης της γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου από το σουηδικό κοινοβούλιο έσωσε, με μια έννοια, την τιμή μιας προκατειλημμένης πολιτείας.»
Όσον αφορά τα υπόλοιπα, η πρόθεση του άρθρου ήταν να αναδειχθεί η επιβίωση αντιπροσφυγικών αντανακλαστικών στην Ελλάδα και ειδικά στο χώρο της νοελληνικής ιστοριογραφίας. Το άρθρο ήταν γραμμένο από την πλευρά της προσφυγικής ιστοριογραφίας.
Η ουσία του κειμένου βρίσκεται στα εξής:
«Γιατί, μόλις αναλύσεις καλύτερα τη νεοελληνική ιδεολογική συγκρότηση, θα σου αποκαλυφθεί μια κυρίαρχη ιδεολογική κατασκευή, που αμφισβητεί τις γενοκτονίες των χριστιανικών κοινοτήτων από τους Τούρκους εθνικιστές κατά την εποχή της διάλυσης της πολυεθνικής Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Η αντιπροσφυγική κληρονομιά της ελληνικής πολιτικής ζωής από το 1922 δεν εξαλείφθηκε, όπως νομίζουν πολλοί ρομαντικοί. Απλώς μεταλλάχθηκε και πήρε άλλες μορφές εξίσου επώδυνες. Μπορεί να έχει ξεχαστεί ότι ένα μεγάλο μέρος της ελλαδικής πολιτικής ηγεσίας εκφραζόταν κατά το Μεσοπόλεμο με την απαίτηση του φιλομοναρχικού εκδότη του «Πρωινού Τύπου» Νίκου Κρανιωτάκη το 1933, να επιβληθεί στους πρόσφυγες να φορέσουν κίτρινα περιβραχιόνια για να τους διακρίνουν και να τους αποφεύγουν οι «καθαρόαιμοι Ελληνες».Μπορεί σήμερα η αντιπάθεια προς τους πρόσφυγες να μην εκφράζεται όπως συνέβη το 1935 με την πυρπόληση του προσφυγικού οικισμού στο Βόλο από τις παρακρατικές συμμορίες, όταν, όπως γράφει ο Σπύρος Λιναρδάτος: «Αντιβενιζελικοί μπράβοι βάζουν φωτιά στα προσφυγικά παραπήγματα και γίνεται στάχτη μαζί με την περιουσία των προσφύγων κι ένας νεαρός πρόσφυγας που δεν πρόλαβε να φύγει…».
Σήμερα το αντιπροσφυγικό συναίσθημα εκφράζεται με άλλο τρόπο. Με την υποτίμηση και περιφρόνηση της απόπειρας των προσφυγικών οργανώσεων να ενσωματώσουν στο εθνικό ιστορικό αφήγημα και τη δική τους ιδιαίτερη εμπειρία. Η βιαιότητα της απόρριψης των προσφυγικών απόψεων ανέδειξε τη διαιώνιση της αντίθεσης των «αυτοχθόνων» με τους «πρόσφυγες» και την ανθεκτικότητα των ερμηνειών που διαμορφώθηκαν μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, τόσο από τους φορείς του κράτους όσο και της Αριστεράς. Η τάση αυτή θα είναι ιδιαιτέρως έντονη στο χώρο της νεοελληνικής ιστοριογραφίας. Ζητήματα όπως η πολιτική του τουρκικού εθνικισμού στην Ανατολή και οι γενοκτονίες των χριστιανικών λαών, καθώς και οι σταλινικές διώξεις, που έγιναν λίγο αργότερα στη Σοβιετική Ενωση, δεν θα απασχολήσουν ούτε κατ’ ελάχιστον τους κυρίαρχους ελλαδικούς ιστοριογραφικούς προσανατολισμούς.»
Επίσης υπάρχουν πολλά κείμενά μου στην «Καθημερινή» με τα οποία προσπαθώ συστηματικά να τονίσω την αξία της ιστορίας του ελληνισμού της Ανατολής και να σημειώσω τη σπουδαιότητα των προσφυγικών προβληματισμών. Να σημειώσω επίσης ότι είναι τα μοναδικά κείμενα για θέματα προσφυγικού ενδιαφέροντος που δημοσιεύονται συστηματικά σε μια μεγάλη εφημερίδα.
Τα κείμενα αυτά –εφόσον φυσικά σας ενδιαφέρει το πώς παρουσιάζει μια μεγάλη εφημερίδα τους προβληματισμούς της προσφυγικής ιστοριογραφικής σχολής- μπορείτε να τα αναζητήσετε στην εξής ηλεκτρονική διεύθυνση:
http://search.kathimerini.gr/?keyword=%C1%E3%F4%E6%DF%E4%E7