Συζήτηση Επ. Επερ. Υπουργείων Οικονομικών, Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και Εσωτερικών, σχετικά με τα προβλήματα των Ελλήνων παλιννοστούντων.(22.07.2011)
Αναμφισβήτητα, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι και κύριε Υπουργέ, οι Έλληνες Πόντιοι οι προερχόμενοι από τις χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης αποτελούν μία ιδιαίτερη κοινωνική ομάδα.
Μέσα σε έναν αιώνα έζησαν τρεις τουλάχιστον προσφυγιές. Άνθρωποι σκληροί και ανθεκτικοί κατάφεραν μέσα σε δύσκολες συνθήκες να διατηρήσουν τα βασικά χαρακτηριστικά τους, του πολιτισμού, της παράδοσης, της γλώσσας, της θρησκείας και ισχυρή την ελληνική τους συνείδηση.
Όνειρο ζωής; Η εγκατάσταση στη μητέρα Ελλάδα, εγκατάσταση η οποία ξεκίνησε να πραγματοποιείται στις αρχές της δεκαετίας του ’90, όχι όμως μέσα σε ομαλές, αλλά σε ανώμαλες συνθήκες. Έφθασαν στην Ελλάδα κυνηγημένοι, εγκαταλείποντας στις χώρες που ζούσαν, στις εμπόλεμες τότε περιοχές, περιουσίες και σπίτια, για να γλιτώσουν τη ζωή τους, ταλαιπωρημένοι και οικονομικά εξαντλημένοι, αλλά αισιόδοξοι και με ψυχική δύναμη και χαρά γιατί το όνειρό τους επραγματοποιείτο.
Δυστυχώς, όμως, η μητέρα Ελλάδα δεν τους δέχθηκε σαν παιδιά της. Ήταν απροετοίμαστη να δεχθεί αυτό το μεγάλο κύμα των Ελλήνων Ποντίων που προέρχονταν από τις χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης. Έτσι, ξεκινώντας και πάλι από την αρχή, μόνοι τους προσπάθησαν να αναζητήσουν λύση στα προβλήματα που αντιμετώπιζαν.
Στον εργασιακό τομέα τα πράγματα ήταν κάπως καλά γιατί για τους Έλληνες εργοδότες αποτελούσαν φθηνή λύση. Καθηγητές, γιατροί, δικηγόροι, μηχανικοί, επιστήμονες στις χώρες προέλευσής τους, αναγκάστηκαν να απασχοληθούν στην Ελλάδα σε σκληρές χειρωνακτικές εργασίες. Κακοπληρωμένοι και ανασφάλιστοι αποτέλεσαν αντικείμενο εκμετάλλευσης από τους Έλληνες εργοδότες.
Όμως, το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετώπισαν στην Ελλάδα, κυρίως τα πρώτα χρόνια της εγκατάστασής τους, ήταν το στεγαστικό. Δεν υπήρχε καμμία μέριμνα από την πολιτεία. Τα προγράμματα του Ευμοίρου της Ξάνθης και των Σαπών της Κομοτηνής δεν έλυσαν ουσιαστικά κανένα πρόβλημα γιατί έγιναν χωρίς μελέτες και χωρίς παράλληλη στήριξη.
Τον πρώτο καιρό σε υπερτιμημένα υγρά υπόγεια των τριάντα και των σαράντα μέτρων στριμώχνονταν τρεις και τέσσερις οικογένειες, για να μειώσουν το κόστος γιατί δεν είχαν χρήματα. Η ανάγκη παραμονής στα μεγάλα αστικά κέντρα –που αποτελούσαν και κέντρα εργασίας- και η έλλειψη στεγαστικής πολιτικής από το κράτος ανάγκασαν πάρα πολλούς από αυτούς να αναζητήσουν από μόνοι τους λύση.
Η ανεπαρκής γνώση της γλώσσας, των νόμων, των διαδικασιών της ελληνικής πολιτείας και του κρατικού μηχανισμού, τους κατέστησε και πάλι αντικείμενο εκμετάλλευσης. Οι επιτήδειοι πούλησαν αγροτεμάχια σε τιμή πανάκριβων οικοπέδων. Παρουσία συμβολαιογράφου και δικηγόρου, με συμβολαιογραφικές πράξεις, τεμάχισαν αγροτεμάχια σε περιοχές που ποτέ δεν προορίζονταν για οικιστική χρήση. Αυτά βρίσκονταν μέσα σε βιομηχανικές και βιοτεχνικές περιοχές, δίπλα σε ρυπογόνα εργοστάσια.
Εκεί, λοιπόν, άρχισαν να κτίζουν τα σπίτιά τους, την ελπίδα τους, τα όνειρά τους, την πρώτη κατοικία τους με προσωπική εργασία, βοηθώντας ο ένας τον άλλο, πολλά σπίτια από τα οποία είναι ακόμα ανολοκλήρωτα, διότι οι άνθρωποι δεν είχαν τα απαραίτητα χρήματα. Έτσι οικοδομήθηκαν ολόκληροι οικισμοί αυθαίρετα δομημένοι.
Η ανοχή της πολιτείας στην περίπτωση αυτή και η έλλειψη ενημέρωσης καθιστά το ελληνικό κράτος ηθικό αυτουργό στην παρανομία των Ελλήνων του Πόντου, γιατί από την ημέρα της αγοράς της γης μέχρι και σήμερα η ίδια η πολιτεία, με διάφορες μορφές και εκπροσώπους της, ήταν παρούσα και με τη στάση της –όπως ήταν η συμβολαιογραφική παρουσία κατά την αγορά των οικοπέδων- παρότρυνε ουσιαστικά την ανέγερση αυθαίρετων κατοικιών από τους Έλληνες πρόσφυγες.
Στη συνέχεια, ήταν η ανοχή της πολιτείας με την Αστυνομία, με την Τοπική Αυτοδιοίκηση, αλλά και με τους επίσημους εκπροσώπους του κράτους, Βουλευτές και Υπουργούς, οι οποίοι γνώριζαν όλη την κατάσταση. Αποτέλεσαν, όμως, τα πρώτα κυρίως χρόνια, οι Έλληνες πρόσφυγες εύκολη εκλογική πελατεία και γι’ αυτό ιδιαίτερα προεκλογικά τους υποσχόταν λύσεις.
Τρανταχτά παραδείγματα στρουθοκαμηλισμού, ενοχής και ηθικής αυτουργίας του κράτους αποτελούν οι περιοχές της Ευξεινούπολης Θεσσαλονίκης στα όρια των Δήμων Σταυρούπολης, Ευκαρπίας και Ωραιοκάστρου, Φιλοθέης στα όρια της Ευκαρπίας Θεσσαλονίκης, Ανθούπολης στα όρια του πρώην Δήμου Μυγδονίας Θεσσαλονίκης, οικισμοί του Δήμου Ωραιοκάστρου, αλλά και οικισμοί κυρίως στα αστικά κέντρα και στην Αθήνα. Στις περιοχές αυτές δημιουργήθηκαν ολόκληρες πολιτείες, αυθαίρετα δομημένες, μέσα σε αγορασμένα αγροτεμάχια, ποτέ μέσα σε κοινόχρηστη ή δημόσια έκταση. Όλοι βλέπαμε την εξέλιξη αυτή.
Το κράτος δια των εκπροσώπων του, κυρίως σε προεκλογικές περιόδους, για ευνόητους λόγους ενθάρρυνε με υποσχέσεις νομιμοποίησης. Η επίσημη πολιτεία παρενέβη. Υδροδότησε αυτές τις περιοχές. Τις προμήθευσε με ηλεκτρικό ρεύμα. Έκανε έργα αποχέτευσης. Ασφαλτόστρωσε δρόμους. Ανήγειρε πολιτιστικά κέντρα, ΚΑΠΗ και έκανε και άλλες κρατικές παροχές, για να νομιμοποιήσει έτσι στην ουσία τις περιοχές αυτές. Πώς αλλιώς μπορεί κανείς να χαρακτηρίσει την εμπλοκή του κράτους εκτός από ανοχή, ενοχή και έμμεση αποδοχή της δημιουργηθείσας κατάστασης;
Ύστερα, βέβαια, ξεχάστηκαν όλα αυτά και ήρθαν οι έλεγχοι από το ΙΚΑ, από τις πολεοδομίες.
Ήρθαν τα πρόστιμα, που σε πολλές περιπτώσεις ξεπερνούν τις 300.000 ευρώ και πρόστιμα ετήσια διατήρησης που ξεπερνούν τις 40.000 ευρώ. Καταθέτω στα Πρακτικά της Βουλής ορισμένες ενδεικτικές εκθέσεις αυτοψίας.
(Στο σημείο αυτό ο Βουλευτής κ. Σάββας Αναστασιάδης καταθέτει για τα Πρακτικά τα προαναφερθέντα έγγραφα, τα οποία βρίσκονται στο αρχείο του Τμήματος Γραμματείας της Διεύθυνσης Στενογραφίας και Πρακτικών της Βουλής)
Οι κατά καιρούς ρυθμίσεις που έγιναν –τρεις ή τέσσερεις- για μείωση των προστίμων του ΙΚΑ μέχρι και 50% δεν είχαν, φυσικά, εφαρμογή και δεν έδωσαν και καμία λύση για τον απλούστατο λόγο ότι για να είχαν εφαρμογή οι ρυθμίσεις αυτές, έπρεπε οι οικοδομές, τα σπίτια αυτά να έχουν οικοδομική άδεια.
Εδώ, λοιπόν, φαίνεται και πάλι η υποκρισία του ελληνικού κράτους σε όλο της το μεγαλείο. Υπήρχε περίπτωση οι ιδιοκτήτες για τα σπίτια που οικοδομήθηκαν με τον τρόπο και στους χώρους που προαναφέραμε να μπορέσουν να εκδώσουν οικοδομική άδεια, μέσα σε βιοτεχνικές περιοχές, εκτός σχεδίων πόλεως; Φυσικά, όχι. Και αν υπήρχε τέτοια περίπτωση, θα το έκαναν οι ίδιοι μόνοι τους. Δεν θα χρειάζονταν να κτίσουν παράνομα. Αλλά και έτσι να ήταν –να μπορούσαν να εκδώσουν άδεια- πιστεύει κανείς ότι μπορούσαν αυτοί οι άνθρωποι, μεροκαματιάρηδες, άνθρωποι του μόχθου να πληρώσουν αυτά τα πρόστιμα; Σε καμία περίπτωση και σε μια περίοδο, μάλιστα, σήμερα όπου η ανεργία τούς πλήττει βαθιά.
Το ελληνικό κράτος, αφού με τη στάση του τους έσπρωξε στην αυθαιρεσία, σήμερα τους επιβάλλει αβάσταχτα πρόστιμα που είναι αδύνατον να εισπραχθούν ποτέ, διότι αδυνατούν να τα πληρώσουν οι ίδιοι.
Για να είμαστε, λοιπόν, εμείς και η πολιτεία –έστω και την τελευταία στιγμή, την ύστατη στιγμή- ρεαλιστές και συνεπείς και χρήσιμοι απέναντι σε αυτούς τους ανθρώπους, οφείλουμε, οφείλει το ελληνικό κράτος κατ’ αρχήν εν όψει της πρόθεσης της Κυβέρνησης και της δέσμευσης που έχουμε στο Μεσοπρόθεσμο για νομιμοποίηση όλων των αυθαιρέτων στη χώρα –κάτι που ξεκίνησε το ΥΠΕΚΑ- να παγώσει την είσπραξη όλων των προστίμων. Τα πρόστιμα που έχουν πληρωθεί στο ΙΚΑ πρέπει να πάνε στους ίδιους.
Όλοι οι οικισμοί έγιναν με προσωπική εργασία και να προχωρήσει η νομιμοποίηση, ώστε να μην έχουμε όμηρους αυτούς τους ανθρώπους.
Σας ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε. Ευχαριστώ και για την ανοχή σας.