Τα Παρχάρια επιστρέφουν ξανά στις αρχές του καλοκαιριού, μετά από ένα σύντομο διάλειμμα που επέβαλε πέρυσι η πολιτική αστάθεια στη χώρα, η οποία οδήγησε στη μεταφορά τους για το Σεπτέμβριο. Φέτος λοιπόν έχουν προγραμματιστεί να αναβιώσουν στις 23 Ιουνίου 2013, κορυφώνοντας τις εκδηλώσεις που περιλαμβάνει το καθιερωμένο τριήμερο και θα ξεκινήσουν από την Παρασκευή 21 του μήνα. Διοργανωτής φυσικά θα είναι ο Σύλλογος Ποντίων Ροδόπης «Η Τραπεζούντα» και φιλοξενούμενοί του δεκάδες σύλλογοι από διάφορες περιοχές της χώρας.
Η πρώτη μέρα των εκδηλώσεων θα περιλαμβάνει την παρουσίαση της θεατρικής παράστασης «Η κυρά Καλή και τα δώδεκα μήνας», στην ποντιακή διάλεκτο, από την εφηβική θεατρική ομάδα του Συλλόγου, όπως επίσης έκθεση ζωγραφικής από τους μικρούς μαθητές της Άννα Πιτέλινα με θέμα τα Παρχάρια και τον Πόντο. Οι εκδηλώσεις θα λάβουν χώρα στο γήπεδο τένις του οικισμού Ποντίων στη Νέα Μοσυνούπολη, με ώρα έναρξης στις 8 το βράδυ. Την επομένη, δεύτερη μέρα των εκδηλώσεων, θα γίνει η παρουσίαση του βιβλίου της Όλγας Αυγητίδου «Η ζωή μ’ εν’ σα χέρια σ’», που είναι γραμμένο στην ποντιακή διάλεκτο. Η παρουσίαση θα γίνει στην αίθουσα του Θρακικού Ωδείου Κομοτηνής στις 7 το απόγευμα και θα ακολουθήσει μουσικοχορευτική παράσταση από το παιδικό χορευτικό τμήμα του Συλλόγου «Η Τραπεζούντα». Οι εκδηλώσεις θα κορυφωθούν όπως κάθε χρονιά την Κυριακή, με την τοποθεσία «Γέφυρα του Βοσκού» στο Οχυρό της Νυμφαίας να υποδέχεται πλήθος κόσμου για ένα ολοήμερο πανηγύρι, που θα ξεκινήσει από τις 9 το πρωί. Το πρόγραμμα θα περιλαμβάνει μουσικοχορευτική παράσταση από τα χορευτικά τμήματα των Πολιτιστικών Σωματείων της Ροδόπης, καθώς επίσης επίδειξη πάλης, προσφορά παραδοσιακών εδεσμάτων και παραδοσιακό ποντιακό γλέντι.
Τι είναι τα Παρχάρια
Σύμφωνα με τον πρώην πρόεδρο του Συλλόγου «Η Τραπεζούντα» Γιάννη Νικολαϊδη, «παρχαρεύω για τον πόντιο σημαίνει περνώ από ένα καθεστώς καταπιεστικό στην ελευθερία, όπου ο τότε πόντιος μπορούσε να τραγουδά, να χορεύει, να μιλά και να συμπεριφέρεται ρωμαίικα. Το έθιμο αναφέρεται στις μετακινήσεις κτηνοτρόφων από τον Πόντο, από τα χαμηλά σε ψηλές τοποθεσίες, μία συνήθεια αιώνων, για να αποφύγουν οι κάτοικοι της περιοχής την υγρασία και τις υψηλές θερμοκρασίες, καθώς επίσης για να βρουν βοσκή για τα ζωντανά τους. Όταν έλιωνε το χιόνι φύτρωναν διάφορα χόρτα και αγριολούλουδα τα οποία αποτελούσαν πλούσια τροφή για τα ζώα γαλακτοπαραγωγής και καθοριστικό παράγοντα για την παραγωγή άριστης ποιότητας γαλακτοκομικών προϊόντων.
Κάθε χωριό και κάθε κωμόπολη έχει τη δική του τοποθεσία, το δικό του συνοικισμό, πάνω στο παρχάρι. Μ’ αυτόν τον τρόπο δημιουργήθηκαν ολόκληρα χωριά πάνω στα βουνά, χωριά που έμεναν έρημα για εννιά ή δέκα μήνες το χρόνο. Στα βουνά του Πόντου και του Καυκάσου υπήρχαν σπίτια, ξύλινα ή πέτρινα είτε πέτρινα στη βάση τους και ξύλινα στο επάνω μέρος.
Η θερινή διαμονή στα παρχάρια ξεκινούσε τέλη Απριλίου και τελείωνε στα τέλη Σεπτεμβρίου. Η έναρξη και ο τερματισμός αυτής της περιόδου συνοδευόταν από εκδηλώσεις γενικής ευωχίας και χαράς.
Στα παρχάρια που κρατούσαν μία εβδομάδα υπήρχε έκθεση γαλακτοκομικών προϊόντων όπου οι κάτοικοι των πόλεων αγόραζαν καλύτερης ποιότητας τυριά. Οι πόντιοι να σημειώσουμε ότι δεν ξεχωρίζουν τη φέτα από το κασέρι και όλα τα είδη τα ονομάζουν τυριά. Λένε διπλό τυρί κάτι αντίστοιχο του κασεριού και μονόν τυρί που είναι το αντίστοιχο της φέτας. Μάλιστα από περιοχή σε περιοχή διαφέρουν τα τυριά. Επίσης έφτιαχναν το παρχαροτήρι το οποίο ήταν καπνιστό και παρασκευαζόταν το φθινοπωρο γιατί το χόρτο ήταν ξερό και γινόταν πιο παχύ το βούτυρο, το παρχαρί τυρί, το γαίς τυρί το οποίο είναι ανάλατο κασέρι , και επίσης την τυροκλωστή ανάλατο τυρί που το έτρωγαν για πρωινό μαζί με το φρούστορο(ομελέτα).
Στα παρχάρια γίνονταν επίσης αθλοπαιδιές, έπαιζαν ομαδικά παιχνίδια όπως την γαϊσίτσα, τη σκοινί που αποτελεί διαγωνισμό δύναμης, τη γαϊδουρί, κάτι αντίστοιχο της τσανταλίνας μανταλίνας, την τσάλτικα, παιχνίδι που παίζεται με βέργες ξύλου.
Πολλές φορές τα παρχάρια συνδυάζονταν και με χριστιανικές γιορτές κυρίως στην περιοχή της Τσάλκας»
Το έθιμο διατηρήθηκε από τους Πόντιους που μετανάστευσαν στις πρώην δημοκρατίες του Καυκάσου αλλά και στην Ελλάδα στον Νομό Κοζάνης, σε δύο περιοχές, στον Άγιο Δημήτριο και στην περιοχή Κομνηνών Πτολεμαϊδος στο Βέρμιο όπου υπάρχουν παρχαρόσπιτα και διοργανώνονται πανηγύρια που συγκεντρώνεται πλήθος κόσμου. Είναι μία συνέχεια αιώνων».
Πηγή: Παρατηρητής της Θράκης