Η σημερινή Τουρκία και οι Ποντιακές πόλεις της |
του Φαίδωνα Γιαγκόζη
Οι γρήγορες και βιαστικές εικόνες που βλέπουν τα μάτια μας στα γεγονότα της Τουρκίας, με διαδηλώσεις, εξεγέρσεις και αναταραχές δε μας δίνουν το ακριβές πρόσωπό της. Η σημερινή Τουρκία άλλαξε θεαματικά πρόσωπο τα τελευταία πέντε έξι χρόνια κι έγινε ένα απέραντο εργοτάξιο στη ΒΔ πλευρά της και κυρίως προς την κατεύθυνση Κωνσταντινούπολη - Βιθυνία (Νικομήδεια - Αδά - Παζάρ - Παφλαγονία και προς τη Σαφράμπολι, Κασταμονή, Μερξεφούντα και τον Πόντο. Οι εθνικές οδοί είναι πλέον ταχείας κυκλοφορίας, ομόλογες των ευρωπαϊκών. Υπάρχει οδικό δίκτυο και συγκοινωνία με όλες τις πόλεις μέσω ιδιωτικών εταιριών λεωφορείων. Ο ταξιδιώτης θα δει αγροτικές καλλιέργειες παντού. Υπάρχει παντού βιομηχανική ανάπτυξη, κυρίως στην περιοχή της Νικομήδειας, που όμως έχει κι ένα κόστος, αυτό της μόλυνσης του περιβάλλοντος.
Οι γείτονές μας κατάφεραν τα τελευταία χρόνια ν' αναπτύξουν τον τουρισμό τους και να δώσουν στους επισκέπτες τους σύγχρονες ανέσεις στα λιμάνια του Εύξεινου Πόντου, σε Σινώπη, Σαμψούντα, Τρίπολη, Τραπεζούντα, Κοτύωρα, Κερασούντα. Πόλεις όπου πριν από έναν αιώνα ο Ελληνισμός -πριν εκδιωχθεί βίαια- ευημερούσε. Οι παραλίες των ποντιακών πόλεων έχουν διαπλατυνθεί προς τη θάλασσα κατά το πρότυπο της Νέας Παραλίας Θεσσαλονίκης. «Παντού ο ταξιδιώτης -που έτυχε να πάει τα προηγούμενα χρόνια- βλέπει τη ριζική μεταβολή», μου λέει ο καθηγητής της Θεολογικής Σχολής Θεσσαλονίκης Αθανάσιος Καραθανάσης με οικογενειακές ρίζες από την Ιωνία. Ο κ. Καραθανάσης, σ' ένα πολυήμερο ταξίδι του με φοιτητές του στη γειτονική χώρα, δεν το συγκρίνει με προηγούμενα που η εικόνα ήταν διαφορετική. Παλιά, η Παναγία Σουμελά, που την επισκέφτηκαν, ήταν βυθισμένη στη λησμονιά και τα χαλάσματα. Οι προ 15ετίας επικίνδυνοι δρόμοι και τα σπίτια των Ελλήνων που καταστρέφονταν από το χρόνο δεν υφίστανται. Ο χρόνος απάλυνε την έχθρα -όχι ότι εξαλείφθηκε τελείως- και η νέα γενιά βλέπει αλλιώς τα πράγματα. Πριν από μια εικοσαετία, ο Μίκης Θεοδωράκης και ο ημέτερος αείμνηστος φίλος Γιάννης Τσαλουχίδης ξεκίνησαν την ανοικοδόμηση μιας νέας ειλικρινούς φιλίας. Σιγά σιγά, αρχίζει και καρπίζει αυτή η φιλία, τουλάχιστον σε επίπεδο φίλων ή ομάδων εκατέρωθεν. Τη συνέχεια αυτών των πρωτοβουλιών νομίζω ότι σωστά τη διαχειρίζεται ο δήμαρχος Γιάννης Μπουτάρης.
Οπως εμείς τουλάχιστον οι Βορειοελλαδίτες έχουμε ασίγαστο πάθος με τις προγονικές εστίες μας και ταξιδεύουμε προς τα εκεί. Οι γείτονες τώρα πια έρχονται κι αυτοί στα δικά μας μέρη. Ερχονται στη Θεσσαλονίκη και σ' άλλες πόλεις στη δυτική Μακεδονία να δουν κι αυτοί τις προγονικές δικές τους εστίες. Η ιστορία έχει τις δικές της μνήμες μέσα από την ανταλλαγή των πληθυσμών. Ας βλέπουμε κι εμείς ειλικρινά πού προοδεύουν κι αυτοί με τα ταξίδια που κάνουμε, κι ας έρθουμε πιο κοντά. Πιστεύω ότι κι αυτοί που έρχονται και πίνουμε μια ρετσίνα στα «Λαδάδικα» βλέπουν τη δική μας πρόοδο ή τις ατέλειες. Αλλά θα συνεχίσουμε.