"Ο Ακρίτας στα τραγούδια των Ελλήνων" παρουσιάστηκε σε εκδήλωση στην Καλλιθέα

"Ο Ακρίτας στα τραγούδια των Ελλήνων" παρουσιάστηκε σε εκδήλωση στην Καλλιθέα

Με μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε η τελική εκδήλωση των χορευτικών τμημάτων του Ελληνικού Σωματείου Διάσωσης και Διάδοσης της Πολιτιστικής μας Κληρονομιάς "Οι Μωμόγεροι" τη Δευτέρα 26 Ιουνίου 2017, στην κατάμεστη πλατεία Δαβάκη, στην Καλλιθέα με τίτλο "Ο Ακρίτας στα τραγούδια των Ελλήνων".

Στην παρουσίαση της βραδιάς η γραμματέας του σωματείου Μυροφόρα Ευσταθιάδου, ανάμεσα στα άλλα τόνισε:

"...μακριά από εδώ, μεταξύ του Ταύρου και του Ευφράτη, στην εσχατιά της ελληνικής Ανατολής, ανάμεσα στον ουρανό και στη γη αγωνίζεται ένας ήρωας που έχει τη νιότη του Αχιλλέα, τη δύναμη του Ηρακλή και αποκτά τη δόξα του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Η ιστορία αποκάμνει. Δεν είναι σε θέση να διηγηθεί τη δόξα του και δίνει τη θέση της στο θρύλο. Ο θρυλικός Ακρίτας. Στα ανατολικά άκρα της Αυτοκρατορίας βρίσκεται ο προασπιστής της Ρωμανίας, η υπερηφάνεια των αυτοκρατόρων, ο επιφανέστερος των γενναίων...αυτός που τα βάζει κάθε μέρα με τους Άραβες και τους Σαρακηνούς και τους λέει... εσείς πολεμάτε σαν έγκυες γυναίκες. Δέστε μου τα χέρια πίσω από την πλάτη με τριπλή αλυσίδα, σκεπάστε μου τα βλέφαρα με τρίδιπλο πανί, βάλτε στους ώμους μου τρεις στατήρες μολύβι, δέστε στα πόδια μου φλεγόμενα δεσμά και δείτε πως πολεμάνε τα παλικάρια των Ελλήνων. Οι εχθροί κάνουν όσα τους λέει αλλά εκείνος σπάει τα δεσμά, περνά με ένα άλμα πάνω από εννέα άλογα και προσγειώνεται στη ράχη του δικού του αλόγου....Από τη Μαύρη Θάλασσα μέχρι την Κύπρο κι από την Κρήτη μέχρι τη Βόρειο Ήπειρο εξαπλώνεται γοργά η προσωποποίηση της ελληνικής δύναμης στον αγώνα κατά του Ισλάμ. Άλλοτε λέγεται Πορφύριος, κι άλλοτε Κωνσταντής, Αρμούρης, Ξάντινον ή Ανδρόνικος. Οι παραλλαγές ξεπερνούν τις 1500. Το έπος του Διγενή, τους 3000 στίχους (το οποίο λέγεται ότι γράφτηκε από κάποιον που γνώρισε τον ίδιο το Διγενή κατά το 10ο αιώνα). Και χιλιάδες είναι τα ανώνυμα ακριτικά τραγούδια που εμπνέονται από τα κατορθώματά του. Η λαϊκή φαντασία του δίνει θεϊκή δύναμη κι ας ξεφεύγει από τα αυστηρά ιστορικά δεδομένα...Ο θάνατος του Διγενή συμπίπτει με την υποδούλωση των Ελλήνων στους Οθωμανούς..."

Το ταξίδι του Ακρίτα ξεκίνησε από τον Πόντο, από τα κάστρα της Κολωνίας, της Αργυρούπολης και της Θεοδοσιούπολης, του Ερζερούμ. Εκεί...στο δυτικό Ευφράτη τοποθετεί ο καθηγητής Λαογραφίας Γεώργιος Θανόπουλος τις απαρχές του έπους. Στην ποντιακή διάλεκτο ισχυρίζεται ότι ήταν η γλώσσα του αρχέτυπου, η αρχική μορφή του έπους. Το μοναδικό ελληνικό χειρόγραφο με τα δέκα βιβλία της Διγενιάδας βρέθηκε στην Τραπεζούντα. Η ποντιακή παραλλαγή μεταγλωττίστηκε, όπως συνηθιζόταν άλλωστε στο Βυζάντιο και ταξίδεψε και σε άλλες ακριτικές περιοχές.

Το ταξίδι συνεχίστηκε στην Καππαδοκία όπου, ως το έσχατο ανατολικό προπύργιο έπαιξε πρωταρχικό ρόλο στην ασφάλεια της αυτοκρατορίας.

Τα ακριτικά καππαδοκικά τραγούδια μιλούν για τριώροφο επιβλητικό κάστρο του Διγενή. Κατόπιν οι μουσικοί και οι χορευτές μας ταξίδεψαν "κάτω στες άκρες των ακρών στην τέλειωσην του κόσμου" στον Κύπριο Διγενή, τον Διενή, το σημαντικότερο μυθικό ήρωα της κυπριακής δημώδους παράδοσης.Τα περισσότερα κυπριακά δημοτικά τραγούδια που αναφέρονται στον Διγενή έχουν θέμα τους το τελευταίο, το πιο μεγάλο κατόρθωμα του μεγάλου ήρωα, τη νίκη του πάνω στον Χάροντα. Όταν το Χάρος αντιλαμβάνεται πως θα νικηθεί δοκιμάζει να ξεγελάσει τον Διγενή, αλλά χάνει την πάλη. Καταφεύγει τότε στον Θεό, παίρνει μορφή αετού ή την θεότην και κατορθώνει να ρίξει τον Διγενή στο κρεβάτι. Ενώ ο Διγενής ψυχομαχεί, έρχονται τα παλικάρια να τον δουν. Τους στρώνει τραπέζι και, ενώ τρώνε και πίνουν, τους διηγείται τα κατορθώματά του. Η φήμη του Ακρίτα φτάνει μέχρι την Βόρειο Ήπειρο, όπου συναντάμε παραλλαγές του Κωσταντή Ακρίτα και του ακριτικού κάστρου της Ωριάς, αλλά και στη Μακεδονία με παρόμοιες παραλλαγές. Η παράσταση έκλεισε τις παραλλαγές του Διγενή Ακρίτα στην Κρήτη και με σχετικές παραδόσεις που διασώζονται ακόμη στο νησί.

Ο πρόεδρος του σωματείου Κώστας Αλεξανδρίδης επισήμανε πως προδότες υπήρχαν, υπάρχουν ανάμεσά μας και πάντοτε θα υπάρχουν για να ανοίγουν καστρόπορτες. Πάντοτε θα υπάρχουν όμως και Ακρίτες και οι σύγχρονοι Ακρίτες φυλάττουν και πάλι σύνορα και απήγγειλε τον "Αιχμάλωτον", ένα από τα παλαιότερα ακριτικά ποντιακά τραγούδια.

Στους χορούς της Βορείου Ηπείρου συμμετείχε ο Χορευτικός και Πολιτιστικός Σύλλογος Δερόπολης "Δερόπολη".

Παρόντες ο Δήμαρχος Καλλιθέας κ. Δημήτρης Κάρναβος, ο αντιδήμαρχος Πολιτισμού κ. Μανώλης Κωστάκης, ο οποίος και χαιρέτησε την εκδήλωση, πλήθος εκπροσώπων πολιτιστικών φορέων, μέλη και φίλοι του σωματείου.

Συμμετείχαν οι μουσικοί: Γιάννης Ταϊλαχίδης (λύρα Πόντου - τραγούδι), Γιώργης Βροντινάκης (λύρα Κρήτης - τραγούδι), Μανώλης Φετοκάκης (λαούτο) και ο Ρομπέρτο Σέλφο με τη 14μελή ορχήστρα του.

Φωτογραφίες: Γιώργος Λεβεντικίδης