 |
| Αυτός ο Ποντιακός γάμος θα συζητηθεί! |
της Δήμητρας Συμεωνίδου
Όντας θεατές στην πρώτη αναβίωση ενός αυθεντικού ποντιακού γάμου προ διετίας στις Σάπες, είμαστε σίγουροι ότι και αυτός ο ποντιακός γάμος θα συζητηθεί! Η έρευνα του Στέλιου Νικολάου, η σκηνοθετική ματιά της Άννυς Μαχαιροπούλου, κειμήλια Ποντίων προγόνων και πολλές πρόβες για τους συμμετέχοντες, συνθέτουν ένα δρώμενο που θα έχουμε την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε στην Κομοτηνή.
Ο Μορφωτικός Σύλλογος Ποντίων Κομοτηνής και Περιφέρειας "Ο Εύξεινος Πόντος", σε συνδιοργάνωση με το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Κομοτηνής, θα πραγματοποιήσει τη θεατρική αναβίωση του ποντιακού παραδοσιακού γάμου, την Παρασκευή 15 Ιουνίου 2018.
Η αναβίωση θα ξεκινήσει στις 19.30 το απόγευμα, από τα κτίρια του Μορφωτικού Ομίλου Κομοτηνής (οδός Αγ. Γεωργίου), όπου θα πραγματοποιηθούν τα σχετικά έθιμα προ της στέψης, κατόπιν θα ακολουθήσει γαμήλια πομπή στο κέντρο της πόλης που θα καταλήξει στον ιστορικό ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου (Παναγία). "Η αναβίωση θα γίνει σε φυσικούς χώρους όπως συνέβη και στις Σάπες. Στην Κομοτηνή έχουμε την ευκαιρία να το κάνουμε σε πιο παραδοσιακούς χώρους που έχει ο δρόμος της Αγίου Γεωργίου, τα κτίρια του λαογραφικού ομίλου Κομοτηνής και αυτό δίνει μια άλλη διάσταση" αναδεικνύει ο χοροδιδάσκαλος Στέλιος Νικολάου. Για την αναβίωση ο Ιππικός Όμιλος Κομοτηνής θα διαθέσει τρία άλογα, το ένα για τη νύφη, το άλλο για τον γαμπρό και το τρίτο για την προίκα της νύφης. Ειδικά για την γαμήλια πομπή που θα διέλθει από το κέντρο της πόλης ο κος Νικολάου λέει "θέλουμε να κάνουμε το κοινό της πόλης κοινωνούς του συγκεκριμένου εθίμου".
Η αναβίωση στηρίζεται σε λαογραφική καταγραφή ανθρώπων δεύτερης γενιάς που οι γονείς τους εγκαταστάθηκαν πρόσφυγες το 1924 από το χωριό, κυρίως, Λίτσασα της Νικοπόλεως στα Κασσιτερά Ν. Ροδόπης. Πρόκειται για έρευνα που έκανε ο κος Νικολάου σε συνεργασία με τον σύλλογο των Κασσιτερών.
Ο "Χ" είχε παρακολουθήσει και αναδείξει τον ποντιακό γάμο που αναβίωσε στις Σάπες τον Ιούλιο του 2016 με πρωτοβουλία τότε του Συλλόγου Ποντίων Σαπών «Τα Κασσιτερά» και τη στήριξη του Δήμου Μαρώνειας Σαπών, στο πλαίσιο του 6ου Φεστιβάλ Μαρώνειας Σαπών. Οι παρευρισκόμενοι - καλεσμένοι του γάμου είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν το γάμο με κάθε λεπτομέρεια, από το στόλισμα της νύφης, την ετοιμασία του γαμπρού, τη γαμήλια πομπή με άλογα και να συμμετάσχουν στο γαμήλιο γλέντι. Για τις ανάγκες της αναβίωσης, επιλέχθηκαν δύο σπίτια, το ένα απέναντι από το άλλο, του γαμπρού και της νύφης, κι αφού έγινε το λεγόμενο «νυφέρπαμα», δηλαδή ο γαμπρός παρέλαβε τη νύφη με το σεβασμό που πρέπει απέναντι στα πεθερικά, το ζευγάρι ανέβηκε στα άλογα και άρχισε η γαμήλια πομπή προς την Εκκλησία. Γυναίκες - ντυμένες με ποντιακές στολές κερνούσαν τον κόσμο παραδοσιακά φαγητά και ποτό.
Για την αναβίωση του ποντιακού γάμου στην Κομοτηνή ο κος Νικολάου λέει "αυτό που μας παρακίνησε είναι ουσιαστικά η απήχηση που είχε πριν από δύο χρόνια η αναβίωσή του στις Σάπες. Μου ζητούσανε τα μέλη και ο κόσμος που ήρθε στις Σάπες να το αναβιώσουμε και στην Κομοτηνή. Επιπλέον είναι το μεγαλειώδες του συγκεκριμένου εθίμου που δεν είναι απλά μια παράσταση, αλλά μια αναβίωση, είναι σαν να πρόκειται για ένα πραγματικό γεγονός. Η επιτυχία του δρωμένου στις Σάπες είναι ότι ο κόσμος πίστευε ότι γίνεται πραγματικός γάμος και έμπαιναν μέσα στην εκκλησία πιστεύοντας ότι θα γίνει μυστήριο. Αυτή ήταν η μεγάλη επιτυχία, να δώσεις την αίσθηση στον άλλον ότι συμβαίνει πραγματικός γάμος".
Ένας γάμος άλλωστε είναι μια πολύ ευχάριστη συνθήκη και όπως λέει ο κος Νικολάου "ο κόσμος στις δύσκολες εποχές που ζει θέλει να βλέπει χαρούμενους ανθρώπους, χαρούμενα πρόσωπα και χαρούμενες συνθήκες στην ζωή του. Το έθιμο αυτό και η αναβίωση του θεωρώ πως προσφέρεται για κάτι ανάλογο, στο να έχουμε κάτι χαρούμενο για τον κόσμο. Θεωρώ ότι αξίζει και στην πόλη μας η αναβίωση ενός τόσο μεγαλειώδους εθίμου που είναι κάτι που έχει ατονήσει. Επιδιώκουμε να αναδείξουμε έθιμα τα οποία έχουνε ατονήσει".
Για την αναβίωση του ποντιακού γάμου ανοίγουν τα μπαούλα των Πόντιων προγόνων και από μέσα βγαίνουν τα γεργάνια, τα ποντιακά παπλώματα και όλα όσα θα συνθέσουν τα προικιά και συνολικά τα σύνεργα αυτής της προσπάθειας.
Πηγή: Ο Χρόνος