Οι πιο ονομαστοί Επιτάφιοι αγώνες που έγιναν στην μυθική Ελλάδα ήταν εκείνοι που όρισε ο Άκαστος για να τιμήσει τον νεκρό πατέρα του Πελία. Στην υδρία ο Πελίας παλεύει με την Αταλάντη |
Κάποιες φορές επιτρέπεται να κάνεις συνειρμούς ή να δίνεις εκδοχές σε μύθους προσπαθώντας να κατανοήσεις την συνέχεια σε δρώμενα. Πόσο μάλλον όταν αυτά αφορούν ταφικά έθιμα με απόσταση χιλιετιών, όπως αυτά των Ποντίων;
Επιστροφή της Άλκηστης από τον Κόσμο των Νεκρών. Ο Ηρακλής και ο ψυχοπομπός Ερμής την οδηγούν πάλι ανάμεσα στους ζωντανούς |
Οι αρχαίοι Έλληνες εξάλλου εκτιμούσαν πολύ την μυθοπλασία και έδιναν με ευφάνταστο τρόπο την καθημερινότητα τους. Η λαϊκή φαντασία και παράδοση δεν χρειάζονται ιστορικά ντοκουμέντα και μόνο μέσα από αρχαιολογικά ευρήματα μπορείς να δεις την συνέχεια του Πολιτισμού ενός λαού. Πως αλλιώς μπορείς να εξηγήσεις το κέρασμα στα μνήματα των προσφιλών νεκρών, το τραγούδι και τους χορούς στα μνήματα τους, την παράδοση να επιστρέφουν οι ψυχές και να δίνουν την ευλογία στους ζωντανούς που τους τιμούν, την διοργάνωση εκδηλώσεων στην μνήμη τους;
Ερυθρόμορφη κύλικα 4ου π.Χ. αιώνα |
Κατά την παράδοση ο Ηρακλής ανέβασε τον Πλούτωνα στον Επάνω Κόσμο από τον Άδη αφού τον νίκησε. Ο Πλούτωνας είναι ταυτόχρονα και θεός της ευφορίας και χθόνιο γονιμοποιητικό στοιχείο και κρατάει στο χέρι του το Κέρας της Αμάλθειας για να προσφέρει στους ανθρώπους τα αγαθά της Γης. Άρα όταν επιστρέφουν οι ψυχές των νεκρών ή οι άρχοντες του Κάτω Κόσμου στον Επάνω ή αυτοί που νίκησαν τον θάνατο (όπως ο Ηρακλής) αυτό συνδυάζεται με προσφορές στους ανθρώπους.
Ο Ορφέας εικονίζεται στα βασίλεια του Άδη και παίζοντας την κιθάρα του πλησιάζει τους άρχοντες του Κάτω Κόσμου Πλούτωνα και Περσεφόνη |
Να’ ναι αυτή η πρόγονη αιτία των προσφορών ή των κερασμάτων στα κατοπινά χρόνια; Ποιος ξέρει...
Πηγή: Βασίλης Κωνσταντινίδης