Ο Ιάπωνας που λατρεύει την Ποντιακή λύρα, τον Καζαντζάκη, γίνεται πάλι… Σαλονικιός |
της Σοφίας Παπαδοπούλου
Προτού «βουτήξει» στα βαθιά της αρχαίας ελληνικής φιλοσοφίας, είχε εντρυφήσει στον Σπινόζα και πριν «ανακαλύψει» το έργο του Φίλωνα Κτενίδη, είχε διαβάσει βιβλία στα αγγλικά και τα γαλλικά για την ποντιακή ιστορία και τον ποντιακό πολιτισμό.
Ο Ιάπωνας Φουκούντα Κόσουκε αγαπά την Ελλάδα και τον ποντιακό πολιτισμό και φροντίζει να το (εκ)δηλώνει αυτό με κάθε τρόπο· όπως οι …ποντιακές βραδιές που διοργανώνει στο Κιότο με λύρα, νταούλι και παραδοσιακά εδέσματα.
Διαβάζοντας Καζαντζάκη στα ιαπωνικά, μερικά χρόνια πριν, ένιωσε ως άλλος Αρχιμήδης, αναφωνώντας «Εύρηκα!», όταν κατάλαβε -όπως εξηγεί στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων- ότι «ακόμη και σήμερα στην Ελλάδα υπάρχει ο πολιτισμός εκείνος που ακολουθεί τον αρχαίο και βυζαντινό» και πως οι Έλληνες δεν είναι απλώς μία …ιστορική ύπαρξη, όπως οι Σουμέριοι και οι αρχαίοι Αιγύπτιοι, αλλά ένας λαός που «πατά» πάνω σε θεμέλια που ο ίδιος έχει βάλει.
«Έτσι ενδιαφέρθηκα για τη σημερινή Ελλάδα και άρχισα να σπουδάζω. Και διαβάζοντας το έργο του Καζαντζάκη “Ο Χρήστος ξανασταυρώνεται” αναρωτήθηκα αν οι πρόσφυγες Έλληνες, που παίζουν πολύ σημαντικό και εντυπωσιακό ρόλο στο έργο του, έχουν σχέση με τους πόντιους. Αυτή ήταν και η αφορμή για να ενδιαφερθώ για το αντικείμενο αυτό», λέει ο νεαρός Ιάπωνας, εξηγώντας το ενδιαφέρον του για το ποντιακό στοιχείο.
«Αρχικά, για να μελετήσω την ποντιακή ιστορία και τον ποντιακό πολιτισμό, διάβασα βιβλία στα γαλλικά και τα αγγλικά. Αλλά δεν ήταν αρκετά. Δούλεψα πάρα πολύ και κέρδισα χρήματα για να πάω στη Θεσσαλονίκη και στην Αθήνα και να αναζητήσω βιβλία σχετικά μ’ αυτό το αντικείμενο», σημειώνει, επισημαίνοντας πως αγόρασε εντέλει πολλά βιβλία και άλλο σχετικό υλικό και πλέον μοιράζεται ποικιλοτρόπως τη γνώση που έχει αποκτήσει με άλλους Ιάπωνες, που εκδηλώνουν σχετικό ενδιαφέρον.
Μία από τις δράσεις του νεαρού Ιάπωνα είναι και οι εκδηλώσεις, όπως αυτή που διοργάνωσε πριν από μερικές ημέρες, στο Κιότο, με ποντιακή λύρα, νταούλι, αλλά και μια «γεύση» ιστορίας. «Όποιοι συμμετέχουν στις εκδηλώσεις γενικά ενδιαφέρονται για την ιστορία και το πολιτισμό των εθνών της Μαύρης θάλασσας, την ελληνική ιστορία και τον ελληνικό πολιτισμό. Σίγουρα υπήρχαν Ιάπωνες που γνώριζαν για τον αρχαίο Πόντο, αλλά δεν ήξεραν σχεδόν τίποτα για τον σημερινό, την ποντιακή ιστορία και τον ποντιακό ελληνισμό. Εν πάση περιπτώσει, ό,τι ξέρουν είναι μόνο κάτι αρχαίο. Γι’ αυτό ήταν για μένα μεγάλη χαρά που έχω την ευκαιρία να μιλώ για τη βυζαντινή και τη σύγχρονη, σημερινή ιστορία και την ποντιακή κουλτούρα», λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Φουκούντα Κόσουκε.
Το ενδιαφέρον του δεν περιορίζεται στην ποντιακή ιστορία αλλά επεκτείνεται στη μουσική, τους χορούς, αλλά και την …ποντιακή κουζίνα! «Αν και οι φίλοι μου ήταν αυτοί που μού έμαθαν τον ποντιακό χορό και την ποντιακή μουσική, εντρύφησα στην ποντιακή κουζίνα διαβάζοντας βιβλία», σημειώνει χαρακτηριστικά. Από τα βιβλία ανακάλυψε και το ποντιακό θέατρο και, όπως τονίζει, «ιδιαίτερα θα ήθελα να μάθουν οι Ιάπωνες τον Φίλωνα Κτενίδη (θεατρικός συγγραφέας, δημοσιογράφος και γιατρός, ποντιακής καταγωγής)».
Ιδιαίτεροι είναι οι δεσμοί του Φουκούντα Κόσουκε και με τη Θεσσαλονίκη, όπου πριν από τρία χρόνια ήρθε για να σπουδάσει ελληνικά, ενώ από τον προσεχή Σεπτέμβριο θα επιστρέψει, αυτή τη φορά για σπουδές νεοελληνικής λογοτεχνίας στη Φιλοσοφική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ).
Βρίσκει, άραγε, κοινά στοιχεία ο νεαρός Ιάπωνας μεταξύ της χώρας του και της Ελλάδας; «Έχουμε πολλές ελληνικές λέξεις στα ιαπωνικά. Αλλά, δυστυχώς, τα κοινά στοιχεία μεταξύ μας είναι πάρα πολύ λίγα. Η Ιαπωνία, αντίστοιχα, μπόρεσε να δώσει μόνο τα “anime” (ιαπωνικά κινούμενα σχέδια) και τα “manga” στην Ελλάδα… και ακόμη και σήμερα μου φαίνεται ότι οι Έλληνες δεν ξέρετε καλά τον ιαπωνικό κλασικό πολιτισμό», απαντά.
Όσο για τους Ολυμπιακούς Αγώνες που ετοιμάζεται να φιλοξενήσει η πατρίδα του, το 2020, ο Φουκούντα Κόσουκε εύχεται «να πάνε καλά» και δηλώνει περήφανος «που ακολουθούμε την ελληνική και παγκόσμια παράδοση», όπως χαρακτηριστικά λέει.