 |
| «Από τον Πόντο στη Βυρώνεια» το πολύτιμο πόνημα του Παύλου Τσακιρίδη |
του Δημητρίου Γ. Νάτσιου
Το βιβλίο με τίτλο «Από τον Πόντο στη Βυρώνεια» παρουσίασε στον Σιδηροδρομικό Σταθμό της Βυρώνειας, την Πέμπτη 1 Ιουλίου, ο εκπαιδευτικός Παύλος Τσακιρίδης.
Την εκδήλωση έφερε σε πέρας, συντονίζοντας και προλογίζοντας με επιτυχία ο δημοσιογράφος Λεωνίδας Κασάπης ενώ για το βιβλίο μίλησαν ο τέως δήμαρχος Νιγρίτας Δημήτρης Δάπης και ο πρώην πρόεδρος του Συλλόγου Φιλολόγων Σερρών Ιωάννης Ρωμανίδης.
«Ένα διαμαντάκι πολιτισμού και ιστορίας» δια χειρός Τσακιρίδη
«Ένα μικρό διαμαντάκι της ελληνικής περιφέρειας, που καταγράφει την ιστορία και τον πολιτισμό, χαρακτήρισε τον συγγραφέα ο δημοσιογράφος Λεωνίδας Κασάπης με τα πολλά βιβλία που έχει εκδώσει αλλά και τις εκπομπές που έχει παρουσιάσει στη ΕΡΑ Σερρών και αποτελούν πολύτιμο αρχείο της ΕΡΤ».
Στη συνέχεια έδωσε τον λόγο στους ανθρώπους που ανέλαβαν να μιλήσουν για το βιβλίο.
«Από το άγιο τραπέζι της ιστορίας δεν πρέπει να χαθεί ούτε ένα ψίχουλο», η αντίληψη Τσακιρίδη
Ο τέως δήμαρχος Νιγρίτας Δημήτρης Δάπης ανέφερε μεταξύ των άλλων ότι: «πρόκειται για ένα βιβλίο καλογραμμένο πλούσιο σε φωτογραφικό υλικό που σου ανεβάζει το ηθικό και γεμίζει την καρδιά σου με αισθήματα. Ένα βιβλίο που μπορεί απ' αυτό να πάρει κάτι ο αναγνώστης για να θυμάται για πάντα.
Η Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου είναι μία ιστορία που σημάδεψε τον αιματηρό 20ο αιώνα. Από το 1916 έως το 1923 το τουρκικό κράτος βάσει σχεδίου με εγκληματικό τρόπο, προσπαθούσε να εξολοθρεύσει μια ακμάζουσα ελληνική κοινότητα με πολιτισμό και ιστορία χιλιετιών.
Το χρειαζόμαστε ένα ταξίδι στα δραματικά γεγονότα της Γενοκτονίας των Ποντίων με την τραγική κατάληξη, το βίαιο ξεριζωμό και την προσφυγιά. Δίπλα σ' αυτά βέβαια, και η εγκατάσταση στην Ελλάδα κατά τα πρώτα δύσκολα χρόνια, ο αγώνας για επιβίωση, το ρίζωμα και τη συνέχεια της ζωής τους. Το επιχειρεί ο Παύλος. Μας ξυπνάει βαθιές μνήμες και μας οδηγεί σε ένα μαγικό ταξίδι συναισθημάτων, εκφράζοντας τη χαρά τη λύπη, την ξενιτιά, την αγάπη, την πίστη στην παράδοση και στη πατρίδα. Όλοι έχουμε δικαίωμα στη μνήμη και είναι χρέος μας να μην ξεχνάμε την Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου που έπεσαν θύματα του Κεμαλισμού.
Το ιστορικό βιβλίο-λεύκωμα που σήμερα παρουσιάζουμε όπως και όλα τα παρεμφερή συμβάλλουν στην καταγραφή της τοπικής μας ιστορίας και δεν υπάρχει κενό μεταξύ γενεών.
Πολλές φορές ενδεχομένως τα γεγονότα που διαδραματίζονται στο γενέθλιο τόπο, να μην συνάδουν ή και να συγκρούονται μ αυτά του ευρύτερου Ελλαδικού χώρου.
Έτσι όμως αποκτά αξία η μελέτη της τοπικής ιστορίας, γνωρίζοντας τις ιδιαιτερότητες της, συγκρίνοντάς την και αξιολογώντας την».
«Έχουμε πλούσιο αρχειακό υλικό στους δήμους, στις εφημερίδες, στα αρχεία του κράτους και σε πολλές άλλες πηγές αλλά το σπουδαιότερο είναι ότι έχουμε ζωντανές μαρτυρίες. Εκείνο που δεν έχουμε είναι οι ερευνητές και συγγραφείς. Ελάχιστοι είναι στο νομό που ασχολούνται με την έρευνα και καταγραφή της τοπικής μας ιστορίας και λαϊκής μας παράδοσης. Ένας απ' αυτούς είναι ο Παύλος με τα πέντε βιβλία που έχει γράψει. Εργασιομανής, μεθοδικός, πεισματάρης, υπεύθυνος, πραγματικός ερευνητής που διασταυρώνει τις πληροφορίες του από πολλές πλευρές» συνέχισε ο Δημήτρης Δάπης, ενώ σε κάποιο σημείο της ομιλίας του ανέφερε ότι «ο Παύλος Τσακιρίδης πιστεύει ότι από το άγιο τραπέζι της ιστορίας του πολύπαθου ελληνισμού δεν πρέπει να χαθεί ούτε ένα ψίχουλο. Πιστεύει ότι οι αδικοχαμένοι νεκροί παραμένουν ζωντανοί όταν τους δικαιώνει η ιστορία».
«Συγχαρητήρια στους Βυρωνιώτες, το έργο είναι δικό τους»
«Το Βιβλίο από τον Πόντο στη Βυρώνεια», είχε ούριο άνεμο και έκαμε καλύτερο κουμάντo στα πανιά του. Όλοι οι βιβλιοπαρουσιαστές εκθειάζουν τα συγγράμματα που παρουσιάζουν.
Εγώ όμως θα επαινέσω όλους εσάς τους Βυρωνειώτες, γιατί το έργο είναι δικό σας και όχι του Παύλου. «Το έργο το έγραψαν οι άνθρωποι, όλοι οι άνθρωποι, γνωστοί και άγνωστοι, αποθαμένοι και ζωντανοί, οι φωνές που άκουσε, η γλώσσα που έμαθε ή που μόλις ψιθύρισε» όπως μας πληροφορεί και ο Τζέιμς Τζόυς. Και γιατί ποτέ τόσο λίγοι δεν πρόσφεραν τόσα πολλά στον πολιτισμό και στην κοινωνία.
Το βιβλίο πήγασε από τα αφρίζοντα ρείθρα του Ακ Νταγ Μαντέν, του Χατζίκιοΐ Μαντέν, του Κιοσκιοϊ του Πόντου και από τα ορεινά ρείθρα του Μπέλλες. Είναι βγαλμένο από τα εξωμήτρια, των Βαλκανικών, της Μικρασιατικής καταστροφής, του Μεσοπολέμου, της 4ης Αυγούστου, της Αντίστασης, του Εμφυλίου. Είναι κάτι σαν έπος της Βυρώνειας. Περιέχει το καταστάλαγμα πολυετούς μόχθου των κατοίκων. Το υλικό του είναι αντλημένο από τις προσωπικές και οικογενειακές μνήμες, από τις παραδόσεις και τα βιώματα της λαϊκής ζωής στην ιδιαίτερη πατρίδα του. Σπάνια ντοκουμέντα, που γίνονται ο καμβάς πάνω στον οποίο, με τις πολύχρωμες αναφορές και φωτογραφίες του, ζωγραφίζει με ανεξίτηλα χρώματα την ιστορία του τόπου του. Τρέφεται με τα νάματα του τόπου του, όταν ασχολείται με τον Πόντο και τη Βυρώνεια. Είναι αρτύματα σοβαρής συμπεριφοράς και κόπου, που δεν αφήνουν ανοιχτή καμιά βέβηλη πόρτα. Την αρπάγη της παράδοσης δεν χαλαρώνει ούτε στιγμή, επειδή ήρθε ο εκσυγχρονισμός και ο μοντερνισμός. Ο ίδιος υφαίνει γεγονότα, σμίγει τους ανθρώπους. Συλλέγει με ακρίβεια πλείστες λεπτομέρειες. Με υπομονή και επιμονή ταξινόμησε και ανάδειξε τα επιτεύγματα των κατοίκων. «Ο ιστορικός δεν έχει ανάγκη από πληροφορίες, αλλά από ζέσταμα», μας πληροφορεί ο Rene Char. Εσείς τον ζεστάνατε! Με τις αφηγήσεις σας, με σπάνια και αυθεντική φωτογράφιση και εικονογράφηση, με τη μαγική αποτύπωση στιγμών της καθημερινότητας. Ένα σκιτσάρισμα της κοινωνίας του, όπως σκονίστηκε στο πνεύμα του, σαν ρυάκι πηδώντας το και σαν φλόγα μπαρουτιού. Προβαίνει κραδαίνοντας στην καρδιά του τους τίμιους και λεύτερους ανθρώπους, για το σκολιό μονοπατάκι της αλήθειας. Είναι ένα ορμητικό ανηφόρισμα των συνανθρώπων του μέσα στο χρόνο. Σαν τον Όμηρο που σύρραψε τις ραψωδίες του, το ίδιο και ο Παύλος, είναι ο ραψωδός που σύρραψε το υλικό του κομμάτι – κομμάτι σε ένα αυτοτελές σύνολο. Αξιοποίησε το πλούσιο ιστορικό του αρχείο, αλλά βρήκε ιστορικά στοιχεία και από πολλές άλλες πηγές και τα παρουσιάζει από το 1912 μέχρι σήμερα. Το υλικό του, ενισχυμένο από το ιδιαίτερο υπόβαθρο της ερευνητικής και πολιτιστικής δράσης του, διοχετεύεται στο βιβλίο. Το χωριό του στάθηκε το σκληρό ακόνι πάνω στο οποίο ακόνισε το χαρακτήρα του, την ευαισθησία του, τις πεποιθήσεις του, την παιδεία του. Οι ανθρώπινες σχέσεις στο μικροσκόπιο: ερωτικές, οικογενειακές, συγγενικές, φιλικές, ιδεολογικές, πολιτικές. Καταφέρνει να παντρέψει τις δύο αγάπες του, τον Πόντο και το Χατζή Μπεϊλίκ- Βυρώνεια. Ήταν το όνειρό του. Πολυσέλιδο βιβλίο και ευχείρωτο. Κυρίως όμως κατανοητό σ’ όλες τις σελίδες του.
Ο κορωνοιός επίσπευσε την έκδοση του βιβλίου
Τέλος για το βιβλίο του μίλησε ο συγγραφέας ο οποίος καταγράφει την ιστορία του τόπου από το 1896, τότε που δημιουργήθηκε ο σιδηροδρομικός σταθμός του Χατζή μπεϊλίκ, τη μετέπειτα Βυρώνεια, έως το 2005 όπου είναι το τελευταίο χειρόγραφο, στοιχείο που απέσπασε το 2005. Πρόκειται για μία πολύχρονη δουλειά που ξεκίνησε το 1988 με τη συλλογή στοιχείων, φωτογραφιών, συνεντεύξεων.
Το βιβλίο είναι προϊόν δουλειάς 30 ετών, φιλοξενεί στοιχεία από 50 συνεντεύξεις και είναι δημοσιευμένες 400 φωτογραφίες συμπεριλαμβανομένων και των εγγράφων.
Κατάφερε να το ολοκληρώσει λόγω της πανδημίας και του εγκλεισμού. Σε διαφορετική περίπτωση το Βιβλίο δεν επρόκειτο να εκδοθεί νωρίτερα από το 2025
Κάθε μέρα από τις 7 το πρωί έως τις 6 το απόγευμα απομαγνητοφωνούσε συνεντεύξεις που είχε πάρει παλιότερα από Βυρωνιώτες με το παλιό κασετοφωνάκι. Καμία φορά και άυπνος στη άγρια νύχτα.
Ο συγγραφέας δεν παρέλειψε να ευχαριστήσει όλους όσους τον βοήθησαν να ολοκληρώσει το έργο του, παραδίδοντας ως τεκμήριο ιστορίας το βιβλίο του.
Πηγή: Σερραϊκόν Θάρρος