.jpg) |
Τον Δημήτρη Ψαθά θα τιμήσουν «Εύξεινος Λέσχη Θεσσαλονίκης» και «Μέριμνα Ποντίων Κυριών» |
Τα ιστορικά Ποντιακά σωματεία της Θεσσαλονίκης «Εύξεινος Λέσχη Θεσσαλονίκης» και «Μέριμνα Ποντίων Κυριών» ετοιμάζουν τον χειμώνα τιμητική εκδήλωση για τον συγγραφέα Δημήτρη Ψαθά με αφορμή την επανέκδοση του βιβλίου του "Γη του Πόντου" με προλόγους των Καθηγητών Κωνσταντίνου Φωτιάδη, Κυριάκου Χατζηκυριακίδη και Θεοδόση Κυριακίδη.
Τα δύο ιστορικά Ποντιακά Σωματεία της συμπρωτεύουσας «Εύξεινος Λέσχη Θεσσαλονίκης» και «Μέριμνα Ποντίων Κυριών» ετοιμάζουν τον ερχόμενο χειμώνα τιμητικό αφιέρωμα για τον Τραπεζούντιο συγγραφέα της Γης του Πόντου Δημήτρη Ψαθά στους χώρους της Ευξείνου Λέσχης Θεσσαλονίκης του Μητροπολιτικού Ποντιακού Σωματείου με την μεγάλη μορφωτική δράση με ημερομηνία ίδρυσης το έτος 1933.
Ο Δημήτρης Ψαθάς το 1966 αναγνωρισμένος ως κορυφαίος χρονογράφος, λογοτέχνης και θεατρικός συγγραφέας έσκυψε κατανυκτικά στις παιδικές του αναμνήσεις από την Τραπεζούντα του Πόντου και στους ηρωισμούς των Πόντιων πολεμιστών και συνέγραψε την "Γη του Πόντου" ένα συγκλονιστικό αυτοβιογραφικό-ιστορικό χρονικό που χαρακτηρίστηκε ως η "Βίβλος του Ποντιακού Ελληνισμού" από τον Πρόεδρο της Ακαδημίας Αθηνών Κωνσταντίνο Δεσποτόπουλο όταν το προλόγισε το 1993.
"Το βιβλίο αυτό ήταν χρέος μου προς την μακρινή εκείνη γη του Ακριτικού Ελληνισμού που κάποτε έπρεπε να εκτελέσω" δήλωνε ο Ψαθάς στην εφημερίδα "Τα Νέα" στις 13.12.1966. "Γεννήθηκα στην Τραπεζούντα του Πόντου όπου και πέρασα τα παιδικά μου χρόνια μέσα στα μεγάλα γεγονότα του πρώτου παγκοσμίου πολέμου. Η παιδική μου ζωή ήταν γεμάτη από συγκλονιστικές αναμνήσεις όπως η κατοχή του ανατολικού Πόντου από τον ρωσικό στρατό, η σφαγή των Αρμενίων, η διάλυση του τσαρικού στρατού, η ένοπλη αντίσταση των Ποντίων, η ομαδική φυγή στην Ρωσία. Όλα αυτά που ο χρόνος ποτέ δεν έσβησε ήταν η απαρχή για την συγγραφή του βιβλίου αυτού...".
Στις 27.3.1967 η "Γη του Πόντου" κέρδισε το Πρώτο Βραβείο Λογοτεχνίας από την "Εστία Νέας Σμύρνης" που συνοδευόταν από χρηματικό έπαθλο 5.000 δρχ. το οποίο ο συγγραφέας προσέφερε στην "Εύξεινο Λέσχη Θεσσαλονίκης" για την "Στέγη του Απόρου φοιτητή".
Πενηνταοκτώ χρόνια αργότερα η εγγονή του συγγραφέα Δημήτρη Ψαθά Λένα Νίτσου με αφορμή την νέα έκδοση της Γης του Πόντου που έχουν προλογίσει τρεις Καθηγητές της Θεσσαλονίκης ο ομότιμος Καθηγητής Ιστορίας Κωνσταντίνος Φωτιάδης και ο Επ. Καθηγητής της Έδρας Ποντιακών Σπουδών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Κυριάκος Χατζηκυριακίδης και επιστημονικός συνεργάτης της, Δρ Θεοδόσης Κυριακίδης, επισκέφτηκε τον ιστορικό σύλλογο «Εύξεινο Λέσχη Θεσσαλονίκης».
Ο Επ. Καθηγητής της Έδρας Ποντιακών Σπουδών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Κυριάκος Χατζηκυριακίδης ένας σύγχρονος ερευνητής με όραμα, ξενάγησε την εγγονή του Δημήτρη Ψαθά και τον σύζυγό της στους χώρους του ιστορικού συλλόγου και τους έδειξε τα έγγραφα από το Πολιτικό Αρχείο του Εθνικού Συμβουλίου του Πόντου που φυλάσσονται στην Εύξεινο Λέσχη Θεσσαλονίκης τα οποία μαρτυρούν τα γεγονότα της Γενοκτονίας των Ποντίων την χρονική περίοδο 1916-1922.
Παρών στην ξενάγηση ήταν και το δραστήριο μέλος του συλλόγου, Ανέστης Στεφανίδης, από το Κέντρο Ιστορίας του Δήμου Θεσσαλονίκης, που αυτή την εποχή πραγματοποιεί την έρευνα για την καταγραφή της ιστορίας της Ευξείνου Λέσχης Θεσσαλονίκης που θα αποτυπωθεί σε ένα πλούσιο λεύκωμα. Σε αυτό το λεύκωμα θα συμπεριληφθεί μεταξύ άλλων και αρχειακό υλικό του Δ. Ψαθά όπως επιστολές και χρονογραφήματα.

Η «Μέριμνα Ποντίων Κυριών» το δεύτερο μεγάλο ιστορικό σωματείο της Θεσσαλονίκης που πρόκειται να τιμήσει την μνήμη του Τραπεζούντιου συγγραφέα Δημήτρη Ψαθά στην εκδήλωση που θα συνδιοργανωθεί στην «Εύξεινο Λέσχη Θεσσαλονίκης», είναι ένα σωματείο που ιδρύθηκε το 1904 στην Τραπεζούντα του Πόντου το οποίο από την ίδρυσή του μέχρι την Μικρασιατική καταστροφή το 1922 προσέφερε μεγάλο κοινωνικό έργο στον Πόντο όπως αυτό της λειτουργίας Ορφανοτροφείου και της περίθαλψης και εγκατάστασης προσφύγων που εκδιώχθηκαν από τους Τούρκους. Το 1923 το σωματείο αυτό επανιδρύθηκε στην Θεσσαλονίκη και προσέφερε εργασία σε κοπέλες που αντιμετώπιζαν θέμα επιβίωσης μετά τον ξεριζωμό τους με την Μικρασιατική καταστροφή. Στις μέρες μας η «Μέριμνα Ποντίων Κυριών Θεσσαλονίκης» αποτελεί ένα δραστήριο και ενεργό σωματείο με πλούσιο κοινωνικό έργο (διατηρεί βρεφονηπιακό σταθμό και Μονάδα Φροντίδας Ηλικιωμένων) αλλά παράλληλα προσφέρει πλούσια πολιτιστική δράση στο Μουσείο της Μέριμνας ένα μουσείο της Ποντιακής τέχνης που πραγματικά κεντά την μνήμη. Ψυχή της Μέριμνας Ποντίων Κυριών η πολύ δραστήρια Πρόεδρος Ανατολή Δημητριάδου που ξενάγησε με ζεστασιά και Ποντιακή φιλοξενία στους χώρους και στα εκθέματα του μουσείου την εγγονή του Δημήτρη Ψαθά. Λένα Νίτσου Η εγγονή του Δ. Ψαθά προσέφερε στο Μουσείο το ενδεικτικό της μεγαλύτερης αδερφής του Δημήτρη Ψαθά, Βικτωρίας Ψαθά από το Παρθεναγωγείο Τραπεζούντος με άριστα το σχολικό έτος 1908-1909 καθώς και μια οικογενειακή φωτογραφία των γονιών του Δ. Ψαθά του ζεύγους Μαρίας Χαραλαμπίδου και Ιωάννη Ψαθά στις αρχές του αιώνα (1900) των ονομαστών φωτογράφων του Πόντου αδερφών Κακούλη.

Κλείνουμε με τα λόγια του ομότιμου Καθηγητή του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας Κωνσταντίνου Φωτιάδη που έχει προλογίσει την νέα έκδοση της Γης του Πόντου και δέχτηκε την εγγονή του Δ. Ψαθά στο σπίτι του στην Θεσσαλονίκη κατά την επίσκεψή της εκεί: Ο καθηγητής ομολογεί στον πρόλογο της νέας έκδοσης της «Γης του Πόντου» πως το μοναδικό αυτό βιβλίο του Δ. Ψαθά υπήρξε για εκείνον αποκάλυψη και πηγή έμπνευσης όταν το 1968 νέος φοιτητής ακόμη ο ίδιος και εκκολαπτόμενος ερευνητής της Ιστορίας του Πόντου ανακάλυψε πολλά στοιχεία μέσα σε αυτό για τις μελέτες του. Στον πρόλογο του ο Κωνσταντίνος Φωτιάδης αποκαλεί τον Δημήτρη Ψαθά "Όμηρο και Ηρόδοτο της Ιστορίας του Πόντου" και την Γη του Πόντου "πηγή για πολλές μελέτες και διδακτορικά".