Ο Πινόκιο μιλάει και Ποντιακά μέσω του βιβλίου «Παραμύθεα σα Ρωμέικα»

Ο Πινόκιο μιλάει και Ποντιακά μέσω του βιβλίου «Παραμύθεα σα Ρωμέικα»

της Σοφίας Προκοπίδου

Ο Πινόκιο αλλά και οι ήρωες άλλων παραμυθιών μιλούν για πρώτη φορά στην Τουρκία την ποντιακή διάλεκτο (ρωμαίικα). Τη ρωμαίικη λαλιά τους την «έδωσε» η καταγόμενη από την Τόνια της Τραπεζούντας εκπαιδευτικός Νιμέτ Ίλον Γκιόκ (Nimet İlon Gök) μέσω του βιβλίου της με τίτλο «Παραμύθεα σα Ρωμέικα»(Paramiθâ sa Romeika). Πρόκειται για ένα βιβλίο το οποίο περιλαμβάνει κλασικά παραμύθια μεταφρασμένα στην ποντιακή διάλεκτο.

«Οι μητέρες σαν εμένα, που κατάγονται από την περιοχή της Μαύρης Θάλασσας και μιλούν ρωμαίικα θα μπορούν πια να διαβάσουν στα παιδιά τους λίγα παραμύθια στην μητρική τους γλώσσα», λέει, σε διαδικτυακή της συνέντευξη στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, η Nιμέτ Ίλον Γκιοκ.

Ο δρόμος της Νιμέτ Ίλον Γκιοκ προς την αυτογνωσία ξεκίνησε, όταν έγινε μητέρα καθώς νανούριζε τα παιδιά της με ρωμαίικα γλυκόλογα και τους διάβαζε παραμύθια μεταφράζοντάς τα ταυτόχρονα στη ρωμαίικη διάλεκτο, τη μητρική της γλώσσα που την διατηρούσε μέσα της και να μυήσει τα παιδιά της, «από κούνια», στον πολιτισμό των προγόνων της. Η ίδια στα εφηβικά της χρόνια και ακόμα στο σχολείο, προσπαθούσε να μη γνωστοποιεί την ποντιακή της καταγωγή και το γεγονός ότι γνωρίζει και μια άλλη γλώσσα.

«Το όνειρό μου ήταν να πάω να σπουδάσω στο Πανεπιστήμιο, είχα φιλοδοξίες να κάνω πράγματα στη ζωή μου και πίστευα, ότι θα με εμπόδιζε να προχωρήσω στην επαγγελματική μου ζωή. Αλλά ήρθε τελικά η στιγμή που «μίλησε» η ψυχή μου αλλά και οι μνήμες και σκέφτηκα πως τα παιδιά μου πρέπει να γνωρίζουν τις ρίζες τους και έτσι έκανα το πρώτο βήμα προς την έκδοση ενός βιβλίου με παραμύθια στην ποντιακή διάλεκτο», λέει και σημειώνοντας ότι σε αυτό έπαιξαν θετικό ρόλο οι φίλοι της που διατηρούν πιστά τη γλώσσα και τον πολιτισμό τους.

«Το βιβλίο, που μόλις κυκλοφόρησε στην Τουρκία, περιέχει μεταφράσεις/μεταφορές στο ρωμαίικο ιδίωμα της Τόνιας, τεσσάρων κλασικών παραμυθιών της παγκόσμιας λογοτεχνίας, διασώζοντας για πρώτη φορά, ένα ακόμη τεκμήριο του λαϊκού πολιτισμού του Πόντου», λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο ερευνητής-γλωσσολόγος Βαχίτ Τουρσούν που αφιέρωσε τη ζωή του στη διάσωση της ποντιακής διαλέκτου και ενθάρρυνε την Nιμέτ στην έκδοση του βιβλίου.

«Όταν κατάλαβα πως τα παιδιά μας πρέπει να έχουν βιβλία στη γλώσσα των παππούδων τους, έψαχνα μέσω φίλων στην Ελλάδα παραμύθια στην ποντιακή γλώσσα... Αλλά κι αν θα βρίσκονταν δεν θα μπορούσα να διαβάσω τα παραμύθια με ελληνικά γράμματα και σκέφτηκα τότε: να κάνω μετάφραση (με τουρκικά γράμματα) στην ποντιακή διάλεκτο τα παραμύθια που αγαπώ. Έτσι ο Πινόκιο μιλάει τώρα τη μητρική γλώσσας μου γιατί αυτό το έξυπνο, παγκοσμίως αγαπητό αγόρι, ξέρει πια και ρωμαίικα», λέει χαριτολογώντας η Νιμέτ Ίλον Γκιόκ.

Απαντώντας στην ερώτηση, αν προσπάθησε να γράψει η ίδια δικές της ιστορίες ή παραμύθια στην ποντιακή διάλεκτο, λέει: «Δοκίμασα αλλά προς το παρόν το σταμάτησα. Ίσως θα το συνεχίσω. Θέλω να κάνω ένα βιβλίο με νανουρίσματα ρωμαίικα, μαζί και κάποιες λίγες ιστορίες από τα παιδικά μου χρόνια που αφορούν την καθημερινότητα της οικογένειας στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας».

Πηγή: ΑΝΑ - ΜΠΑ

Λάρισα: Ημερίδα για τις γυναίκες του Πόντου

Λάρισα: Ημερίδα για τις γυναίκες του Πόντου

Ο Μορφωτικός Σύλλογος Ποντίων Φοιτητών και Σπουδαστών Νομού Λάρισας «Το Ροδάφνον» και η Αντιδημαρχία Πολιτισμού Δήμου Λαρισαίων, θέλοντας να τιμήσουν την Ημέρα της Γυναίκας, διοργανώνουν ημερίδα με θέμα «Γυναίκες του Πόντου», την Παρασκευή 8 Μαρτίου 2024, στις 19.00, στη Λογοτεχνική Γωνία (Φαρμακίδου και Γαληνού).

Τα θέματα που θα αναπτυχθούν κατά τη διάρκεια της ημερίδας έχουν ως  εξής: «Η θέση της γυναίκας στον Πόντο», με ομιλητή τον κ. Βασίλη Σιδηρόπουλο. «Γυναικείες ενδυμασίες του Πόντου», με ομιλητή τον κ. Αποστόλη Παυλίδη. «Η πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας», με ομιλήτρια την κ. Δέσποινα Μητσάκου. Η είσοδος είναι ελεύθερη για το κοινό.

Το Κέντρο Έρευνας για τη Μικρασία και τον Πόντο στο Σικάγο επισκέφθηκε ο Υφ. Εξωτερικών

Το Κέντρο Έρευνας για τη Μικρασία και τον Πόντο στο Σικάγο επισκέφθηκε ο Υφ. Εξωτερικών

Το Εθνικό Ελληνικό Μουσείο και το Ελληνικό Κέντρο Έρευνας για τη Μικρά Ασία και τον Πόντο, δύο αξιέπαινα ιδρύματα διάδοσης της ελληνικής ιστορίας και του ελληνικού πολιτισμού επισκέφθηκε σε πρόσφατη επίσκεψη του ο Υφ. Εξωτερικών Γ. Κώτσηρας.

Τα εκθέματα του Εθνικού Ελληνικού Μουσείου αποτυπώνουν τις εμπειρίες γενεών Ελλήνων που έφτασαν στις ΗΠΑ αναζητώντας το «αμερικανικό όνειρο», φέρνοντας μαζί τους τα ελληνικά ήθη και έθιμα και διατηρώντας άσβεστη την αγάπη τους για τη μητέρα-πατρίδα. Αναδεικνύουν τη συμβολή των Ελληνοαμερικανών στη διαμόρφωση της σύγχρονης Αμερικής αλλά και τη διαρκή προσφορά τους προς την Ελλάδα.

Το Ελληνικό Κέντρο Έρευνας για τη Μικρά Ασία και τον Πόντο επιτελεί σημαντικό έργο για την κατανόηση της πορείας του Ελληνισμού και της διαμόρφωσης της σύγχρονης ελληνικής ταυτότητας.

Σε δηλώσεις του τόνισε ότι στηρίζουμε αξιόλογες πρωτοβουλίες των ομογενών μας για την ανάδειξη του πολιτισμού και της ιστορίας του Ελληνισμού και ενθαρρύνουμε τις συνέργειες με μουσεία και κέντρα μελετών που λειτουργούν στη χώρα μας.

Εντυπωσιακή η συμμετοχή της Ποντιακής Εστίας στο Φεστιβάλ «Αντίποδες 2024»

Εντυπωσιακή η συμμετοχή της Ποντιακής Εστίας στο Φεστιβάλ «Αντίποδες 2024»

Εντυπωσιακή και φέτος η συμμετοχή της Ποντιακής Εστίας στο Φεστιβάλ «Αντίποδες 2024». Η μεγαλύτερη, από κάθε χρονιά, με τα τρία χορευτικά της συγκροτήματα, δυο μουσικά σχήματα και καθημερινή παρουσία στις εξέδρες της μεγαλύτερης εκδήλωσης των αποδήμων Ελλήνων.

Ξεχωριστό χρώμα ασφαλώς έδωσαν οι Μωμόγεροι και η παρουσία των τεσσάρων εκλεκτών καλεσμένων από την πατρίδα, τον πρώην πρόεδρο του Πολιτιστικού Μορφωτικού Συλλόγου Αγ. Δημητρίου – Ρυακίου και επικεφαλής της αποστολής των Μωμόγερων που επισκέφθηκαν την πόλη μας το 2018, κ. Κουσαλίδη Θεόδωρο, του τραγουδιστή Κατωτικίδη Γιάννη, του λυράρη Νίκου Κοκκινίδη και του Σωτήρη Θεοδωρίδη στο αγγείο και την φλογέρα.

Ας πάρουμε λοιπόν τα πράγματα από την αρχή. Το Σάββατο έκαναν την εμφάνιση τους οι Μωμόγεροι της Ποντιακής Εστίας στους δρόμους της εκδήλωσης των Αντιπόδων σκορπίζοντάς ενθουσιασμό, θαυμασμό και προετοιμάζοντας το κοινό για την εμφάνιση τους την επόμενη μέρα στην κεντρική εξέδρα της εκδήλωσης.

Αξιοσημείωτο ήταν ότι τους ακολουθήσαν σε όλη της διάρκεια της εμφάνισης τους, πλήθος κόσμου δημιουργώντας έτσι μια πραγματικά παραδοσιακή εικόνα και μεταφέροντας μας στα χωριά της πατρίδας όπως πραγματικά αναβιώνει το έθιμο.

Η ονομασία του δρώμενου προέρχεται από τον θεό Μώμο, ο οποίος ήταν ο θεός της χλεύης και του σκώμματος, της ειρωνείας και του σαρκασμού, προσωποποίηση της κοροϊδίας και της αποδοκιμασίας. Τέλος, υπάρχει και η εκδοχή ότι Μωμόγερους ονόμαζαν τους ιερείς του Μώμου.

Αμέσως μετά εμφανίστηκε στην κεντρική σκηνή, το χορευτικό τμήμα παραστάσεων της Ποντιακής Εστίας. Για ακόμη μια χρονιά πιστό στο ραντεβού του, υπεύθυνο, σοβαρό και αξιόλογο, ανάλογο με το ύψος του πολιτισμού του αλησμόνητου Πόντου.

Οι φορεσιές τους πιστά αντίγραφα, η αρμονική πολυχρωμία ακόμη και τα χτενίσματα των κοριτσιών έδειχναν την σοβαρότητα και την αγάπη τους για αυτό που κάνουν. Με την υποστήριξη της μουσικής ομάδας της Ποντιακής Εστίας «Μαυροθαλασσίτες» τον λυράρη Στέφανο Λεβογιάννη στην φλογέρα τον Μιχάλη Βασιλείου και στα νταούλια τον Δημήτρη Τσομπανόπουλο και Γιάννη Πιλαλίδη έκαναν ένα πέρασμα από τον Δυτικό μέχρι τον Ανατολικό και από τον Βόρειο μέχρι τον Νότιο Πόντο, πραγματοποιώντας μια εντυπωσιακή εμφάνιση.

Η επόμενη μέρα ήταν των εκκολαπτόμενων χορευτών, χορευτριών και μουσικών του συλλόγου στην μικρή σκηνή των εκδηλώσεων και της εμφάνισης των Μωμόγερων της Ποντιακής Εστίας στην κεντρική σκηνή. Οι μικροί χορευτές και οι λίγο μεγαλύτεροι περπατούν ακριβώς στα χνάρια των μεγάλων με σύνθημα το "Ήθος - Γνώση - Υπομονή" δίνουν αισιόδοξα μηνύματα για το μέλλον. Το χορευτικό τους ύφος και ήθος εντυπωσιακό για την ηλικία τους. Η λύρα του Κώστα Κωστίδη και το νταούλι του Αλέξανδρου Πιλαλίδη τους παρακινούσε να αποδώσουν με ιδιαίτερη δύναμη και πειθαρχεία.

Μετά από κάποιες ώρες εμφανίστηκαν οι οι μικροί Μαυροθαλασσίτες από δεκατρία έως δεκαέξι χρόνων υπηρέτες πραγματικά της παραδοσιακής μουσικής ξεσήκωσαν τον κόσμο αναγκάζοντας τους να σηκωθούν να χορέψουν στους ποντιακούς ρυθμούς της επιλογής τους που ήταν σύγχρονες δημιουργίες βασισμένες στην παράδοση. Τον χορό τον έστησαν συνομήλικοι τους που κάποιες στιγμές δεν δίστασαν να τραγουδήσουν και μαζί τους. Ο Νίκος Ψυχογιός στο τραγούδι, ο Κώστας Ψυχογιός στην λύρα, ο Πέτρος Τσομπανόπουλος στην λύρα και ο Αλέξανδρος Πιλαλίδης στο νταούλι. Έδωσαν σοβαρό και αισιόδοξο μήνυμα για το μέλλον της Ποντιακής μουσικής στους Αντίποδες του Ελληνισμού.

Και μετά ήρθε η μεγάλη στιγμή η κορύφωση των συναισθημάτων για την ύπαρξη και την παρουσία του μοναδικού γιου της Ελλάδας του Πόντου, στην Αυστραλία.

Οι Μωμόγεροι της Ποντιακής Εστίας γέμισαν δύναμη πάθος ζωντάνια το Ελληνικό Φεστιβάλ στην Lonsdale Str. Πρώτα εμφανίστηκαν επάνω στην σκηνή με το χορευτικό δρώμενο και τους δώδεκα χορευτές αλλά και τον θεατρικό θίασο με διάφορα γεγονότα που πρωταγωνιστούσαν ο διάβολος, η νύφη, ο γέρος, η γριά, ο γιατρός και ο αστυνομικός.

Στην συνέχεια εγκαταλείποντας την σκηνή μπήκαν στον κόσμο και για μια ώρα χόρεψαν μαζί του, ο οποίος με την σειρά του συμμετείχε ακούραστα και αδιάκοπα. Εκεί συναντήσαμε και τον πρόεδρο της Ποντιακής Εστίας κ. Κώστα Τσεπραΐλίδη φανερά συγκινημένο μ και ενθουσιασμένο. Τον ρωτήσαμε: Πως τα καταφέρνει η Ποντιακή Εστία και κάθε χρόνο βελτιώνετε;

Και η απάντησή του:

“Μπορείτε να έρθετε τις Κυριακές να τους δείτε με τι πάθος και αγάπη δουλεύουν ακούραστα και πάντα με το χαμόγελο. Δεν μπορείς να τους αρνηθείς αυτούς τίποτα μόνο που τους βλέπεις να συνεργάζονται, να κουράζονται για ένα καλύτερο αποτέλεσμα. Θα ήθελα μέσα από την καρδιά μου να ευχαριστήσω εκ μέρους του Διοικητικού Συμβουλίου τους χοροδιδασκάλους των χορευτικών συγκροτημάτων την Παρθένα Τσομπανοπούλου, τον Μιχάλη Βασιλείου, την Έλλη Κωνσταντίνου, τον Ξενοφώντα Παρδάλη τον υπεύθυνο των Μωμόγερων Κώστα Παταρίδη, τους μουσικούς Στέφανο Λεβογιάννη, Κώστα Κωστίδη, Αλέξανδρο Πιλαλίδη και Δημήτρη Τσομπανόπουλο που πάντα ότι και να έκαναν για τον οργανισμό, πέρα από αυτά που είπαμε παραπάνω, δεν διεκδίκησαν καμία χρηματική αποζημίωση. Είναι εκεί αφιλόκερδώς.

Τους χορευτές όλους αλλά και τους γονείς τους που τους υποστηρίζουν για να υπηρετήσουν με τόση ζεστασιά τον πολιτισμό του αλησμόνητου Πόντου. Τα επόμενα δυο χρόνια θα προετοιμαστούμε για τα 50 χρόνια της Εστίας μας, με εκδηλώσεις ποιότητας "αντάξιες του πολιτισμού μας".

Με απόλυτη επιτυχία ο ετήσιος χορός της Ένωσης Ποντίων Επαρχίας Ελασσόνας

Με απόλυτη επιτυχία ο ετήσιος χορός της Ένωσης Ποντίων Επαρχίας Ελασσόνας

Με απόλυτη επιτυχία στέφθηκε ο ετήσιος χορός, της Ένωσης Ποντίων Επαρχίας Ελασσόνας, στο κατάμεστο κέντρο "Φαντασία", στην Ελασσόνα, με πλούσιο καλλιτεχνικό και πολιτιστικό πρόγραμμα. 

Συγκεκριμένα οι χορευτικές ομάδες του Συλλόγου παρουσίασαν εκτός από Ποντιακούς παραδοσιακούς χορούς και το χορό Σέρρα, από αγόρια της ομάδας νέων, εκπλήσσοντας ευχάριστα τον κόσμο και την χοροδιδάσκαλο Σοφία Κελόγλου - Κυριλλίδου να παίρνει τα εύσημα και για τη συνολική της δουλειά.

Σε μια καθιερωμένη κίνηση εδώ και πολλά χρόνια, η διοίκηση της Ένωσης Ποντίων και φέτος τίμησε δικούς της ανθρώπους που την υπηρέτησαν από κάθε πόστο και ήταν ο Σιδηρόπουλος Ιωάννης, μέσω της εγγονής του Άννας Σιδηροπούλου, μιας και ο ίδιος έχει φύγει από τη ζωή και ο Ταμουρίδης Δημήτριος.

Πολυπληθής και η παρουσία επισήμων, από την εκκλησία, την Περιφερειακή και Τοπική Αυτοδιοίκηση, την Πολιτεία, τους Οργανισμούς, την Αστυνομία και τους Πολιτιστικούς Συλλόγους.

Η διοίκηση της Ένωσης Ποντίων Επαρχίας Ελασσόνα ευχαριστεί τον κόσμο που παραβρέθηκε και γέμισε το κέντρο, τους επίσημους προσκεκλημένους για την παρουσία τους, τους χορηγούς και τους επαγγελματίες της επαρχίας της Ελασσόνας για τη οικονομική στήριξη, τους εκπροσώπους των σωματείων που τίμησαν και αυτοί το σύλλογο και φυσικά τους εθελοντές - μέλη της για την σημαντική δουλειά που προσέφεραν στην οργάνωση της εκδήλωσης.

Πηγή: Elassona 88.4