Καστανούσσα – Εκδήλωση Μνήμης για τη Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου και της Μ. Ασίας

Καστανούσσα – Εκδήλωση Μνήμης για τη Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου και της Μ. Ασίας

Ο Πολιτιστικός Σύλλογος Καστανούσσας στο πλαίσιο των εκδηλώσεων “Ελευθέρια 2024” του Δήμου Σιντικής, διοργανώνει εκδήλωση τιμής και μνήμης για τη Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου και της Μικράς Ασίας. Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί τη Δευτέρα 24 Ιουνίου 2024.

Πρόγραμμα εκδήλωσης

07:30 – Πανηγυρική θ.Λειτουργία στον Ι.Ν. Αγίου Πνεύματος Παλιάς Καστανούσσας

11:15 – Επιμνημόσυνη δέηση στο Μνημείο Προσφυγικού Ελληνισμού - Κατάθεση στεφάνων – Σιγή 1 λεπτού – Εθνικός Ύμνος

11:30 – Χορευτικά Τμήματα

Τήρησε τον λόγο του ο Χριστοδουλίδης! Η Γενοκτονία Ελλήνων, Αρμενίων και Ασσυρίων στη Μέση Εκπαίδευση

Τήρησε τον λόγο του ο Χριστοδουλίδης! Η Γενοκτονία Ελλήνων, Αρμενίων και Ασσυρίων στη Μέση Εκπαίδευση

Μεγάλη μέρα για την Κύπρο! Το Υπουργείο Παιδείας ενέκρινε τη θεσμοθέτηση Ημέρας Μνήμης της Γενοκτονίας των Αρμενίων, των Ασσυρίων και των Ελλήνων του Πόντου

του Χρήστου Κωνσταντινίδη

«Από το νέο σχολικό έτος, η 19η Μαΐου θα καθιερωθεί ως μια από τις επίσημες ημέρες τιμής στα σχολεία, όπου μέσα από ειδικές σχολικές εκδηλώσεις θα τιμάται η θυσία των θυμάτων της γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου».

Αυτά είναι μεταξύ άλλων τα λόγια του Νίκου Χριστοδουλίδη στο μνημόσυνο των θυμάτων της Γενοκτονίας του Πόντου, στον Ιερό Ναό Αγίου Νικολάου στην Έγκωμη, στις 19 Μαΐου 2024. Πέρασε ένας μήνας και ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας κράτησε τον λόγο του. Γιατί όπως ανακοίνωσε το Υπουργείο Παιδείας της Μεγαλονήσου, στις 19 Ιουνίου 2024, τo Υπουργικό Συμβούλιο ενέκρινε απόφαση στη βάση της οποίας προωθούνται σημαντικές τροποποιήσεις στους Κανονισμούς Λειτουργίας των Σχολείων Μέσης Εκπαίδευσης.

Μεταξύ των τριών τροποιήσεων που ανακοινώθηκαν ήταν και η θεσμοθέτηση της Ημέρας Μνήμης και Τιμής των Θυμάτων της Γενοκτονίας των Αρμενίων, των Ελλήνων του Πόντου και των Ασσυρίων. Έτσι κάθε χρόνο στις 24 Απριλίου, στις 19 Μαΐου και στις 7 Αυγούστου, οι μαθητές και οι μαθήτριες, σε εκείνη την άκρη του Ελληνισμού, με ειδικές εκδηλώσεις, θα τιμούν τις ψυχές των Αρμενίων, των Ελλήνων και των Ασσυρίων που μαρτύρησαν εξαιτίας των γενοκτονικών πολιτικών που εφαρμόστηκαν στην Τουρκία.

Η ευαισθησία του Νίκου Χριστοδουλίδη για το θέμα της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου δεν είναι τυχαία. Ο ίδιος έχει συνδέσει σε ομιλίες του στο παρελθόν το ποντιακό δράμα με την τραγωδία της Κύπρου το 1974. «Δεν μπορώ να μην μνημονεύσω την πορεία των αιχμαλώτων Κυπρίων κατά τους μήνες της εισβολής και τη μεταφορά τους στη Μικρά Ασία, στα Άδανα και στην Αμάσεια. Εκεί, με ένα μυστικό τρόπο, ενώθηκαν οι αγωνίες, οι ιδρώτες και το αίμα Ελλήνων Κυπρίων και Ελλήνων Μικρασιατών και Ποντίων. Η νοερή αυτή συνάντηση, σφραγίζει το κοινό δράμα και την κοινή μας πορεία. Εξάλλου, η περίπτωση της Γενοκτονίας των Ποντίων θυμίζει σε κάποιο βαθμό το δράμα των αγνοουμένων και των ηρωικών εγκλωβισμένων μας», είχε αναφέρει ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Καμία ερώτηση προς την Υπουργό για το θέμα 

Παρότι η θέσπιση εκδηλώσεων στη Μέση Εκπαίδευση για τις ημέρες μνήμης των γενοκτονιών που υπέστησαν οι χριστιανικοί πληθυσμοί της Ανατολής είναι μία πολύ σημαντική εξέλιξη στην Κύπρο, οι δημοσιογράφοι που καλύπτουν το ρεπορτάζ του Υπουργείου Παιδείας στη Μεγαλόνησο δεν έδωσαν την απαραίτητη προσοχή, αν κρίνουμε από τις ερωτήσεις που δέχτηκε η Υπουργός Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας, Αθηνά Μιχαηλίδου, μετά το πέρας της συνεδρίας του Υπουργικού Συμβουλίου. Η Υπουργός απάντησε μόνο σε ερώτηση που αφορούσε την απαγόρευση της ενεργοποίησης και χρήσης κινητών τηλεφώνων καθ’ όλη τη διάρκεια λειτουργίας του σχολείου στο Γυμνάσιο, στο Λύκειο και στις Τεχνικές Σχολές. 

Οι άλλες δεσμεύσεις για τους Πόντιους

Ο Νίκος Χριστοδουλίδης είχε αναφέρει, ότι η Πολιτεία στην Κύπρο διαχρονικά προσπαθεί να είναι δίπλα στους Πόντιους, για να τους στηρίξει, να τους βοηθήσει με κάθε δυνατόν τρόπο στα διάφορα προβλήματα που αντιμετωπίζουν, όπως, για παράδειγμα, είπε, «είναι η απόκτηση ενός οικήματος, το οποίο να λειτουργεί ως χώρος συναπαντήματος και ως σημείο αναφοράς για τη διατήρηση της πλούσιας πολιτιστικής σας κληρονομιάς, των παραδόσεών σας και για τη διαφύλαξη των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών των Ποντίων». Ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας γνωρίζει πολύ καλά διάφορα άλλα αιτήματα που έχουν οι Πόντιοι και αφορούν ανθρωπιστικά θέματα που επηρεάζουν την καθημερινότητά τους, όπως είναι η ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, στο πλαίσιο του ΓεΣΥ, οι πολιτογραφήσεις, η κοινωνική σύνταξη και άλλα πολλά, για τα οποία είχε δεσμευτεί να παρέχει λύσεις.

Πηγή: Infognomon

Ταξίδι στις χαμένες πατρίδες μέσα από τις αναμνήσεις

Ταξίδι στις χαμένες πατρίδες μέσα από τις αναμνήσεις

Στις χαμένες πατρίδες του Πόντου, της Μικράς Ασίας και της Ανατολικής Θράκης ταξίδεψαν το απόγευμα της Τρίτης 11 Ιουνίου μέσα από αφηγήσεις, τραγούδια και θεατρικά δρώμενα όσοι βρέθηκαν στο αμφιθέατρο του Ιδρύματος Παπανικολάου για να παρακολουθήσουν την παρουσίαση του project του 7ου Δημοτικού Σχολείου Κομοτηνής που έλαβε την πρώτη θέση στον 8o διεθνή μαθητικό Διαγωνισμό Ελληνισμός της Ανατολής: Πόντος, Μικρασία, Θράκη. Μαθητές του σχολείου συμμετείχαν στο διαγωνισμό που προκήρυξαν η Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Σερρών, το Υπουργείο Εσωτερικών (Μακεδονίας-Θράκης) και το Τμήμα Εκπαιδευτικής Ραδιοτηλεόρασης και Ψηφιακών Μέσων του Υ.ΠΑΙ.Θ.Α. συνδιοργάνωσαν με την υποστήριξη της Έδρας Ποντιακών Σπουδών του Α.Π.Θ. και του Πανελλήνιου Συνδέσμου Ποντίων Εκπαιδευτικών. Οι εκπαιδευτικοί  του Σχολείου Κομοτηνής κ. Μαρία Λεπίδα και Ελένη Γεωργακοπούλου εμπνεύστηκαν από τον διαγωνισμό κι αποφάσισαν να συμμετάσχουν με τους μαθητές να συγκεντρώνουν τις «προσωπικές ιστορίες» των προσφύγων προγόνων τους, μέσα από ερωτηματολόγια. Με επισκέψεις εκπροσώπων προσφυγικών συλλόγων, τη σύνταξη των παρουσιάσεων, με ηχητικά τμήματα από τα ίδια τα παιδιά, και περιλαμβάνοντας εικαστικά έργα, τραγούδια, χορούς των περιοχών καταγωγής και δραματοποιήσεις, η τελική παρουσίαση εστάλη στον διαγωνισμό στον οποίο πήραν μέρος 191 σχολεία, με το σχολείο να λαμβάνει την πρώτη θέση, μαζί με άλλα 7, στην κατηγορία του project. Όλη αυτή η δουλειά, μαζί με τα θεατρικά που προετοιμάστηκαν από παιδιά και εκπαιδευτικούς παρουσιάστηκαν στην σκηνή του Ιδρύματος Παπανικολάου, θέλοντας να αναδείξουν όλη την προσπάθεια των παιδιών.

Ώθηση για να ανασυρθούν οι μνήμες Όπως σημείωσε η κ. Γεωργακοπούλου, το σχολείο τους έχει πολλούς μαθητές με προσφυγική καταγωγή, και τους ενδιαφέρει ιδιαίτερα το θέμα, για αυτό και ασχολήθηκαν, ωθώντας τους μαθητές τους μέσα από το ερωτηματολόγιο που συνέταξαν να ρωτήσουν τους γονείς και τους παππούδες τους για την προσφυγική τους καταγωγή. Έτσι συγκεντρώθηκαν οι προσωπικές τους ιστορίες και ετοιμάστηκε μια παρουσίαση, διδάχτηκαν τραγούδια και χορούς των περιοχών αυτών, ενώ δραματοποιήθηκαν και κάποια κομμάτια που παρουσιάστηκαν την Τρίτη. «Ήταν πολύ συγκινητικό να ακούμε ότι “εγώ κυρία δεν ήξερα τίποτα από αυτά” ή για παράδειγμα “δεν ήξερα πως η γιαγιά μου ήρθε από την Καππαδοκία” δεν γνώριζαν πλέον την καταγωγή, γιατί οι μνήμες σβήνουν, τα χρόνια έχουν περάσει» ανέφερε, ενώ θετικό ήταν πως και οι γονείς μπήκαν στη διαδικασία να θυμηθούν ή να γνωρίσουν τις λεπτομέρειες. Έτσι έδωσαν και την ώθηση να ανασυρθούν οι μνήμες συνολικά μέσα στην οικογένεια.

Κομμάτι της ιστορίας του τόπου οι μαθητές «Ήταν μια μοναδική εμπειρία, γιατί τα παιδιά συνειδητοποίησαν πως είναι κομμάτι της ιστορίας του τόπου τους» επισήμανε η κ. Λεπίδα, που θεωρεί συγκινητικό ότι τα παιδιά έψαξαν μαζί με τους γονείς τους, ρωτώντας παππούδες και γιαγιάδες για τις ιστορίες τους. Αυτές ενσωματώθηκαν στο έργο, και παρουσίασαν στην εκδήλωση, καθώς οι δύο εκπαιδευτικοί έγραψαν τρία μικρά θεατρικά, κάτι που χάρηκαν πολύ τα παιδιά. Σημαντικές επίσης ήταν οι πρόβες που έκαναν μαζί με τα παιδιά στην σκηνή του Ιδρύματος Παπανικολάου, κάνοντας ακόμα πιο βιωματική την όλη εμπειρία, δίνοντας στους γονείς και το ευρύτερο κοινό την ευκαιρία να γνωρίσουν την δουλειά τους όλους τους προηγούμενους μήνες. Όσο για την συνέχιση ανάλογων δράσεων τα επόμενα χρόνια, τόνισε πως είναι πρόθυμοι να τις συνεχίσουν αν προκύψει κάτι αντίστοιχο, γιατί είναι εξαιρετικό.

Πηγή: Παρατηρητής της Θράκης

Ερώτηση ΣΥΡΙΖΑ στη Βουλή για την ενίσχυση της εκμάθησης της Ιστορίας του Ποντιακού Ελληνισμού στα σχολεία

Ερώτηση ΣΥΡΙΖΑ στη Βουλή για την ενίσχυση της εκμάθησης της Ιστορίας του Ποντιακού Ελληνισμού στα σχολεία

«Να ενισχυθεί η εκμάθηση της Ιστορίας του Ποντιακού Ελληνισμού στα σχολεία, για να κρατηθεί η μνήμη ζωντανή και να μην ανοίξουν στο μέλλον τα τραύματα του παρελθόντος», ζητούν 18 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία σε ερώτηση που κατέθεσαν στη Βουλή με επικεφαλής την αναπληρώτρια τομεάρχη Υγείας Ράνια Θρασκιά.

«Η γενοκτονία του Ποντιακού Ελληνισμού είναι από τις πιο μελανές σελίδες της ελληνικής και της παγκόσμιας Ιστορίας, ένα συλλογικό τραύμα που δεν μπορεί να επουλωθεί, ένα έγκλημα που δεν πρέπει να περάσει στη λήθη. H Πολιτεία οφείλει να τιμήσει την μακραίωνη και πλούσια Ιστορία του Ποντιακού Ελληνισμού και τη συνεισφορά του στην πορεία και την Ιστορία της χώρας μας, μεριμνώντας έμπρακτα για την ανάδειξη της ιστορικής μνήμης», σημειώνεται στη σχετική ερώτηση.

Τι ενημέρωση ζητούν οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ

Ωστόσο, τονίζουν οι βουλευτές του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης, «τόσο τα σχολικά βιβλία της Ιστορίας ειδικά αλλά και τα Προγράμματα Σπουδών γενικά, σε όλες τις εκπαιδευτικές βαθμίδες, συμπεριλαμβάνουν ελάχιστα ή/και αποσπασματικά την Ιστορία του Ποντιακού Ελληνισμού, τη στιγμή που το σχολείο διαδραματίζει τον πλέον κυρίαρχο ρόλο στη διαχείριση του ιστορικού παρελθόντος», αναφέρουν οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, σε σχετική ερώτηση που απευθύνουν στον υπουργό Παιδείας».

Οι βουλευτές ζητούν να ενημερωθεί η Βουλή αν θα ενισχυθεί η διδασκαλία της Ιστορίας του Ποντιακού Ελληνισμού στα σχολικά εγχειρίδια όλων των εκπαιδευτικών βαθμίδων, όπως και επίσης, με ποιους άλλους τρόπους θα διασφαλιστεί η δημιουργική εκμάθηση της ποντιακής Ιστορίας και κληρονομιάς στα σχολεία της χώρας.

Πηγή: In

Γ. Τερζίδης: Το έργο που μας άφησε ο Χριστόφορος Χριστοφορίδης είναι τεράστιο και μοναδικό

Γ. Τερζίδης: Το έργο που μας άφησε ο Χριστόφορος Χριστοφορίδης είναι τεράστιο και μοναδικό

του Γιάννη Τερζίδη*

Την περασμένη Πέμπτη αποχαιρετήσαμε τον αγαπημένο δάσκαλο Χριστόφορο Χριστοφορίδη. Το έργο που μας άφησε ο Χριστοφορίδης είναι τεράστιο και μοναδικό. Δεν θα χρησιμοποιήσω ποσοτικές μεταβλητές, δεν θ’ απαριθμήσω – αν το έκανα θα γέμιζα σελίδες. Για την μοναδικότητα του έργου ενός μοναδικού ανθρώπου θα πω. Έργο που απαιτούσε βαθιά γνώση της γλώσσας, μελέτη και κόπο πολύ. Που έδωσε λόγο -ζωντανό λόγο- Πατρίδας στην δική μας γενιά, που έβγαλε την Ποντιακή από το μουσείο των λεξικών και της έδωσε δύναμη να μάχεται τη λήθη, που άνοιξε δρόμους στους λογοτέχνες της επόμενης γενιάς. Η γλώσσα του πρόσφυγα μίλησε για προσφυγιά, για Πόντο, για πολιτισμό, για το χθες και το αύριο. Ο Χριστοφορίδης, χωρίς να έχει ίχνος ελιτισμού, ήταν το αντίβαρο στην μετριότητα. Η ουσιαστική αρωγή σε κάθε νέα προσπάθεια.

Η πορεία του Χριστοφορίδη στα ποντιακά γράμματα ξεκίνησε με την επιμέλεια της, επικής συνηθίζω να λέω, τριλογίας του πατέρα του, Στάθη Χριστοφορίδη. Το «Μαύρα καιρούς και μαύρα ημέρας» παραδόθηκε αρχικά στον Γεώργιο Ζερζελίδη να το επιμεληθεί, που όμως έφυγε από τη ζωή, «αναγκάζοντας» τον Χριστόφορο να ασχοληθεί αυτός. Στο δύσκολο έργο της αποτύπωσης μιας γλώσσας για αιώνες προφορικής, είχε ως πυξίδα το έργο του Ζερζελίδη και του Άνθιμου Παπαδόπουλου. Η βοήθεια Ιορδάνη Παμπούκη, επίσης, ήταν κάτι που ο Χριστόφορος μνημόνευε συχνά.

Στη συνέχεια, πολλά κείμενα, που θα έμεναν… χειρόγραφα σε συρτάρια, έγιναν βιβλία. Σε ότι αξιόλογο έχει εκδοθεί τις τελευταίες δεκαετίες ο δάσκαλος βοήθησε με τον ένα ή τον άλλο τρόπο. Ο Κώστας Διαμαντίδης θα πει: «Ευχαριστώ βαθέα από καρδίας, τον φίλο μου Χριστόφορο Χριστοφορίδη, γιο του αθεράπευτα νοσταλγού της Ποντιακής γης, Σάρπογλη, άοκνο εργάτη της ποντιακής γλώσσας, που είχε όλη την φιλολογική επιμέλεια στα χειρόγραφά μου και τη σύνταξη του γλωσσαρίου, και που χωρίς τη δική του συμβολή και στήριξη θα ήταν αδύνατο να προχωρήσω στην έκδοση αυτή». Το τηλέφωνο του Χριστόφορου απαντούσε σε κάθε ερώτημα και το σπίτι του ήταν ανοιχτό στους μελετητές και λογοτέχνες.

Κάτι που ακουγόταν και αξίζει να ειπωθούν δυο λόγια είναι ο αστικός μύθος: «Ο Σάρπογλης ασχολήθηκε μόνο με το Ιδίωμα της Ματσούκας». Στην πραγματικότητα ο Χριστόφορος μελέτησε την Ποντιακή στο σύνολό της, προτρέποντας μάλιστα πολλούς φυσικούς ομιλητές να γράψουν στα ιδιώματά τους. Πολλά «ανεφορίτ’κα» κείμενα δημοσιεύτηκαν με παρότρυνση και επιμέλεια δική του. Θα αναφέρω χαρακτηριστικά «Το Ξερίζωμαν» του Σταύρου Κ. Κυριακίδη, ένα θεατρικό που θα επανεκδοθεί σύντομα, γραμμένο στο Ιδίωμα Χαλδίας. Σε πολλές μελέτες, με ποντιακή θεματολογία, στάθηκε αρωγός.

Όλοι εμείς που είχαμε την τύχη να δουλέψουμε μαζί του, να γίνουμε παρέα του, ξέρουμε καλά το άρωμα της ανιδιοτέλειας. Μου λείπουν (πάντα θα μου λείπουν) οι κουβέντες μας, σ’ ένα τραπέζι με καφέ ελληνικό και πολλά ανοιχτά βιβλία...

* Ο Γιάννης Τερζίδης είναι συγγραφέας