Δευτέρα 3 Μαρτίου 2025

Συνάντηση γεύσεων με Ποντιακούς χορούς στη Νάουσα

Συνάντηση γεύσεων με Ποντιακούς χορούς στη Νάουσα
Συνάντηση γεύσεων με Ποντιακούς χορούς στη Νάουσα

Η καθιερωμένη «Συνάντηση Γεύσεων» πραγματοποιήθηκε το πρωί του Σαββάτου στην οδό Δημ. Βλάχου (πρώην Δημαρχίας), με την Εύξεινο Λέσχη Ποντίων Νάουσας να διοργανώνει μια εκδήλωση γεμάτη παράδοση, γεύσεις και μουσική.

Η «Ορχήστρα του Βαγγέλη Ψαθά» έδωσε τον ρυθμό στη γιορτή με τους παραδοσιακούς της ήχους, δημιουργώντας μια ζεστή και γιορτινή ατμόσφαιρα. Ντόπιοι και επισκέπτες της Νάουσας είχαν την ευκαιρία να απολαύσουν εκλεκτά τοπικά εδέσματα, συνοδευμένα από εκλεκτό κρασί της περιοχής.

Συνάντηση γεύσεων με Ποντιακούς χορούς στη Νάουσα

Η εκδήλωση, που έχει γίνει θεσμός, αποτελεί μια μοναδική ευκαιρία για την ανάδειξη της πλούσιας γαστρονομικής και πολιτιστικής κληρονομιάς της Νάουσας. Οι παρευρισκόμενοι διασκέδασαν, χόρεψαν και αντάλλαξαν ευχές, σε μια ατμόσφαιρα που θύμιζε παλιές, αυθεντικές στιγμές της παράδοσης.

Η «Συνάντηση Γεύσεων» αναδεικνύει κάθε χρόνο την τοπική παράδοση, ενώνοντας ανθρώπους όλων των ηλικιών σε μια γιορτή που τιμά τις ρίζες και την ιστορία του τόπου.

Ιστορική και λαογραφική ανάλυση του Πόντου από τον Χορευτικό Όμιλο Ποντίων «Σέρρα»

Ιστορική και λαογραφική ανάλυση του Πόντου από τον Χορευτικό Όμιλο Ποντίων «Σέρρα»
Ιστορική και λαογραφική ανάλυση του Πόντου από τον Χορευτικό Όμιλο Ποντίων «Σέρρα»

Ο Χορευτικός Όμιλος Ποντίων "Σέρρα" προσκαλεί τα μέλη και τους φίλους του συλλόγου σε μια ιστορική και λαογραφική ανάλυση του Πόντου την Κυριακή 9 Μαρτίου 2025 και ώρα 17:00 στο αμφιθέατρο του παλαιού Δημαρχείου Ταύρου στην οδό Πειραιώς 213.

Η Παράδοση του χθες σε σχέση με το σήμερα (χορός, μουσική, ενδυμασία μουσικά όργανα, χορευτικές διαδικασίες) με εισηγητή το χοροδιδάσκαλο - ερευνητή, Νίκο Ζουρνατζίδη.

Κυριακή 2 Μαρτίου 2025

Κουκαράς: Στην Κατερίνη παραμένει ζωντανή η πολιτιστική κληρονομιά του Πόντου

Κουκαράς: Στην Κατερίνη παραμένει ζωντανή η πολιτιστική κληρονομιά του Πόντου
Κουκαράς: Στην Κατερίνη παραμένει ζωντανή η πολιτιστική κληρονομιά του Πόντου

Η Ένωση Ποντίων Πιερίας καταβάλλει συστηματικές προσπάθειες για να μεταλαμπαδεύσει τα ήθη και τα έθιμα της ποντιακής παράδοσης στις νεότερες γενιές, με ιδιαίτερη έμφαση σε εμβληματικά έθιμα όπως ο «Κουκάρας». Μέσα από ένα ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων, επιδιώκει να διατηρήσει ζωντανή την πολιτιστική κληρονομιά του Πόντου και να την ενσωματώσει στην καθημερινότητα των παιδιών.

Μέσα από αυτές τις δράσεις, η Ένωση Ποντίων Πιερίας επιδιώκει να καλλιεργήσει στα παιδιά την αγάπη για την ποντιακή παράδοση, να τους μεταδώσει τη γνώση για σημαντικά έθιμα όπως ο «Κουκάρας» και να τα ενθαρρύνει να γίνουν οι συνεχιστές της. 

Κουκαράς: Στην Κατερίνη παραμένει ζωντανή η πολιτιστική κληρονομιά του Πόντου

Στην προσπάθεια αυτή σημαντική είναι η συμβολή της Χοροδιδασκάλου της Ένωσης, κας. Έφης Τουμπουλίδου συνεπικουρούμενη από την έφορο των χορευτικών τμημάτων κα. Κική Ευμορφίδου αλλά και γονείς των παιδιών.

Κουκαράς

Το ποντιακό έθιμο «Κουκάρα» ή «Κουκαράς» αναβίωνε κάθε Σαρακοστή, από τους Πόντιους. Ο «κουκαράς» αποτελούνταν από ένα μεγάλο κρεμμύδι (ή πατάτα), πάνω στο οποίο κάρφωναν εφτά φτερά κότας ή κόκορα.

Κουκαράς: Στην Κατερίνη παραμένει ζωντανή η πολιτιστική κληρονομιά του Πόντου

Σύμφωνα, με την παράδοση ήταν μια επινόηση των ευρηματικών Πόντιων μανάδων, για να μπορούν να «φοβίζουν» τα παιδιά τους ώστε να κρατούν τη νηστεία μέχρι το Πάσχα.

Εφτά φτερά, όσες και οι εβδομάδες της νηστείας. Ο «κουκαράς» κρεμόταν στο ταβάνι τα ξημερώματα της Καθαράς Δευτέρας και το πρωί, όταν τα παιδιά ξυπνούσαν, το αντίκριζαν με δέος και φόβο να κρέμεται και να κουνιέται στο ταβάνι!

Κουκαράς: Στην Κατερίνη παραμένει ζωντανή η πολιτιστική κληρονομιά του Πόντου

Για το έθιμο αυτό υπήρχε το ρητό: «Ρίζα μ’, ωρία παίρετεν τυρίν για βούτερον και τρώτεν, αμάν θα χολιάσκεται και θα σείεται ο κουκαράς!».

Μετά το τέλος κάθε εβδομάδας αφαιρούσαν από τον κουκαρά ένα φτερό, κι έτσι ήξεραν πόσες εβδομάδες απομένουν μέχρι το Πάσχα. Το Μεγάλο Σάββατο, «ξεπουπουλιασμένος» πια, ο κουκαράς αποχωρούσε για να επιστρέψει ένα χρόνο αργότερα.

Οι Πόντοι της Λάρισας αναβίωσαν το έθιμο του «κουκαρά»

Οι Πόντοι της Λάρισας αναβίωσαν το έθιμο του «κουκαρά»
Οι Πόντοι της Λάρισας αναβίωσαν το έθιμο του «κουκαρά»

Ο Πολιτιστικός Σύλλογος Παλιννοστούντων Ποντίων Λάρισας «Ο Πόντος» αναβίωσε χτες το έθιμο του «κουκαρά». Συμμετείχαν τα μικρότερα τμήματα του χορευτικού. Ζωγράφισαν, κάρφωσαν επτά φτερά όπως λέει η παράδοση λόγω των επτά εβδομάδων της Μεγάλης νηστείας και πέρασαν σκοινάκι για να τον κρεμάσουν σπίτι τους. Τα παιδιά ενθουσιάστηκαν από την διαδικασία και ξαφνιάστηκαν από την ιστορία του «κουκαρά».

Στα μεγαλύτερα τμήματα των χορευτικών και στους ενήλικες έγινε απλή αναφορά. Το ευχάριστο μέσα από την προσπάθεια αυτή του συλλόγου για αναβίωση των ποντιακών μας εθίμων είναι ότι τα παιδιά έφυγαν με τον «κουκαρά» στο χέρι και προσπάθησαν να εξηγήσουν στους γονείς τους τι ήταν αυτό και που το χρησιμοποιούσαν.

Οι Πόντοι της Λάρισας αναβίωσαν το έθιμο του «κουκαρά»

Τέλος, ο σύλλογος έχει βάλει στόχο να κάνει κι άλλες τέτοιες αναβιώσεις εθίμων καθώς αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της πολιτιστικής κληρονομιάς τα οποία πρέπει να διασωθούν και να μεταλαμπαδευτούν στις επόμενες γενιές.

Η ιστορική διαδρομή της Ποντιακής μουσικής

Η ιστορική διαδρομή της Ποντιακής μουσικής
Η ιστορική διαδρομή της Ποντιακής μουσικής

Πόσα είδη ποντιακής λύρας υπάρχουν; Σε ποιες περιπτώσεις χρησιμοποιούνταν το καθένα, και σε ποια σημεία διαφέρουν η μουσική του ανατολικού Πόντου από τη μουσική του δυτικού; Με αυτά τα ερωτήματα ως βάση, το Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης (ΚΩΘ), άρρηκτα δεμένο με τη ζωή και την ιστορία της πόλης, πραγματοποίησε στις αρχές Φεβρουαρίου μια «εκπαιδευτική παράσταση» που αξίζει να παρακολουθήσει κανείς, όσο κι αν θεωρεί ότι γνωρίζει τις απαντήσεις.

Η κατάμεστη αίθουσα του Βαφοπούλειου Πνευματικού Κέντρου αποδεικνύει άλλωστε το ενδιαφέρον που δείχνουν οι Θεσσαλονικείς για την ποντιακή μουσική, αλλά και την εμπιστοσύνη τους στο όνομα του Γιώργου Πουλαντζακλή.


Ενταγμένη στο πλαίσιο της σειράς «Εκπαιδευτικά Προγράμματα 65+» του Ωδείου, η βραδιά της ποντιακής μουσικής περιλάμβανε την εθνομουσικολογική ανάλυση της Αναστασίας Ζαχαριάδου (δρ ΑΠΘ), αποσπάσματα από τις ιστορικές ηχογραφήσεις της Μέλπως Μερλιέ από το 1930, και φυσικά πολλή ποντιακή μουσική.

Τον Γιώργο Πουλαντζακλή (κεμεντζέ, κεμανέ) συνόδευσαν ο Χάρης Πορφυρίδης (λαούτο), ο Γιάννης Κουτσάκης (νταούλι), και η Αναστασία Ζαχαριάδου (κανονάκι).

Όσο για τον προσδιορισμό «65+»; Καμία σχέση! Αυτές οι επιμορφωτικές εκδηλώσεις του ΚΩΘ προσελκύουν κοινό όλων των ηλικιών, καθώς η μουσική –και πολύ περισσότερο η καλή μουσική– δεν γνωρίζει περιορισμούς.