Κυριακή 10 Αυγούστου 2025

Αύγουστος: Μήνας συγκομιδής του χρυσού καρπού στον Εύξεινο Πόντο

Αύγουστος: Μήνας συγκομιδής του χρυσού καρπού στον Εύξεινο Πόντο
Αύγουστος: Μήνας συγκομιδής του χρυσού καρπού στον Εύξεινο Πόντο

Γράφει η Μυροφόρα Ευσταθιάδου

Κάπου στις ακτές της Μαύρης Θάλασσας, αυτές τις μέρες οι πλαγιές γεμίζουν ζωή. 

Τσιφλίκια ολόκληρα στην Ορντού, στην Κερασούντα, στην Τραπεζούντα. Ξεκινά η συγκομιδή των φουντουκιών, και δεν μιλάμε για μια απλή σοδειά.

Είναι ο παλμός του τόπου: το 70% των φουντουκιών όλου του κόσμου γεννιέται εδώ· το 90% των φουντουκιών της Ferrero και της Nutella περνά από αυτά τα χωράφια.

Από τον Ηρόδοτο ως τον Evliya Çelebi, όλοι γράφουν για το ιδιαίτερο κλίμα που χαϊδεύει τη φουντουκιά και την κάνει να δίνει καρπό σαν χρυσάφι σε κέλυφος. Ανάμεσα στους κορμούς, θα βρεις τραγούδια που σιγοτραγουδιούνται από στόμα σε στόμα, ιστορίες που λέγονται για να περνά η ώρα, έρωτες που ανθίζουν κρυφά κάτω από τα φύλλα.

Πάντα με "αργατία", τα καλάθια γεμίζουν, το λάδι του φουντουκιού λάμπει στο φως, κι ακόμη και τα τσόφλια, στοιβαγμένα στην άκρη, περιμένουν τον χειμώνα για να γίνουν φωτιά.
Συμπέρασμα; Πάρτε τον δρόμο για τον Πόντο. Νοερά, αληθινά.

Κι αν δε μπορείτε, τουλάχιστον βυθίστε το κουτάλι στη Nutella και φανταστείτε τον ήχο της Μαύρης Θάλασσας.

Κάρυον το ποντικόν ή λεφτοκάρ’.

Bahçeye gel bahçeye
kuru fındık bulursun
alacaksan al beni
sonra pişman olursun.

Η εορτή της Μεταμορφώσεως στη Λαυρεντιανή Μονή με υποδοχή της ιεράς εικόνος της Παναγίας Σουμελά

Η εορτή της Μεταμορφώσεως στη Λαυρεντιανή Μονή με υποδοχή της ιεράς εικόνος της Παναγίας Σουμελά
Η εορτή της Μεταμορφώσεως στη Λαυρεντιανή Μονή με υποδοχή της ιεράς εικόνος της Παναγίας Σουμελά

Στον περικαλλή ναό του Προσκυνήματος της Ιεράς Λαυρεντιανής Μονής Μεταμορφώσεως του Σωτήρος εορτάστηκε στη Δράμα η Δεσποτική γιορτή της Μεταμορφώσεως.

Το εσπέρας της Τρίτης πραγματοποιήθηκε υποδοχή της φιλοτεχνηθείσης ιεράς εικόνος της Παναγίας Σουμελά από τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Δράμας κ. Δωρόθεο. Την ιερά εικόνα υποδέχθηκαν ποντιακοί σύλλογοι και τίμησαν με τραγούδια και χορούς του Πόντου. Ο Σεβασμιώτατος μετέφερε από το Σκευοφυλάκειο της Ι. Μητροπόλεως το άφθαρτο και μυροβλύζον δεξιό χέρι της ποντίας αομάτου Σωτηρίας, που με την υπέρμετρη ελεημοσύνη και την φιλανθρωπία της στον Πόντο κέρδισε τον στέφανο της αγιότητας.

Η εορτή της Μεταμορφώσεως στη Λαυρεντιανή Μονή με υποδοχή της ιεράς εικόνος της Παναγίας Σουμελά

Στη συνέχεια εψάλη μέγας πανηγυρικός εσπερινός στον οποίο χοροστάτησε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Σηλυβρίας κ. Μάξιμος. Στον εσπερινό συμμετείχαν ο Πρωτοσύγκελος της Ι. Μητροπόλεως Βελγίου Αρχιμ. κ. Φιλάδελφος Καφαλής, ο ιεροκήρυκας της Μητροπόλεως Κηφισίας Αρχιμ. κ. Πορφύριος Φραγκάκος, ο ιερός κλήρος της Ι. Μητροπόλεως Δράμας και οι Αρχές της πόλεως. Ο δραμινός λαός συμμετείχε πανδήμως στην πανήγυρη της Ι. Μονής-Προσκυνήματος.

Διαδίδοντας τον Ποντιακό πολιτισμό στη Λατινική Αμερική

Διαδίδοντας τον Ποντιακό πολιτισμό στη Λατινική Αμερική
Διαδίδοντας τον Ποντιακό πολιτισμό στη Λατινική Αμερική

Στο μακρινό Περού ταξίδεψε πρόσφατα η xορευτική ομάδα και οι μουσικοί της Ένωσης Ποντίων «Η Μαύρη Θάλασσα», με επικεφαλής την πρόεδρο Ράνια Χρυσοχοΐδου και συντονιστή τον ταμία Χρήστο Καζαντζίδη και συμμετείχαν με μεγάλη επιτυχία στο διεθνές φεστιβάλ παραδοσιακών χορών στην πρωτεύουσα Λίμα. Οι εκδηλώσεις του φεστιβάλ διήρκησαν πέντε ημέρες και περιλάμβαναν παραστάσεις σε κεντρικά θέατρα και σε μεγάλες πλατείες, καθώς και παρελάσεις με τις παραδοσιακές φορεσιές και τις σημαίες των χωρών, στο κέντρο της πόλης. Η ελληνική αποστολή που ξεχώρισε και έδωσε δυναμικό παρόν, έγινε δεκτή με ενθουσιασμό από τον ντόπιο πληθυσμό και όλες οι εμφανίσεις της καταχειροκροτήθηκαν. Η ελληνική πρεσβεία, δια του προξένου της Θάνου Καυκαλίδη και η ελληνική παροικία δια του προέδρου της Γιώργου Πάτσια-Sylva, στάθηκαν από την πρώτη στιγμή στο πλευρό της αποστολής.

Διαδίδοντας τον Ποντιακό πολιτισμό στη Λατινική Αμερική

Οι μουσικοχορευτικές παραστάσεις συνοδεύονταν από φωτογραφική παρουσίαση αξιοθέατων της πατρίδας μας και από την εξής σύντομη παρουσίαση της ιστορίας της στα ισπανικά από την έφορο πολιτιστικών Δέσποινα Κανάκη-Χρυσοχοΐδου «Η Ελλάδα είναι μια μικρή αλλά πολύ σημαντική χώρα στο νοτιοανατολικό άκρο της Ευρώπης με πολλά πανέμορφα νησιά και φιλόξενους ανθρώπους. Είναι η χώρα όπου εδώ και τρεις χιλιάδες χρόνια γεννήθηκε η δημοκρατία, η φιλοσοφία, τα μαθηματικά, η ιατρική και άλλες επιστήμες. Στην Αθήνα, την πρωτεύουσα μας, που βρίσκεται η έδρα της Ένωσής μας, χτίστηκε ένα από τα 7 θαύματα του κόσμου, ο Παρθενώνας, πριν από 2.500 χρόνια. Μέρος του ελληνικού πολιτισμού αποτελεί η παραδοσιακή μουσική και ο χορός. Ένα μικρό μέρος του σας παρουσιάζουμε με τη βοήθεια των μουσικών μας, Γιώργου Ζίνισσα στην ποντιακή λύρα, Δέσποινας Κανάκη-Χρυσοχοΐδου και Άννας Παπαδομανωλάκη στο νταούλι». Πριν από τη Σέρα «Οι άνδρες την ομάδας μας χορεύουν τον πανάρχαιο χορό Σέρα, που χόρευαν οι πρόγονοί μας Έλληνες του Πόντου, στα παράλια της Μαύρης θάλασσας, όπου έζησαν ειρηνικά για 30 αιώνες, μέχρι που γενοκτονήθηκαν και οι επιβιώσαντες εκδιώχθηκαν βίαια. Στη μνήμη των χιλιάδων αθώων θυμάτων αφιερώνουμε τη Σέρα». Η Ένωση δημιούργησε δεσμούς φιλίας και αντάλλαξε αναμνηστικά δώρα με τις αντιπροσωπίες των άλλων χωρών που συμμετείχαν και μοίρασε πολυάριθμα ξενόγλωσσα φυλλάδια με την ιστορία της πατρίδας μας, όπως είχε κάνει και το 2019 όταν ταξίδεψε στην Κίνα.

Διαδίδοντας τον Ποντιακό πολιτισμό στη Λατινική Αμερική

Το 12ήμερο ταξίδι της Ένωσης στο Περού ξεκίνησε από την πρωτεύουσα των Ίνκας, το πανέμορφο Κούσκο, σε υψόμετρο 3,5 χιλιάδων μέτρων, όπου είχε την ευκαιρία να παρευρεθεί στις εντυπωσιακές εκδηλώσεις της Γιορτής του ήλιου (Inti Raymi) και αποτελεί τη σημαντικότερη πολιτιστική και θρησκευτική εκδήλωση της πόλης, τιμώντας την κληρονομιά των Ίνκας. Συγκλονιστική εμπειρία αποτέλεσε η ανάβαση στις Άνδεις, σε ένα από τα νέα επτά θαύματα του κόσμου και μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς, το μοναδικό Μάτσου Πίτσου, αλλά και η ανάβαση στο Vinicunca Rainbow mountain σε υψόμετρο 5.200 μέτρων.

Σάββατο 9 Αυγούστου 2025

Ποντιακή Γενοκτονία: Ώρα για ευρωπαϊκή αναγνώριση χωρίς αστερίσκους

Ποντιακή Γενοκτονία: Ώρα για ευρωπαϊκή αναγνώριση χωρίς αστερίσκους
Ποντιακή Γενοκτονία: Ώρα για ευρωπαϊκή αναγνώριση χωρίς αστερίσκους

του Διονύση Ασημιάδη

Η Ποντιακή Γενοκτονία δεν είναι απλώς ένα ιστορικό γεγονός. Είναι μια ανεπούλωτη πληγή στη μνήμη εκατοντάδων χιλιάδων απογόνων Ελλήνων του Πόντου, οι οποίοι είδαν τους προγόνους τους να εξολοθρεύονται, να εκτοπίζονται ή να εξαναγκάζονται σε απάνθρωπη προσφυγιά από το κεμαλικό καθεστώς, την περίοδο 1914–1923.

Πρόκειται για μια από τις πιο σκοτεινές σελίδες της σύγχρονης ιστορίας, με καταγεγραμμένους θανάτους άνω των 350.000 ανθρώπων, βάσει ερευνητικών πηγών και μαρτυριών διεθνών διπλωματών και ιεραποστόλων της εποχής.

Παρά την αναγνώρισή της από τη Βουλή των Ελλήνων, αλλά και από ορισμένα ξένα κοινοβούλια όπως αυτά της Σουηδίας, της Αρμενίας και της Κύπρου, η Ποντιακή Γενοκτονία παραμένει εκτός του επίσημου θεσμικού λόγου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Κι όμως, η ίδια Ε.Ε. έχει τοποθετηθεί ξεκάθαρα για άλλες γενοκτονίες, όπως του Ολοκαυτώματος, της Ρουάντα ή των Αρμενίων, ενσωματώνοντας το ιστορικό τραύμα στο κοινό ευρωπαϊκό αφήγημα για τα ανθρώπινα δικαιώματα, την ειρήνη και την πρόληψη εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας. Η στάση αυτή, πέρα από ηθικά και ιστορικά ανεπαρκής, έρχεται σε αντίθεση με το ίδιο το νομικό πλαίσιο της Ένωσης, αλλά και τις διεθνείς δεσμεύσεις των κρατών-μελών της.

Σύμφωνα με τη Σύμβαση για την Πρόληψη και Καταστολή του Εγκλήματος της Γενοκτονίας του ΟΗΕ (1948), την οποία έχουν κυρώσει όλα τα κράτη μέλη της Ε.Ε., η γενοκτονία ορίζεται ως πράξη που αποσκοπεί στην ολική ή μερική εξόντωση εθνικής, εθνοτικής, φυλετικής ή θρησκευτικής ομάδας, είτε δια της φυσικής εξόντωσης είτε δια της ψυχολογικής καταστροφής (άρθρο 2). Οι περιγραφόμενες μαζικές σφαγές, εκτοπίσεις και βίαιες πορείες θανάτου στον Πόντο εντάσσονται ξεκάθαρα στο πνεύμα αυτού του ορισμού.

Επιπλέον, με βάση το Καταστατικό της Ρώμης του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου (1998), το έγκλημα της γενοκτονίας υπάγεται στη διεθνή ποινική δικαιοδοσία χωρίς παραγραφή, ανεξαρτήτως του πότε διαπράχθηκε. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, παρότι δεν είναι κράτος, έχει θεσμικά δεσμευτεί υπέρ της διεθνούς δικαιοσύνης και της καταπολέμησης της ατιμωρησίας, ιδιαίτερα μέσω της Κοινής Θέσης 2001/443/ΚΕΠΠΑ και της Απόφασης του Συμβουλίου 2011/168/ΚΕΠΠΑ για τη συνεργασία με το ΔΠΔ.

Η άρνηση θεσμικής αναγνώρισης της Ποντιακής Γενοκτονίας υπονομεύει επίσης τον ίδιο τον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (2000), ιδίως το άρθρο 1 («Η ανθρώπινη αξιοπρέπεια είναι απαραβίαστη») και το άρθρο 21, που απαγορεύει τις διακρίσεις λόγω εθνικής ή εθνοτικής καταγωγής.

Δεν μπορεί η Ένωση να αυτοπροσδιορίζεται ως θεματοφύλακας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ταυτόχρονα να διατηρεί αποσιωπημένα εγκλήματα εθνοκάθαρσης επειδή αφορούν γεωπολιτικά «ευαίσθητες» περιοχές ή στρατηγικούς εταίρους κατά κύριο λόγο την Τουρκία.
Ακόμη και στο επίπεδο της ιστορικής μνήμης, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει αναγνωρίσει την ανάγκη μνήμης για τα ολοκληρωτικά εγκλήματα του 20ού αιώνα.

Η Απόφαση P6_TA(2005)0233 για την Ευρωπαϊκή Συνείδηση και τον Ολοκληρωτισμό τονίζει ότι η Ευρώπη δεν μπορεί να είναι ολοκληρωμένη χωρίς έναν ενιαίο τρόπο ανάγνωσης της ιστορίας των θυμάτων. Η επιλεκτική θεσμική μνήμη για κάποιες γενοκτονίες και η πλήρης αποσιώπηση άλλων ακυρώνει το ίδιο αυτό ευρωπαϊκό αφήγημα.

Εκτός των άλλων, η Στρατηγική της Ε.Ε. για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία (2020–2024) δεσμεύεται ρητά για την υπεράσπιση της ιστορικής αλήθειας και της διεθνούς δικαιοσύνης. Η απόκλιση από αυτή τη στρατηγική γραμμή στο ζήτημα των Ποντίων λειτουργεί ως σιωπηρή εξαίρεση, η οποία θίγει όχι μόνο την ελληνική συλλογική μνήμη, αλλά και την αξιοπιστία της Ένωσης ως παγκόσμιου παράγοντα αρχών.

Η επιλεκτική μνήμη όμως υπονομεύει τις αρχές πάνω στις οποίες οικοδομήθηκε η Ένωση. Η μη αναγνώριση της Ποντιακής Γενοκτονίας δεν είναι απλώς ένα ιστορικό κενό· είναι μια πολιτική αποσιώπηση, που λειτουργεί σιωπηρά ως ανοχή σε πρακτικές αναθεωρητισμού, όπως αυτές που ενισχύονται σήμερα στην τουρκική δημόσια σφαίρα. Μια Ευρώπη που θέλει να είναι συνεπής στον λόγο της για τη δικαιοσύνη, τη δημοκρατία και την ιστορική αλήθεια, δεν μπορεί να παραβλέπει το Ποντιακό Ζήτημα για λόγους διπλωματικής σκοπιμότητας.

Η υποχρέωση αναγνώρισης της Ποντιακής Γενοκτονίας δεν αφορά μόνο την Ευρωπαϊκή Ένωση· αφορά πρωτίστως την ίδια την Τουρκία, ως διάδοχο κράτος του κεμαλικού καθεστώτος που διέπραξε τα εγκλήματα. Σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, και ιδίως το άρθρο 1 της Σύμβασης για τη Γενοκτονία του ΟΗΕ, τα κράτη έχουν όχι μόνο καθήκον να αποτρέπουν τέτοιες πράξεις, αλλά και να τις αναγνωρίζουν όταν έχουν διαπραχθεί. Η άρνηση μιας γενοκτονίας συνιστά συνέχιση του τραύματος, γιατί διατηρεί την ατιμωρησία, παραχαράσσει την ιστορική αλήθεια και προσβάλλει τη μνήμη των θυμάτων.

Η Τουρκία, αντί να στραφεί στην αυτογνωσία, επιλέγει τη διαρκή άρνηση, τόσο για τους Ποντίους, όσο και για τους Αρμένιους και τους Ασσυρίους. Αυτή η στάση αντίκειται στις βασικές αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Συμβουλίου της Ευρώπης, όπου η Τουρκία είναι μέλος. Εφόσον αρνείται να συμβαδίσει με τα πρότυπα ιστορικής ευθύνης που έχουν τεθεί από άλλες δημοκρατίες, τότε η διεθνής κοινότητα και ειδικά η Ε.Ε. έχει χρέος να επιβάλει συγκεκριμένες κυρώσεις.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν μπορεί να συνεχίσει να σιωπά μπροστά στη συγκροτημένη ιστορική τεκμηρίωση της Ποντιακής Γενοκτονίας. Οφείλει να ενθαρρύνει την αναγνώρισή της όχι μόνο ως συμβολική πράξη, αλλά και ως βάση για την εκπαίδευση των μελλοντικών γενεών, την πρόληψη ανάλογων εγκλημάτων και την εμπέδωση μιας ηθικά συνεπούς εξωτερικής πολιτικής. Η μνήμη δεν είναι διαπραγματεύσιμη και η Ευρώπη δεν πρέπει να επιλέγει ποια θύματα αξίζει να θυμάται.

Πηγή: The Opinion

Ζωντάνεψαν μνήμες του Πόντου στον Απιδεώνα Πατρών

Ζωντάνεψαν μνήμες του Πόντου στον Απιδεώνα Πατρών
Ζωντάνεψαν μνήμες του Πόντου στον Απιδεώνα Πατρών

Πλήθος λαού συγκεντρώθηκε στο χωριό Απιδεώνα, των Πατρών, το οποίο δημιούργησαν Πρόσφυγες από τις αλησμόνητες Πατρίδες του Πόντου.

Στο χωριό αυτό τιμάται ιδιαιτέρως ο Άγιος Μεγαλομάρτυς Γεώργιος ο Τροπαιοφόρος, του οποίου το περιάκουστο Μοναστήρι στον Περιστερεώτα στον Πόντο, ήτο μεγάλο προσκύνημα.

Με ενέργειες του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Πατρών κ. Χρυσοστόμου και με την συνεργασία του Ιερέως της Ενορίας π. Δημητρίου Δριμάλα, του Εκκλησιαστικού Συμβουλίου, του Πολιτιστικού Συλλόγου και όλων των Ενοριτών, εθεμελιώθη και ανηγέρθη περικαλλής Ιερός Ναός, στο Κοιμητήριο της Ενορίας, επ' ονόματι της Κυράς του Πόντου, της Παναγίας Σουμελά.

Ζωντάνεψαν μνήμες του Πόντου στον Απιδεώνα Πατρών

Το απόγευμα της Δευτέρας, 4 Αυγούστου ε.ε. ο Σεβασμιώτατος ετέλεσε τα Θυρανοίξια του Ιερού Ναού της Παναγίας Σουμελά και εν συνεχεία την Ιερά Παράκληση.

Απευθυνόμενος στο πολυπληθές εκκλησίασμα ο Ιεράρχης των Πατρών, μίλησε για την Κυρά του Ποντιακού Ελληνισμού, την Παναγία του Πόντου και του πόνου, της προσφυγιάς και της ελπίδος, για την μεγάλη Μάνα, που μαζί με όσα παιδιά Της απέμειναν από την φρικτή Γενοκτονία του Ποντιακού Ελληνισμού, μετώκησε στην Μητροπολιτική Ελλάδα και από το θρονί Της, στο Βέρμιον Όρος της ελληνικοτάτης Μακεδονίας, ευλογεί τους απογόνους των πονεμένων τέκνων της, των Ελλήνων του Πόντου και αγκαλιάζει όλους τους Έλληνες και τον κόσμον ολόκληρο.

Ζωντάνεψαν μνήμες του Πόντου στον Απιδεώνα Πατρών

Σε άλλο σημείο της ομιλίας του, ο Σεβασμιώτατος βλέποντας τους νέους και τις νέες του Απιδεώνα με τις παραδοσιακές ενδυμασίες, να κρατάνε την εικόνα της Παναγίας της Σουμελά και τα Λάβαρα του Πόντου, έκανε συγκινητική αναφορά, στην πνευματική ιερά κληρονομιά, που έφεραν στην καρδιά τους και στον κόρφο τους, φυλαγμένα οι Πρόσφυγες του Πόντου και στην παρακαταθήκη που άφησαν στους επιγενομένους και σε όλο τον Ελληνισμό.

Μετά τα Θυρανοίξια και την Ιερά Παράκληση, προσεφέρθησαν νηστήσιμα παραδοσιακά κεράσματα και οι νέοι και οι νέες με τις παραδοσιακές φορεσιές χόρεψαν ποντιακούς χορούς.

Πηγή: Ρομφαία