Τρίτη 2 Σεπτεμβρίου 2008

ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΠΟΝΤΙΩΝ ΗΛΙΟΥΠΟΛΗΣ "ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΥΨΗΛΑΝΤΗΣ"

Ο Σύλλογος Ποντίων Ηλιούπολης "Αλέξανδρος Υψηλάντης" διοργανώνει τις ετήσιες επετειακές εκδηλώσεις "Υψηλάντεια 2008" την Κυριακή 7 και τη Δευτέρα 8 Σπετεμβρίου 2008 στην πλατεία Ελευθερίας Άνω Ηλιούπολης.

Ώρα έναρξης εκδηλώσεων 20:30


ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΠΟΝΤΙΩΝ ΗΛΙΟΥΠΟΛΗΣ "ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΥΨΗΛΑΝΤΗΣ"
Περικλέους 19 (Δημοτικό Αθλητικό Κέντρο Άνω Ηλιούπολης)
Άνω Ηλιούπολη, Θεσσαλονίκη
Τ.Κ. 56431
Τηλ. & Fax: 2310662923
www.alexandrosypsilandis.gr
info@alexandrosypsilandis.gr

ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΠΟΝΤΙΩΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ-ΚΟΡΔΕΛΙΟΥ

Ο Σύλλογος Ποντίων Ελευθερίου-Κορδελιού σας προσκαλεί στις καθιερωμένες εκδηλώσεις "12ο Μοθοπωρί Αρωθυμίας 2008" που θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή 5, το Σάββατο 6 και την Κυριακή 7 Σεπτεμβρίου 2008, στο χώρο του Μνημείου Γενοκτονίας στην πλατεία Ελευθερίου Βενιζέλου.

Ώρα έναρξης εκδηλώσεων 20:30.


ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΠΟΝΤΙΩΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ-ΚΟΡΔΕΛΙΟΥ
Ιασωνίδου 78
Ελευθέριο-Κορδελιό, Θεσσαλονίκη
Τ.Κ. 56334
Τηλ. 2310768530
Fax 2310768285
www.pontioi.gr

Δευτέρα 1 Σεπτεμβρίου 2008

ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΠΟΝΤΙΩΝ ΕΠΤΑΜΥΛΩΝ Ν. ΣΕΡΡΩΝ "ΑΚΡΙΤΕΣ"


Χορευτική εκδήλωση στον Ν. Σκοπό Σερρών

O Σύλλογος Ποντίων Επταμύλων Ν. Σερρών "Οι Ακρίτες" συμμετείχε στις εκδηλώσεις του κοινοτικού διαμερίσματος Ν. Σκοπού του Δήμου Στρυμώνα. Ήταν μια εκδήλωση σε συνεργασία με τον τοπικό Πολιτιστικό Σύλλογο "Ορφέα" Ν. Σκοπού και σε συνδιοργάνωση με την Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Σερρών και τον Δήμο Στρυμώνα.

Συμμετείχαν επίσης ο Πολιτιστικός Σύλλογος Σκοπηνών Θεσσαλονίκης, ο Πολιτιστικός Σύλλογος Νεοχωρίου, ο Πολιτιστικός Σύλλογος Προσοτσάνης, ο Πολιτιστικός Σύλλογος "Ορφέας" Ν. Σκοπού και ο Σύλλογος Νευροκοπίου (Γκότσο Ντέλτσεφ) Βουλγαρίας.




Σύλλογος Ποντίων Επταμύλων Ν. Σερρών "Ακρίτες"
Επτάμυλοι Σερρών

Τ.Κ. 62100

Τηλ. & Fax: 2321058522

www.akritesserron.gr
akritesserron@yahoo.gr

Πέμπτη 28 Αυγούστου 2008

Έν πολύχορδον όργανον εκ Πόντου: Κεμανές






















του Σάββα Μαυρίδη

Η τρίτη μουσική δουλειά του Γιώργου Πουλαντζακλή που φέρει τον τίτλο "Έν πολύχορδον όργανον εκ Πόντου: Κεμανές" έρχεται να καλύψει δύο κενά από τα πολλά που υπάρχουν στην παράδοσή μας η οποία παρουσιάστηκε και παρουσιάζεται αρκετά μονόπλευρα εν μέρει για λόγους τυχαίους, αλλά και μοιραίους. Αναδεικνύει για ακόμη μία φορά το όργανο κεμανή ή κεμανέ και από την άλλη τα μουσικά είδη που λέγονται αμανές και καρσιλαμάς. Τα δύο αυτά είδη της μουσικής αποτελούν τα γεφύρια τα οποία συνδέουν τους Πόντιους της περιοχής με τον υπόλοιπο κορμό του Ελληνισμού της Μικράς Ασίας και ειδικά αυτού της Καππαδοκίας. Καλύπτει λοιπόν ένα πολιτιστικό κενό αυτή ηχογράφηση. Προσφέρει κάτι το ιδιαίτερο και προσθέτει ένα ακόμη πετράδι στην μουσική τέχνη των Ελλήνων της καθ’ ημάς Ανατολής και την κάνει πλουσιότερη. Το πάντρεμα αυτό θα ονόμαζα ποντιομικρασιάτικο. Κοινή η μουσική, εν μέρει και χοροί, η ιωνική διάλεκτος, τα ήθη και έθιμα όπως και η μοίρα των Ποντίων και των Ελλήνων της Καππαδοκίας. Θεωρώντας τον εαυτό μου μόνο έναν ερασιτέχνη ερευνητή της ελληνοποντιακής μουσικής, αναρωτιέμαι που βρίσκει αυτό το άγνωστο μέχρι σήμερα υλικό ο Γιώργος Πουλαντζακλής.

Στη δεύτερη γενιά των Εκδοτών Αδελφών Κυριακίδη εύχομαι να εξακολουθήσει να δημιουργεί προς όφελος του πολιτισμού και του ελληνισμού όπως έπραξε και η πρώτη, τόσο στον τομέα του βιβλίου όσο και της μουσικής.

Είναι μία συλλεκτική δουλειά που δεν μπορεί να λείπει από τους συλλέκτες της ποντιακής και γενικότερα της δημοτικής μας μουσικής.

Οι ρυθμοί της ηχογράφησης είναι ο αμανές και ο Καρσιλαμάς.

Ο Αμανές είναι είδος τραγουδιού ανατολικής προέλευσης. Η λέξη προέρχεται σύμφωνα με τον εγκυρότερο Έλληνα μουσικολόγο Σίμωνα Καρά, από την κατάληξη της εκκλησιαστική μας μουσικής αμήν. Η λέξη αμάν όπως εξελίχθηκε αποδίδει μία παράκληση μέσω της οποίας επιζητείται οίκτος ή να δοθεί έλεος. Η καταλληλότερη ελληνική λέξη για το αμάν θα ήταν οικτιρμός. Οι αμανέδες είναι τετράστιχα η δίστιχα τραγούδια που καταλήγουν στην μακρόσυρτη επιφώνηση αμάν απ’ όπου έλκουν και το όνομά τους. Οι Έλληνες της Μικράς Ασίας έχοντας από την αρχαιότητα σχέσεις με τους Άραβες, Πέρσες, Εβραίους και άλλους λαούς της Ανατολής παρέλαβαν αυτό το είδος και το αφομοίωσαν με τον τρόπο τους και τους τραγουδούν όχι μόνο ως αργόσυρτα επιτραπέζια, μεταξύ άλλων οι Πόντιοι του Καρς αλλά και σε πωγωνίσια ηπειρώτικα, νησιώτικους συρτούς όπως πχ. ο ταμπαχανιώτικος αμανές, ή σε μπάλλους ή και χασάπικους όπως είναι ο αμανές της νύχτας κλπ. Οι πρόσφυγες της Πόλης και της Σμύρνης έκαναν τον αμανέ γνωστό στην Ελλάδα μετά το 1922. Ο πιο ξακουστός ερμηνευτής του αμανέ στις αρχές του αιώνα στην Πόλη και στην Αθήνα ήταν ο Αντώνης Χ΄διαμαντίδης ή Νταλκάς, κοντά βέβαια σε μια πλειάδα άλλων.

Ο Καρσιλαμάς είναι ένας από τους πλέον διαδεδομένους ελληνικούς ζευγαρωτούς χορούς, ιδιαίτερα όμως της Βόρειας Ελλάδας και της Μικράς Ασίας όπου φέρει το όνομα καρσιλαμάς, που σημαίνει αντικριστός. Η λέξη καρσιλαμάς προέρχεται από το αρχαίο ελληνικό επίρρημα εγκαρσίως που σημαίνει απέναντι και αποτελεί τώρα πλέον αντιδάνειο από την τουρκική. Ο ρυθμός του Αντικρυστού είναι εννεάσημος. Μία από τις πλέον γνωστές μελωδίες της Μακεδονίας είναι το <<έντεκα>> της Κοζάνης που συνοδεύεται από το τραγούδι <<Τι ήθελα και σ’ αγαπούσα>>. Στην Ήπειρο γνωστή μελωδία είναι το <<Φυσούνι>> ενώ επίσης χορεύεται και στην Θράκη ως χορός του γάμου. Στην Βόρεια Ελλάδα το βήμα του είναι πηδηχτό και χαρούμενο και συχνά συνοδεύει συχνά τους νεόνυμφους προς και από την εκκλησία. Στην Μικρά Ασία η γνωστότερη μελωδία είναι το τραγούδι <<Αραμπάς περνά>>. Κλασσικό παράδειγμα ποντιακού χορού στον ρυθμό του καρσιλαμά είναι ο ευρύτατα διαδεδομένος χορός Πατούλα ή Πιπιλομάταινα, παραλλαγή του οποίου ακούμε σ’ αυτή την ηχογράφηση. Ο χορός σε ορισμένες του παραλλαγές της Μικράς Ασίας πλησιάζει τόσο πολύ στον ζεϊμπέκικο που συχνά δυσκολεύεται κανείς να τους ξεχωρίσει. Οι καρσιλαμάδες αυτής της ηχογράφησης είναι πολύ αργοί σχεδόν τελετουργικοί και μερικές φορές αντί εννεάσημοι, δίσημοι.

Ο κεμανές όπως και η ποντιακή λύρα (κεμεντζέ) αποτελούν όργανα που έλκουν την καταγωγή τους από τα νυκτά έγχορδα της αρχαίας Ελλάδος, δηλαδή τις λύρες, και δανείστηκαν το τοξάρι από όργανα που προέρχονται από την Αραβία, πιθανόν μέσω Περσίας.

Ο κεμανές, όργανο κυρίως των Ελλήνων Χριστιανών της Καππαδοκίας οι οποίοι συνέδεσαν πολλά στοιχεία του πολιτισμού τους με την λατρεία του Μεγάλου Βασιλείου, ο οποίος βέβαια γεννήθηκε στη Νεοκαισάρεια του Πόντου και αποτελεί τη θρησκευτική γέφυρα των δύο αυτών περιοχών.

Ο κεμανές παράγει ηδυπαθέστερο και πιο απαλό ήχο, ενώ η λύρα του Πόντου έχει περισσότερο διαπεραστικό και έντονο. Ο κεμανές έχει τέσσερις χορδές, οι οποίες χορδίζονται σε διαστήματα τετάρτης, ενώ η τέταρτη χορδίζεται μία οκτάβα πιο κάτω για να δημιουργεί πολυφωνία.

Η δεύτερη στρώση χορδών, οι λεγόμενες συμπαθητικές, χορδίζονται όπως και οι πάνω χορδές και δονούνται από αυτές χωρίς να έρχονται σε επαφή μεταξύ τους. Η ιδιαιτερότητα της τεχνοτροπίας του αμανέ έγκειται στο ότι το τοξάρι ακουμπά ταυτόχρονα στις τρεις ή και στις τέσσερις χορδές.

Σε μια συνέντευξη που πήρα από τον Σάββα Χ"παπαδόπουλο την ημέρα του Αγίου Δημητρίου 1997 στο Κρυονέρι Θεσσαλονίκης, ο οποίος γεννήθηκε στο χωριό Τσιαρτσιοχαράν της περιοχής Μεσουτιάς, που βρίσκεται περίπου στο μέσον της απόστασης Νικόπολης και Νεοκαισάρειας, μου είπε ότι στον δυτικό Πόντο το κυριότερο όργανο των Ελλήνων ήταν ο κεμανές.

Ο Γιώργος Πουλαντζακλής γεννήθηκε στην Ακρινή Κοζάνης. Οι πρόγονοί κατάγονταν από την Νικομήδεια του Πόντου (Ατάπαζαρ) προερχόμενοι από την Πουλαντζάκη του Πόντου. Πόντιος τρίτης γενιάς.

Ο Γιώργος Πουλαντζακλής σπούδασε με μεγάλο μεράκι κοντά στον παππού του Στάθη Τσανακτσίδη και στον θείο του Λάζαρο Θωμαϊδη τον κεμανέ και συνεχίζει την παράδοση του υπό εξαφάνιση αυτού οργάνου. Πετυχαίνει να παράγει ήχο αρμονικότατο, στοιχεία που χαρακτηρίζουν ελάχιστους ώριμους μουσικούς. Η μουσική είναι έκφραση του εσωτερικού κόσμου του ανθρώπου. Ο ήρεμος, σοβαρός χαρακτήρας του Γιώργου Πουλαντζακλή εξωτερικεύεται μέσα από το παίξιμο του κεμανέ και ασκεί επάνω χαλαρωτική επίδραση. Αυτό κατάφερε να μεταδώσει και στους συνεργάτες του, ώστε οργανικός ήχος και ανθρώπινες φωνές να δημιουργήσουν μια καθ’ όλα αρμονική ενότητα.

Είναι μία συλλεκτική δουλειά που δεν μπορεί να λείπει από τους συλλέκτες της ποντιακής και γενικότερα της δημοτικής μας μουσικής.


Για περισσότερες πληροφορίες:
Πουλαντσακλής Γεώργιος
www.kemanes.gr
info@kemanes.gr
Τηλ. Επικοινωνίας 6946050042

2o Διεθνές Συνέδριο Ποντιακών Ερευνών

2o Διεθνές Συνέδριο Ποντιακών Ερευνών

Το Ερευνητικό Κέντρο του Αγίου Γεωργίου Περιστερεώτα σε συνεργασία με άλλους φορείς, διοργανώνει στη Δράμα στις 27 με 29 Σεπτεμβρίου 2008 το 2ο Διεθνές Συνέδριο Ποντιακών Ερευνών.



Ιστορία των Διεθνών Συνεδρίων Ποντιακών Ερευνών

Τα Διεθνή Συνέδρια Ποντιακών Ερευνών είναι μια πρωτοβουλία του Ερευνητικού Κέντρου του Σωματείου 'Αγιος Γεώργιος Περιστερεώτα και σκοπό έχουν να συντονίσουν τις ποντιακές σπουδές φέρνοντας σε επαφή τις νέες εξελίξεις στην ποντιολογία και τους επιστήμονες που ασχολούνται ερευνητικά με τις ποντιακές σπουδές στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.

Σ' αυτό το πλαίσιο το Σωματείο 'Αγιος Γεώργιος Περιστερεώτα, η Εύξεινος Λέσχη Θεσσαλονίκης, το Κέντρο Ποντιακών Μελετών, η Μέριμνα Ποντίων Κυριών και ο Σύλλογος Ποντίων Φοιτητών και Σπουδαστών συνδιοργάνωσαν τριήμερο Επιστημονικό Συμπόσιο από την Παρασκευή 30/1/2004 έως την Κυριακή 1/2/2004 για να τιμήσουν τους:
α) Anthony Bryer, ομότιμο καθηγητή Ιστορίας, βυζαντινολόγο, Ιδρυτή του Κέντρου Βυζαντινών, Οθωμανικών και Νεοελληνικών Ερευνών του Πανεπιστημίου του Βirmingham της Αγγλίας, και
β) Οδυσσέα Λαμψίδη, διδάκτορα Φιλοσοφίας, ιστορικό, βυζαντινολόγο και επί σειρά ετών πρόεδρο της Επιτροπής Ποντιακών Μελετών και εκδότη του σημαντικού επιστημονικού περιοδικού "Αρχείο του Πόντου".

Το επιστημονικό αυτό συμπόσιο σκοπό είχε όχι μόνο να τιμήσει τους επίλεκτους αυτούς εργάτες της επιστήμης που αποκάλυψαν με τις πρωτότυπες έρευνές τους και τη γενικότερη επιστημονική προσφορά τους την ιστορία και τον πολιτισμό του Πόντου από την αρχαιότητα ως και τα βυζαντινά χρόνια αλλά και να αναδείξει και να παρουσιάσει τα στοιχεία εκείνα που καθορίζουν την ταυτότητα του Ποντιακού Ελληνισμού και δηλώνουν το στίγμα του , στα νεότερα χρόνια έως και τον 21ο αιώνα.

Το 1ο Διεθνές Συνέδριο με τον γενικό τίτλο Επιστημονικό Συμπόσιο «Περί Πόντου» περιλάμβανε, τιμητική εκδήλωση και αναφορά στο έργο του κ. Bryer και του κ. Λαμψίδη, την Παρασκευή 30 Ιανουαρίου και επιστημονικές ανακοινώσεις, το Σάββατο 31 Ιανουαρίου και την Κυριακή 1 Φεβρουαρίου. Το 1ο Διεθνές Συνέδριο με πρόεδρο τον καθηγητή Νεότερης Ιστορίας του Ελληνισμού στο πανεπιστήμιο Δ. Μακεδονίας κ. Κώστα Φωτιάδη, και με την πλειάδα αξιόλογων εισηγητών, επιστημονικά καταξιωμένων, έθεσε τις βάσεις εκείνες ούτως ώστε να εξελιχθεί στη σημαντικότερη διεθνή επιστημονική εκδήλωση μελέτης της ποντιακής ιστορίας και του πολιτισμού.

Τα πρακτικά του 1ου Διεθνούς Συνεδρίου για τις Ποντιακές Σπουδές με το γενικό τίτλο Επιστημονικό Συμπόσιο «Περί Πόντου» θα παρουσιαστούν κατά τη διάρκεια του 2ου Διεθνούς Επιστημονικού Συνεδρίου Ποντιακών Ερευνών, το οποίο θα πραγματοποιηθεί στη Δράμα στις 27-29 Σεπτεμβρίου 2008.

Το 2ο Διεθνές Συνέδριο Ποντιακών Ερευνών θα πραγματοποιηθεί στη Δράμα στις 27-29 Σεπτεμβρίου 2008. Στο συνέδριο θα λάβουν μέρος καταξιωμένοι επιστήμονες από την Ελλάδα, Αγγλία, Αμερική, Τουρκία, Ρωσία κ.α. Τιμώμενο πρόσωπο θα είναι ο ρώσος μεσαιωνολόγος και ακαδημαϊκός Sergei karpov ενώ κατά την έναρξη του Συνεδρίου θα τιμηθεί η μνήμη του αρχιμουσικού Οδυσσέα Δημητριάδη καθώς συμπληρώνονται φέτος 100 χρόνια από τη γέννηση του.

Πρόεδρος της επιστημονικής επιτροπής έχει οριστεί η ομότιμη καθ. Του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης κα Αρτεμις Ξανθοπούλου-Κυριακού, ενώ επίτιμος πρόεδρος της Επιστημονικής Επιτροπής είναι ο κ. Anthony Bryer.


Επιστημονική Επιτροπή

Επίτιμος Πρόεδρος:
Anthony Bryer
Πρόεδρος:
Άρτεμις Ξανθοπούλου - Κυριακού
Μέλη:
Αλέξιος Σαββίδης
Ευστάθιος Πελαγίδης
Θεοδόσιος Κυριακίδης
Αλέξανδρος Καστρινάκης
Κυριάκος Χατζηκυριακίδης



Οργανωτική Επιτροπή
Επίτιμος Πρόεδρος:
Μητροπολίτης Δράμας κ.κ. Παύλος
Συντονιστής:
Θεοδόσιος Κυριακίδης
Μέλη:
Αριστείδης Κυριακίδης
Κωνσταντίνος Ευμοιρίδης
Κωνσταντίνος Θεοδωρίδης
Αλέξανδρος Καστρινάκης
Εύξεινος Λέσχη Θεσσαλονίκη
Ανατολή Δημητριάδου
Κυριάκος Χατζηκυριακίδης



Συμμετέχοντες
Sergei Pavlovich Karpov
Richard Hovannisian
Rustam Shukurov
Άρτεμις Ξανθοπούλου - Κυριακού
Anthony Eastmond
Heath W.Lowry
Taner Akcam
Ευτυχία Βουτυρά
Νίκος Μιχαηλίδης
Αλέξιος Γ.Κ. Σαββίδης
Tom Sinclair
Ευρυδίκη Γεωργαντέλη
Αλέξανδρος Καστρινάκης-Παναγόπουλος
Θεοδόσιος Κυριακίδης
Φάνης Μαλκίδης
Ηλίας Πετρόπουλος
Ιάκωβος Ακτσόγλου
Κυριάκος Χατζηκυριακίδης
Στάθης Πελαγίδης
Ελένη Μεντεσίδου
Michael Meeker
Ευριπίδης Γεωργανόπουλος
Γιάννης Κασκαμανίδης
Ελένη Γαβρά
Γιασμίνα Μωυσείδου



Επικοινωνία
Γραφεία - Πνευματικό και Ερευνητικό Κέντρο
Ολύμπου 78 Θεσ/νίκη
Τ.Κ. 54631
Τηλ. & Fax :2310271522
Θεοδόσιος Κυριακίδης Τηλ:6945870192
theodosis@peristereota.com