 |
| Για μια Παμπροσφυγική Στρατηγική. Η εκδήλωση της ΟΠΣΕ στο Χίλτον. |
Εκδήλωση με θέμα «Ιστορία και Παράδοση του Ποντιακού Ελληνισμού», διοργανώθηκε στην Αθήνα την Δευτέρα 9 Ιανουαρίου 2017 από την Ομοσπονδία Προσφυγικών Σωματείων Ελλάδας (ΟΠΣΕ).
Η εκδήλωση έγινε στο ξενοδοχείο Χίλτον, στο πλαίσιο του επενδυτικού και αναπτυξιακού πολυσυνεδρίου Money Show, το οποίο έγινε με τη συμμετοχή πανεπιστημίων, επιχειρήσεων και παραγωγικών υπουργείων.
Η ΟΠΣΕ, αποτελεί την αρχαιότερη Προσφυγική Ομοσπονδία με έτος ίδρυσης το 1984 και εκφράζει το σύνολο του προσφυγικού ελληνισμού, που προέρχεται από τις αλησμόνητες πατρίδες της Ανατολής (Ιωνία, Πόντο, Βιθυνία, Καππαδοκία, Πισιδία, Ανατολική Θράκη, Ίμβρο, Τένεδο κ.ά). Εκφράζει δηλαδή το σύνολο των Προσφύγων της Μικρασιατικής Καταστροφής του 1922, που επέζησαν της Γενοκτονίας που πραγματοποίησε ο τουρκικός εθνικισμός στην Οθωμανική Αυτοκρατορία την περίοδο 1914-1923.
Η εκδήλωση της 9ης Ιανουαρίου ήταν δομημένη σε δυο ενότητες. Η πρώτη αφορούσε τα ιστορικά γεγονότα και η δεύτερη τον Ποντιακό πολιτισμό. Στην πρώτη ενότητα ήταν ενταγμένες οι εισηγήσεις των Βλάση Αγτζίδη και Ντόρας Βακιρτζή ενώ στη δεύτερη οι εισηγήσεις των Νίκου Ζουρνατζίδη και Δημήτρη Ματζούρη.
Όλοι οι ομιλητές αναφέρθηκαν στην ανάγκη συνεννόησης όλων των δυνάμεων του προσφυγικού ελληνισμού, με στόχο μια κοινή στρατηγική ώστε να επιτευχθούν οι στόχοι τους.
Στην εισαγωγική του ομιλία ο Δημήτρης Παντέλας, γενικός γραμματέας της ΟΠΣΕ, αναφέρθηκε στην ανάγκη ανάπτυξης μιας κοινής παμπροσφυγικής στρατηγικής: «Εμείς αγωνιζόμαστε και εκπροσωπούμε τον προσφυγικό ελληνισμό όλης της Ανατολής…. Όμως είμαστε διασπασμένοι, χωρίς στόχο, σχέδιο συνεργασίας και στρατηγική. Δεν έχουμε καθίσει σε ένα τραπέζι όλες οι ομοσπονδίες για να συνεργαστούμε και να συζητήσουμε για την πορεία μας στο μέλλον».
Για το ζήτημα της Γενοκτονίας και του τεμαχισμού του στο πλαίσιο ενός ιδιότυπου τοπικισμού, είπε: «Πρόκειται για ένα νομικό ζήτημα που δεν αφορά μόνο τη Γενοκτονία των Ποντίων, αλλά είναι ένα μέρος του συνολικού εγκλήματος που έγινε εναντίον όλου του ελληνισμού της Ανατολής. Όταν ενωθούμε και το συμφωνήσουμε αυτό, τότε θα μας πάρουν στα σοβαρά και όλοι οι άλλοι».
Ο Δ. Παντέλας αναφέρθηκε σε δύο μεγάλα ζητήματα που αποτελούν κοινό σημείο όλων των προσφυγικών δυνάμεων: τη διεκδίκηση των υπολοίπων της Ανταλάξιμης Περιουσίας και τη δημιουργία ενός μεγάλου και κεντρικού Μουσείου για τον Ελληνισμό της καθ’ ημάς Ανατολής.
Στη συνέχεια η πρόεδρος του Ινστιτούτου Κοινωνικής Δυναμικής Ντόρα Βακιρτζή προσέγγισε κοινωνιολογικά τη στάση της Ελλάδας κατά τη διάρκεια των κρίσιμων γεγονότων που οδήγησαν στον αφελληνισμό του Πόντου και στη Μικρασιατική Καταστροφή.
Ο δρ. Ιστορίας Βλάσης Αγτζίδης αναφέρθηκε κατ’ αρχάς στις συνθήκες που υπήρχαν πριν την προσφυγοποίηση. Στη συνέχεια περιέγραψε τις συνθήκες που βίωσαν οι πρόσφυγες κατά τον ερχομό τους στην Ελλάδα: «Τον καιρό που έφτασαν οι φιλελεύθεροι πρόσφυγες στην Ελλάδα, κατά την περίοδο της Γενοκτονίας, συγκρούστηκαν με τους φιλομοναρχικούς ντόπιους. Τα επόμενα χρόνια η αμφισβήτηση της ελληνικότητας των προσφύγων από τη φιλομοναρχική παράταξη είχε φτάσει στα πιο υψηλά επίπεδα… Παρά το έντονο αντιπροσφυγικό κλίμα που επικράτησε για πολλά χρόνια, οι πρόσφυγες κατόρθωσαν να ανέλθουν κοινωνικά και να συσπειρωθούν δημιουργώντας σωματεία και ομοσπονδίες.»
Όσον αφορά τη Γενοκτονία είπε: «Είχε διαφορετική μορφή σε κάθε περιοχή της Ανατολής. Είναι σημαντική η πρωτοβουλία της ΟΠΣΕ να παραθέσει το ζήτημα των Γενοκτονιών στους αρμόδιους σχετικά με το θέμα, στους ακαδημαϊκούς ιστορικούς. Αυτοί είναι οι οποίοι θα συγκροτήσουν το πλαίσιο με το οποίο θα διεκδικήσουν την ικανοποίηση των απαιτήσεών τους σε πολιτικό επίπεδο».
Ο συνεργάτης του Κέντρου Έρευνας και Προβολής της Εθνικής Μουσικής «Σίμωνα Καρά» δρ. Δημήτρης Ματζούρης, αναφέρθηκε στην πολυπλοκότητα του πολιτισμού και στην ανάγκη αποσαφήνισης όλως των στοιχείων του παρελθόντος για να έχουμε μια πλήρη εικόνα. Ο πολιτισμός των Ποντίων δεν είχε αναπτυχθεί εντός κάποιου θερμοκηπίου αλλά σε απόλυτη σύνδεση και συσχέτιση με τους άλλους λαούς που συνόρευαν με τον Πόντο, δηλαδή τις υπόλοιπες ελληνικές και χριστιανικές κοινότητες της Ανατολής. Υποστήριξε ότι δεν είναι αδύνατον να αποκοπεί ένας χώρος από το ευρύτερο πολιτισμικό του πλαίσιο.
Τέλος, ο μελετητής ποντιακών χορών Νίκος Ζουρνατζίδης υποστήριξε: «Κανένας πολιτισμός δεν γίνεται από παρθενογένεση. Πολλοί ποντιακοί χοροί, για παράδειγμα, είναι προσμίξεις πολιτισμών πολλών λαών. Δεν μπορούμε να ψάχνουμε για αυθεντικούς ποντιακούς χορούς και να ακυρώσουμε στο μυαλό μας όλους τους υπόλοιπους. Πρέπει να διαφυλάξουμε οτιδήποτε έφεραν μαζί τους οι Πόντιοι πρόσφυγες πρώτης γενιάς για να δώσουμε συνέχεια στον πολιτισμό μας».
Η μεγάλη συμμετοχή του κόσμου παρ' όλες τις άσχημες καιρικές συνθήκες και το υψηλό επίπεδο των εισηγήσεων δίνει κουράγια στο Δ.Σ. της ΟΠΣΕ για να συνεχίσει το δύσκολο έργο της προσπάθειας συνεννόησης του συνόλου των δυνάμεων του προσφυγικού ελληνισμού για την επίτευξη των μεγάλων στόχων.
