 |
| Άραβες αντί… Ποντίων στον Πόντο |
του Λευτέρη Ζαβιλάρη
Οι Πόντιοι έφυγαν… οι Άραβες ήρθαν στον Πόντο τα τελευταία χρόνια, καθώς το κλείσιμο της Παναγίας Σουμελά, η δυσβάσταχτη για πολλούς Έλληνες εκδρομή στον Πόντο, αλλά και η φυσιολατρία των Αράβων, έχει αλλάξει την ανθρωπογεωγραφία του τουρισμού σε μια ιδιαίτερη περιοχή.
Η μη διεξαγωγή πατριαρχικής λειτουργίας στο εμβληματικό μοναστήρι των Ποντίων που έκλεισε για λόγους αναπαλαίωσης και ασφάλειας, έχει μειώσει σε τεράστιο βαθμό τις ροές Ελλήνων ποντιακής καταγωγής και την ίδια ώρα η Τραπεζούντα μετατρέπεται σε θέρετρο φυσιολατρικού τουρισμού και shopping για εκδρομείς από αραβικές χώρες.
Ο Φαρετίν Ερντογάν, τουριστικός πράκτορας από την Τραπεζούντα, επισκέπτεται την έκθεση της Philoxenia στη Θεσσαλονίκη τα τέσσερα τελευταία χρόνια. Έχοντας μεγάλη εμπειρία στον τουρισμό Ελλήνων ποντιακής καταγωγής, γνωρίζοντας πόλεις και χωριά, μιλά με ευχέρεια την ποντιακή διάλεκτο και τα ελληνικά σε καλό επίπεδο. Όπως εξηγεί στην Thessnews η έκθεση αυτή αποτελεί την ευκαιρία να προσελκύσει νέους πελάτες, για μια περιοχή όπου ο τουρισμός είναι κυρίως προσκυνηματικός και αφορά μνημεία αρχαιολογικά και εκκλησιαστικά.
«Στη Θεσσαλονίκη και τη Βόρεια Ελλάδα γνωρίζουμε ότι υπάρχουν οι περισσότεροι Έλληνες ποντιακής καταγωγής που δείχνουν ενδιαφέρον να επισκεφτούν τον Πόντο, την Τραπεζούντα, αλλά κυρίως την Παναγία Σουμελά», αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ.Ερντογάν.
Όπως λέει όμως, το κλείσιμο της Παναγίας Σουμελά από το τουρκικό υπουργείο πολιτισμού για έργα αναστήλωσης, σε συνδυασμό με την πολιτική κατάσταση στην Τουρκία αλλά και την οικονομική ανέχεια στην Ελλάδα έχει μειώσει σε μεγάλο βαθμό τις αφίξεις Ελλήνων στον Πόντο.
Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι φέτος την περιοχή επισκέφθηκαν μόλις 40 Έλληνες, ενώ το 2007 για παράδειγμα που ήταν η καλύτερη χρονιά είχαν έρθει 60 λεωφορεία από όλα τα μέρη της Ελλάδας.
Το κλείσιμο της Παναγίας Σουμελά έχει περιορίσει τις τουριστικές ροές στην περιοχή του Πόντου κυρίως σε Άραβες, αλλά όπως λέει ο κ. Ερντογάν, μπορεί να συμβεί το οτιδήποτε και να περιοριστούν οι αφίξεις Αράβων, με τους Έλληνες να παραμένουν οι πιο αξιόπιστοι επισκέπτες.
«Οι Έλληνες είναι καλύτεροι τουρίστες για εμάς. Ακολουθούν περισσότερες ξεναγήσεις, γιατί η περιοχή παρουσιάζει ιστορικό ενδιαφέρον για αυτούς. Εκτός από την Τραπεζούντα, όπως η Αμάσεια, το Σίβας έχουν ενδιαφέρον και προσελκύουν αρκετούς Έλληνες για ξενάγηση», αναφέρει χαρακτηριστικά, λέγοντας μάλιστα ότι η ποντιακή καταγωγή έχει φέρει Έλληνες που ζουν στη Γερμανία ή και τις ΗΠΑ.
Το πιο συγκινητικό βέβαια σύμφωνα τον τουριστικό πράκτορα είναι η επιθυμία των επισκεπτών να δουν τα χωριά των προγόνων τους, «τα χωρία» ή «παρχάρια» όπως του λένε χαρακτηριστικά.
«Είναι επισκέψεις που δεν περιλαμβάνονται στο πακέτο, ωστόσο οι κάτοικοι των χωριών γνωρίζουν και είναι πολύ φιλόξενοι. Μάλιστα όταν δουν τουρίστες στο χωριό δεν λένε είναι Έλληνες, αλλά ότι παλιά ήταν από εδώ», αναφέρει ο κ. Ερντογάν.
Ο Ηρακλής Τσακαλίδης, πρόεδρος της Ένωσης Ποντίων Ωραιοκάστρου και Φίλων, έχει ταξιδέψει τρεις φορές στον Πόντο και την Παναγία Σουμελά. Όπως λέει χαρακτηριστικά, «σε πολλούς Πόντιους υπάρχει το αίσθημα της αναμονής για άνοιγμα της Παναγίας Σουμελά ώστε να ξαναρχίσουν τα ταξίδια στον Πόντο. Ιδανικό σενάριο για τους Πόντιους θα ήταν η Παναγία Σουμελά να λειτουργήσει και πάλι ως μοναστήρι».
Καλατσεύουν… αραβικά
Οι αριθμοί των Ελλήνων επισκεπτών στον Πόντο ήταν πτωτικοί πολύ πριν το άνοιγμα της Παναγίας Σουμελά για την Πατριαρχική Λειτουργία, σύμφωνα με τον έμπειρο τουριστικό πράκτορα στην τουρκική αγορά και μέλος του Ελληνοτουρκικού Επιμελητηρίου Στέφανο Χατζημανώλη.
«Οι Τούρκοι εδώ και χρόνια έχουν κάνει ένα μεγάλο άνοιγμα στην αραβική αγορά όσον αφορά τον Πόντο. Ο λόγος είναι πως η συγκεκριμένη περιοχή έχει τα κατάλληλα χαρακτηριστικά για να φέρει Άραβες τουρίστες, όπως αξιοπρόσεκτο φυσικό περιβάλλον, δάση, λίμνες και ποτάμια», επισημαίνει ο κ. Χατζημανώλης.
Την ίδια ώρα οι τουριστικοί πράκτορες και οι επιχειρηματίες του τουρισμού στην περιοχή έχουν προσαρμόσει τα standard τους στους Άραβες, μιλώντας την αραβική, αλλά και με επιγραφές στα αραβικά.
Αραβικές και τουρκικές αεροπορικές εταιρείες έχουν απευθείας δρομολόγια από αραβικές χώρες για Τραπεζούντα, ενώ μεγάλο ενδιαφέρον υπάρχει και για το real estate, με πολλούς Άραβες να θέλουν να αγοράσουν εξοχική κατοικία στα παράλια της Μαύρης Θάλασσας.
Σύμφωνα με τον ίδιο ο Πόντος κατακλύζεται από Άραβες όλες τις εποχές του χρόνου, με τους Τούρκους να δείχνουν να έχουν κερδίσει ένα στοίχημα, μιας και η στόχευση στους Έλληνες και δη του Πόντιους δεν έφερε τα αναμενόμενα αποτελέσματα.
«Είναι μια δύσκολη εκδρομή για τον Έλληνα από πολλές απόψεις. Εάν πάει με το λεωφορείο στον Πόντο, μιλάμε για μια απόσταση 1.700 χιλιομέτρων περίπου, ανάλογα με την πόλη που θα καταλύσει η εκδρομή. Την ίδια ώρα το αεροπορικό ταξίδι από Θεσσαλονίκη για Τραπεζούντα μέσω Κωνσταντινούπολης κοστίζει με όλα τα έξοδα 1.000 ευρώ το άτομο, κάτι που είναι ακριβό για τις εποχές που ζούμε», εξηγεί ο κ, Χατζημανώλης.
Το 2018 όπως λέει ο έμπειρος τουριστικός πράκτορας φαίνεται πιο ελπιδοφόρο, καθώς αναμένεται να ανοίξει η Παναγία Σουμελά. Ωστόσο όπως λέει, «για να υπάρξει οργανωμένο τουριστικό ρεύμα Ποντίων στα πάτρια εδάφη τους οι Ομοσπονδίες και τα συμβούλια θα πρέπει να έρθουν σε συνεννόηση για να το οργανώσουν καλύτερα με πτήσεις τσάρτερ και περιήγηση στα χωριά και τις πόλεις του Πόντου».
