Σάββατο 18 Ιουλίου 2009

Βραδιά ποντιακών ανεκδότων από τον Πολιτιστικό Σύλλογο Ποντίων Θρυλορίου «Η Κερασούντα και το Γαρς»

Στο πλαίσιο των εκδηλώσεων για τον εορτασμό της Αγίας Μαρίνας Θρυλορίου «Παρακάθ’ κι Αροθυμίας» που διοργανώνει κάθε χρόνο ο Πολιτιστικός Σύλλογος Ποντίων Θρυλορίου «Η Κερασούντα και το Γαρς» την Τετάρτη 15 Ιουλίου πραγματοποιήθηκε εκδήλωση με θέμα «Τυπολογία των ποντιακών ανεκδότων».

Βασικός ομιλητής της εκδήλωσης ο ιστορικός – κοινωνιολόγος δρ. Αντώνης Παυλίδης, ενώ αυθεντικά ποντιακά ανέκδοτα είπαν ο Πλούταρχος Κανετίδης, καλλιτέχνης, Ξενοφών Σοφιανίδης, ηθοποιός – χοροδιδάσκαλος και Γιώργος Ανδρεάδης συγγραφέας. Τους συμμετέχοντας χαιρέτισε η πρόεδρος του Συλλόγου κ. Χρύσα Μαυρίδου, ενώ το λόγο έλαβε και ο Νίκος Ζουρνατζίδης, του Ράδιο «Ακρίτες» της Θεσσαλονίκης, που καλύπτει τις εκδηλώσεις του Θρυλορίου που συνεχάρη το συμβούλιο και τα μέλη του συλλόγου για τη διοργάνωση των εκδηλώσεων ιδιαίτερα δε στην πρόεδρο Χρύσα Μαυρίδου στην προσωπικότητα και στην προσφορά της οποίας για τα ποντιακά δρώμενα έκανε ιδιαίτερη αναφορά. Ο κ. Ζουρνατζίδης αναφέρθηκε επίσης στη σχέση του με το Θρυλόριο από το 1957, αλλά και στις προσπάθειες που κάνουν μέσα από τις συχνότητες του Ράδιο «Ακρίτες» για την προβολή των εκδηλώσεων.

Αντώνης Παυλίδης: «Πρέπει να ξεχωρίσουμε το παραδοσιακό ποντιακό ανέκδοτο με τα σημερινά κατασκευασμένα»

Στη συνέχεια ο Αντώνης Παυλίδης μίλησε με θέμα την «τυπολογία των ποντιακών ανεκδότων», τα οποία όπως είπε υπήρξαν συστατικά στοιχεία της καθημερινότητας των ποντίων. Χαρακτήρισε την ιδέα για τη συγκεκριμένη εκδήλωση «πρωτοποριακή, που θα δώσει την ευκαιρία σε πολλούς να προβούν σε συστηματική μελέτη των ποντιακών ανεκδότων.

Ο κ. Παυλίδης ανέλυσε τον όρο τυπολογία, τονίζοντας ότι «εννοούμε τους ψυχολογικούς, κοινωνιολογικούς, ανθρωπολογικούς λόγους που δημιούργησαν τα ποντιακά ανέκδοτα». Ο κ. Παυλίδης μίλησε για κατασκευασμένα ποντιακά ανέκδοτα τις δύο τελευταίες δεκαετίες και κάλεσε τους ποντίους να αντισταθούν στην κατάσταση που έχει δημιουργηθεί, «γιατί θα πρέπει να ξεχωρίσουμε το παραδοσιακό ποντιακό ανέκδοτο με αυτά τα κατασκευασμένα».
Μιλώντας για τα παραδοσιακά ανέκδοτα τόνισε ότι «εξέφραζαν και αυτά την αδιάκοπη προσπάθεια εκτόνωσης της πίεσης από τον καθημερινό αγώνα επιβίωσης, φυσικής και ιδεολογικής. Συνεχής επιδίωξή τους ήταν η δημιουργία όσο το δυνατόν περισσότερων ευκαιριών διασκέδασης, γεγονός στο οποίο οφείλεται η οργάνωση περισσότερων της μιας πανηγύρεων. Τα ανέκδοτα ήταν ένας μηχανισμός εκτόνωσης της καθημερινής επιβίωσης.

Μπορούμε να πούμε ότι υπάρχει ένα δίπολο στην ιστορία του ποντιακού ελληνισμού που χαρακτηρίζει σε πολλές περιπτώσεις την κοινωνική ζωή των Ελλήνων της περιοχής που αντανακλάται στα παραδοσιακά τους στοιχεία και εκφράζει τις ακραίες συνθήκες επιβίωσής τους, μεταξύ των αδιαπέραστων ποντιακών ορέων και της Μαύρης Θάλασσας: «Η Ρωμανία επέρασεν», αλλά παράλληλα «ανθεί και φέρει κι άλλο», «Ακρίτας κάστρον έχτιζεν» και παράλληλα «Ακρίτας περιβόλιν». Τα ανέκδοτα λειτουργούσαν λυτρωτικά στο πλαίσιο του διπόλου της χαρμολύπης: πόνος, δάκρυ – γέλιο, χαρά. Οι πόντιοι έκλαψαν πολύ, παράλληλα όμως γέλασαν και με την καρδιά τους.

Όπως είπε τα ποντιακά ανέκδοτα είναι κατά κανόνα συγκεκριμένα αναφέρονται σε συγκεκριμένα πρόσωπα, σε συγκεκριμένο χώρο, σε συγκεκριμένο χρόνο. «Είναι ένα από τα χαρακτηριστικά των ποντιακών ανεκδότων Τα ανέκδοτα εξέφραζαν την πραγματικότητα της περιοχής, ήταν δηλαδή αυθεντικά, γι’ αυτό και αυτοσαρκαστικά. Εξέφραζαν τους φόβους, τις επιθυμίες, τις ελπίδες τους, αποτυπώνοντας την καθημερινότητά τους, γι’ αυτό έχει ιδιαίτερη αξία η μελέτη και ταξινόμησή τους».

Πηγή: "Παρατηρητής της Θράκης" 17-07-2009