Έρημο και απρόσωπο το 8ο Παγκόσμιο Ποντιακό Συνέδριο

Έρημο και απρόσωπο το 8ο Παγκόσμιο Ποντιακό Συνέδριο

του Κωνσταντίνου Φωτιάδη

Ομ. καθηγητή Ιστορίας

Αξιολύπητοι οι τέως πρόεδροι της Βουλής των Ελλήνων. Από τον Σιούφα το περίμενα, αλλά πίστευα ότι ο Κακλαμάνης, που είχε επαφή χρόνια με τον ποντιακό ελληνισμό, θα είναι πιο ειλικρινής. Θα έκανε κάποιες τεκμηριωμένες τοποθετήσεις για τη μελλοντική πορεία του ποντιακού ζητήματος και θα μιλούσε επίσης για το τιτάνιο έργο των 14ων τόμων, αλλά και για την επίτομη έκδοση με τις μεταφράσεις σε έξι γλώσσες, που ήταν δική του απόφαση. Φαίνεται ότι καθ΄οδόν κάποιος τον συμβούλεψε να έχει επιλεγμένη μνήμη. Θέλω να ρωτήσω τον Κακλαμάνη η επίτομη έκδοση που εξέδωσε και μετάφρασε σε πέντε γλώσσες, με δική του απόφαση, αφού στηρίχθηκε στην θετική κριτική της επιστημονικής επιτροπής των καθηγητών, δεν τον εκφράζει πλέον, επειδή είναι έργο του Κωνσταντίνου Φωτιάδη; Γιατί προτείνει μία νέα έκδοση; Ένδεκα τόμοι ντοκουμέντα και συνολικά 24 βιβλία μόνο για την Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου, είναι η δική μου απάντηση, απέναντι στην μικροψυχία και τον αρρωστημένο του εγωισμό. Εγώ τον σεβάστηκα, όταν παρουσία των Καστανίδη και Τσιτουρίδη μου ζήτησε συγγνώμη, μίλησε με θαυμασμό για το έργο μου και για αυτό επανεξέδωσα τον πρώτο τόμο της γενοκτονίας, για να αφαιρέσω τον αυστηρά επικριτικό πρόλογο μου, όταν αρνήθηκε, πιεσμένος από το τουρκολάγνο σιμητικό καθεστώς να εκδώσει τους 14 τόμους. Δεν είχα σκοπό να δημοσιοποιήσω την συνολική αλληλογραφία μου με τους Προέδρους της Βουλής. Θα το κάνω όμως, γιατί είναι ένα τραυματικό κομμάτι, όχι μόνο δικό μου, αλλά και της συλλογικής προσφυγικής ιστορίας μας.

Στις 6 Οκτωβρίου του 2007 ο πρόεδρος Ηλίας Τσεκερίδης της Παμποντιακής Ομοσπονδίας ΗΠΑ Καναδά είχε στείλει επιστολή στον γραμματέα της Βουλής, στην οποία μεταξύ άλλων έλεγε ότι:« ...από την Παγκόσμια Συνομοσπονδία Ποντιακού Ελληνισμού πληροφορηθήκαμε ότι η μετάφραση του έργου της μονογραφίας του καθηγητή κ. Κωνσταντίνου Φωτιάδη έχει ολοκληρωθεί. Κατόπιν τούτου σας παρακαλούμε όπως το συντομότερο δυνατόν προχωρήσετε στις δέουσες ενέργειες για την συντόμευση της έκδοσης του σπουδαίου αυτού έργου. Ο ιστορικός τόμος του κ. Φωτιάδη στα αγγλικά είναι απαραίτητος για τις δράσεις μας και την προσπάθεια που κάνουμε στον τομέα της ενημέρωσης των Ελληνικών Κοινοτήτων αλλά και των Αμερικανικών. Ειδικότερα δε σημαντικός για την ενημέρωση των Αμερικανών πολιτικών προσώπων σε ότι έχει σχέση με την ιστορία των Ελλήνων του Πόντου...» Στις 12 Νοεμβρίου ο γραμματέας της Βουλής Ευάγγελος Χρυσός απάντησε: «Αξιότιμε κύριε Πρόεδρε, έλαβα την από 6 Οκτωβρίου επιστολή σας και έλαβα γνώσιν του ενδιαφέροντος σας να αξιοποιήσετε την αγγλική μετάφραση του βιβλίου του καθηγητού Κωνσταντίνου Φωτιάδη, στις προσπάθειες της Συνομοσπονδίας για την ενημέρωση του αμερικανικού και πνευματικού κόσμου. Ύστερα από συνεννόηση με τον προσφάτως εκλεγέντα πρόεδρο της Βουλής και νέο πρόεδρο του Ιδρύματος της Βουλής, Δημήτρη Σιούφα, σας πληροφορώ ότι δυστυχώς στη φάση αυτή δεν είναι εφικτή η ένταξη της δεύτερης έκδοσης του ελληνικού πρωτοτύπου, αλλά ούτε και της έκδοσης της αγγλικής μετάφρασης της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου, στο άμεσο εκδοτικό πρόγραμμα του Ιδρύματος. Η αγγλική μετάφραση είναι βέβαια στη διάθεση σας, αν νομίζετε ότι μπορείτε να την αξιοποιήσετε. Με θερμά συγχαρητήρια για το έργο σας και φιλικούς χαιρετισμούς».

Άξιος ο μισθός της ΔΙ.ΣΥ.ΠΕ. γιατί κατόρθωσε να επιλέξει ως ομιλητή των θεμάτων της γενοκτονίας, τον αποδεδειγμένα ποντιομάχο Δημήτρη Σιούφα, ο οποίος με περισσό θράσος και ελεεινά ψέμματα, ότι δήθεν: « ...η εκτελεστική επιτροπή του Ιδρύματος διαπίστωσε ότι ο κ. Φωτιάδης, παρά την δέσμευση του, κυκλοφόρησε το εν λόγω έργο του με πανομοιότυπη διατύπωση και μεγαλύτερα παραθέματα από τον εκδοτικό οίκο Ηρόδοτος». Η αλήθεια είναι ότι το τρίτομο έργο είχε κυκλοφορήσει δύο χρόνια νωρίτερα από την ημέρα, που ο Απόστολος Κακλαμάνης πήρε την απόφαση να εκδώσουμε σε έναν περιληπτικό τόμο το έργο μου. Εξ αιτίας της καθολικής αποδοχής του βιβλίου, που εξαντλήθηκε σε λίγους μήνες, η ίδια η Βουλή μου ζήτησε γραπτά να το επανεκδώσει, παραχωρώντας της τα συγγραφικά δικαιώματα για δέκα χρόνια. Και εγώ απάντησα:« Με χαρά αποδέχομαι να παραχωρήσω στο Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και την Δημοκρατία τα δικαιώματα από το έργο μου Η Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου και των μεταφράσεων του σε ξένες γλώσσες όχι μόνο για δέκα χρόνια, αλλά εφ' όρου ζωής».

Η πρόταση της επανέκδοσης ήταν δική τους. Για μία ακόμη φορά συμπεριφέρθηκα μεγαλόκαρδα, παραχωρώντας εφ' όρου ζωής το πόνημα μου, και αντί να ακούσω ένα ευχαριστώ, ενημερώνομαι, μετά από επερώτηση βουλευτή, γιατί δεν επανεκδίδεται το βιβλίο του Φωτιάδη, ότι η απάντηση του Σιούφα ήταν: «δεν μπορεί όμως σε καμιά περίπτωση να ικανοποιούμε τις με φορτικό τρόπο επαναλαμβανόμενες αιτήσεις του καθηγητή κ. Φωτιάδη, τον οποίο τιμήσαμε και τιμούμε, και να μετατρέψουμε το ίδρυμα της βουλής σε εκδοτικό οίκο συγκεκριμένης έκδοσης».

Είναι δυστυχώς τραγικό για τον ελληνισμό να καταλαμβάνουν κορυφαίες θέσεις του Κοινοβουλίου, άτομα χωρίς μορφωτική παιδεία, αντικειμενική γνώση της ελληνικής ιστορίας και πατριωτική ευαισθησία. Στην απαξιωτική για το πρόσωπο μου αναφορά του Δημήτρη Σιούφα, απάντησα γραπτά: «Κύριε Πρόεδρε της Βουλής των Ελλήνων, πιστεύετε ότι η μετάφραση μας έλειπε για να προχωρήσουμε στην έκδοση ή το κύρος του Κοινοβουλίου; Από δω και πέρα το ζήτημα δεν είναι προσωπικό. Δεν προσβάλλετε μόνο εμένα αλλά όλους τους Έλληνες Μικρασιατικής καταγωγής, που με αυτή Σας την απόφαση μας αναγκάζετε να νιώθουμε μετά από ενενήντα χρόνια ξανά πρόσφυγες στην ίδια την πατρίδα μας. Αναρωτιέμαι αν υπάρχει πιο φιλοκεμαλικό Κοινοβούλιο στην Ευρώπη από το Ελληνικό.

Μετά την πάροδο ενενήντα ετών από τα τραγικά γεγονότα των εκτοπισμών, της μαζικής και οργανωμένης εξόντωσης του ελληνικού πληθυσμού του Πόντου, εμείς οι απόγονοι των διωχθέντων και θυμάτων συνεχίζουμε να διατηρούμε ζωντανή τη μνήμη τους, στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, και να διεξάγουμε έναν μεγάλο αγώνα για τη διεθνή αναγνώριση του εγκλήματος που διαπράχθηκε σε βάρος τους. Η κεντρική συνιστώσα αυτής της μεγάλης κοινωνικής και πολιτικής πρωτοβουλίας ήταν, και εξακολουθεί να παραμένει η ιστορική, επιστημονική τεκμηρίωση του εγκλήματος. Προσωπικά ανέλαβα, ως ιστορικός και μέλος της ελληνικής ακαδημαϊκής κοινότητας, αυτή την τεράστια ηθική και επιστημονική ευθύνη γνωρίζοντας παράλληλα πως αυτό το έργο θα επανέφερε μνήμες στην ελληνική κοινωνία και ως εκ τούτου θα είχε αναπόφευκτα ιδεολογικές και πολιτισμικές επιπτώσεις σε ένα σημαντικό τμήμα του πληθυσμού της χώρας μας, όπως και πραγματικά συνέβη. Επιπλέον, σε αυτές στις περιπτώσεις, τα πορίσματα μιας τέτοιας έρευνας θα ήταν παράλογο να παραμείνουν εγκλωβισμένα στα στενά πλαίσια του ελληνικού επιστημονικού κόσμου και να μην αποτελέσουν αντικείμενο μελέτης και σχολιασμού και από μέλη της διεθνούς ακαδημαϊκής κοινότητας αλλά και επιπλέον ενός διευρυμένου πολύγλωσσου ακροατηρίου σε διάφορες περιοχές του δυτικού κυρίως κόσμου.

Η Βουλή αποτελεί έναν δημόσιο θεσμό τα μέλη του οποίου εκλέγονται και με τις ψήφους αλλά και χρηματοδοτούνται και από τους φόρους χιλιάδων προσφυγικής καταγωγής Ελλήνων πολιτών. Η απόφαση για την ελληνική έκδοση και για τις μεταφράσεις σε διάφορες ξένες γλώσσες και η δέσμευσή της για την διακίνηση του έργου σε κοινοβούλια και ερευνητικές-ακαδημαϊκές βιβλιοθήκες του εξωτερικού, αποτέλεσε ένα πρώτο σημαντικό επίσημο βήμα προς την κατεύθυνση διεθνοποίησης του ζητήματος αναγνώρισης της ποντιακής γενοκτονίας. Ο θεσμός που εκφράζει την λαϊκή βούληση, ο κεντρικός πυλώνας της σύγχρονης δημοκρατίας μας, η Βουλή των Ελλήνων, με την υλοποίηση αυτής της υπόσχεσης-δέσμευσης θα αποκαθιστούσε σε κάποιον βαθμό, την αδικία της σιωπής έναντι των νεκρών μας αλλά και της παραμέλησης ενός κεντρικού ηθικού και πολιτικού αιτήματος μιας μεγάλης μερίδας της ελληνικής κοινωνίας.

Παράλληλα μια τέτοια πρωτοβουλία θα συνέβαλε στη ανάδειξη μιας ακόμα διάστασης του σύγχρονου κεμαλικού προβλήματος στη ανατολική Μεσόγειο, σε μια περίοδο μάλιστα όπου η Διεθνής Κοινότητα εμπλέκεται δυναμικότερα στην ευρύτερη περιοχή κυρίως λόγω του κουρδικού ζητήματος και των ευρύτερων εξελίξεων στη Μέση Ανατολή. Επομένως η Βουλή των Ελλήνων, προχωρώντας στη μετάφραση, δημοσίευση και διακίνηση των πορισμάτων της επιστημονικής έρευνας στα αγγλικά και σε άλλες ευρωπαϊκές γλώσσες θα έδινε ένα επιπλέον εργαλείο στο δημοκρατικό κόσμο της Ευρώπης για την ουσιαστική αντιμετώπιση του κεμαλικού κινδύνου στη σημερινή Ανατολία/Τουρκία, διευκολύνοντας έτσι και τον εκδημοκρατισμό αυτής της χώρας και της κοινωνίας της, και κατά συνέπεια και την ουσιαστική προσέγγισή της με την Ε.Ε. Επομένως η υλοποίηση αυτής της υπόσχεσης θα ικανοποιούσε σε σημαντικό βαθμό ένα μεγάλο ηθικό αίτημα μεγάλης μερίδας του πληθυσμού της χώρας μας αλλά και θα συνέβαλε έμμεσα αλλά θετικά στην επίλυση ενός πολιτικού προβλήματος στην ευρύτερη περιοχή μας.

Δυστυχώς το ελληνικό κοινοβούλιο αρνήθηκε να διαδραματίσει αυτόν τον ιστορικό και ηθικό ρόλο χωρίς μάλιστα να παράσχει οποιαδήποτε εξήγηση στους άμεσα εμπλεκόμενους και προσωπικά σε εμένα ως τον δημιουργό και υπεύθυνο του έργου. Η Βουλή αρνείται να εκδώσει τα πορίσματα της πολυετούς και κοπιαστικής επιστημονικής έρευνας αλλά επιπλέον αρνείται να παράσχει και κάποια στοιχειωδώς λογική πολιτική ή άλλη ερμηνεία, δηλώνοντας απλά ότι δεν αποτελεί προτεραιότητα η εν λόγω έκδοση. Η Βουλή υπαναχωρεί από τις αρχικές της δεσμεύσεις, κάνει έτσι πολλά βήματα πίσω. Ξεκάθαρα αυτή η απόφαση συνιστά σοβαρότατη οπισθοδρόμηση, ηθική και πολιτική. Ευλόγως γεννιούνται σοβαρά ερωτήματα. Με ποια κριτήρια αποφασίζονται οι εκδοτικές προτεραιότητες του ελληνικού κοινοβουλίου, ποιοι είναι αυτοί που τα διαμορφώνουν και πως λαμβάνουν τις αποφάσεις; Υπήρξαν πιέσεις για την ακύρωση αυτής της εκδοτικής πρωτοβουλίας και αν ναι από ποιους φορείς και γιατί;

Λαμβάνοντας υπόψη ότι οι σχετικές εκδοτικές δραστηριότητες πραγματοποιούνται με χρήματα των φορολογουμένων πολιτών, θα περίμενε κανείς ότι ένα τέτοιο επιστημονικό έργο μεγάλης κοινωνικής εμβέλειας και αναφοράς, όπως αυτό για την ποντιακή Γενοκτονία που αφορά σημαντικό τμήμα των πολιτών αλλά και ευρύτερα την ελληνική ιστορία, ταυτότητα και πολιτισμό, θα αποτελούσε πρώτη προτεραιότητα του κορυφαίου θεσμού της ελληνικής δημοκρατίας. Δυστυχώς όμως η Βουλή των Ελλήνων απογοητεύει για μια ακόμη φορά και προσβάλλει τον Ποντιακό και ευρύτερα Μικρασιατικό ελληνισμό αρνούμενη να δημοσιεύσει σε ξένες γλώσσες και να διεθνοποιήσει με αυτό τον τρόπο την επιστημονική έρευνα πολλών χρόνων που αφορά στο έγκλημα της Γενοκτονίας. Με αυτή όμως τη στάση της η Βουλή ακυρώνει τον ίδιο της τον εαυτό, κλονίζει και υπονομεύει την ηθική και πολιτική της νομιμοποίηση ως θεσμού που οφείλει να προστατεύει και να μεριμνά για τα δικαιώματα των πολιτών και να μεταφέρει τα αιτήματά τους στην κεντρική εξουσία. Παράλληλα η στάση αυτή αποδυναμώνει και υπονομεύει τον κοινωνικό, ηθικό και πολιτικό αγώνα χιλιάδων Ελλήνων στην Ελλάδα και το εξωτερικό για την διεθνή αναγνώριση της ποντιακής Γενοκτονίας και προσβάλει την μνήμη των χιλιάδων νεκρών μας και των απογόνων τους. Επιπλέον με αυτή της την απόφαση η Βουλή επιλέγει την σιωπή έναντι ενός μεγάλου εγκλήματος κατά της ανθρωπότητας.

Το ελληνικό Κοινοβούλιο έχει κάθε λόγο να είναι αλληλέγγυο με τον δίκαιο αγώνα μας, ειδικά σήμερα, που έχουμε πετύχει την αναγνώριση της Γενοκτονίας από πολλές Πολιτείες, Δήμους, Νομαρχίες και Περιφέρειες των ΗΠΑ και κυρίως την αναγνώριση με ποσοστό 83% της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου, Ασσυρίων και Αρμενίων από την Ένωση διανοούμενων της Αμερικής σε θέματα γενοκτονιών. Αντί όμως να παίρνει τη θέση της Αντιγόνης, προτιμά την αυταρχική και αντιδημοκρατική θέση του Κρέοντα.

Αντί να φωνάξει, σιωπά και κρύβεται, επομένως έμμεσα αλλά ουσιαστικά νομιμοποιεί, υποθάλπει και ενισχύει τον εγκληματία. Με αυτή της την ένοχη σιωπή αποτυγχάνει η Βουλή να ενισχύσει και να διασπείρει τα δημοκρατικά ιδεώδη στην ευρύτερη βαλκανική αλλά κυρίως στη γειτονική Τουρκία, αρνούμενη να παράσχει τα σημαντικά επιστημονικά εργαλεία για την αποκάλυψη της στρατοκρατικής και αντιδημοκρατικής φύσης του κεμαλικού καθεστώτος στη γειτονική χώρα. Το έγκλημα της Γενοκτονίας και η δημοσίευση της επιστημονικής έρευνας που το τεκμηριώνει δεν αποτελεί απλώς υπόθεση του παρελθόντος, αλλά κυρίως του μέλλοντος. Είναι ένα διεθνές ανθρωπιστικό ζήτημα, πέρα και πάνω από στενές πολιτικές σκοπιμότητες.

Αν το ελληνικό κοινοβούλιο έχει αποφασίσει να διακόψει αυτή την εκδοτική πρωτοβουλία οφείλει να το πει ξεκάθαρα, να δώσει μια πειστική και δημόσια εξήγηση σε μένα και στους ενδιαφερόμενους πολίτες για τους λόγους που το οδήγησαν σε αυτή την οπισθοδρομική και αντιδραστική απόφαση που ενισχύει τη ρατσιστική λήθη.

Οι απόγονοι των θυμάτων της γενοκτονίας και εγώ προσωπικά ως επιστήμονας που εργάστηκε και εργάζεται να τεκμηριώσει το έγκλημα, έχουμε τεράστια ευθύνη να συνεχίσουμε τον ανθρωπιστικό μας αγώνα έστω και μόνοι. Δεν έχουμε δικαίωμα να προδώσουμε αυτούς που μας έφεραν στη ζωή αλλά και να μην προστατεύσουμε τις μελλοντικές γενιές από παρόμοια εγκλήματα. Το χρέος, ανθρωπιστικό και επιστημονικό, είναι πολύ μεγάλο και είμαστε αποφασισμένοι να το εκπληρώσουμε στο ακέραιο. Δεν είμαστε λίγοι, είμαστε πολλοί πια σε αυτόν τον αγώνα. Ως τότε οι εθνομάρτυρες μπορούν να περιμένουν. Σ’ αντίθεση με τους πολιτικούς έχουν το πλεονέκτημα του χρόνου, έχουν εξασφαλίσει την αθανασία».

Φίλε Γιώργο Παρχαρίδη, εγώ θα συνεχίσω να σε αισθάνομαι φίλο μου και θα κρατήσω μόνο τις πάμπολλες ευχάριστες στιγμές μας, αλλά η σημερινή φιέστα δεν είναι συνέδριο προώθησης του αγώνα διεκδίκησης της γενοκτονίας μας. Ήταν προσβολή η παρουσία των έρημων και απρόσωπων πολιτικών, κατά τον Σαββόπουλο. Με το βεβαρημένο πολιτικό παρελθόν τους προσέδωσαν κύρος στην παρακμιακή συνάθροιση σας. Η σταλινικού τύπου απαγορεύσεις των ερωτήσεων στους εισηγητές προσβάλλουν όχι μόνο την οργανωτική επιτροπή, αλλά και όλους τους συνέδρους. Μου θύμισαν ομιλίες της χουντικής περιόδου, όπου το ακροατήριο παρακολουθεί βουβό και αδιάφορο. Άλλα πράγματα μας δίδαξες στο Α Παγκόσμιο Ποντιακό Συνέδριο. 

Λυπάμαι επίσης για την παρουσία του συναθλητή μου Μιχάλη Χαραλαμπίδη, που χρόνια συμπορευόμαστε στον κοινό αγώνα. Βρήκε να πει κολακευτικά λόγια για τους πολιτικούς, που μας είχαν τόσα χρόνια στο περιθώριο και δεν αναφέρθηκε στους εικοσιτέσσερις τόμους της γενοκτονίας, ένα έργο που θα έπρεπε να είναι προϊόν των Ποντιακών Ομοσπονδιών και του οργανωμένου ποντιακού χώρου. Ξεπερνώ κάθε μορφή αχαριστίας και στέκομαι στη μεγάλη χαρά που πήρα, όταν η γερμανική έκδοση, που έφτασε στα χέρια του Γερμανού Προέδρου Joachim Gauck, έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην αναγνώριση της γενοκτονίας μας. Είναι το καλύτερο δικό μου μνημόσυνο για τα θύματα μας.

Σχετικά θέματα

- Κ. Φωτιάδης: Χαιρετίσματα στους συνέδρους. Εγώ κρατάω την ουσία και ονειρεύομαι

- Εν μέσω κρίσης και διάλυσης η ΔΙΣΥΠΕ, προχωρά στο 8ο Παγκόσμιο Συνέδριο Ποντιακού Ελληνισμού

- Στόχος η ενότητα των Ποντιακών οργανώσεων (Video)

- Κάλεσμα όλων των Ποντίων στις εκδηλώσεις για τη συμπλήρωση 100 χρόνων από την Γενοκτονία