 |
| Ανατριχίλα στην Σκήτη Κοζάνης με την "Καμπάνα του Πόντου" (Video) |
του Χρήστου Κωνσταντινίδη
Το διαδίκτυο και η τεχνολογία λύνουν τα χέρια στους χρήστες του. Δίνουν τη δυνατότητα να δεις αξιόλογα πράγματα, να τα απολαύσεις και να συγκινηθείς. Κάπω έτσι ένιωσα όταν άκουσα και είδα πρώτη φορά τη μελοποίηση της «Καμπάνας του Πόντου» στο youtube. Ήταν η παράσταση του 2007, στην οποία συμμετείχε ο Μητροπολίτης Δράμας, Παύλος, μαζί με πολύ δυνατούς μουσικούς και τραγουδιστές που κρατούν ψηλά τη σημαία της παράδοσης, όπως ο Αλέξης Παρχαρίδης και η Πέλα Νικολαΐδου.
Συγκλονιστικότερος όλων όμως ήταν ο Κώστας Διαμαντίδης. Με την ιδιαίτερη φωνή και το ύφος του έδωσε άλλη διάσταση στους στίχους του Φίλωνος Κτενίδη, το οποίο αρχικά μελοποίησε ο Θεόφιλος Πουταχίδης. Μετέφερε τον πόνο του ξεριζωμού, την αγωνία και τη λαχτάρα για σωτηρία που είχαν οι παλιοί μας πριν επιβιβαστούν στα βαπόρια, για να έρθουν στην Ελλάδα με την ανταλλαγή πληθυσμών.
Άλλο να βιώνεις ένα τέτοιο έργο από μακρά και άλλο από σουμά. Γι'αυτό τα τελευταία χρόνια με ταλαιπωρούσαν οι σκέψεις. Πότε θα δω και θα ακούσω αυτή τη φοβερή παράσταση. Πότε θα ανατριχιάσω ακούγοντας τον Διαμαντίδη στην κορύφωση του έργου να φωνάζει «τσίξτε μας» και «ανοίξτε νέα μνήματα και παλαιά ταφία, ν'εβγαίνουν αποθαμέν', οι ζωντανοί ν' εμπαίνε».
Εμείς οι Πόντιοι, εδώ κάτω στην Αθήνα, είμαστε λίγο αδικημένοι. Γιατί, δυστυχώς, δεν έχουμε τη δυνατότητα να μετέχουμε συχνότερα σε πολιτιστικές εκδηλώσεις. Εννοείται ότι υπάρχουν δυνατές γιορτές, όπως την Κυριακή του Θωμά στα Σούρμενα, σε σχέση όμως με τη Βόρεια Ελλάδα και τη Μακεδονία μας, είμαστε η μέρα με τη νυχτά. Λογικό μεν, αφού η βάση του ποντιακού πληθυσμού είναι εκεί, στενάχωρο δε.
Οπότε όταν είδα στο Facebook ότι στις πολιτιστικές εκδηλώσεις του Ιουλίου στη Σκήτη θα ανέβαινε «Η καμπάνα του Πόντου», η απάντηση στο ερώτημα «τι κάνουμε τώρα» ήταν μονόδρομος: «Φύγαμε για Κοζάνη». Έστω και σαν ταξίδι αστραπή, αφού λόγω του θέρους τα πράγματα στο γραφείο είναι περιορισμένα. Οι περισσότεροι λείπουν σε άδεια και οι βάρδιες είναι στριμωγμένες.
Κάλεσα τον Γιώργο Συμεωνίδη για να του αναγγείλω την απόφασή μου να κάνω το Αθήνα-Κοζάνη, Ιλίσσια-Παγκράτι. «Είσαι τρελός;» με ρωτά. «Δεν γίνεται αλλιώς» του απαντώ. Έτσι και ανέβηκα, για μία μέρα, για να δω αυτό το αριστούργημα, αυτή τη σύγχρονη τραγωδία.
Το βράδυ της παράστασης, έφτασα στη Σκήτη από τους πρώτους, μαζί με συγγενείς μου που ζούνε στην Κοζάνη. Τα καθίσματα όμως ήταν κενά, ακόμα και 15 λεπτά πριν την προγραμματισμένη ώρα έναρξης του έργου. Αγχώθηκα. Είναι δυνατόν σε τέτοιο έργο να είμαι μόνος; Ο κόσμος όμως άρχισε να συρρέει μετά τις 22:00 και γέμισε τον όμορφο χώρο που είχε στηθεί από τον σύλλογο «Εύξεινος» για τις πολιτιστικές εκδηλώσεις του τριημέρου .
Η παράσταση όπως ήταν φυσικό συγκίνησε όλον τον κόσμο. Έβλεπα γιαγιάδες να κλαίνε, παππούδες να βουρκώνουν και νέους να παρακολουθούν αποσβολωμένοι το δράμα, το οποίο ξεκίνησε με την απαγγελία του Κώστα Διαμαντίδη από το προοίμιο του γνωστού τραγουδιού του αείμνηστου Χρήστου Αντωνιάδη, Ονέρτα, πόνια, τάματα. Την αφήγηση συμπλήρωνε με εμφατικό τρόπο ο Γιώργος Συμεωνίδης, με τον Αλέξη Παρχαρίδη και την Πέλα Νικολαΐδου να τραγουδούν σαν σε επωδό τα όσα προανέφεραν οι αφηγητές.
Ο Μπάμπης Κεμανετζίδης έπαιζε στο καπάν και ο Δημήτρης Ξενιτόπουλος στο ζιλ με τον Χρήστο Κεμανετζίδη στο σινθεσάιζερ να προσδίδει ακόμα μεγαλύτερη ατμοσφαιρικότητα στο έργο, για το οποίο οι θεατές παραδέχτηκαν το πόσο όμορφη ενορχήστρωση είχε. Γιατί δεν ακούστηκε μόνο ο ήχος της κεμεντζές, αλλά και άλλα όργανα, όπως η φλογέρα, το ούτι και το σαντούρι, τα οποία έπαιρναν ρυθμό από το νταούλι.
 |
| Γιώργος Συμεωνίδης - Χρήστος Κωνσταντινίδης |
Στο τέλος της παράστασης οι συντελεστές υποκλίθηκαν στο κοινό και ευχαρίστησαν τον κόσμο. Μετά όμως από τόσο δυνατό έργο, οι στίχοι του οποίου ζωγράφισαν μπροστά στα μάτια μας εικόνες του ξεριζωμού, έπρεπε να ελαφρύνει κάπως η ατμόσφαιρα. Σε αυτό βοήθησε η παρέμβαση του Κώστα Διαμαντίδη. Ο γιατρός και συγγραφέας από την Πτολεμαΐδα, με την ιδιαιτερότητα που διακρίνει τον λόγο του, πήρε την πρωτοβουλία και είπε μερικά πικάντικα χωρατά στην ποντιακή διάλεκτο με τέτοιο γλαφυρό τρόπο που δεν άφησε κανέναν αγέλαστο.
Αυτό και αν ήταν ο ορισμός της τραγωδίας. Μετά την μίμησιν πράξεως σπουδαίας και τελείας, επήλθε η κάθαρση και στο τέλος η κορύφωση ήρθε με το γέλος. Ευχαριστήσαμε τους καλλιτέχνες, βγάλαμε και σέλφι και φύγαμε στην ευχή του θεού.
Κράτησα ένα μικρό απόσπασμα από την αρχή του έργου. Γιατί αξίζει περισσότερο να το παρακολουθήσετε από κοντά. Αν έρθει κοντά σας, τρέξτε να προλάβετε.